logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Tibbiyot
  4. Podagra

Podagra

Yuklangan vaqt:

20.09.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

250.71875 KB
Ko'chirib olish
P O D A G R A PODAGRA  asosini purin almashinuvining buzilishi va to'qimalarda siydik kislotasi tuzlarining ortiqcha to'planishi tashkil qiladigan organizmning umumiy kasalligi bo'lib, bo'g'imlarning, buyrak va boshqa ichki azolarning o'ziga hos zararlanishiga olib keladi PODAGRA - GO'SHTNI SEVUVCHILAR UCHUN QOPQON EPIDEMIOLOGIYA  podagraning tarqalganligi 0,1 %ni tashkil qiladi (AKSHda -1,5%).  r evmatik kasalliklar orasida 5 %.  erkaklar va ayollar nisbati 2-7:1. kasallik asosan 40-50 yoshdagi erkaklar, 60 va undan katta yoshdagi ayollarda uchraidi  giperurekemiya aholining 4-12% da aniqlanadi, podagra bilan hastalanganlar soni aholining 0.1% ni tashkil qiladi ETIOLOGIYASI BIRLAMCHI VA IKKILAMCHI GIPERURIKEMIYA FARQLANADI.  birlamchi yoki idiopatik (essensial), bir qancha genlar bilan determinirlangan purin almashinuvining nasliy va oilaviy anomaliyasi bilan harakterlanadigan giperurikemiya (fosforibozilpirofosfataza fermenti faolligi oshadi, gipoksantinguanin-fosforiboziltransferaza faolligi kamayadi)  irsiyatga bog'liq, yashirin fermentativ defektlarga olib keluvchi ekzogen omillar:  uzoq vaqt meyoridan ko'p ovqatlanish  purin asoslarini saqlovchi mahsulotlarni ko'p istemol qilish  alkogolni suistemol qilish  qabziyat URATLARNING KO'P MIQDORDA HOSIL BO'LISHI SABABLARI  puringa boy mahsulotlar, alkogol va fruktozani keragidan ko'p miqdorda istemol qilish  gematologik: mieloproleferativ va limfoprolefirativ sindromlar, polisitemiya  dori vositalari: halqa diuretiklari, B guruh vitaminlari  boshqa sabablar: semizlik, psoriaz BUYRAKLARDA URATLAR EKSKRESIYASI KAMAYISHINING SABABLARI  dori vositalari  alkogol  buyrak kasalliklari  metabolik va endokrin  boshqalar: semizlik, sarkoidoz, homiladorlar toksikozi YASHIRIN, GENETIK BOG'LIQ BO'LGAN FERMENTATIV DEFEKTLAR NAMOYON BO'LISHIGA EKZOGEN OMILLAR TASIR KO'RSATADI :  uzoq vaqt ko'p miqdorda ovqat istemol qilish  puringa boy mahsulotlarni keragidan ortiq istemol qilish  alkogolni ko'p istemol qilish  qabziyat PATOGENEZI  urat kristallari tomonidan fagositlar, sinovial hujayralar va bo'g'imlarning boshqa komponentlarining proyallig'lanish (yallig'lanishni keltirib chiqaruvchi) mediatorlari sintezining stimullanishi  neytrofillarning endoteliyga adgeziyasi va neytrofillarning bo'g'im bo'shlig'iga tushishi  qonda proyallig'lanish (yallig'lanishni keltirib chiqaruvchi) mediatorlarining paydo bo'lishi  o'tkir podagrik artritga hos belgilarning namoyon bo'lishi URIKOZURIYA DARAJASIGA KO'RA GIPERURIKEMIYANING 3 TURI VA SHUNGA MOS PODAGRANING 3 TURI FARQLANADI 1. metabolik 2. buyrak 3. aralash. METABOLIK TUR  60 % bemorlarda uchraydi  yuqori uraturiya (3,6 mmol/sut ortik)  siydik kislotasini normal klirensi . BUYRAK TURI  10 % bemorlarda uchraydi  past uraturiya (1,8 mmol/sut dan kam)  siydik kislota klirensi (3,0- 3,5 ml/min). ARALASH TURI  30 % ga yaqin bemorlarda uchraydi.  normal yoki kamaygan uraturiya  siydik kislota normal klirensi.  sog'lom kishilarda siydik kislota klirensi 6-7 ml/min ni tashkil qiladi, sutkalik uraturiya - 1,8-3,6 mmol (300-600 mg). O'tkir podagrik artritning tasnifii mezonlari (S.L.Wallace et al., 1977) )  sinovial suyuqlikda uratlar kristallarining aniqlanishi  tarkibida urat kristallari borligi kimyoviy va polyarizasiyali mikroskopiya usuli bilan tasdiqlangan tofuslarning aniqlanish  keltirilgan 12 simptomdan 6 tasining aniqlanishi 1. anamnezida bir martadan ko'p o'tkir artrit huruji 2. bo'g'im yallig'lanishi kasallikning birinchi kunida maksimumga etadi 3. monoartrit 4. jarohatlangan bo'g'im terisining giperemiyalanishi 5. oyoqning birinchi panja-barmoq bo'g'imida shish va og'riq 6. oyoq panjalarining bir tomonlama jarohatlanishi 7. tofuslar borligi gumon qilinishi 8. giperurikemiya 9. oyoqning birinchi kaft-barmoq bo'g'imida bir tomonlama shikastlanish 10. oyoq bo'g'imlarining asimmetrik shishi (rentgenografiya) 11. eroziyalarsiz subkortikal kistalar (rentgenografiya) 12. sinovial suyuqlik bakteriologik tekshirilganda manfii natija KLINIK KO'RINISHI.  podagraning tipik klinik belgisi – vaqti-vaqti bilan paido bo'luvchi o'tkir podagra artritidir .  intermittirlovchi podagra o'tkir hurujlarning hurujlararo simptomsiz kechuvchi davri bilan almashinib turishi bilan harakterlanadi. KLINIKA (DAVOMI)  ko'pchilik bemorlarda kasallikning klinik aniqlanishi mumkin bo'lgan boshlanish davri to'satdan, ko'pincha tunda, ko'p hollarda tongga yaqin («ho'roz qichqirishi bilan») boshlanadigan birinchi o'tkir podagra hurujiga to'g'ri keladi. bemor sog'lom holda uhlashga yotib, bir yoki bir nechta bo'g'imda paydo bo'lgan kuchli pulsasiyalanuvchi , kuydiruvchi, siquvchi og'riqdan uyg'onib ketadi. KLINIKA (DAVOMI)  kasallik debyutida ko'pincha oyoqlarning bo'g'imlari zararlanib, asimmetrik zararlanish hususiyatiga ega. Podagra jarayoniga oyoq panjalari bo'g'imlari, boldir-tovon, tizza, qo'l panjalari barmoqlari, tirsak va boshqa bo'g'imlar qo'shilib boradi.  bemorlarning 60-75% ida podagraning dastlabki klinik belgilari oyoq panjalari bosh barmog'ining birinchi panja-falanga bo'g'imida paydo bo'ladi. Ba’zan kasallik poliartrit tipida boshlanadi O'TKIR PODAGRIK ARTRIT BO'G'IM SINDROMINING TIPIK JOILASHISHI OYOK PAJA BIRINCHI BARMOQ BO'G'IMINING O'TKIR ARTRITI O'TKIR PODAGRIK ARTRIT PODAGRIK TOFUSLAR                        KO'PLAB TOFUSLAR TEKSHIRISH DASTURI  umumii qon va siydik analizi  biohimik analiz: umumii oqsil, oqsil fraksiyalari, sial kislotalar, siydik kislotasi, mochevina, kreatinin  Reberg va Zimniskiy sinamalari  zararlangan bo'g'imlar rentgenografiyasi  siydik kislotaning siydik bilan sutkalik ekskresiyasi va klirensi LABORATOR TEKSHIRISHLAR  umumiy qon analizi: hurujdan tashqari davrda o'zgarishsiz, huruj davrida – chapga siljigan neitrofil leikositoz, ECHT miqdorining oshishi  biohimiya: huruj davrida seromukoid, fibrin, gaptoglobin, sial kislota, siydik kislota miqdorlarining oshishi. INSTRUMENTAL TEKSHIRISHLAR  bo'g'imlar rentgenografiyasi – osteoporoz, «shtampli» o'choqlar, «suyak qirrasining bo'rtishi» simptomi.  sinovial suyuqlikni tekshirish: rangi tinik, qovushqoqligi kamaigan. mikroskopik urat kristallari aniqlanadi.  tofuslarning punksion biopsiyasi: siidik kislota kristallarining aniqlanishi PODAGRIK ARTRITNING RENTGENOLOGIK KO'RINISHI SURUNKALI GIPERURIKEMIYANING BUIRAK ASORATLARI  siydik-tosh kasalligi  surunkali uratli (podagrik) nefropatiya  bemorlarning 20-40%da proteinuriya va «yumshoq» arterial gipertenziya aniqlanadi  kam hollarda nefroskleroz, og'ir arterial gipertenziya, buirak faoliyatining buzilishi URATLAR (SIYDIK KISLOTA TUZLARI) SUYAK ICHIDA TUPLANISHIDAN HOSIL BO’LGAN DESTRUKSIYA PODAGRALI BEMORLARDA QUIIDAGI YONDOSH KASALLIKLAR BILAN HASTALANISH DARAJASI OSHADI:  arterial gipertenziya  qandli diabet  tomirlarning aterosklerotik jarohatlanishi  gipertrigliseridemiya DIFFERENSIAL TASHHIS  psevdopodagra  reaktiv artrit  palindrom revmatizm  revmatoid artrit  o'tkir revmatik isitma  osteoartroz DAVOLASH I. O’tkir podagrik artrit hurujini davolash II. uzoq vaqt permanent davolash 1. rejim 2. tana vaznini me’yorlash 3. alkogolni istisno qilish 4. parhez 5. giperurekimiyani kamaitiruvchi dori vositalari 6. fizioterapevtik davo 7. sanator kurort davo 8. jarrohlik io'li bilan davolash III. dispaser nazorati O'TKIR PODAGRA HURUJINI DAVOLASH  umumii muolajalar (tinchlik, oyoqlarni yuqori ko'tarish, ko'p miqdorda suyuqlik ichish)  medikamentoz davo 1. kolhisin 2. YAQNV 3. GKS 4. dori vositalarni mahallii qo'llash (dimeksidni analgin, novokain, indometasin bilan qo'llash) DAVOLASH parhez bilan davolash –  spirtli ichimliklar ma’n etiladi  rasionda purin asosiga boy bo'lgan mahsulotlar (go'sht, baliq, dukkakli o'simliklar va ulardan taiyorlangan mahsulotlar miqdori kamaytiriladi. DAVOLASH (DAVOMI)  yallig'lanishga qarshi nosteroid vositalar: voltaren (sutkasiga 150 - 200 mg), indometasin (sutkasiga 150 - 200 mg), butadion (sutkasiga 0,6 g).  urikolitik vositalar: allopurinol (milurit) sutkasiga 0,3 - 0,4 g qonda siydik kislotasi miqdorini meyoriga keltirish maqsadida.  urikozurik vositalar: anturan (sutkasiga 0,2 - 0,6 g) yoki etamid

O'xshashlar

Buyrak kasalliklarida klinik laborator ko’rsatkichlar
Surunkali gastritlar
Miokard infarkti
Қоннинг биохимик тахлили. Клиник ахамияти. Олинган натижалар интерпретацияси
Yurak yetishmovchiligi