Seronegativ spondiloartritlar - Tibbiyot - Slaydlar

Seronegativ spondiloartritlar

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

502.5 KB

Ko'chirib olish

Seronegativ spondiloartritlar « Davolash fakultetining fakultet va gospital terapiya, tibbii profilaktika fakultetining ichki kasalliklar kafedrasi» www.arxiv.uz

Seronegativ spondiloartritlar (SNSA)  Ilgari revmatoid artritning seronegativ turiga mansub deb hisoblanib, HLA-B27 bilan bog’liq b o’ lgan, kupilik klinik o’ hshashliklar, ayniqsa eng muhimi dumg’aza-yonbosh bitishmalari zararlanishi hamda ushbu jarayonlarga nasliy moyillikning mavjudligi hususiyatlariga ega kasalliklar guruhidir www.arxiv.uz

SNSA t asnifi ( Moll.J. 1987 )  Ankilozlovchi spondiloartrit – Behterev kasalligi  Psoriatik artrit  Enteropatik artritlar Kron, Uipl kasalliklarida, nospesifik yarali kolit  Yuvenil surunkali artrit  Reyter kasalligi/sindrom  O’ tkir oldingi uveit www.arxiv.uz

SNSA tashhis mezonlari (Armor et al., 1995)  KLINIK YOKI ANAMNESTIK BELGILARI  Bel so h asidagi tungi o g’ ri q lar va ertalabki karahtlik – 1 ball.  asimmetrk oligoartrit – 2 ball.  Y o nbosh so h asidagi u tib ketuvchi o g’ ri q lar – 2 ball.  Qo’l va o yoq barmo q larining sosiskasimon u zgarishi – 2 ball.  Talalgiya va bosh q a entezopatiyalar – 2 ball.  Irit - 2 ball.  Gonokokkli b u lmagan u retrit yoki servisit artrit boshlanishdan 1oy oldin - 1 ball.  artrit boshlanishdan oldin diareya – 1 ball.  H ozirda yoki anamnezda psoriaz yoki balanit surunkali enterokolit – 2 ball www.arxiv.uz

SNSA tashhis mezonlari (Armor et al., 1995)  RENTGENOLOGIK BELGILARI SAKROILEIT/ ikki tomonlama II yoki III - IV bos q ich – 3 ball.  GENETIK HUSUSIYATLARI  Q arindoshlarida HLA - B 27 b o ’lishi, anamnezida spondilit, Reyter sindromi, psoriaz, uveit, surunkali kolit – 2 ball  DAVO MUOLAJALARIGA SEZGIRLIGI  Kasallik erta q aytalanganda YA Q NV q abul q ilgandan keyin 48 soat ichida o g’ ri q kamayishi yoki stabillashishi – 1 ball.  12 mezon b o ’yicha ballar yi g’ indisi 6 ga teng va undan yu q ori b o ’lsa kasallik ishon ch li h isoblanadiwww.arxiv.uz

Spondiloartropatiyalarning umumiy belgilari ( Wollheim . 1993)  Ileosakral bitishmalarning patologik jarayonga q o ’shilishi  Entezopatiyalar  oyo q larda asimmetrik periferik artrit  oila a’zolarida SNSa guru h iga kiruvchi kasalliklardan birining mavjudligi  Teri, k o ’z, ichak, urogenital traktda b o ’ g’ imdan tash q ari belgilarning namoyon b o ’lishi  Revmatoid omilga manfiy reaksiya  HLA-B27 bilan bo g’ li q likwww.arxiv.uz

Ankilozlovchi spondiloartrit tashhis mezonlari (Simpozium VOZ, Rim 1963)  Bel-dumg’aza sohasida 3 oydan ortiq davom etuvchi va dam olgandan so’ng o’tib ketmaydigan og’riq va karahtlik  Ko ' krak qafasida og’riq va rigidlik  Umurtqa bel sohasida harakat cheklanganligi  Ko’krak qafasi nafas ekskursiyasining cheklanganligi  Irit va uning asoratlari  Ikki tomonlama sakroileitning rentgenologik belgilari ( II - IV bos q ichlar) www.arxiv.uz

BEHTEREV kasalligining tar q alganligi AS li bemorlar 0,5-2% www.arxiv.uz

HLA-B 27 antigenining uchrashi umumii populya s iya 7-8% Behterev kasalligida 90-95% b emorlar q arindoshlari da 20-30% www.arxiv.uz

AS ke ch ishi tasnifi  Sekin avj oluvchi  Sekin avj oluvchi, qu zish davrlari bilan  Tez avj oluvchi – q is q a va q t ichida t o ’li q ankil o ’zga olib keladi  Septik varianti, o ’tkir boshlanishi, k o ’p terlash, q altirash, isitmalash, visseritlarning erta boshlanishi, ECHTning 50-60 mm/soat va undan yu q ori b o ’lishi bilan harakterlanadi. www.arxiv.uz

ASning klinik-laborator ko’rsatkichlar bilan bog’liq faollik darajalari  minimal –umurtqa va qo’l-oyoq-  lar bo’g’imlarida bir oz ertalabki karahtlik va og’riq, ECHT – 20 mm/soatgacha, SRo +  o’rtacha – umurtqa va qo’l-oyoqlar bo’g’imlarida doimiy og’riq, bir necha soat davom etuvchi ertalabki karahtlik, ECHT – 40 mm/soatgacha, SRo ++  ifodalangan – umurtqa va qo’l-oyoqlar bo’gimlarida doimiy kuchli og’riq, bo’gimlarda ekssudativ o’zgarishlar, subfebril temperatura, kun bo’yi davom etuvchi karahtlik, ECHT – 40 mm/soat dan yuqori, SRo +++ www.arxiv.uz

Funksional etishmovchilik darajalari  I – daraja : Umurtqa fiziologik egriliklarining o’zgarishi, umurtqa va bo’gimlarda harakat cheklanganligi  II – daraja : Umurtqa va bo’gimlarda harakatning keskin cheklanganligi natijasida bemor kasbini o’zgartirishga majbur bo’ladi  III – daraja : Mehnat qobiliyatining butunlay yuqolishiga olib keluvchi umurtqa hamma bo’limlari va tos-son bo’gimlarining ankilozi yoki o’z-o’ziga hizmat qila olmaslik www.arxiv.uz

AS klinik kAS klinik k o’o’ rinishirinishi SimptomlariSimptomlari AA ’’ zolar zararlanishizolar zararlanishi umurtumurt qq a poa po g’g’ onasionasi bb o’o’ ilab oilab o g’g’ riri qq EE rtalabki krtalabki k arahtlik, arahtlik, hh arakat cheklanishiarakat cheklanishi «s«s o’o’ rovchi» pozasi rovchi» pozasi shakllanishishakllanishi umurtumurt qq alararo balararo b o’go’g imlar,imlar, tos-son va elka tos-son va elka bb o’go’g imlarimlar i, i, bazan boshka periferikbazan boshka periferik bb o’go’g imlarimlar zararlanishi zararlanishi kk o'o' zlar zararlanishizlar zararlanishi (oldingi uevit)(oldingi uevit) YuYu rak zararlanishirak zararlanishi buirak zararlanishibuirak zararlanishi (ikkilamchi amioloidoz(ikkilamchi amioloidozwww.arxiv.uz

www.arxiv.uz

 Ankilozlovchi spondilo-artritda bemorning “s o’ rovchi” h olati www.arxiv.uz

Sakroileitning rentgenologik belgilari www.arxiv.uz

Ankilozlovchi spondilo- artritda umurt q a po g onasida- gi rentgeno- logik o’ zgarishlar www.arxiv.uz

AS da davolash dasturi  re j im  YA Q NVni qo' llash  sulfasalazin bilan davolash.  spazmga q arshi miorelaksasiyalovchi davo  SHJT, massaj, fizioterapevtik davo  sanator-kurort davo www.arxiv.uz

Reaktiv artritlar ( ReA )  b o'g' imlarning «steril» kasalliklari b o' lib, b o'g' imdan tash q aridagi infeksiyaga javob tarzida rivojlanadi va b o'g' imdan kasallikka sabab b o' lganligi tahmin q ilingan omilni ajratib olish mumkin b o' lmaidi.  keiingi va q tda ReA lar guru h iga fa q at si y dik y o' llari va jinsi y y ullar, h amda ichak infeksiyasi bilan bo g' li q va gistomuvofi q lik antigeni HLA - B 27 bilan assosiasiyalanadigan, seronegativ spondiloartropatiyalar razr ya diga kiritilgan kasalliklarni kiritishga b o' lgan tendensiya kuzatilmokda. www.arxiv.uz

TASNIFI E tiologiyasiga k o' ra ReAlarning 2 guru h i far q lanadi:  urogenital ( qo'zg'atuvchisi : hlamidiyalar, ureaplazma)  e nterokolitik ( qo'zg'atuvchisi : iersiniyalar, shigellalar, salmonellalar) www.arxiv.uz

TARQALGANLIGI  RAMN revmatologiya instituti ma’lumotlariga ko’ra ReA barcha revmatik kasalliklarning 10-14% ini tashkil qiladi. Ulardan 50-75% ReA ning urogen etiologiyali turiga to’g’ri keladi.  UzR Respublika revmatologiya markazi ma’lumotlariga ko’ra revmatik kasalliklar bilan murojaat qilgan bemorlar 1998 y – 20%, 2003 yilda 24% ni tashkil qilgan www.arxiv.uz

Reaktiv artritlar kelib chiqishida infeksiya va genetik moyillikka katta ahamiyat beriladi.  70-80% hollarda urogen artritlar hlamidiy infeksiyasi bilan bog’liq  10-20% bemorlarda Ureaplasma urealyticum aniqlanishi mumkin  ayni vaqtda 10-20% bemorlarda infeksion omilni aniqlab bo’lmaydi www.arxiv.uz

KECHISHI B O’ YICHA:  O ’tkir (birlamchi bo’gim h ujumi 6 oygacha)  Ch o’ zilgan (1 yilgacha);  surunkali (1 yildan);  residivlanuvchi (kasallikning 6 oydan kam b o ’lmagan remissiyasidan keyin bo’gim h ur u ji rivojlanishi) www.arxiv.uz

KLINIKA.  bo'g'im zararlanishi  uretrit yoki diareya  ko'z zararlanishi (kon ’ yuktivit, irit)  oyoq panjasi barmoqlarining sosiskasimon defigurasiyasi  tovon sohasidagi og'riq va shish  qonda revmatoid faktorning yo'qligi  HLA- B -27 ning borligi  tovon shporalarning rentgenologik belgilari  rentgenologik bir tomonlama sakroileit www.arxiv.uz

POSTENTEROKOLITIK REAKTIV ARTRIT DIAGNOSTIKASI.  epidemiologik anamnez  kaprologik tekshirish javoblari  sinovial suyuqlikda spesifik antitanalarni aniqlash  bo'g'im sindromi www.arxiv.uz

UROGENITAL REAKTIV ARTITLAR N I ANIQLASHDA QUYIDAGI BELGILAR AHAMIYATGA EGA  siydik-tano si l tizimi infeksiyasi bilan artrit orasidagi hronologik bog'liqlik  navqiron yoshdagi bemorlarda artrit rivojlanishi ko'pincha oyoq bo'g'imlarining zararlanishi va ularning nosimmetrik bo'lishi enteropatiya  tovon bursitlari  80-90% hollarda uretra surtmasidan hlamidiy yoki ureaplazma aniqlanishi. www.arxiv.uz

DAVOLASH  antibakterial davo (antibiotiklar)  nosteroid yallig'lanishga q arshi vositalar  mahalliy davo sifatida gohida b o’g’ im ichiga kenalog yoki diprospan  fizioterapi ya , massaj kasallik faolligi kamayganda  san-kurort davo www.arxiv.uz

Psoriaz – eng k o ’ p tarqalgan teri kasalliklaridan biri  Turli tadqiqotlar natijalariga k o ’ ra psoriaz ning aholi o ’ rtasida tarqalishi 1-3% ( o ’ rtacha 2,5%) ni tashkil etadi , jinsi, irqi va geografik o ’ rniga bog’liq b o ’ lmaydi . D ermatologik b emorlarning 5% ini psoriaz bilan hastalanganlar tashkil etadi. Psoriaz bilan hastalangan bemorlarning 10-15% ini 10 yoshgacha bo’lgan bolalar tashkil etgani holda psoriaz simptomlar o’rtacha 28 yoshda paydo bo’ladi. Psoriatik artrit asorat sifatida 6-10% bemorlarda kuzatiladi. www.arxiv.uz

PA 5 klinik shakli farqlanadi  Assimetri k oligoartrit  D istal va falang alararo bo’gimlar a rtrit i  Simmetr ik revmato idsimon artrit  Destruktiv artrit  Psoriati k spondiloartrit www.arxiv.uz

Psoriazli bemorlarda bo’gim sindromining tashhis mezonlari  Qo’l va oyoq panjalari distal va falangalararo bo’gimlari zararlanishi.  Bir barmoqning uchta bo’gimi bir vaqtda zararlanishi.  oyoq panjalari barmoqlarining patologik jarayonga erta qushilishi.  Talalgiya.  Terida psoriatik toshmalar yoki tirnoqlar zararlanishi .  Qarindoshlarida psoriaz aniqlanishi .  R evmatoid omil aniqlanmasligi .  o steoliza.  Sakroileit.  P aravertebral ossifikasi yalar rivojlanishi . . www.arxiv.uz

O'xshashlar

Revmatoid artrit

Patogen spiroxetalar. Zaxm qoʼzgʼatuvchilari. Mikrobiologik xususiyatlari. Rikketsiozlar. Toshmali tif qoʼzgʼatuvchilari

Tibbiyot sohasiga hissa qo'shgan o’zbek olimlari

Tropik va sahro sharoitidagi odamlarning fiziologik xususiyatlari

Tibbiy madaniyat