logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Zoologiya
  4. Hayvonlarni ko’payishi

Hayvonlarni ko’payishi

Yuklangan vaqt:

04.12.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

4590.8955078125 KB
Ko'chirib olish
Hayvonlarni ko’payishi Jinssiz ko‘payish umurtqasiz hayvonlarning birmuncha sodda vakillarida kuzatilib, bunda yangi avlod somatik hujayradan rivojlanadi. Jinsiy ko‘payish – jinsiy (reproduktiv) organlarda hosil bo‘ladigan gametalarning qoshilishi bilan boradi. Erkaklik gametalari – spermatozoidlar deyilib, urug‘donlarda yetiladi. Urg‘ochilik reproduktiv organi – tuxumdonlarda tuhum hujayralar hosil bo‘ladi.Gametalar qo‘shilib zigota hosil bo‘ladi.Undan esa ota va ona irsiy belgilariga ega bo‘lgan yangi organizm rivojlanadi. Jinsiy ko‘payishi noqulay sharoitda amalga oshadi. Tanasining sirtida kichik bo‘rtmachalar paydo bo‘lib, ularning ayrimlarida bitta yirik, soxta oyoqli tuxum hujayra, ayrimlarida ko‘p miqdorda mayda, harakatchan spermatozoidlar yetiladi. Spermatozoidlar suv orqali borib tuxum hujayrani urug‘lantiradi va zigota hosil bo‘ladi. Zigotaning sirti qalin qobiq bilan o‘raladi va qishlab qoladi, gidra nobud bo‘ladi. Bahorda zigotadan yangi gidralar rivojlanadi. Yomg‘ir chuvalchangi – germafrodit hayvon O‘rgimchak – ayrim jinsli hayvon bo‘lib, urg‘ochisi erkagiga nisbatan yirikroq bo‘ladi.Ular faqat jinsiy usulda ko‘payadi. Erkak o‘rgimchak oldingi oyog‘ida joylashgan maxsus o‘simtalar yordamida spermatozoidlarini urg‘ochisining reproduktiv sistemasiga yuboradi. Shu tariqa ichki urug‘lanish kuzatiladi. Urg‘ochisi urug‘langandan so‘ng pillaga bir qancha tuxum qo‘yadi. Qishda o‘rgimchaklar nobud bo‘ladi. Tuxumlari pilla ichida qishlab qolib, bahorda ulardan yosh o‘rgimchaklar chiqadi. Hasharotlar – ayrim jinsli hayvonlardir. Ular faqat jinsiy usulda ko‘payadi.Erkak hasharotlar urg‘ochilaridan tashqi tuzilishiga nisbatan kichikroq va xipcha, mo‘ylovlari kuchli rivojlangan , hidni yaxshi sezadi. Reproduktiv organlari qorin bo‘shlig‘ida joylashgan.Urg‘ochilarida bir juft tuxumdon, erkaklarida bir juft urug‘don bo‘ladi. Hasharotlarda ichki urug‘lanish kuzatiladi. Yashash muhitidan kelib chiqib hasharotlar urug‘langan tuxumlarini turli muhitlarga qo‘yadilar. Amfibiyalarning ko‘payishi. May va aprelning iliq kunlarida amfibiyalarda ko‘payish instinktlari kuzatiladi. Erkak baqalar baland ovozda “sayray” boshlashadi. Buning uchun ularda mahsus ovoz chiqaradigan organ rezanatorlari mavjud. Reproduktiv sistemasi huddi baliqlarnikiday, urg‘ochilarida tana bo‘shlig‘ida joylashgan bir juft tuxumdon, erkaklarida buyrak yaqinida joy lashgan bir juft urug‘dondan iborat. Yetilgan tuxum hujayralar tuxum yo‘lida shilimshiq qobiq bilan o‘ralib kloakaga ,u yerdan tashqariga chiqariladi. Amfibiyalarda tashqi urug‘lanish kuzatiladi. Urug‘langan tuhumlar suv yuzasida to‘p-to‘p bo‘lib qalqib yuradi.Tuxumlarning ustki qismi qoramtir tusda bo‘lganidan quyosh nuri tasirida yaxshi isiydi Amfibiyalarning ko‘payishi. Qushlarning ko‘payishi Qushlarning ko‘payish davri tuxumdan chiqadigan jo‘jalar uchun oziqaning mo‘l -ko‘l bo‘lishiga bog‘liq. Erkak qushlarda bir juft urug‘don va bir juft urug‘ yo‘li bo‘lib, u kloakaga ochiladi. Urg‘ochilarida bitta tuxumdon va tuxum yo‘li bo‘lib, tuxum hujayra tuxum yo‘lida urug‘lanadi. Urug‘langan tuhum ohak po‘choq bilan o‘ralib, kloaka orqali tashqi muhitga chiqariladi. Qushlar tuxum hujayrasida sariqlikning miqdori ko‘p, metamorfozsiz rivojlanadi. Jinsiy ko‘payish bilan bog‘liq bo‘lgan instinktlar yaxshi rivojlangan. Tuxumidan chiqqan jo‘jalarning tuzilishiga qarab : jo‘ja ochadigan va jish bola ochadigan qushlarga bo‘linadi. Jo‘ja ochadigan qushlarning tuxumidan chiqqan jo‘jalarining tanasi par bilan qoplangan va ko‘zi ochiq bo‘ladi, jo‘jalar ko‘p otmay onasi orqasidan yugurib ketadi(qirg‘ovul, bedana, o‘rdak, g‘ozva tovuq) Jish bola ochadigan qushlarning jo‘jalari ko‘zi yumuq, quloq teshigi yopiq, yalang‘och tanasi siyrak mayin patlar bilan qoplangan. Ularni ota-ona qushlar boqadi (kaptar, qaldirg‘och, chumchuq, qarg‘a, musicha, laylak hamda yirtqich qushlar) THANK YOU

O'xshashlar

Qushlarning ichki tuzilishi, ko’payishi va rivojlanishi
O’yuvchi ayiqtovonning (ranunculus acris) tuzilishi va ko’payishi
Molyuskalar tipi (slayd test)
Sodda hayvonlar (slayd test)
Sutemizuvchilar sinfi (test slayd)