logo

Ona tili va o’qish savodxonligi darslarida qo’llanadigan innovatsion pedagogik texnologiyalar

Yuklangan vaqt:

26.11.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1523.193359375 KB
O N A T I L I V A O ' Q I S H S A V O D X O N L I G I D A R S L A R I D A Q O ' L L A N A D I G A N I N N O V A T S I O N P E D A G O G I K T E X N O L O G I Y A L A R O QITISHNING ’ ZAMONAVIY METODLARINI QO LLASH O QITISH ’ ’ JARAYONIDA YUQORI SAMARADORLIKKA ERISHISHGA OLIB KELADI. BU METODLARNI HAR BIR DARSNING DIDAKTIK VAZIFASIDAN KELIB CHIQIB TANLASH MAQSADGA MUVOFIQ. AN ANAVIY DARS ’ SHAKLINI SAQLAB QOLGAN HOLDA UNI TA LIM ’ OLUVCHILAR FAOLIYATINI FAOLLASHTIRADIGAN TURLI-TUMAN METODLAR BILAN BOYITISH TA LIM ’ OLUVCHILARNING O ZLASHTIRISH DARAJASI ’ O SISHIGA OLIB KELADI. ’ • SHUNINGDEK TA'LIM JARAYONIDA INNOVATSION TEXNOLOGIYALAR, PEDAGOGIK VA AXBOROT TEXNOLOGIYALARINI O’QUV JARAYONIDA QO’LLASHGA BO’LGAN QIZIQISH, E'TIBOR KUNDAN-KUNGA KUCHAYIB BORMOQDA, BUNDAY BO’LISHINING SABABLARIDAN BIRI, SHU VAQTGACHA AN'ANAVIY TA’LIMDA O’QUVCHINI FAQAT TAYYOR BILIMLARNI EGALLASHGA O’RGATILGAN BO’LSA, ZAMONAVIY TEXNOLOGIYALAR ULARNI EGALLAYOTGAN BILIMLARINI O’ZLARI IZLAB TOPISHLARIGA, MUSTAQIL O’RGANIB, TAHLIL QILISHLARIGA, HATTO XULOSALARNI HAM O’ZLARI KELTIRIB CHIQARISHLARIGA O’RGATADI . O’qituvchi bu jarayonda shaxsni rivojlanishi, shakllanishi, bilim olishi va tarbiyalanishiga sharoit yaratadi va shu bilan bir qatorda boshqaruvchilik, yo’naltiruvchilik funktsiyasini bajaradi. Ta'lim jarayonida o’quvchi asosiy figuraga aylanadi. Pedagogik texnologiya va pedagog mahoratiga oid bilim, tajriba va interaktiv metodlar o’quvchilarni bilimli, yetuk malakaga ega bo’lishlarini ta’minlaydi. Yangi pedagogik texnologiyalarga bag’ishlangan adabiyotlar va maqolalarda bir qator oqitish usullari haqida soz yuritilmoqda. Bu usullar innovatsion metodlar sifatida taqdim etilmoqda. Shulardan ona tili darslarida bo’sh o’zlashtiruvchi o’quvchilar bilan qo'llanishi mumkin bolgan ayrim metodlar xususida so'z yuritamiz. 1. MODULLI TALIM TEXNOLOGIYASI. • BU O'QUVCHILARDA DARSLIK, ILMIY-OMMABOP VA QO'SHIMCHA ADABIYOTLAR BILAN MUSTAQIL ISHLASH KO'NIKMALARI, IJODIY VA MUSTAQIL FIKRLASHNI RIVOJLANTIRISH MAQSADIDA O'TKAZILADI. MODULLI TA'LIM TEXNOLOGIYASINING O'ZIGA XOS JIHATI O'RGANILAYOTGAN MAVZU BO'YICHA O'QUVCHILARNING MUSTAQIL VA IJODIY ISHLARIGA IMKON BERADIGAN MODULLI DASTUR TUZISHDIR. 2. HAMKORLIKDA OQITISH TEXNOLOGIYASI, • UNING ASOSIY G’OYASI O'QUV TOPSHIRIQLARINI VA FAQAT BIRGALIKDA BAJARISH EMAS, BALKI O'QUVCHILARNI HAMKORLIKDA O'QISHGA ORGATADI, ULAR O'RTASIDA HAMKORLIK, O'ZARO YORDAM VA FIKR ALMASHINISHI VUJUDGA KELTIRISH. 3. MUAMMOLI TA'LIM TEXNOLOGIYASI. • MUAMMOLI VAZIYAT YARATISH, SAVOLLAR QO'YISH, MA SALALAR VA TOPSHIRIQLAR NI TAKLIF QILISH, MUAMMOLI VAZIYATNI YECHISHGA QARATILGAN MUHOKAMANI UYUSHTIRISH VA XULOSALAR TO'G’RILIGINI TA SDIQLA SHDIR. 4. INTERFAOL METOD TEXNOLOGIYASI. • O'QUVCHILARNING IJODKORLIGIGA TAYANISH, DARSDA ERKIN BAHS-MUNOZARA SHAROITINI TUG’DIRISH. BUNING UCHUN SINF KICHIK GURUHLARGA BO'LINADI VA DARS DAVOMIDA SHU GURUHLAR BILAN ISHLANADI. 5. DIDAKTIK OYINLAR TEXNOLOGIYASI. • DARS JARAYONIDA TURLI DIDAKTIK O'YINLARNI QO'LLASH VA ULAR ORQALI DARSDA JONLANISH, FAOL HARAKAT VA QIZIQISH UYG’OTISH. 6. SINOV DARSLARI. • YANGI PEDAGOGIK TEXNOLOGIYA ASOSIDA DARS O'TISH SHAKLLARI VA USULLARINI O'ZGARTIRIB, ULARNI XILMA-XIL QILIB, OQITUVCHI OQUVCHINI OQUV JARAYONINING FAOL QATNASHCHISIGA AYLANTIRADI. O’qituvchi va o'quvchining hamkorlikdagi faoliyati bu darsni interfaol darsga aylantiradi. O'qitishning yangi interfaol shakllari – ta'lim-tarbiya masalalarini unumli yechishga, o'quvchilarning bilish faoliyatini kuchaytirishga qaratilgan o'quv mashg’ulotlarini takomillashtirish yo'llaridan biri. XORIJIY DAVLATLAR TAJRIBASIDA SINOVDAN O'TGAN BU METOD YA'NI INTERFAOL METODGA KO'RA DARSLAR BIR NECHA BOSQICHGA BO'LINADI: ULAR CHAQIRIQ, AQLIY HUJUM , ANGLASH, FIKRLASH KABI BOSQICHLARDIR. 1. CHAQIRIQ BOSQICHI. BU BOSQICHDA OAQUVCHILAR NI FAOLLA SHTIRISH, MAVZUNING MAZMUN – MOHIYATIGA KIRIB BORISH, UNI HIS ETISH, ANGLAB YETISH JARAYONIGA TAYYORLA SH KABI MAQSADLAR KO’ZDA TUTILADI. BUNDA O’QITUVCHI TOMONIDAN BERILGAN SAVOLLARGA JAVOB BERISH JARAYONIDAO’QUVCHILAR O’ZARO FIK R ALMA SHADI. 2. AQLIY HUJUM BOSQICHI. BU USUL DARSNING BOSHLANISHIDA YOKI ISTALGAN JOYIDA QO’LLANISHI MUMKIN BO’LIB, U MUAMONI O’Z G’OYALARI, FIKRLARINI AYTISH YO’LI BILAN HAL QILISHDAN IBORAT. MASALAN, O’QITUVCHI SINF TAXTASIGA TIL SO’ZINI YOZADI VA O’QUVCHILARDAN “USHBU SO’Z SIZLARDA QANDAY TASSAVVUR HOSIL QILDI YOKI SHU SO’ZNI YANA QADAY TALQIN QILSA BO’LADI?” – DEB SO’RAYDI. SINFDAN TASHQARI O QISH DARSLARINI ’ TASHKIL ETISHDA, O QUVCHIGA ’ O QILADIGAN MATERIALLARNI 1 HAFTA ’ OLDIN TAVSIYA ETSA, O QUVCHI DAM ’ OLADIGAN SHANBA, YAKSHANBA KUNLARIDA BEKOR QOLMAYDI. ALBATTA, BUNDA OTA-ONA NAZORATI O TA MUHIM. . ’ O qituvchi o quvchilar tomonidan ’ ’ bildirilgan fikrlarni sinf taxtasiga quyidagi tartibda yozib borishi mumkin: O quvchilarning fikrlari noto g ri deb topilmasligi lozim ’ ’ ’ aksincha, o qituvchi iloji ’ boricha o quvchilarga yordam berishi noto g ri fikr aytib ’ ’ ’ qo yishdan cho chimaslikka ’ ’ da vat qilishi, oxirida esa bildirilgan fikrlarning har ’ birini o qituvchi tahlil qilib ’ berishi kerak. 3. Anglash bosqichi. Bu bosqichda aqliy hujum bosqichidagi mavzuga oid bahsmunozara natijasida yuzaga kelgan xulosaviy fikrlar eshitilib, o'qituvchi tomonidan yangi fikrlar bilan to'ldiriladi. Savol- javoblar orqali mavzu mustahkamlanadi. Ta'limda innovatsion metodlarni qo'llashdan asosiy maqsad – o'qituvchining o'z pedagogik xazinasini qayta ko'rib chiqishiga yordamlashish, yanada yuqori sifatli metodik yo'nalishga intilishini hosil qilish, kelgusi o`ylar, izlanishlar, tajribalarga undashdir. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: • 1. KHODJAMKULOV, U., MAKHMUDOV, K., & SHOFKOROV, A. (2020). THE ISSUE OF SPIRITUAL AND PATRIOTIC EDUCATION OF YOUNG GENERATION IN THE SCIENTIFIC, POLITICAL AND LITERARY HERITAGE OF CENTRAL ASIAN THINKERS. INTERNATIONAL JOURNAL OF PSYCHOSOCIAL REHABILITATION. • 2. TIL VA ADABIYOT TA LIMI ( O ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA LIMI ’ ’ ’ VAZIRLIGINING ILMIY METODIK JURNALI). 2008 YIL 1-SON. 3-6 B • 3. XALQ TA LIMI JURNALI 2015 YIL 5- SON. 36 B ’ • 4. TIL VA ADABIYOT TA LIMI 2019 YIL 1- SON 16 B ’ E TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!’