logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Zoologiya
  4. O’rta Osiyo tekislik, suv havzasi, tog’ hududlarida yashovchi umurtqalilarning tuzilishi

O’rta Osiyo tekislik, suv havzasi, tog’ hududlarida yashovchi umurtqalilarning tuzilishi

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

20088.649414062 KB
Ko'chirib olish
MAVZU: O’RTA OSIYO TEKISLIK, SUV HAVZASI, TOG’ HUDUDLARIDA YASHOVCHI UMURTQALILARNING TUZILISHI VA BIOKOGIYASINING O’ZIGA XOSLIGI Qorailon va uning bosh tuzilishi 29 Baqa skeletining tuzilishi Baqaning rivojlanishi Baliqning tashqi tuzilishi 1 5 Kemiruvchi sut emizuvchilar turkumi Kemiruvchilar kurak tishlari hayoti davomida o’sib turganidan o’tmaslashmaydi. Juda serpusht, bir yilda bir necha marta o’ndan ortiq bolalaydi. Ular ‘simliklar bilan oziqlanadi. Qishloq xo’jaligiga katta zarar keltiradi. Sudralib yuruvchilar sinfi (Reptilia) Sudralib yuruvchilar sinfiga tanasi shox mugus bilan qoplangan, sovuq qonli sudralib yuruvchi umurtqali hayvonlar kiradi. Ularning 8000 dan ortiq turi mavjud. Sudralib yuruvchilar sinfi Tangachalilar turkumi 2500 turi mavjud: Toshbaqalar turkumi Timsohlar turkumi 26 turi mavjud: Sudralib yuruvchilarning qishloq xo ’ jaligidagi ahamiyati- kemiruvchilarni yeydi, xalq xo ’jaligidagi ahamiyati- toshbaqalarning go’shti, iguanalar go’shti iste’mol qilinadi, terisi ham ishlatiladi. Tibbiyotda zaharlaridan, kosmetikada timsohning yog’idan foydalaniladi. KITSIMONLAR TURKUMI Kitsimonlar suvda suzishga moslashgan sut emizuvchi hayvonlardir. Uning gavda formasining shakli baliqlarnikiga o’xshab ketgan. Oyoqlari suzgich dumga aylangan. Ular o’pka bilan nafas oladi, lekin quruqlikda 4 soatdan ko’p tura olmaydi. Ko’k kit – hozirgi sut emizuvchilarning eng yirigi. Uzunligi 30 m va vazni 150 t ga yetadi. U tishsiz bo’lib, mayda suv hayvonlari, asosan qisqichbaqalar bilan oziqlanadi. U bir sutkada 2-4 t oziq yeydi. Delfin va kashalotlarning tishlari bo’ladi, lekin ular faqat o’ljani tutib olish uchun xizmat qiladi. Delfinlar o’ljani ultratovushlar yordamida qidiradi. Ular tovush signallari orqali bir-biri bilan aloqa bog’lashi mumkin. Kitsimonlar turkumi Qushlar sinfi (Pisces) Qushlar sinfi Ko’krak Ko’krak tojlilar Pinqvinglar Laylaksimonlar turkumi Qizilishtonlar turkumi Tovuqsimonlar turkumi G'ozsimonlar turkumi (oq qush) Tuvaloqlar turkumi Yirtqich qushlar Qushlar sinfiga uchishga moslashgan, gavdasi par va patlar bilan qoplangan, gavda harorati doimiy bo’lgan issiq qonli, umurtqali hayvonlar kiradi. Ularning 9 mingga yaqin turlari bor. · Kaptarning tashqi tuzilishi · QUSH TUXUMINING TUZILISHI · Qush tuxumi sariqlik va oqsilga boy bo’lib, qattiq ohak po’choq bilan qoplangan. Po’choq ostida ikki qavatli oqsil parda, sariqligi ustida esa murtak diski bor. Murtak diskidan embrion rivojlanadi. Jo’ja ochish hususiyatiga ko’ra qushlar jish bola ochuvchi (kaptar, qarg’a, qizilishton, chumchuq, musicha, bulbul, laylak, yirtqich qushlar) va jo’ja ochuchi (tovuq, o’rdak, bedana, g’oz, kaklik, oqqush) larga ajratladi. Jish bola ochuvchi qushlar tuxumdan chiqqan bolasining ko’zo yumuq, tumshug’i sarg’ish, quloq teshiklari berk, tanasi patsiz bo’ladi, yurolmaydi. Jish bola ochuvchi qushlar uya qurib bolasini boqadi. 1- Po’choq, 2-po’choqosti pardasi, 3-havo kamerasi, 4-suyuq oqsil, 5- oqsil kanopcha, 6-sariqlik parda, 7-sariqlik, 8-murtak diski. Qush tuxumining tuzilishi It skeletining tuzilishi Sut emizuvchilar sinfi vakillarining skeleti bosh, umurtqa pog’onasi, ko’krak qafasi,oyoqlar va oyoqlar kamari skeletidan iborat. Bosh skeletida miya qutisi,pastki va yuqori jag’lar bo’ladi. Tishlari kurak, qoziq va oziq tishlarga bo’linadi. Umurtqa pog’onasi 7 bo’yin,12 ko’krak, 6 bel,3-4 dumg’aza va xar xil sondagi dum umurtqalaridan iborat. Ko’krak umurtqalari, 12 juft qovurg’alar va to’sh suyagi birgalikda ko’krak qafasini hosil qiladi. Sut emizuvchi hayvonlarning hammasida bo’yin umurtqalari 7 ta bo’ladi, jirafada ham, kitlarda ham. Kavsh qayt aruvchi sut emizuvchilar Organik olamning rivojlanish tarixi Davrlar Davomiyligi Eralar Arxey Proterozoy Paleozoy 900 mln. yil 2 mlrd. yil 340 mln. yil Kembriy Ordovik Silur Devon Toshko’mi r Per m Mezozoy 175 mln. yil Trias Yura Bo’r Kaynozoy 70 mln. yil Paleogen Neogen Antropogen Sut emizuvchilar sinfining klassifikatsiyasi Sut emizuvchilar sinfi (Mammalia) Yo’ldoshlilar Hasharotxo’rlar turkumi Qo’lqanotlilar turkumi Kemiruvchilar turkumi Tovushqonsimonlar turkumi Yirtqichlar turkumi Kurakoyoqlilar turkumi Kitsimonlar turkumi Toq tuyoqlilar turkumi Juft tuyoqlilar turkumi Xartumlilar turkumi Primatlar turkumiSodda darrandalar yoki tuxum qo’yuvchilar OO O’rdakburun va yexidna –vatani Avstraliya. Ular suvda va quruqda yashaydi. 1-2 ta tuxum qo’yadi. Bola ochgach, uni suti bilan boqadi. Xaltalilar Ularning bolalari juda kichik, quvvatsiz va zaif tug’iladigan (masalan, kenguruning bolasi 3 sm keladi) sut emizuvchilardir. Shuning uchun bunday bolalarni onasi uzoq vaqt qornidagi xaltasida olib yuradi. Xaltada so’rg’ichlari bo’lgan sut bezlari bor.

O'xshashlar

Ўзбекистон балиқлари O'zbekiston baliqlari
Zarafshon qo’riqxonasida yashovchi ayrim qushlarning uyalash ekologiyasi
Tog`ayli baliqlar sinfi –Chondrichthyes
Suyakli baliqlar sinfi - asosiy sistematik guruhlari va ahmiyati
O’rta Osiyoning hayvonot dunyosi (dars ishlanma)