Shayan tarizilerdin suw hawizinde kobeyiwi - Zoologiya - Slaydlar

Shayan tarizilerdin suw hawizinde kobeyiwi

Yuklangan vaqt:

24.03.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1746.74609375 KB

Ko'chirib olish

Tema: Shayan tarizilerdin suw hawizinde kobeyiwi 01 08

 Hámme tábiyǵıy suwlarda hám ondaǵı jasawshılar suwdıń duzlanıwına baylanıslı tómendegi tiplerge bólinedi:  Duzlanǵanlıǵı----- ‰, Dushshı-----0,5 shekem, Az muǵdarda duzlanǵan  (miksogalinlik)-----0,5-30, Teńiz suwları 30-40 (eugalinli),Kóp muǵdarda duzlanǵan 40 aslam (gipergalinli).

Qan aylanıw sistemasi. Shayan tárizliler hám basqa buwin ayaqlilardin’ qan aylanıw sisteması ashıq. Gemolimfa tamırlarda, bólekan dene bosligi’ndag’i sinuslarda ag’adi. Qan tamırları diywali epiteliy menen oralǵan ; dene bosliǵi diywalında bolsa bunday epiteliy bolmaydı. Qan aylanıw sistemasınıń dúzilisi dem alıw organlarinin’ rawajlanǵanlıǵı menen baylanisli. Dene maydanı arqalı dem alatuǵın wákilleriniń qan aylanıw sisteması da júdá janlasip, tek júrektiń ózi saqlanıp qalǵan yamasa qan aylanıw sisteması pútkilley joǵalıp ketken (japiraq ayaqlilar). 01 06 04 10 04 03 1104

Shayan tárizlilerdiń júregi ádetde bir neshe kameralı nayshaga yamasa kóbikke uqsas bolıp, denesiniń arqa bóleginde jaylasqan. Júrekti miksotsel bosliǵidan payda bolǵan qalta ta’rizli júrek aldi bólmesi qorshap turadı. Saǵaqlarda kislorod menen to'yingan gemolimfa arnawlı vena tamırları arqalı júrek aldı bolmeshesine kelip quyıladı. Júrek diywalında sańlaq ta’rizli qaqpaqlı astıylar (tesik) lar jaylasqan. 06 07 10 1B 36 2D

Dárya teńiz shayanınıń astıylari 3 jup boladı. Júrek keńeygeninde qaqpaqlar ashıladı hám gemolimfa júrek aldi bo’lmeshesinde júrekke ótedi. Júrek qısqarganida kerisinshe qaqpaqlar jabilip, gemolimfa júrekten shıǵıwshı arteriya tamırlarına ótedi. Dárya teńiz shayanınıń qan aylanıw sisteması talay jetilisken dúzilgen, onıń júreginen aldınǵa ush, arqa tárepke bir iri arteriya shıǵadı. Hár qaysı qan tamırı bir qansha mayda tamırlarǵa ajralıp, dene bosliǵina kelip qosıladı. 20 1E 2D 1108 04 04

Bul tamırlar arqalı aǵıp kelgen gemolimfa toqımalarǵa kislorod berip, CO 2 gazın aladı. Sonnan keyin qarın sinusiga toplanıp, saǵaqlarǵa baradı hám onda kislorod menen boyiydi. Saǵaqlardan gemolimfa vena tamırları arqalı taǵı júrekoldi bo’lmeshesine kelip quyıladı. 37 04 03 16

Bir qansha ápiwayı dúzilgen shayan tárizlilerdiń júregi bir neshe bo'lmelerga bólingen uzın nayga uqsaydı (ayırım saǵaq ayaqlilar)japiraq ayaqlilar shayan tárizlilerda (kómiwiya) qan tamırları bolmaydı ; júrek gemolimfani aralastırıw wazıypasın atqaradı. Kópshilik shayan tárizliler gemolimfasi reńsiz boladı. Biraq gemolimfasi qızıl yamasa kógildir bolǵan túrleri de bar. Gemolimfanin’ reńi onıń plazmasinda erigen dem alıw pigmentlari gemoglobin yamasa gemotsianinga baylanisli.bólip shıǵarıwsisteması. 37 12 1B 37 02

Shayan tárizlilerdiń bólip shıǵarıwsisteması kelip shıǵıwına kóre saqıynalı jawın qurtılardıń metatnefridiylari menen baylanisqan. bólip shıǵarıwsisteması 1-2 jup antennal yamasa maksillar bezdan ibarat (4- súwret). Joqarı shayan tárizlilerdiń bólip shıǵarıwshólkemleri bas bóleginde jaylasqan bir jup uzın quramalı nayshalardan ibarat. Nayshalar quramalısınıń bir ushida celomik qapshıq, ekinshi uchida bolsa sidik qaltashası (quwıq ) jaylasqan. Quwıq antennalarnin’ tiykarında tısqarına ashıladı.

Dárya teńiz shayanınıń qan aylanıw sisteması. 1 - antennalar arteriyası, 2 - aldınǵı aorta, 3 - júrek, 4 - perikardiy, 5, 6 - saǵaq arteriyalari, 7 - arqa (qarın usti) arteriyası, 8 - nerv astı arteriyası, 9 -qarın vena sinusı

Bir qansha ápiwayı dúzilgen shayan tárizlilerdiń júregi bir neshe bólmelerge bólingen uzın nayǵa uqsaydı (ayırım saǵaq ayaqlılar). Japıraq ayaqlı shayan tárizlilerde qan tamırları bolmaydı, júrek gemolimfanı aralastırıw wazıypasın atqaradı. Kópshilik shayan tárizliler gemolimfası reńsiz boladı. Biraq gemolimfası qızıl yamasa kógildir bolǵan túrleri de bar. Gemolimfanıń reńi onıń plazmasında erigen dem alıw pigmentleri gemoglobin yamasa gemocianinge baylanıslı. 37 12 1E 16 1F

O'xshashlar

Teri, teri payda etiwshi organlar ha’m dem aliw organlarin preparobka etiw

Ishki organlardiń dúzilisi-sindesmologiya as sin’iriw organlarinin’ anatomo-topografiyasi

Shoshqa saraması haqqında túsinik

As sin’iriw organalar sisteması

Til, jutqinshaq ha'm silekey bezlerinin' du'zilisi