Қоннинг биохимик тахлили. Клиник ахамияти. Олинган натижалар интерпретацияси - Tibbiyot - Slaydlar

Қоннинг биохимик тахлили. Клиник ахамияти. Олинган натижалар интерпретацияси

Yuklangan vaqt:

09.04.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2256 KB

Ko'chirib olish

Қоннинг биохимик тахлили. Клиник ахамияти. Олинган натижалар интерпретацияси

 Qonning bioximik tahlili – bu venoz qonning laborator tekshiruv usuli hisoblanib, bunda ichki orgonlarni ( jigar, buyraklar, oshqozon osti bezi, o’t pufagi) ni funksional xolati haqida informatsiya olishda, yallig’lanish jarayoninig rivojlanishini, autoimmun reaksiyalarni, organizmda suv- elektrolitlarni balansini xolatini baxolashda, moddalar almashinuvi (yog’, oqsil, uglevod, vitaminlar, makro va mikroelementlar) haqida informatsiya olishda tekshiriladi. Sunday, April 9, 2023 2

 Oqsillar – albumin, umumiy oqsil, C-reaktiv oqsil, mioglobin, transferrin, ferritin, zardobning temir bilan bog’lanish xususiyati, revmatoid faktor. 3

 Fermentlar – alaninaminotransferaza (A л AT), aspartataminotransferaza (AcAT), gamma- glutamiltransferaza (Gamma-GT), amilaza, laktat, kreatinkinaza, laktatdegidrogenaza (LDG), fosfataza, xolinesteraza. 4

 Pigmentlar – umumiy bilirubin, bog’langan bilirubin, bog’lanmagan bilirubin.  Past molekulali azot moddalari – kreatinin, siydik kislotasi, mochevina.  Noorganik moddalar va vitaminlar – temir, kaliy, kalsiy, natriy, xlor, magniy, fosfor, vitamin B12, folevoy kislota.   Qonning bioximik tahlilida standart ko’rsatkichlar. Sunday, April 9, 2023 5

 Glyukoza – qandli diabetda asosiy ko’rsatkich hisoblanadi. Glyukozani ortishi QD,Pankreatit,Itsenko-Kushing sindromi,Feoxromositomada, pasayishi esa bir qancha endokrin kasalliklarda , jigarning funksiyasi buzilganda va xavfli o’smalarda kuzatiladi.  Qondagi glyukozani normal ko’rsatkichlari:  < 14 yosh: 3,33 – 5,55; 14-60 yosh: 3,89-5,83; 60- 70 yosh: 4,44-6,83; > 70 yosh 4,61-6,10. Sunday, April 9, 2023 6Qonning bioximik tahlilida standart ko’rsatkichlar.

7 Umumiy bilirubin – qondagi sariq pigment hisoblanib, gemoglobin, myoglobin va sitoxromlarni parchalanishi natijasida paydo bo’ladi. Qondagi umumiy bilirubinni miqdorini asosiy oshish sababi: jigar hujayralani kasalliklari (gepatit, sirroz), eritrositlarni kuchli parchalanishi (gemolitik anemiya), o’t-safro oqimini buzilishi (masalan, o’t tosh kasalligi).  Umumiy bilirubinni normal ko’rsatkichi : 3,4-17,1 mkmol/l.Umumiy bilirubin

Umumiy bilirubin 2 komponent: bog’langan va bog’lanmagan bilirubindan iborat.  Normada:  YaChT 1-sutkagacha 34 mkmol/l dan kam  YaChT 1-2-sutka 24-149 mkmol/l  YaChT 3-5-kungacha 26-205 mkmol/l  5-kundan asta-sekin pasayib to 60 yoshgacha 21 mkmol/l

9 Bog’langan bilirubin – sariqlikda, jigardan o’t- safro oqimining buzilishida miqdori oshadi.  Normal ko’rsatkichi: 0-7,9 mkmol/l.  Bog’lanmagan bilirubin – eritrotsitlarni kuchli parchalanishida – ya’ni gemolitik anemiyada, maliriyda, to’qimalarga massiv qon quyilishida.  Normal ko’rsatkichi : <19 mkmol/l.

 AcAT – asosiy fermentlardan biri hisoblanib, jigarda sintez qilinadi. Normada bu ferment qon plazmasida bo’ladi, eng ko’p jigar hujayralarida bo’ladi. Ularning miqdori oshishi jigar va yurak kasalliklarida,pankreatit,sitoliz,gemalitik anemiya,miokard infarktda, bundan tashqari aspirin va gormonlarni ko’p qabul qilganda kuzatiladi.Kamayishi :Xolestaz sindromida.  Normal ko’rsatkichi : ayollarda – 31 Ед/л erkaklarda – 37 Ед/л Sunday, April 9, 2023 10

 АлАТ– bu ferment jigarda sintez qilinadi. Ularning eng ko’p miqdori jigar hujayralarida joylashgan bo’lib, ularning miqdori oshishi (gepatit, sirroz, yurakning og’ir yetishmovchiligida va qon kasalliklarida) kuzatiladi.  Normal ko’rsatkichi : ayollarda – 34 Ед/л erkaklarda – 45 Ед/л Sunday, April 9, 2023 11

 Gamma-Gt (gamma-glutamiltransferaza) – ferment jigar va oshqozon osti bezi hujayralarida uchraydi. Qondagi miqdorining oshishi shu orgonlarning kasalliklarida (gepatit, sirroz, pankreatit) da va alkogolizmda uchraydi.  Normal ko’rsatkichi: erkaklarda – <55 Ед/л ayollarda – <38 Ед/л Sunday, April 9, 2023 12

 Fosfataza – bu ferment organizmning hamma to’qimalrida keng tarqalgan. Jigar, o’t pufagi va oshqozon osti bezi kasalliklarida uning miqdori oshadi.  Normal ko’rsatkichi: 30-120 Ед/л Sunday, April 9, 2023 13

 Xolesterin – qondagi asosiy lipid hisoblanadi, organizmga oziq-ovqatlar orqali tushadi va bundan tashqari jigar hujayralarida sintez qilinadi.  Normal ko’rsatkichi: 3,2-5,6 mmol/l  Triglitseridlar – neytral yog’lar hisoblanib, qon plazmasida uchraydi, yog’lar almashinuvida muhim ko’rsatkich hisoblanadi.  Normal ko’rsatkichi : 0,41-1,8 mmol/l Sunday, April 9, 2023 14

 Umumiy oqsil – miqdorining pasayishi jigar va buyrak kasalliklarida uchraydi, buyraklar orqali ko’p chiqib ketadi. Ko’tarilishi – qon kasalliklarida va infeksion yallig’lanish jarayonlarida kuzatiladi.  Normal ko’rsatkichi: 66-83 g/l  Albumin – qondagi muhim oqsillardan biri hisoblanib, uning miqdori pasayishi ichak, buyrak, jigar kasalliklarida kuzatiladi. Miqdorining oshishi suvsizlanishda kuzatiladi.  Normal ko’rsatkichi: 35-52 g/l Sunday, April 9, 2023 15

 C-reaktiv oqsil – bu reaktiv oqsil qon plazmasida uchrab, yallig’lanish jarayonlarida, travmalarda, organizmga yot moddalar tushganda (bakteriya, parazit, zamburug’lar) miqdori oshadi.  Normal ko’rsatkichi: 0-5 mg/l Sunday, April 9, 2023 16

 Kaliy (K+) – bu elektrolit hujayra ichini tarkibiga kiradi. Kaliy miqdorining oshishi o’tkir va surunkali buyrak yetishmovchiligi,suvsizlanish,og’ir travmalar, B.U.B faoliyati pasayganda kuzatiladi. Miqdorining pasayishi diuretiklar dozasi oshganda, surunkali ochlik, uzoq cho’zilgan qayt qilish va ich ketish,buyraklar faoliyati buzilganda,B.U.B gormonlari ishlab chiqarilishi kuchayganda kuzatiladi.  Normal ko’rsatkichi : 3,5-5,5 mmol/l. 17

Natriy (Na+) – bu elektrolit hujayra tashqarisida joylashgan bo’lib, bu elektrolit nerv va mushak to’qimasi, hazm fermentlari, qon bosimi ishida, qatnashadi.Ortishi:degidratatsiya,kom a,qandsiz diabet,ayrim dori preparatlari(AKTG,anaboliklar,kontrase ptivlar,B.U.B faoliyati oshganda kuzatiladi.Kamayadi:kam tuz iste’mol qilish,diuretiklar dozasi oshganda,O’BYe,B.U.B f-si pasayganda kuzatiladi. Normal ko’rsatkichi : 136-145 mmol/l

Xlor (Cl-) – asosiy elektrolitlardan biri hisoblanib, organizmda suv- elektrolitlar va kislota-asos balansini munosabatini normallashtiradi.Ortishi:suvsizlanish ,qandsiz diabet,salitsilatlar b-n zaxarlanganda,O’BYe,Kamayadi:ko’ p terlash,qayt qilish,nefrit,metabolik atsidozda. Normal ko’rsatkichi: 98- 107 mmol/l

 Temir – hayot uchun eng zarur microelement, gemoglobin tarkibiga kiradi, kislorod tashishda qatnashadi va qon hosil bo’lishida qatnashadi.  Normal ko’rsatkichi: erkaklarda – 11,64- 30,43 mkmol/ л  ayollarda – 8,95-30,43 mkmol/ л 20

 Kreatinin – muskul to’qimasida energetic vazifani bajaradi. Buyraklar orqali to’liq chiqarib yuboriladi. Shuning uchun uning qondagi konsentratsiyasi buyrak kasalliklarida aniqlanadi.  Normal ko’rsatkichi: erkaklarda – 62-115 mkmol/ л  ayollarda – 53-97 mkmol/ л Sunday, April 9, 2023 21Past molekulali azot moddalari

Normada:  Xomilada (kindik tizimchasidan olingan qonda) 53-106 mkmol/l  YaChT 1-4 kun 27-88 mkmol/l  1-10 yoshgacha 27-62mkmol/l  O’smirlarda (10-18) 44-88 mkmol/l

Ortadi:  Buyrak f-yasining turli genezli o’tkir va surunkali kasalliklarida,kuchli ijtimoiy zo’riqish,Krashsh sindromi,nur kasalligi,yurak yetishmovchiligida  Soxta oshishi – mushak massasi kuchli rivojlangan ayrim atletlarda,QD,nefrotoksik ta’sir qiluvchi dorilar ichganda

Pasayishi(diagnostik ahamiyatga ega emas):  Ochlik, mushak massasi kamayishi, xomiladorlikning 1-2-trimestri, vegetarianlarda, mushak atrofiyasi.  Soxta pasayishi : Kortikosteroidlar qo’llagan vaqtda.

25 Mochevina – organizmda oqsil almashinuvining qoldiq moddalari hisoblanib, mochevina buyraklar orqali organizmdan chiqariladi, shuning uchun buyrak kasalliklarida uning qondagi konsentratsiyasi aniqlanadi.  Normal ko’rsatkichi:  18 yoshgacha 1.8-6.4 mmol/l  18-60 yoshgacha 2.1-8.3 mmol/l  Ortadi: Buyraklar f-yasi pasayganda, shok, ochlik, siydik yo’llari obstruksiyasi  Kamayadi: kam oqsilli parxez,akromegaliya, xomiladorlikning oxirgi oylarida,jigarda mochevina sintezi buzilganda.

 Siydik kislotasi Siydik kislotasi – organizmda oqsil – organizmda oqsil almashinuvining qoldiq maxsuloti hisoblanadi, almashinuvining qoldiq maxsuloti hisoblanadi, buyraklar orqali organizmdan chiqarib yuboriladi. buyraklar orqali organizmdan chiqarib yuboriladi. Uning konsentratsiyasini oshishi buyrak tosh Uning konsentratsiyasini oshishi buyrak tosh kasalligida uchraydi. kasalligida uchraydi.  Normal ko’rsatkichi: Normal ko’rsatkichi: erkaklarda – 210erkaklarda – 210 -- 420mkmol/420mkmol/ л л ayollarda – 150- ayollarda – 150- 350mkmol/350mkmol/ лл  12 yoshgacha 119-327 mkmol/l  Ortadi: Podagra, BYe, og’ir jismoniy mehnat, onkologik kasalliklarda, puringa boy mahsulotlar yeganda.  Kamayadi: Vilson-Konavalov kasalligi,vegetarianlarda

 Qondagi bioximik tahlilni bilish uchun tirsak venadan 5-8 ml qon och qoringa olinadi, agar bemor ovqatlangan bo’lsa 12 soat o’tib qon olinadi.  Xolesterin va lipoproteidlar taxlili uchun qon 12-14 soatlik ochlikdan so’ng va tekshiruvga 2 hafta qolganda lipidlarni kamaytiruvchi dorilar to’xtatiladi. 27

 Siydik kislotasini aniqlashdan 3-4 kun oldin qat’iy dieta : ovqat ratsionida go’shtli mahsulotlarni cheklash, choy, kofe cheklanadi.

O'xshashlar

Қон биохимик таҳлили

O'smalar klinikasi, davolash choralari

Клиник эпидемиология фани предмети ва вазифалари, соғлиқни сақлашдаги ахамияти

Қоннинг физик ва кимевий хоссалари. Қоннинг шаклли элементлари. Қон гуруҳлари

Клиник рефракция