logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Zoologiya
  4. Hayvonot olami

Hayvonot olami

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

681.4404296875 KB
Ko'chirib olish
Hayvonot olamiwww.arxiv.uz . 1. HAY VONLARNING TARQALISHI VA YASH ASH MUHITI.  Hayvonlarning tarqalishi va yashash muhiti. Hayvonlar Yer yuzining hamma joyida tarqalgan. Ularni barcha qit`alar va orollarda, suv havzalarida va tuproqda uchratish mumkin. Hayvonlar juda xilma-xilligi bilan boshqa organizmlardan ajralib turadi. Agar Yer yiizida 500 mingga yaqin o`simlik turi ma`lum bo`lsa, hayvonlar turi 2,5 mln ga yetadi.www.arxiv.uz 2. HAY VONLARNING TABIATDAGI AHAMIYATI .  Hayvonlar o`simliklar hayotida ham muhim o`rinni egallaydi. Tuproq hosil bo`lishi va lining hosildorligi oshishida mikroor-ganizmlar bilan bir qatorda hayvonlar ham ishtirok etadi. Har yili kuz kirganda daraxtlardan to`kilgan barglar, xazon bo`tgan o`simliklar bakteriyalar, zamburug`lar, bir hujayrali hayvonlar, chuvalchanglar, hasharotlar va boshqa organizmlar uchun oziq bo`ladi. Hayvonlar o`simlik qoldiqlarini maydalab, ularning chirishini tezlatadi. www.arxiv.uz 3. HAY VONLARNING INSON HAYOTIDAGI AHAMIYATI.  Hozirgi davrda hayvonlarning inson faoliyatidagi ahamiyati tobora ortib bormoqda. Xonaki hayvonlar inson uchun go`sht va sut, sanoat uchun jun, teri va pilla beradi. Yovoyi hayvonlar, xususan, baliqlar, qisqichbaqasimonlar, molluskalar oziq-ovqat sifatida ishlatilishidan tashqari, ularning mahsulotlaridan turli dori-darmonlar va vitaminlar olishda foydalaniladi; chiqindilaridan tayyorlangan un esa chorva mollari ozig`iga qo`shib beriladi yoki o`g`it sifatida foydalaniladi. Yowoyi hayvonlar terisi va go`shti uchun ham ovlanadi. Qushlarning pati, sutemizuvchilarning suyagi va shoxi yengil sanoat uchun xomashyo hisoblanadi.www.arxiv.uz www.arxiv.uz  Yowoyi qushlar zararkunanda hasharotlar, sichqonlar va kalamushlarni qirib insonga foyda keltiradi. Asalarilar qimmatli asal berishi bilan birga ekinlarni changlantirib, hosildorlikni oshiradi. Yirtqich va parazit hasharotlar qishloq xo`jaligi zararkunandalarini qirib, ularning sonini cheklab turishga yordam beradi .Hayvonlar orasida inson salomatligiga, chorva mollari va ekinlarga zarar yetkazadigan turlari ham ko`p uchraydi. Ular ekinlarni yeb, hosildorlikni kamaytiradi; oziq-ovqat mahsulotlari, jun, teri, yog`och hamda ulardan tayyorlangan mahsulotlar, kiyim-kechak va buyumlarai buzib katta ziyon yetkazadi.www.arxiv.uz www.arxiv.uz 4. HAY VONLAR KLASSIFIK ATSIYASI.  Hayvonlar klassifikatsiyasi. O`zaro o`xshashligi va qon-qarindoshligiga binoan hayvonlar bir qancha katta va kichik guruhlarga ajratiladi. Hayvonlarni bu tarzda guruhlash klassifikatsiya deyiladi. O`simliklar singari hayvonlar klassiflkatsiyasida ham eng kichik guruh tur hisoblanadi. Bir turga mansub hayvonlarning tuzilishi va hayot kechirishi o`xshash bo`ladi. Bir turga mansub bo`lgan hayvonlar tabiatda muayyan maydonda tarqalgan bo`lib; o`zaro erkin chatisha oladi va ularning nasli serpusht bo`ladi. www.arxiv.uz www.arxiv.uz  Har xil turga mansub bo`lgan hayvonlar, aksincha, o`zaro chatishol-maydi yoki chatishganda ham ularning nasli pushtsiz bo`ladi.  O`zaro yaqin turlar urug`ga, urug`lar oilaga, oilalar turkum-ga, turkumlar sinflarga, sinflar esa tiplarga birlashtiriladi.Shunday qilib, hayvonlarning asosiy sistematik guruhlari tur, urug`, oila, turkum, sinf va tipdan iborat. Bundan tashqari, hayvonot olami hujayraviy tuzilishiga binoan bir hujayralilar va ko`p hujayralilarga; umurtqa pog`onasining rivojlanganligiga qarab umurtqasizlar va umurtqalilarga ajratiladi. www.arxiv.uz 5. ZOOLOGIYANING RIVOJLANISH TARIXI.  Zoologiyaning rivojlanish tarixi. Zoologiyaga old dastlabki ilmiy asarlarni eramizdan oldingi IV asrda yashagan Arastu yozgan. Uning asarlarida 500 ga yaqin hayvonlarga tavsif berilgan. Bir hujayrali hayvonlarni o`rganish XVI asrning oxiri va XVII asrning boshlarida mikroskop kashf etilgandan so`ng boshlangan. Golland olimi A. Levenguk mikroskopda ko`rinadigan hayvonlarni o`rganishni boshlab bergan. Hayvonot olami sistemasini ishlab chiqishda shved olimi K. Linneyning ishlari, ayniqsa katta ahamiyatga ega bo`ldi. www.arxiv.uz QIZIL KITOBGA KIRITILGAN HAY VONLARwww.arxiv.uz  O`zbekistonda zoologiya fanining rivojlanishida rus olimlari ham katta hissa qo`shishgan. D. N. Kashlcarov birinchi bo`lib hayvonlar ekologiyasini o`rganishni boshlab berdi. L. M. Isayev, P. F. Borovskiy va boshqa olimlar olib borgan tadqiqotlar O`rta Osiyoda rishta, bezgak paraziti va leyshmaniya kabi parazit yashovchi hayvonlarning butunlay tugatilishi uchun asos bo`ldi. O`zbekistonlik olimlar T. Z. Zohidov, O. P. Bogdanov va boshqalar umurtqali hayvonlarni, A. M. Muhammadiyev, S. N. Alimuhamedov, V. V. Yaxontov, R. 0. Olimjonov, M. A. Sultonov, A. T. To`laganov, J. A. Azimov umurtqasiz hayvonlarni o`rganish sohasida katta tadqiqotlar olib borishgan.www.arxiv.uz E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMATwww.arxiv.uz

O'xshashlar

O‘zbekistonning hayvonot olami
Inson va hayvonot olami
Hayvonot dunyosi dars ishlanma
O’rta Osiyoning hayvonot dunyosi (dars ishlanma)
Sutemizuvchilar sinfi (test slayd)