Электр хавфсизлиги - Xayot faoliyati xavfsizligi - Slaydlar

Электр хавфсизлиги

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

92.939453125 KB

Ko'chirib olish

Мавзу: Электр хавфсизлиги

Режа:  1. Электр токининг инсон организмига таъсири.  2. Электр токидан жароҳатланишнинг асосий сабаблари ва уларнинг олдини олишга қаратилган чора-тадбирлар  3. Электр қурилмаларида қўлланиладиган муҳофаза воситалари  4. Электр токи таъсирига тушган кишига биринчи ёрдам кўрсатиш

Электр хавфсизлиги - одамларни электр токи, электр ёйи, электромагнит майдон ёки статик электрнинг инсонга хавфли ва зарарли таъсиридан аниқ эҳтимоллик билан ҳимоя қилишни таъминловчи ташкилий ва техник тадбирлар тизими. Электр токи инсон организимига қуйидагича таъсир кўрсатади:  Электр токининг термик таъсири  Электролитик таъсир  Электр токининг биологик таъсири

Электр токининг инсон организимига таъсири:  Электр токининг термик таъсири инсон танасининг баъзи жойларида куйиш, қон томирлари, нерв ва хужайраларнинг қизиши сифатида кузатилади.  Электролитик таъсир эса, қон таркибидаги ёки хужайралар таркибидаги тузларнинг парчаланиши натижасида қоннинг физик ва кимёвий ҳусусиятларининг ўзгаришига олиб келади.  Электр токининг биологик таъсири натижасида мускулларнинг кескин қисқариши туфайли инсон организмидаги тирик хужайралар тўлқинланади, бунда асосан организмдаги биоэлектрик жараён бузилади.

Электр токининг инсон организмига таъсири:  Маҳаллий электр таъсири - куйиб қолиш, электр белгилари ҳосил бўлиши, терининг металлашиб қолиши ҳолларидир.  Электр таъсирида куйиш асосан организм билан электр ўтказгичи ўртасида волта ёйи ҳосил бўлганда содир бўлади. Электр ўтказгичдаги кучланишнинг таъсирига қараб бундай куйиш турлича бўлиши мумкин. Енгил куйиш фақат яллиғланиш билан чегараланади, ўртача оғирликдаги куйишда пуфакчалар ҳосил бўлади ва оғир куйишда хужайра ва терилар кўмирга айланиб, оғир асоратларга олиб келиши мумкин.  Электр белгилари терининг устки қисмида аниқ кулранг ёки оч сарғиш рангли 1-5 мм диаметрдаги белги пайдо бўлиши билан ифодаланади. Бундай белгилар хавфли эмас.  Терининг металлашиб қолишида , одатда эриб майда заррачаларга парчаланиб кетган метал тери ичига кириб қолади. Бу ҳолат ҳам электр ёйи ҳосил бўлганда рўй беради. Маълум вақт ўтгандан кейин бу тери кўчиб тушиб кетади ва ҳеч қандай асорат қолдирмайди.

Электр уриши (ток уриши) тўрт даражага бўлинади: 1-даража: мускуллар кескин қисқариши натижасида одам ток таъсиридан чиқиб кетади ва ҳушини йўқотмайди. 2-даража: мускуллар кескин қисқариши натижасида одам ҳушини йўқотади, аммо юрак ва нафас олиш фаолияти ишлаб туради. 3-даража: ҳушини йўқотиб нафас олиш тизими ёки юрак уриши тўхтаб қолади. 4-даража: клиник ўлим ҳолати, бунда инсонда ҳеч қандай ҳаёт аломатлари кўринмай қолади 0E0F10 010E 02 140F10 010E 1A 150F10 01190F14 13 16 01 06

 кучланиш остида бўлган электр тармоқлари ёки электр ўтказгичларга тегиб кетиш ёки хавф туғдирувчи масофага яқинлашиш;  электр қурилмалари асбоб-ускуналарининг устки металл корпуслари ва қопқоқларида электр ўтказгичларнинг муҳофаза қобиқларини шикастланиши натижасида электр кучланиши ҳосил бўлиши;  электр токини ўчириб ремонт ишларини бажараётган вақтда, тасодифан электр токини улаб юбориш;  ер юзасига узилиб тушган электр ўтказгичи ер юзаси бўйлаб электр токини тарқатаётган зонага билмай кириб қолиш натижасида кучланишлар таъсирига тушиб қолиш. Электр токи таъсиридан жароҳатланишнинг асосий сабаблари: 01 0F

Электр токидан жароҳатланишни олдини олишга қаратилган асосий чора-тадбирлар: Кучланиш остида бўлган ўтказгичларни қўл етмайдиган қилиб бажариш Электр тармоқлари ўтказгичларини айрим жойлаштириш Электр қурилмалари корпусида электр токининг ҳосил бўлишига қарши чора- тадбирларни белгилашМахсус электр муҳофазалаш тизимларидан фойдаланиш Электр қурилмаларини хавфсиз ишлатишни ташкилий чора- тадбирларини қўллаш 01 08 280F17 09030A08 12 09 29 0302 07 29 11 09030A0B 02 2A 0621 0E 16 24 19 0A 1E 19

Муҳофаза воситалари шартли равишда уч турга бўлинади: муҳофаза қобиқли, тўсиқ ва сақловчи воситалар.  1. Муҳофаза қобиқли электрдан сақловчи воситалар икки турга бўлинади:  а) асосий муҳофаза қобиқли воситалар - узоқ вақт электр кучланишлари таъсирида ишлаши мумкин бўлган ва электр кучланишидан муҳофаза қилиш қобилиятига эга бўлган воситалар. Улар билан электр кучланишга эга бўлган ўтказгичларда электрни узмасдан ишлашга рухсат этилади. Буларга резинадан қилинган қўлқоплар, дастаси муҳофаза қобиқлари билан жиҳозланган электр асбоблари, муҳофазаланган штангалар, электр ўлчаш асбоблари, шунингдек, муҳофазаланган кучланишни ўлчаш асбоблари киритилади.  б) ёрдамчи электр токидан муҳофаза қилувчи воситалар - электр токидан тўлиқ ҳимоя қила олмайдиган, лекин электр таъсирини қисман камайтириш имкониятига эга бўлган воситалар. Улар асосий воситаларга қўшимча равишда уларнинг муҳофаза қобилиятини ошириш учун хизмат қилади. Буларга диэлектрик калишлар, гиламчалар оёқ остига қўйиладиган қуруқ тахтадан қилинган тагликлар ва бошқалар киради.  2. Тўсиқ муҳофаза воситалари электр токи таъсиридан вақтинча тўсиш йўли билан муҳофаза қилади. Масалан, панжара сифатидаги тўсиқлар, ток тақсимлагич шкафлари ва бошқалар. Баъзи ҳолларда эса огоҳлантирувчи плакатлар осиб қўйилади. Бундан ташқари электр таъминоти воситалари баланд симёғочларда ва чуқур ер ости кабеллари орқали амалга оширилади. Булар ҳам ўз навбатида тўсиқ воситалар вазифасини бажаради.  3. Сақловчи муҳофаза воситалари ишчиларни нур, иссиқлик ва механик жароҳатлардан сақлаш вазифасини бажаради.

Муҳофаза қобиқли электрдан сақловчи воситалар икки турга бўлинади: асосий муҳофаза қобиқли воситаларёрдамчи электр токидан муҳофаза қилувчи воситалар 191A 1E 10 121C 1D0B1A 1B0B0F0C 24 28 08 121C 1D 1B

Электр токи таъсирига тушган кишига биринчи ёрдам кўрсатиш  ток таъсиридан қутқариш;  биринчи ёрдам кўрсатиш.

O'xshashlar

Саноатда электр хавфсизлиги

Техника хавфсизлиги асослари

Гидротехник иншоотлар хавфсизлиги

Ёнғин хавфсизлиги. Ёнғинга қарши кураш

Ёнғин хавфсизлиги. Ёнғинга қарши кураш