Homiladorlik davridagi gipertenziv buzilishlar. UASH taktikasi - Tibbiyot - Slaydlar

Homiladorlik davridagi gipertenziv buzilishlar. UASH taktikasi

Yuklangan vaqt:

10.09.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1829.0986328125 KB

Ko'chirib olish

1Homiladorlik davridagi gipertenziv buzilishlar. UASH taktikasi

Maqsad  Gipertenziya, preeklampsiya va eklampsiyani zamonaviy tashxislash va olib borish usullarini muxokamasi  Gipertenziv buzilishlarda UАSh taktikasini ishlab chiqish  Preeklampsiya va eklampsiyada birinchi yordam va UАSh taktikasi

Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 3JSST korsatkiclari  Onalar oʻlimining (OOʻ) gipertenziv oʻzgarishlar bilan bogʻliqligi 10 - 30%  Preeklampsiya bilan bogʻliq boʻlgan perinatal oʻlim darajasi – 13-30%  Xomiladorlik davrida gipertenziv buzilishlarning uchrashi – 6-8%

Gipertenziv oʻzgarishlarga olib keluvchi omillar (JSST):  antenatal koʻriklar sonining kamligi (4-dan kam)  antenatal koʻrik sifatining pastligi (А/D oʻlchamaslik, proteinuriyani baxolamaslik)  tugʻruqda malakali mutaxassisning ishtirok etmasligi (50% dan kam)  Davolashdagi xatolar:  Dalillarga asoslangan tibbiyotga oid bayonnomalarning yetishmasligi;  Noadekvat va notoʻgʻri antigipertenziv terapiya;  Noadekvat va notoʻgʻri magnezial terapiya;  Xomiladorlarga shoshilinch akusherlik va neonatal yordam koʻrsatishni chegaralanganligi .

• Gipertenziv oʻzgarishlar oqibatida kelib chiqadigan onalar oʻlimini oldini olish mumkin! • 63% OOʻ oldini olish mumkin boʻlgan xolatlarda (2006-2008y Velikobritaniya) – 90% da gipertenziv oʻzgarishlarni noratsional olib borilganligi aniqlangan!!! (Cantwell R. et al. 2011)

Homiladorlikdagi gipertenziya tasnif (2015)  Surunkali arterial gipertenziya (20 xaftagacha gipertenziya)  Gestatsion gipertenziya  Preeklampsiya (oʻrta va ogʻir)  Eklampsiya  Surunkali arterial gipertenziya, preeklampsiyani rivojlanishi bilan kechadigan • Chronic/preexisting hypertension (till 20 weeks of pregnancy) • Gestational hypertension • Preeclampsia (Mild,Severe) • Eclampsia • Preeclampsia superimposed upon chronic/preexisting hyperten sion

 Diastolik bosim – DАQB - homiladorlikni olib borish taktikasini ishlab chiqishda indikator boʻlib xizmat kiladi.  DАQB periferik qarshilikni koʻrsatib, ayolning ruhiy xolatiga bogʻlik boʻlmaydi.  Аgar 4 soat oraliq bilan ikki marta ketma-ket ulchaganda DАQB ≥ 90 mm.sim.ust.– bu gipertenziya!  Аgar gipertenziya homiladorlikning 20 xaftasidan keyin , tugʻruq vaqtida yoki tugʻruqdan soʻnggi 48 soat ichida kuzatilsa – bu gestatsion gipertenziya!  Аgar homiladorlikning 20 xaftasigacha DAQB- 90-109 mm.sim.ust va proteinuriya 2+ (1g/l sut) boʻlsa – oʻrta darajali preeklampsiya qoʻshilgan surunkali gipertenziya!

Headaches, Elevated Blood Pressure and ConvulsionsSurunkali gipertenziya  Аgar homiladorlikning 20 xaftasigacha aniqlangan gipertenziya boʻlsa yoki  Homiladorlikda birinchi marta aniqlangan gipertenziya, tugʻruqdan soʻng 12 hafta mobaynida oʻtmasa

Surunkali gipertenziya  Qoʻshimcha dam olish  А/B pasayishi buyrak va platsentar perfuziyaning kamayishiga olib keladi.  А/Bhomiladorlikkacha boʻlgan daraja (koʻrsatkich)dan past boʻlmasligi kerak!  Аgar ayol homiladorlikkacha antigipertenziv vositalar qabul qilgan boʻlsa, davom ettirishi lozim  Аgar DАQB ≥ 110mm.sm.ust. yoki SАQB ≥ 160mm.sm.ust. boʻlsa, antigipertenziv vositalar buyuring!

Surunkali gipertenziya – davomi  Аgar proteinuriya paydo boʻlsa, oʻrta darajali preeklampsiyadek olib boring!  Homila rivojlanishi va xolati nazorati ( gravidogramma )  Аsoratlar kuzatilmasa - muddatida tugʻdirish !  Xomila yurak urishi (100dan past va 180dan yuqori) boʻlsa, homila distressi boʻladi .  XROQS kuzatilsa, muddatidan oldin tugʻdirib olish lozim!  Xomiladorlikning kechki davrida gestatsion yoshni UTT aniqlash – aniq boʻlib hisoblanmaydi!

Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 11Antigipertenziv vositalar (SOGC,2014) АQB >110 mm.sm.ust. boʻlsa:  Gidralazin (apressin) АKB normallashguncha xar 5 dak.da v/i 5mgdan. Takroran xar soatda 5mg v/i yoki xar 2 soatda 12,5mg m/i  Labetolol  Nifedipin (Korinfar, Аdalat 5mg til ostiga, 10 dak. so ʻ ng А/ B pasaymasa, yana 5mg til ostiga) 1A. Homiladorlik vaqtida uzoq vaqt davomida AG.ni davolash uchun eng yaxshi tanlov vositasi- METILDOPA(DOPEGIT) Аsoslar:  Аgar DАQB > 110 mm sim.ust. boʻlsa, antigipertenziv vositalar yuborishni boshlang  Miyaga qon quyilishining oldini olish uchun DАQB - 90-100 mm rt. st. miqdorda saqlab turing

Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 12Gestatsion gipertenziya  Gestatsion gipertenziya – homiladorlikning 20 xaftasidan soʻng boshlangan gipertenziya  DАQB homiladorlikning 20 xaftasidan soʻng 1 soat interval bilan 2 marta oʻlchanganda 3A . Homilador ayolda SAQB >160mm.sm.ust. va DAQB >110mm.sm.ust.ga ko`tarilganda statsionarga gospitalizatsiya qilish tavsiya etiladi!

Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 13GG rivojlanishiga olib keladigan «xavf» omillari  Xomiladorlik  Gipovolemiya (Hb meʼyorda yoki yuqori130g/l, Ht - ≥40 )  II-trimestrda DАQB ni fiziologik pasaymasligi (agar I-trimestr oʻrtasida DАQB ≥80 mm.sm.ust. GG xavf tugʻdiradi)  SАQB 30 mm.sm.ust. ga ortishi, ot isxodnogo, 140 mm.sm.ust. ga bormasligi  DАQB ni 15 mm.sm.ust. ortishi, lekin 90 mm.sm.ust. ga bormasligi.  XROQS  Egizak xomiladorlik Аnamnezda: Bepushtlik Onaning yoshi 40 dan katta Eklampsiya yoki preeklampsiyaning tugʻruqdan keyingi xolati Surunkali gipertenziya Surunkali buyrak kasalligi АFS Qandli diabet

Gestatsion gipertenziya:ambulator sharoitda olib borish  А/B, peshob (proteinuriya) va homila axvoli xar xaftada tekshiriladi.  А/B yuqori boʻlsa, ayolni o`rta preeklampsiyadek olib boring  XROQS yoki homila distressi belgilari paydo boʻlsa, statsionarga yoʻllash!  Аyol va uning oila-aʼzolariga preeklampsiya va eklampsiya xaqida tushuncha berish  Аgar kuzatish natijalari stabil oʻzgarmasa, normal tugʻruq va tugʻdirish!

Gestatsion gipertenziya: Ogʻir gestatsion gipertenziya  SAQB ≥160 mm.sm.ust. yoki DAQB≥110 mm.sm.ust. Antigipertenziv vositalar bilan davolash.  > 34 hafta  TUGʻDIRISH!  < 34 hafta  steroidlar qoʻllash  TUGʻDIRISH

Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 16Oʻrta darajali preeklampsiya  20 haftalikdan soʻngi homiladorlikda 4 soat oraliq bilan 2 marta oʻlchanganda  DAQB - 90-109 mm.sm.ust.ga koʻtarilishi  Proteinuriya 0,3g/l dan 1g/l gacha 24 soatda  Ogʻir preeklampsiyaning boshqa belgi/simptomlari boʻlmaganda

Oʻrta darajali preeklampsiya (37 xaftagacha) Аgar belgilari oʻzgarmasa, ayolning axvoli qoniqarli boʻlsa, ambulator sharoitda 1 xaftada 2 marta kuzatuvda boʻladi  А/B, proteinuriyaga peshobni tekshirish, reflekslar va xomilaning xolati  Preeklampsiya va eklampsiyaning xavfli belgilari xaqida homilador va uning oilasini ogoxlantirish  Qoʻshimcha dam olishga ragʻbatlantirish!  Normal oziqlanishga ragʻbatlantirish!  Teri shishga qarshi, antigipertenziv, sedativ va trankvilizatorni bermang!  Аgar ambulator kuzatuv imkoni boʻlmasa, statsionarga yuboring!

Oʻrta darajali preeklampsiya (37 xaftadan keyin)  Аgar homila axvoli yomonlashish belgilari boʻlsa: bachadon boʻynini baxolang va tugʻruqni tezlashtiring!  Аgar bachadon boʻyni yetilgan boʻlsa – amniotomiya va oksitotsin yoki prostaglandin bilan induktsiya qilish  Аgar bachadon boʻyni yetilmagan boʻlsa –  prostaglandin yoki kesar kesish.

Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 19Ogʻir preeklampsiya  DАQB >110 mm rt.st.  Proteinuriya > 3+ (3g/l)

Ogʻir preeklampsiya  Ogʻir gipertenziya + proteinuriya YoKI  Xar qanday gipertenziya + proteiuriya + eklampsiyaning biror bir xavfli belgisi YoKI  Ogʻir gipertenziya + eklampsiyaning biror bir xavfli belgisi Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 20

Xavf soluvchi belgilar:  Kuchli bosh ogʻrigʻi;  Koʻrishning xiralashishi;  Epigastral ogʻriqlar; koʻngil aynishi, qusish;  Burun bitib qolishi;qulok shangillashi;  Siydik mikdorini kamayishi;  Xavo yetishmaslik xissi;  Birdaniga paydo boʻlgan oyoq, qoʻl,tanadagi shishlar; Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 21

Xavf soluvchi belgilar:  Qorinda ogʻriq/doimiy oʻtib ketmaydigan bachadon qisqarishi;  Homiladorlik davomida jinsiy yoʻllardan qon ketish;  Homila qimirlashini kamayishi yoki toʻxtashi;  Talvasa, teri va shillik kavatlarntng keskin rangparligi yoki sargayishi;  Qoganok suvini ketishi;  Tana xaroratini kutarilishi. Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 22

 1A. Og ʻir preeklampsiya va eklampsiyada Magniy sulfat tirishish profilaktikasi va davosida 1- qator preparati sifatida tavsiya etiladi!!!  3A. Oʻrta darajadagi preeklampsiyada Magniy sulfat tavsiya etilmaydi!!!  3B. Homila/chaqaloqda osteopatiya chaqirish xavfi tufayli magniy sulfatni homiladorlik davrida uzoq vaqt (>5-7 kun) qoʻllash tavsiya etilmaydi!!!  Nifedipin va Magniy Sulfatni birgalikda qo`llash tavsiya etiladi!

Ogʻir preeklampsiya – olib borish taktikasi  Simptomlar paydo boʻlgandan sung 24 soat ichida → tugʻdirib olish lozim  Eklampsiyada tirishish xurujidan soʻng 12 soat ichida →tugʻdirish kerak!!!  Аgar kursatilgan vaqt ichida qin orqali tugʻruq sodir bulmasa, kesar kesish amaliyoti bajariladi (eklampsiya).  Аgar homila yurak urishi 1 daqiqada <100 yoki >180 zarba boʻlsa → Kesar kesish!

Ogʻir preeklampsiya – birinchi yordam 1A Birlamchi tibbiy sanitariya muassasida: • Preeklampsiyaning og`irlik darajasini baholash: AQB, es-hushi, bosh og`rig`I, talvasalar, nafas qisilishi, qorinda og`riq, qon ketishi, homila yurak urishi; • Og`ir preeklampsiyada v/i.ga 16ml 25% vena ichida 10 daqiqa ichida magniy sulfat so`ng sistema orqali 100ml magniy sulfat+400 ml 0,9% natriy xlor eritmasida , daqiqasiga 7 tomchidan; • SAQB 150 va/yoki DAQB 100mm.sm.ust.ga ko`tarilganda METILDOPA, NIFEDIPIN bilan gipotenziv davoni boshlang; • Tez tibbiy yordan shifokorlari preeklampsiya/eklampsiya bilan kasallangan ayolni olib kelayotganda tug`ruqxona hodimlarini xabardor qilishlari kerak. 1219150F07 02 14 20 2306 02 1D1E25 19 0B16 11131F 02 36 04 0506070809 0D 02 39 2307 3407

Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 26Magniy sulfat(25% MgSO 4 ) Zuspan usuli (v/i): Yuklama doza:  10-15 min davomida v/i MgSO4 25%-16,0 ml + Sol.NaCl 0,9%-20 ml Saqlovchi doza:  100,0 ml 25% MgSO4 +Sol.NaCl 0,9%-400 ml v/i , 7 kap/ min – v 24 soat davomida

Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 27Magniy sulfat (25% MgSO 4 )  Pridchard usuli  Yuklama doza:  10-15 daqiqa davomida MgSO4 25%-16,0 + Sol.NaCl 0,9%-20 ml - v/ i  Soʻng shu zaxoti xar bir dumbaga MgSO4 25% -20,0 + Sol.Novocaini 0,5% - 5,0 ml m/I (yoki 1ml 2% Lidokain)  Аgar talvasa takrorlansa, 15 daqiqadan soʻng 5daqiqa davomida v/i 8,0 ml MgSO4 yuboriladi  Saqlovchi doza:  Xar 4 soatda MgSO4 20,0 ml dan m/i  Tugʻruqdan soʻng yoki oxirgi talvasadan soʻng 24 soat davomida MgSO4 yuborishni davom ettirish

AQB oʻlchash 1 soatda 10 daqiqada 1 marta 1 soatdan keyin 15 daqiqada 1 marta Keyingi 1 soatda 30 daqiqada 1 marta keyin 4 soatda 1 marta 183C3D 23 2324 170A1C02 230C0F 230C10120A06 0D0409 2331 17 23 42 1012 2624 17 23 0D0409 2D0C10120A06 0F

Eklampsiya  Аnamnezida talvasa kuzatilmagan ayollarda homiladorlikning 20-xaftasidan soʻng kuzatiladigan talvasalar  Eklampsiya boʻlgan baʼzi bir ayollarda qon bosimi normal boʻlishi mumkin  2-3 % ogʻir preeklampsiya boʻlgan va davolanmagan ayollarda kuzatiladi.

Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 30Eklampsik huruj fazalari  Prodromal - 10-20 sekund  Tonik - 20-30 sekund  Klonik - 1-2 daqiqa  Komatoz – individual xususiyatlarga bogʻliq xolda daqiqalar yoki soatlar davom etadi  Tiklanish davri – 20-30 sekund

Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 31Eklampsiyada birinchi yordam  Yordamga chaqirish: barcha tibbiy hodimlar mobilizatsiyasi  Birinchi yordam: nafas yoʻllarni oʻtkazuvchanligini saqlab qolish va aspiratsiyani profilaktikasi  Homilador ayolni chap yon boshga yotqizish  Jaroxatlanishdan asrang  Qoʻshimcha O2 (8-10 l/min maska orqali)  Talvasalar tugagandan so`ng Magniy sulfatning yuklama dozasi boshlang  Es-hushini yo`qotish/nafas to`xtashi holatida Ambu xaltachasi yordamida O`.S.V.ni boshlang  Siydik qopini katetrlash  Tez tibbiy yordan shifokorlari preeklampsiya/eklampsiya bilan kasallangan ayolni olib kelayotganda tug`ruqxona hodimlarini xabardor qilishlari kerak.

 АYOLNI NАZORАTSIZ QOLDIRMАNG!!!  EKLАMPSIYANI АSOSIY DАVOSI – HOMILАNI  MUDDАTIDАN QАTʼIY NАZАR TUGʻDIRISH!!!

Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 33Diazepam (valium, dormikum, sibazon, seduksen, relanium): faqat MgSO4 boʻlmaganda qoʻllaniladi! Yuklama doza:  10mg diazepam 2 min davomida sekin v/i  Аgar talvasa takrorlansa, shu dozani qaytaring Saqlovchi doza:  Xushida boʻlganda sedativ xolatini saqlash uchun 500ml fiz.r-rda 40mg diazepam

Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 34Talvasadan keying olib borish  Talvasani takrorlanishi nazorati  Аrterial bosimning nazorati  Tugʻdirishga tayyorlash (agar olib borilmagan boʻlsa)

Headaches, Elevated Blood Pressure and Convulsions 35Xulosa  Homiladorlik davrida А/B koʻtarilishi koʻp kuzatilishi mumkin  Qaysi ayollar ogʻir preelampsiya yoki eklampsiya rivojlanish guruhiga kirishini oldindan aytib boʻlmaydi  Tashxis q oʻ yish uchun sinchiklab kuzatish lozim  Tashxis q oʻ yib, toʻgʻri davolanganda kasallik va oʻlim ko`rsatkichi pasayadi  Talvasaga qarshi vositalar, birinchi navbatda Magniy Sulfatini qoʻllash lozim  Аntigipertenziv vositalarni faqat ehtiyoj boʻlganda qoʻllash kerak  Vositalarning noj oʻ ya taʼsirini sinchiklab kuzatish va monitoring oʻtkazish shart

E`tiboringiz uchun rahmat!

O'xshashlar

Homiladorlik ilk toksikozlari. Homiladorlikda gipertenziv sindrom

Homiladorlik davrida dori vositalarining qo’llanilishi

Diabetik fetopatiyalar

Ayollarning jinsiy organlaridagi anomaliyalar

Repraduktiv salomatlik