Paxta tolasi - To'qimachilik - Slaydlar

Paxta tolasi

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1118 KB

Ko'chirib olish

www.arxiv.uz

Reja: 1. Paxta tolasini korxonaga qabul qilish va saqlash. 2. Paxta tolasidan aralashma xosil qilish. 3. Paxta va kimyoviy tolalardan saralanma tuzishning maqsadi. 4. Tola xossalalari bilan ip xossalari o’rtasidagi bog’lanish. 5. Ipning nisbiy pishiqligini aniqlashda professor A.N. Solov ь ev, Usenko, A. N. Vanchikov formulalari. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Paxta tolasini korxonaga qabul qilish va saqlash • Paxta tolasi zavodlarda toylangandan keyin marka yoki partiyalarga ajratib jo’natiladi. Partiya yoki markalarda toy paxatalarning sifat ko’rsatkichlari bir-biriga yaqin bo’lishi kerak. Har bir paxta toyida zavodning nomeri, toy paxtaning og’irligi, sifat ko’rsatkichlari (sertifikat) yoziladi. Sertifikatda paxta tolasining asosiy xossalari, tolaning uzunligi, ingichka-yo’g’onligi, pishiqligi, sorti, namligi, ifloslik darajasi yoziladi. • Kelitirilgan paxta tolasini fabrikada avval og’irligi, so’ng sertifikat bo’yicha xamma ko’rsatkichlari tekshiriladi. Yigirish fabrikalarini doimiy va to’xtovsiz ishlashi uchun xar bir fabrikada uch oylik paxta zaxirasi saqlanishi va paxta saqlash ombori korxonadan 50-150 metr masofada bo’lishi kerak. Oddatda toy paxtalar 5-6 qator shtabel ь qilib taxlangan xolda saqlanadi. SHunday qilinganda toy paxtani olish xam qo’yish xam oson bo’ladi. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Paxta tolasidan aralashma xosil qilish. • Xar bir yo’g’onlikdagi ip ishlab chiqarish uchun alohida-alohida aralashma tuziladi. Aralashma tayyorlash uchun bir qator umumiy talablar ko’yilgan: • Aralashma tarkibida eng kamida 24 ta toy paxta bo’lish kerak. • Aralashmaga kiradigan tolalarning uzunligi bo’yicha farqi 1-2 mm dan oshmasligi kerak. • Aralashmaga kiradigan tolalarning yo’g’onligi bir-biriga juda yaqin bo’lishi kerak. • Aralashma tarkibiga yonma-yon turgan paxtaning navlari tanlanishi kerak. • Aaralashmaga eng kamida ikkita paxta zavodining paxtasidan 6-8 markada tanlash kerak. www.arxiv.uz

• Paxta tolasining kimyoviy tolalarning aralashtirib ishlatishdan asosiy maqsad ulardan olinadigan buyumlarning pishiqligini oshirish. Aralashmadagi tolalar qancha uzun bo’lsa, undan yigiriladigan ip shuncha pshiq bo’ladi, ularning notekisligi kamayadi ish unumi ortadi. Ip gazlama sanoatining kimyoviy tolalarning o’zidangina yoki ularning paxat tolasi bilan aralashmasidan borgan sari ko’proq gazlama va buyumlar ishlab chiqarilmoqda. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Tola xossalari bilan ip xossalari o’rtasidagi bog’lanish. • Ipning sifati ko’p jixatdan tolaning sifatiga bog’lik, lekin ipning sifatiga ta’sir qiladigan boshqa omillar xam bor. Masalan: Yigirishda tanlangan mashinalarning turi, tezligi, cho’zish miqdori, maxsulotning qo’shish soni, pishitish darajasi, tsexlardagi ekologik xolat va boshqalar. • SHuning uchun xam xar bir yo’g’onlikdagi ip olish uchun va unga ko’yilgan talablarga qarab, mos tola tanlanadi. Aniqsa, ipning pishiqligiga tolaning ingichkaligiga, uzunligiga juda bog’lik. Bu bog’liqlikni professor A.N. Solovьev formulasida yaxshi ifodalangan. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

R P T H T T L c c ï c c                             1 0 0375 2 65 1 5 0 , , ð K   www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Bu yerda: • Rip - ipning nisbiy pishiqligi, sN/teks. • Rs - tolaning uzilishdagi pishiqligi, sN. • Ts - tolaning yo’g’onligi, teks. • No - ipning solishtirma notekisligi, qayta tarash site masi uchun • (Ho = 3,5 - 4,0), karda yigirish sistemasi uchun (Ho = 4,5 - 5,0) • Tip - ipning yo’g’onligi, teks. • Lsht - tolaning shtapel ь uzunligi, mm. • K - ipning pishitish jarayoniga tegishli koeffitsient.   t,  kr- amaliy va kritik pishitish koeffitsientlari farqlaridan topiladi.   - mashina va uskunalarning xolatini ifodolovchi koeffitsient. • Normal xollarda r-1; yomon xolatda r-0,85; yaxshi xolatda bo’lsa r- 1,1ga teng. • Kritik pishitish koeffitsientini aniqlashda prof. Solov ь ev A.N.ga binoan kuyidagi formuladan foydalaniladi. ê ñ ì ñ ì cv p P P L T ð , ( ) ,               31 6 100 1120 70 57 2 www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Bu formula asosan ip sof paxta tolasidan ishlatilgan xolatlardagina ipning nisbiy pishiklig’ini xisoblashda foydalaniladi. Agar paxta tolasi shtapelь tolalar aralashmasidan ip olinadigan bo’lsa u xolda ipning nisbiy pishikligi prof. Usenko formulasi yordamida aniqlanadi. R P T H T T Lc c ï c c                     1 0 0375 2 8 1 7 83 0, , , ð  - shtapel tolalarning ravonligini bildiruvchi koeffitsient.  = 0,85 - 1 Ò èï ØÒ Ò Ò L Ò    527 25 1000 1000 6 3 4 www.arxiv.uz

• Agar aralashmada bir-biridan farq qiladigan bir necha tolalar ishlatilsa tolalarning o’rtacha xsusiyatlarini injener Sinitsin formulasi yordamida aniqlanadi. • 1. Tar = (T1 *  1 )/100 + (T2 *  2 )/100 + .... + (Tn *  n )/100; • 2. Par = (P1 *  1 )/100 + (P2 *  2 )/100 + .... + (Pn *  n)/100; • 3. Lar = (L1 *  1 )/100 + (L2 *  2 )/100 + .... + (Ln *  n)/100; • 4. Rar = (R1 *  1 )/100 + (R2 *  2 )/100 + .... + (Rn *  n )/100 ; • bu yerda: T1, T2 ...Tn - aralashmadagi 1-,2-,....n-chi tolalarning yo’g’onligi, teks. • P1, P2 ...Pn - aralashmadagi 1-,2-,....n-chi tolalarning pishiqligi, sN. • L1, L2 ...Ln - aralashmadagi 1-, 2-,....n-chi tolalarning uzunligi, mm. • R1, R2 ...Rn - aralashmadagi 1-, 2-,....n-chi tolalarning nisbi pishiqligi, sN/teks   1,  2 ...  n - aralashmaga kirgan 1-, 2-,....n-chi tolalarning ulushi, %. • Paxta va kimyoviy tolalar aralashmasidan olingan ip bo’lsa u xolda olingan ipning nisbiy pishigligini V.N. Vanchikov formulasi yordamida aniqlanadi. • Rar = Rt.ar * Kar; • Bu yerda: Rar - paxat va kimyoviy tolalardan olingan ipning nisbiy pishiqligi sN/teks. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

$• Rt.ar - aralashmadagi tolalarning o’rtacha nisbiy pishiqligi, sN/teks • Kar - aralashmadagi tolalarning pishiqligi koeffitsienti • Kar - kuyidagi formula yordamida aniqlanadi. • Kar = K1 - a  2 + v  22 • Bu yerda: K1 - kam cho’zulamvchan tolaning pishiqligi bo’yicha koeffitsienti   2 - cho’zuluvchan komponentning ulushi, %.   22 - ko’p cho’zuluvchan komponentning ulushi, %. • a va v - koeffitsientlar, bu koeffitsientlar kuyidagicha aniqlanadi.\à   1 1 2   â à Ò Ò rÒ Ò  1 2 www.arxiv.uz$

www.arxiv.uz

• Bu yerda:  1 ,  2 - komponentlarning nisbiy chuzuvchanligi. • Tt1 - kamroq chuzuluvchan tolaning yo’g’onligi, teks. • Tt2 - ko’prok cho’zuluvchan tolaning yo’g’onligi, teks. • r - tolaning struktura xususiyatlariga bog’liq koeffitsient. • r = 1,1 - bo’lishi mumkin, qachonki paxta tolasi viskoza tolasi bilan aralashtirilgan bo’lsa. • r = 1 - bo’lishi mumkin, qachonki paxta sintetik tolalar bilan aralashtirilgan bo’lsa. • r = 0,8 - bo’lishi mumkin, qachonki viskoza sintetik tolalar bilan aralashtirilgan bo’lsa. • r = 0,6 - bo’lishi mumkin, qachonki viskoza bilan nitron aralashtirilgan bo’lsa. www.arxiv.uz

Adabiyotlar: 1. SH.R. Marasulov. Paxta va ximyoviy tolalarni yigirish. II qism, Toshkent, 1979 y., 43-65 bet. 2. SH.R. Marasulov va boshqalar. Tolali materiallarning mexanik texnologiyasi. Toshkent, 1971 yil, 32-45 bet. 3. I.G. Borzunov i dr. Pryadenie xlopka i ximicheskix volokon. II chastь, M.: 1982, str. 87-121. 4. K.I. Badalov i dr. Laboratorn ы y praktikum po pryadeniyu xlopka i ximicheskix volokon. M.: 1978, str. 62-80 5. X. Ibragimov, M.Qulmetov, Q. o’afurov. Yigirish mashinalari. Toshkent “O’qituvchi 1985y. 9-112 betlar. 6. 6. Budnikov I.V. i dr. «Osnov ы pryadeniya.». CHast ь - 1. 1948 g. (str.3-12). www.arxiv.uz

O'xshashlar

Paxta tolalasini texnologik xususiyatlari

To`qimаchilik mаtеriаllаrini pаrdоzlаsh tеxnоlоgiyasini rivоjlаntirish istiqbоllаri

Qog‘oz ishlab chiqarish texnologiyasi

Paxtani dastlabki ishlash texnologiyasida havo yordamida tashish jarayonini samaradorligini oshirish

Ipak va paxta tolalari aralashmasidan tayyorlangan tikuv buyumlarini yangi assortimеntini loyihalash” mavzusini o’qitishda “muammoli vaziyat” metodini qo‘llash