Kritik holatdagi bemorlarda nutritiv terapiyaning o'ziga xosligi - Tibbiyot - Slaydlar

Kritik holatdagi bemorlarda nutritiv terapiyaning o'ziga xosligi

Yuklangan vaqt:

10.09.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

723.423828125 KB

Ko'chirib olish

KRITIK HOLATDAGI BEMORLARDA NUTRITIV TERAPIYANING O'ZIGA XOSLIGI

01 Kritik holatdagi bemorlarni parenteral ovqatlantirish.02 Enteral ovqatlantirishning va parente- ral ovqatlantirishning afzalliklari 03 Xulosa04REJA: Intensiv terapiya bo'limidagi bemor- larni enteral ovqatlantirish.

Kasalxona sharoitida, ayniqsa, intensiv terapiya bo'limida ovqatlanishning ahamiyati juda muhim.Kritik kasallik katabolik stress bilan bog'liq bo'lib, tizimli yallig'lanish reaksiyasi bilan namoyon bo'ladi. Yallig'lanish reaksiyasi infeksiyani chastotasining ortishiga, bir qancha organlar faoliyatining buzilishiga, o'lim ko'rsatkichining oshishiga olib keladi.

ENTERAL OVQATLANTIRISH Enteral ovqatlanish - bu kasallikning og'irligini, asoratlar sonini, ITB qolish davomiyligini va qulay klinik nati - jalarni kamaytiradigan profilaktika terapevtik strategiyasidir.

Enteral ovqatlanishni o’tkazishdan maqsad: 01 Enteral ovqatlanishni ITBga qabul qilinganidan keyin dastlabki 24-48 soat ichida boshlash kerak. Maqsadga 48-72 soat ichida erishish kerak. 02 Gemodinamikani tiklashda enteral ovqatlanishni ongni to'liq tiklangunigacha klinik barqarorlika erishgungacha qoldirish kerak. 03 Ovqatlanishdan oldin, vazn yo'qotish miqdorini aniqlash, ITBga yotqizil - ishidan oldin beriladigan oziqaviy yordam miqdorini, kasallikning og'irligini, ovqat hazm qilish tizimining ishlashini aniqlash kerak.

Enteral ovqatlantirish KEYS KEYS KEYS ITBda enteral ovqatlanishni ichak shovqinlari bor yoki yo'qligi, gazning ichaklar orqali o'tishi belgilaridan qat’iy nazar boshlash kerak.

Parenteral ovqatlantirishga ko`r - satma Parenteral ovqatlantirishga ko'rsatmalar agar bemorga erta enteral ovqatlantirish o'tqazilmasa yoki samarasiz bo'lsa 7-kun ichida o'tqiziladi.Kasalxonaga yotqizishda bemorda oqsil yetishmovchiligi bo'lsa, shoshilinch parenteral oziqlantirishga o'tiladi. Yuqori hazm organlari oper - atsiyalarida ham parenteral ovqatlantirishga o'tiladi,bunda parenteral ovqatlantirish operatsiyadan 5-7 kun oldin boshlanadi va operatsiyadan so’ng ham davom ettiriladi. Operatsiyadan keyingi 5-7 kundan keyin enteral ovqatlanishga o’tsa bo’ladi, lekin enteral ovqatlantirishni asoratlarini oldini olish uchun perenteral ovqatlantirish kamida 7 kundan iborat bo’lishi kerak.

Enteral ovqatlantirishning dozasiTana vazni indeksi 30ga teng bo’lgan bemorlarga oqsil kuniga 1,2-2,0 g/kg kiritilishi kerak. Kuyish yoki ko’p jarohatlar paytida oqsil miqdorini oshirirish kerak. Kritik darajada semirib ketgan bemorlarda kam miqdordagi kaloriya miqdori bilan ovqatlantirish tavsiya etiladi. TVI 30dan baland bo’lgan barcha semirish darajalari uchun enteral ovqatlantirish kaloriyalarini 60-70% yoki kuniga tana vaznining 11-14 kkal/kg miqdorda ozuqa kirgazish kerak. Semizlikning I va II daraja larida oqsil kuniga 2g/kg tana vazniga (TVI 30-40), III darajasida esa kuniga 2,5 g/kg (TVI 40) tana vazniga beriladi. Kasalxonaga yotqizilgan birinchi hafta davomida energiya tanqisligining 50-60% tiklashga erishish kerak. Lekin perenteral ovqatlanishdan enteral ovqatalanti- rishga birdaniga o’tilsa, salbiy oqibat- larga olib kelishi mumkin.7-10 kun davomida faqat ingichka ichak orqali energiya tanqisligini 100% bartaraf etishning iloji bo’lmasa, qo’shimcha ravishda parenteral ovqatlantirishga o’tiladi.

KEYS Bemorning og’riq yoki shishganlik shikoyati, gazlar chiqarilishi va najas borligi, fizik tekshiruvlar ma’lumotlariga qarab enterel ovqatlantirishni monitoring qilinadi. To’liq kaloriya tanqisligini korreksiya qilish kerak. Aspiratsiya xavfini kamaytirish kerak.ITB da ichak peristaltikasi belgilar (ichak tutilishining yo’qligi) mavjud bo’lganda enteral ovqatlantirish bajarilmaydi.Enteral ovqatlantirishning tolerantligi va yetarliligini nazorat qilish Agar oshqozonda 500ml qoldiq miqdori borligi aniqlansa, enteral ovqatlantirish bekor qilinadi.

Aspiratsiya xavfini kamaytirish uchun quyidagi choralarni ko`rish kerak Asoratlar xavfi yuqori bo’lganda me’da naychasi orqali doimiy ovqatlantirildi. Post pilorik enteral ovqatlantirishni bekor qilish masalasi ko’rib chiqilishi kerak. Og’izni kuniga 2 mahal xlorgeksidin bilan yuvish bilan pnevmoniya xavfini kamaytiradi.Qarshi ko’rsatmalar bo’lmaganda ichak peristaltikasini yaxshilash uchun prokinetiklar qilindi (prozerin).ITB da yotgan intubatsiya qilingan barcha bemorlar enteral ovqatlanti- rilganda boshi 30-45˚ ga ko’tarilishi kerak.

Oziqlanish formulasini tanlash O’tkir respirator distress sindromi va ko’krak qafasidagi og’ir travma bilan og’rigan bemorlar yallig’lanishga qarshi lipid tarkibli (omega 3 baliq yog’i) va antioksidantlar bilan aralash - malarni olishlari kerak.Immunomodulyatsion aralashmalar bilan ovqatlanishning optimal terapevtik ta’siriga erishish uchun ular energiyaga bo’lgan ehtiyojning 50-65 % ta’minlashi kerak. Diareya uchun eriydigan tolalar yoki kam proteinli aralashmalardan foydalanish mumkin.Enteral ovqatlantirish uchun immunomodul yatsion ozuqaviy aralashmalar (arginin,glutamin, nuk - lein kislota, omega 3 yog’ kislotalari va antioksidantlar bilan boyitilgan) bemorlar ning tegishli guruhlar - ida qo’llanilishi kerak. Ular og’ir sepsisda ehtiyotkorlik bilan ishlatilishi kerak.

Parenteral ovqatlantirish samaradorligini oshirish Oziqlantirish terapiyasini rejalashtirishda qon zardobidagi glukoza miqdorini qat’iy nazorat qilish kerak. Eng munosib ko’rsatkich 110-150 mg/dL ( 4,6-6,6 mmol/l) Formulaga glutamin qo’shishni ITB da parenteral ovqatlantirishdan oldin ko’rib chiqish kerak.Agar bemorga parenteral ovqatlantirish ko’rsatilsa, uning samaradorligini oshirish uchun choralar ko’rish kerak (dozani sozlash, parvarish qilish, monitoring, qo’shimchalarni tanlash) Parenteral ovqatlantirshning maqsadi energiya ehtiyojining 80% ni ta’minlashdir. Keyinchalik defitsitni to’liq qoplash uchun parenteral oziqni hajmini oshirish mumkin. Bemorning ITB da qolishning 1-haftasida agar EO mavjud bo’lmasa, PO uchun ishlatiladigan aralash tarkibida soya asosidagi lipidlar bo’lmasligi kerak. Bemorning ahvolini barqarorlashtirishda uni POdan bosqichm-bosqich EOga o’tkazishga harakat qilish kerak. Aralash oziqlantirishda optimal nisbati 40% EO va 60% PO ni tashkil etishi kerak.

Nafas yetishmovchiligida parenteral ovqatlantirish: O’tkir nafas yetish - movchiligi bilan og’rigan bemorlar uchun nafas olish tezligini nazorat qilish va CO2 ishlab chiqarishni kamaytirish zarurati sababli, parenteral ovqatlan- tirishdagi preparat- lar miqdori MVB nazarorati ostida amalga oshiriladi. O’TY uchun suyuqligi past va yuqori kaloriyali bo’lgan formula beriladi Plazmadagi fosfat miqdorini kuzatib borish, ularni to’g’rilash kerak.

Buyrak yetishmovchiligi parenteral oz - iqlantirish O’tkir buyrak yetishmovchiligida elektrolitlar buzilishida yetarli elektrolitlar tarkibli formuladan foydalanishga e’tibor berish kerak. Gemodializdagi bemorlarga ko’p miqdordagi oqsil kuniga 2,5g/kg gacha tana vaznini olish kerak.Buyrak yetishmovchiligida oqsil midori kamaymaydi

Jigar sirrozi yoki jigar yetish - movchiligi bo’lgan bemorlarda assit kabi asorat lar, qon tomir ichidigi hajm kamayishi, shish, portal arterial giper tenziya va gipoal - buminuriya kabi kasal liklarga e’tibor qaratish lozim. O’tkir/ surunkali jigar kasalligi bo’lgan bemorlar uchun ITB da enteral ovqatlanish afzal usul hisoblanadi. Jigar kasalliklarida oqsil miqdorini kamaytirish mumkin emas O’tkir va surunkali jigar kasalliklarida enteral ovqatlanish uchun standart aralashmalarlardan foydalanish zarur. Ensefalopatiyada muofiqlashtirilgan aminokislotali aralashmalar beriladi.Jigar yetishmovchiligi

Toshkent tibbiyot akademiyasini 1-reanimatsiya bo'limida kritik holatdagi bemorlarni nazogastral zond orqali 50-60ml shpirtsda har 2soatda 150- 200ml dan bulyon, maydalangan ovqat, olma shar - bati, kefir, yogurt, xom tuxum bilan ovqatlantirdik. Bu ovqat ratsioni bemorning ahvolidan kelib chiqqan holda shifokor tomonidan buyuriladi.

Add your words here,according to your need to draw the text box size.Please read the instructions and more work at the end of the manual template. ADD TITLEXulosa qilib aytganda, kritik holatdagi bemor - larni enteral, parenteral, ovqatlanishni to'g'ri baholay olish kerak. Bemor yaqinlariga agar bemor nazogastral zond orqali ovqatlantirilsa, ovqat mahsulotini yaxshilab maydalab, ko'proq suyuq ovqatlar, bulyonlar olib kelishlarini tushuntirish. Bemorni ovqatlantirish bilan birga organizmdan uning chiqarilishini ham monitor - ing qilish kerak. Kritik holatdagi bemorlarni energiya sarfi ortadi shu sababli har bir bemor uchun individual sutkalik kaloraj belgilanadi va shu asosda oziqlantirilish olib boriladi.

Ilmiy ishimni tadbiq qilish uchun 60ta turli xil kasalliklar (gemorragik insult, oshqozon yoki 12 barmoqli ichak yara perfo- ratsiyasi, bosh miya o’smasi, avtotravma va terapiya bo’limidagi bemorlar) bilan og’riyotgan bemorlarni 3 xil usulda ovqat - lantirdik. 20ta bemorni enteral usulda, yana 20 ta bemorni parenteral usulda va qolgan 20 ta bemorni aralash tipda oziqlantirdik. En - teral usulda kritik holatdagi bemorlarni nazogastral zond orqali turli xildagi bulyon, suyuq ovqatlar bilan ovqatlantirdik. Bo’limda yotgan bemorlar esa o`zlari erkin ovqatlanishdi. 20 ta bemorni esa faqat parenteral usulda ovqatlantirdik. Ularga kaliy xlorid, askorbin kislotasi, oqsil, albumin, kolloidli va kristalloidli eritmalar quy - ildi. 3-guruh qolgan 20ta bemorga ham nazogastral zond orqali zond orqali enteral oziqlantirish, ham infusion parenteral oziqlantir - ildi, ya’ni aralash usulda ovqatlantirildi.

O’tkazilgan ilmiy ishim natijasida bemor uchun eng ma’qul oziqlantirish turi bu aralash usul bo’ldi, chunki kritik ho - latdagi bemorlarni faqat enteral ovqatlantirsak, sarflan - gan energiya hajmini to’liq qoplay olmaydi, shu sababli unga qo’shimcha qilib parenteral ovqatlantilgani ma’qul usuldir. Ilmiy tadqiqotning natijalari so’ngida enteral oziqlantirish energiya sarfini 40 %ni, parenteral oziqlantirish esa 60% ni, aralash usul esa 90-95% kutilgan natijani berdi. Shu sababli asosan kritik holatdagi bemorlarni aralash usulda oziqlantirish ko’proq samaraliroq hisoblanadi.

E'tiboringiz uchun rahmat!

O'xshashlar

Psixoterapiya haqida maʼlimot. Terapevtik bemorlar psixologiyasi

Anemiya 2 (анемия)

Ko’krak qafasining shikastlanishi, qorin va chanoqning o’tkir kasalliklari

Fotodinamik terapiyada qoʻllaniladigan fotosensibilizatorlarning spektral hususiyatlari

Fototerapiya