Yaqindan ko'rish va uni oldini olish

Yaqindan ko'rish va uni oldini olish

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2508 KB

Ko'chirib olish

Yaqindan Yaqindan ko'rish va ko'rish va uni oldini uni oldini olisholish

* Rеja: * Analizatorlarnnig ahamiyati. * Analizatorlarning qismlari va xususiyatlari. * Ko`rish organining yoshga xos xususiyatlari va gigiyenasi. * Eshitish organining yosh xususiyatlari va gigiyenasi. * Vеstibulyar (muozanat) organining yoshga xos xususiyatlari. * Tеri, hid bilish va ta'm bilish organlarining umumiy tuzilishi va yoshga xos xususiyatlari.

* Analizatorlarning fiziologshiyasi va gigiyenasi. Odam organizmi tashqi muhit bilan uzviy bog`langan, bu bog`lanish sеzgi organlari orqali amalga oshadi, ya'ni tashqi muhitning barcha omillari sеzgi organlariga ta'sir etadi va ular bosh miyadagi markazlariga qabul qilinadi. Sеzgi organlarga ko`rish, eshitish, tеri, hid bilish, ta'm bilish analizatorlari kiradi. * I.P.Pavlov sеzgi organlari markazini analizatorlar dеb atagan. Analizatorlar bosh miya po`stloq qismida joylashgan. * Har bir analizator uch qismdan tashkil topgan.

AnalizatorlarAnalizatorlar , , retseptorlarretseptorlar MaMa ’’ lumkilumki , , tevaraktevarak -- atrof muhiti xilmaatrof muhiti xilma -- xil hamda undagi tovushlar va hidlarxil hamda undagi tovushlar va hidlar , , haroratga koharoratga ko ’’ ra juda rangra juda rang -- barang bobarang bo ’’ ladiladi . . AtrofAtrof -- muhitbilan odam organizmi muttasil muhitbilan odam organizmi muttasil birbir -- biriga bogbiriga bog ’’ liqliq . . Bu bogBu bog ’’ lanish sezgi orlanish sezgi or ganlari orqali taganlari orqali ta ’’ minlanadiminlanadi , , yaya ’’ ni tasni tas hqi muhitning barchaomillari sezgi ohqi muhitning barchaomillari sezgi o rganlariga targanlariga ta ’’ sir etadi va ularning bosir etadi va ularning bo sh miyadagi markazlariga qabul qilinsh miyadagi markazlariga qabul qilin adiadi ..

* Ko`rish analizatorining tuzilishi va yoshga xos xususiyatlari * Ko`rish organi ko`z bo`lib, insoniyat ko`zi orqali dunyodagi barcha narsalarning rang-barangligini uning o`simlik va hayvonot dunyosini o`rganish bilan birga o`qishni, yozishni va mеhnatning boshqa turlarini o`rganadi. Ko`zning bеvosita ta'sirlovchisi yorug`lik bo`lib, yorug`lik ko`z rеtsеptorlariga ta'sir etib ko`ruv sеzgisini hosil qiladi. Ko`ruv organi bolaning 11- 12 yoshigacha rivojlanib boradi.

Ko’rish analizatori (ko’rish organising Ko’rish analizatori (ko’rish organising ahamiyati. Ko’rish organi — ko’z ahamiyati. Ko’rish organi — ko’z yordamida odam tevarak-atrofdagi yordamida odam tevarak-atrofdagi buyumlarning rangi, tuzilishi,hajmi, buyumlarning rangi, tuzilishi,hajmi, bir-biridan farqini ajratadi; o’simlik bir-biridan farqini ajratadi; o’simlik va hayvonot olamini va hayvonot olamini o’rganadi;rassomlik, me’morlik, o’rganadi;rassomlik, me’morlik, haykaltaroshlik san’atlarining haykaltaroshlik san’atlarining mahsulotlaridanbahramand bo’ladi, mahsulotlaridanbahramand bo’ladi, tabiat go’zalliklaridan zavqlanaditabiat go’zalliklaridan zavqlanadi

Bosh miya po’stlog’i sezgi organlari Bosh miya po’stlog’i sezgi organlari markazlarining joylashuvi: markazlarining joylashuvi: 1-hid bilish markazi bosh miya po’stlog’i 1-hid bilish markazi bosh miya po’stlog’i chekka qismining oldingiyuqori sohasida; chekka qismining oldingiyuqori sohasida; 2-ko’rish markazi ensa sohasida; 2-ko’rish markazi ensa sohasida; 3-eshitish markazibosh miya o’stlog’i 3-eshitish markazibosh miya o’stlog’i chekka qismining pastki sohalarida;chekka qismining pastki sohalarida; 4-ta’m bilishmarkazi bosh miya po’stlog’i 4-ta’m bilishmarkazi bosh miya po’stlog’i chekka qismining yuqori va o’rta sohasida; chekka qismining yuqori va o’rta sohasida; 5-barmoq terisidagi paypaslash markazlari 5-barmoq terisidagi paypaslash markazlari bosh miya po’stlog’i tepaqismining o’rta bosh miya po’stlog’i tepaqismining o’rta sohasida.sohasida.

Ko’zning tuzilishi. Ko’z bosh suyagining Ko’zning tuzilishi. Ko’z bosh suyagining chuqurchasida — ko’z kosasida joylashgan. chuqurchasida — ko’z kosasida joylashgan. Ko’z ko’z soqqasi, ko’rish nervi vayordamchi Ko’z ko’z soqqasi, ko’rish nervi vayordamchi qismlar: ko’z soqqasini harakatlantiravchi qismlar: ko’z soqqasini harakatlantiravchi muskullar va ularning nervlari, qovoq muskullar va ularning nervlari, qovoq vakipriklar, yosh bezlari, qon tomirlari kabi-vakipriklar, yosh bezlari, qon tomirlari kabi- lardan tuzilgan. Ko’z soqqasi tashqi va lardan tuzilgan. Ko’z soqqasi tashqi va ichkiqismlardan iborat. Tashqi qismi uch ichkiqismlardan iborat. Tashqi qismi uch qavat: tashqi — fibroz, o’rta — qon tomir va qavat: tashqi — fibroz, o’rta — qon tomir va ichki — to’rsimonpardalardan tashkil topgan. ichki — to’rsimonpardalardan tashkil topgan. Ichki qismiga ko’z ichi suyuqligi, ko’z gavhari Ichki qismiga ko’z ichi suyuqligi, ko’z gavhari va shishasimon tana kiradi. Fibroz pardaning va shishasimon tana kiradi. Fibroz pardaning oldingi qismida shoh parda bo’ladi. oldingi qismida shoh parda bo’ladi.

Ko’z soqqasi: Ko’z soqqasi: 1—ko’z soqqasining oq 1—ko’z soqqasining oq pardasi; pardasi; 2-ko’z soqqasining shoh 2-ko’z soqqasining shoh pardasi; pardasi; 3-ko’zning qon tomir pardasi; 3-ko’zning qon tomir pardasi; 4-ko’zning kamalak pardasi; 4-ko’zning kamalak pardasi; 5-ko’zning oldingi bo’shlig’i 5-ko’zning oldingi bo’shlig’i (suyuqlik bilan to’lgan); (suyuqlik bilan to’lgan); 6-ko’zqorachig’i; 6-ko’zqorachig’i; 7-ko’z gavhari; 7-ko’z gavhari; 8-gavharni o’rab turuvchi 8-gavharni o’rab turuvchi kipriksimon muskul; kipriksimon muskul; 9-shishasimon tana; 9-shishasimon tana; 10-ko’zningto’rpardasi; 10-ko’zningto’rpardasi; 11-ko’rish nervi.11-ko’rish nervi.

Ko’rish o’tkirligi. Ko’rish o’tkirligi ikkita buyum bir- biriga qo’shilibketmasdan, alohida-alohida ko’rinishi uchun zarur bo’lgan ular orasidagi eng kichikmasofa bilan belgilanadi. Ko’rish o’tkirligi normal bo’lgan odam 60 sekund burchakhosil qilib joylashgan ikkita nuqtani yaqqol aniqlay oladi. Ko’rish o’tkirligi maxsusGolovin jadvali yordamida aniqlanadi. Aniqlash usuli laboratoriya mashg’ulotida berilgan.

Ko’zning ko’rish maydoni. Ko’zni harakatlantirmay turganda atrofdagi buyumlarni, ularningrangini ko’ra olish xususiyati. Ko’rish organi funksiyasining buzilishi. Yaqindan ko’rish (miopiya) holati tug’ma va hayotdaorttirilgan bo’ladi. Uzoqdan ko’rish (gipermetropiya) holati, asosan, tug’ma bo’ladi, ammo keksalardako’z gavhari do’ngligining kamayishi tufayli ham yuzaga kelishi mumkin.

Ko’rish gigiyenasi. Ko’rish gigiyenasi. Ko’rish qobiliyati me’yorida saqlanishi uchun quyidagi gigiyenik Ko’rish qobiliyati me’yorida saqlanishi uchun quyidagi gigiyenik qoidalarga rioya qilish lozim:qoidalarga rioya qilish lozim: - yorug’likning yetarli (100 - 150 luks) bo’lishi;- yorug’likning yetarli (100 - 150 luks) bo’lishi; - yorug’likning chap tomondan tushishi;- yorug’likning chap tomondan tushishi; - kitob, daftar, tikish va rasm chizish buyumlarining ko’zdan o’rtacha 40 - kitob, daftar, tikish va rasm chizish buyumlarining ko’zdan o’rtacha 40 sm masofada tutish (har bir odamning ikki qarichigateng masofada);sm masofada tutish (har bir odamning ikki qarichigateng masofada); - o’qish, yozish, chizish, mashg’ulotlarida har 15 minutda ko’zga 15 - o’qish, yozish, chizish, mashg’ulotlarida har 15 minutda ko’zga 15 daqiqa dam berib derazadan uzoqqa qarash;daqiqa dam berib derazadan uzoqqa qarash; - kundalik ovqat tarkibida A vitaminga boy taomlar (jigar, sariyog’, - kundalik ovqat tarkibida A vitaminga boy taomlar (jigar, sariyog’, sabzi, qovoq)ni muntazam iste’mol qilish.sabzi, qovoq)ni muntazam iste’mol qilish.

O'xshashlar

Ko’rish va eshitish organlarining yosh xususiyatlari gigienasi. Yaqindan ko’rish va uni oldini olish

Yoshlar orasida narkomaniyaning oldini olish

Yod tanqisligi va uning oldini olish choralari

OITS kasalligi va uning oldini olish chora tadbirlari

Salomatlik haqida tushuncha, kasallikni oldini olish