Amputatsiya, ekzartikulyatsiya - Tibbiyot - Slaydlar

Amputatsiya, ekzartikulyatsiya

Yuklangan vaqt:

19.09.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

7875.4716796875 KB

Ko'chirib olish

AMPUTATSIYA, EKZARTIKULYATSIYA 1© GID

REJA • Amputatsiya va ekzartikulyatsiya tavsifi. • Tarixiy maʼlumotlar. • Amputatsiya va ekzartikulyatsiya umumiy masalalari. • Amputatsiyani bajarishning umumiy tamoyillari. • Amputatsiya va ekzartikulyatsiya tasnifi. • Qo ʻ ldagi va oyoqdagi amputatsiya va ekzartikulyatsiyalar. • Amputatsiyadagi xatolar va kamchiliklar. • Replantatsiya va protezlash. 2© GID

TARIXIY MA LUMOTLARʼ Amputatsiya Gippokrat davridan maʼlum. U qoʻl- oyoqni nekrotik toʻqimalar sathida kesishni taklif qildi (qon ketishini oldini olish). Qon toʻxtatish uchun: pichoqni qizdirib kesish, choʻltoqni qaynoq smolaga botirish, simli sirtmoqni burab, siqib-kesish. Asoratlari : ogʻriq, shok va bashqalar. Korneliy Sels (eramizdan oldingi I asr) – amputatsiyani soqʻlom toʻqimalar doirasida bajarishni, suyakni yumshoq toʻqimalardan yuqorida arralashi, qon tomirlarni ligatura bilan bogʻlashni va suyakni yumshoq toʻqimalar bilan yopishni taklif qilgan (keyinchalik unutilib yuborilgan). XVI asrda - Ambruaz Pare tomirlarni choʻltoqda ligatura bilan bogʻlashni qayta taklif etgan. 1720 yilda ingliz jarrohi Chezeldini va fransuz jarrohi Jan Lui Pti suyak choʻltogini teri bilan yopishni taklif qilgan. 1820 yili Jan Lui Pti amputatsiyaning asosiy tamoyillarini ishlab chiqqan, yaʼni operasiya paytida nafaqat qoʻl yoki oyoqni kesishni, balki keyinchalik uning faoliyatini tiklash uchun yoʻnaltirilgan tadbirlarni ham amalga oshirishni. 1812 yilda Larrey Borodino jangida bir tunda 200 ta amputasiyani bajargan. Ikkinchi Jahon urushidagi katta tajriba asosida N. N. Burdenko shunday xulosaga keladi – “ Amputatsiya – bu birinchi navbatda neyrojarrohlik operatsiyasidir ”.© GID 3

KO ʻ RSATMALAR Ikki guruhga boʻlinadi: 1. Mutloq ( birlamchi, shartsiz ) koʻrsatmalar, bunda qoʻl-oyoqning periferik qismi yashay olmaydi, ammo ularda kechayotgan jarayonlar bemor hayotiga xavf solmaydi. 2. Nisbiy ( ikkilamchi, shartli ) koʻrsatmalar, bunda qoʻl-oyoqning periferik qismi yashay oladi, lekin unda kechayotgan jarayonlar jabrlangan insonning hayotiga xavf soladi. Mutloq koʻrsatmalar: 1) qoʻl-oyoq distal qismining nekrozi, gangrena; 2) qoʻl-oyoq distal qismining uzilishi; 3) qoʻl-oyoq toʻqimalarining qoʻshilgan shikastlari, bunda bir sathda quyidagilar kuzatiladi: a) suyak yoki suyaklarning ezilib parchalanishi; b) barcha qon tomir-nerv tutamlarining toʻliq uzilishi; c) mushaklar hajmining 2/3 dan koʻp qismi buzilishi. Birinchidan hamma uchta komponentlarning qoʻshilib kelgan holat boʻlishi lozim. Agar suyaklar emirilgan va mushaklar uzilgan boʻlib, qon tomir-nerv tutami saqlangan boʻlsa qoʻshimcha baholash oʻtkazilishi shart. Ikkinchidan – mushaklar holati – mushaklar hajmining 2/3 qismi buzilishi qoʻl yoki oyoq periferik qismining etarlicha qon bilan taʼminlanishiga toʻsqinlik qiladi.© GID 4

KO ʻ RSATMALAR Nisbiy koʻrsatmalar ancha koʻp va unchalik aniq boʻlmagan guruhni tashkil etadi. Koʻpincha ular intoksikatsiya bilan bogʻliq va quyidagi patologiyalarda uchraydi: 1) anaerob gangrena; 2) sepsis rivojlanishi xavfi mavjud oʻtkir yiringli yalligʻlanish (masalan, gonit); 3) davolash imkoniyati yoʻq va ichki aʼzolarning (jigar, buyraklar) amiloid qayta qurilishi xavfi mavjud surunkali nospetsifik (surunkali osteomielit) yoki spetsifik (suyaklar va boʻgʻimlar sili) yalligʻlanish jarayonlari; 4) suyak toʻqimalarining yomon sifatli oʻsmalari; 5) qoʻl-oyoqning oʻnglanmaydigan nuqsonlari (panjaning VI barmogʻi), korreksiyalashga moyil boʻlmaydigan qoʻl- oyoqlarning tugʻma deformatsiyalari. © GID 5

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA UMUMIY MASALALARI Amputatsiya va ekzartikulyatsiya maqsadi bemor yoki shikastlanuvchining hayotini saqlab qolish uchun qoʻl- oyoqni toʻliq yoki qisman olib tashlashdan iborat. Amputatsiya ( lot. amputatio – kesib olish ) – qoʻl yoki oyoqning yashay olmaydigan qismini suyak masofasida kesib olib tashlash. Ekzartikulyatsiya ( lot. exarticulatio – sug ʻ urish ) – qoʻl yoki oyoqning yashay olmaydigan qismi boʻgʻim sathida olib tashlash.© GID 6

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA UMUMIY MASALALARI Amputatsiya sathi (chultoqning uzunligini va uning funksional imkoniyatlarini aniqlab beruvchi suyakni kesish joyi). © GID 7Ikkita asosiy yoʻnalish mavjud: 1. Imkoni boricha distalroqda . Urush vaqtida bu birlamchi operasiya. Tinchlik vaqtida texnikaning barcha qoidalariga rioya qilgan holda amputatsiya qilish. 2. Oldindan belgilangan “muqobil” zonalar doirasida amputatsiya qilish. a – aylana; б – oval; c - va d – bir lahtakli; g – ikki lahtakli.

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA TASNIFI Bajarilish vaqtiga koʻra amputatsiya va ekzarticulyatsiya: 1) erta:  birlamchi (1 kun ichida),  ikkilamchi (7-8 kun ichida). 2) kech:  deformatsiyalar,  ogʻir infeksiya, osteomielit. 3) reamputatsiya boʻladi. © GID 8

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA TASNIFI Yumshoq toʻqimalarni kesishga koʻra: 1) aylana usuli  bir lahzali  ikki lahzali  uch lahzali 2) lahtakli usuli  bir lahtakli  ikki lahtakli:  teng lahtakli  teng boʻlmagan lahtakli 3) ellips usuli . 4) raketka shaklida . © GID 9

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA TASNIFI Aylana amputatsiyalar: – suyakka perpendikulyar – koʻndalang kesim – doira shaklida. Aylana amputatsiya qoʻl-oyoqning bir suyakli qismlarida maqsadga muvofiq. – burchak ostida – ellipssimon. Sirkulyar harakatlarga bogʻliq ravishda aylana amputatsiya quyidagilarga boʻlinadi: а – gilotin amputatsiya; b – bir lahzali amputatsiya; в – ikki lahzali amputatsiya (suyak usti pardasini ajratish bilan; g – uch lahzali amputatsiya; © GID 101 – suyak; 2 – suyak usti pardasi; 3 – mushaklar; 4 – xususiy fastsiya; 5 – teri osti kletchatkasi; 6 – teri. Bir lahzali amputatsiya yoki gilotin amputatsiya (Sels): urush vaqtlarida va halokatlarda. Ustunliklari: a) bajarilishining oddiyligi va tezligi (yarador ogʻir holatda). b) qoʻl-oyoqning kesilgan joyi ochilib turishi toʻqimalarning yaxshi aerasiyasiga olib keladi (gazli gangrena profilaktikasi). Kamchiligi: “noqis choʻltoq” (konussimon) – reamputatsiya.

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA TASNIFI Ikki lahzali amputatsiya – toʻqimalarni ikki lahzada kesish: - teri, teri osti kletchatkasi, fassiyalar; - qisqargan teri sathida barcha muskullar kesiladi. Ikki lahzali amputatsiya: uzunligi baravar yoki turli hajmda Uch lahzali amputatsiya , N.I.Pirogov boʻyicha (konussimon-aylana). “ Manjetka” koʻrinishidagi amputatsiya – bilakning pastki 1/3 qismida. Choʻltoqni berkitish uchun toʻqimalarning « zaxirasi » (nuqsonli choʻltoq oldi olinishi) boʻlishi kerak. © GID 11

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA TASNIFI Lahtakli amputatsiya texnikasi – tilsimon lahtaklar hosil qilinib kesiladi, ular yordamida jarohat yuzasi berkitiladi. bir - va ikki lahtakli amputatsiyalar. Bir va ikki lahzali amputatsiyalarda kesib olinayotgan lahtaklar uzunligini hisoblab olish juda muhim. Hisoblash uchun aylana uzunligini oʻlchash formulasidan foydalaniladi: l=2πR , bu yerda: l – aylana uzunligi; π – 3,14 ga teng boʻlgan doimiy qiymat; R – aylana radiyusi. Lahtaklar hajmini aniqlash. bir lahtakli amputatsiyada qoʻl- oyoq diametrining 1/3. ikki lahtakli amputatsiyada qoʻl- oyoq diametrining 1/6 + teri qisqarishi. © GID 12

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA TASNIFI Choʻltoqni shakllantirish usullari Teri-fassial usul (teri, teri ostiklethatkasi va fassiyalar). Fassioplastik usul – fassiya suyak toʻqimasini qoplab vaqt oʻtishi bilan suyak toʻqimasiga aylanadi, suyak kanali esa sekin-asta berkiladi. Bu usul suyak toʻqimasining koʻtariluvchi infeksiyasini va operatsiyadan keyingi fiksatsiyalangan chandiq hosil boʻlishini oldini oladi. Tendoplastik (yoki payli) usul – bunda suyak kesigi mushaklarning paylari bilan berkiladi, masalan Kalender boʻyicha son amputatsiyasida bu maqsadda sonning toʻrt boshli mushagi payi ishlatiladi. Mioplastik usul – suyak kesigi ustida antagonist mushaklarni tikishga asoslangan. Fastsioperiostoplastik usul – teri-fassial lahtakga suyak usti pardasining tasmasini qoʻshish. Suyak-suyak usti parda (periosteoosteoplastik) usuli – suyak kesigini yopadigan lahtakga suyak bilan birga suyak usti pardasi qoʻshiladi. Suyak plastik usul – suyak kesigi lahtak tarkibiga kiradigan suyak usti pardasi bilan birga yopiladi.© GID 13

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA TASNIFI Mioplastik amputatsiya (biriktiruvchi toʻqimali chandiq). © GID 14Sonning mioplastik amputatsiyasi : а – teri lahtaklarini va mushaklarni kesish sathi; b – surilgan mushaklar chetlari bo ʻ ylab suyakni kesush; в – cho ʻ ltoq kurinishi; г – tashqi va ichki mushaklar guruhini tikish; д – oldingi va orqa mushaklar guruhini kesish. Fassioplastik amputatsiya (teri, teri osti kletchatkasi, fassiya). Kalender va V.D.Chaklin usuli. Periostoplastik amputatsiyalar (bolalar va qariyalarda).

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA TASNIFI Suyak-plastik amputatsiyalar. Suyak-plastik amputatsiyani N.I.Pirogov (1853) joriy qilgan (boldir-panja boʻgʻimida) . Gritti (1856 y.), Yu.K.Shimanovskiy (1861 y.) – sonning suyak-plastik amputatsiyasi (tizza qopqogʻi). Bir, 1891 y. – boldirda. © GID 15Qoʻlda bu usul qoʻllanilmaidi.

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA TASNIFI Suyak usti pardasini qayta ishlash va suyakni arralash: a) subperiostal (1818 yilda Valter va 1848 yilda olle taklif qilgan) «manjetka». Bolalarda qo ʻllaniladi. Kattalarda - osteofitlar. b) aperiostal (1901 yilda nemis jarrohi Bunge tomonidan taklif qilingan) – suyak usti pardasidan 3 sm pastda. Suyakning oʻtkir chetlari rashpil yordamida puxtalik bilan tekislanishi kerak. c) transperiostal (periostal, gilotinli) – suyak usti pardasi kesilgan sathda; © GID 16

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYALAR UCHUN JARROHLIK ASBOBLAR © GID 171 – amputaysiya pichogʻi; 2 – rezektsiya pichigʻi (Bergman); 3 – suyak qisqichlari (Langenbek); 4 - suyak qisqichlar (Ollie); 5 - suyak qisqichlar (Farabef); 6 – jarrohlik bolgsuyak qisqichlarasi; 7 – tarnovsimon iskana; 8 – osteotom (Shtill); 9 – retraktor; 10 – suyak qisqichla (tishlagichlar) (Lyuer); 11 – suyak qisqichla (tishlagich) (Lyuer); 12 – sekvestral qisqichlar; 13 – toʻgʻri raspator (Farabef); 14 – qayrilgan raspator (Farabef); 15 – oʻtkir suyak qoshiqchasi (Bruns); 16 – oʻtkir suyak qoshiqchasi (Folkman); 17 – bargsimon arra; 18 – ravoqsimon arra.

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA TEXNIKASI Amputatsiya oldidan, odatda jgut qoʻyiladi – qon ketish va qon yoʻqotishlarni oldini olish maqsadida. Jgut quyidagi holatlarda ishlatilmaydi: gazli gangrenada – toksinlar; qon tomirlar sklerozida, qon tomirlarning mexanik shikastlanishlari va trombozida – ishemiya. Agar jgut qoʻyish iloji boʻlmasa amputatsiya arteriyani masofada bogʻlash yoki arteriyani barmoq bilan bosib turish ostida amalga oshiriladi. © GID 18Amputatsiya 3 ta bosqichni oʻz ichiga oladi: I bosqich - yumshoq toʻqimalarni kesish; II bosqich - suyak usti pardasiga ishlov berish va suyakni kesish; III bosqich - choʻltoqni shakllantiris («choʻltoqni pardozlash»): tomirlarni bogʻlash va nervlarni kesish - «fantom ogʻriqlar» profilaktikasi uchun. Amputatsiya ketma-ket bajariladigan harakatlardan iborat: 1. Teri, teri osti kletchatkani, yuza va xususiy fastsiyalrni kesih; 2. Mushaklarni kesih; 3. Suyak usti pardasini kesish; 4. Suyakni kesish yoki ajratib olish; 5. Qon tomirlarni bog ʻ lash; 6. Nervlarga ishlov berish; 7. Jarohatni tikish.

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA TEXNIKASI Qon tomirlarga ishlov berish . Qon tomirlar atrofdagi to ̒ʻimalarda ozod etiladi. Mayda va o̒rta kalibrdagi tomirlar so ̒riluvchi iplar bilan bogʻlanadi. Magistral tomirlarga sintetik ikkita ligatura qoʻyiladi (ikkinchisi birinchisidan 1 sm proksimalroqda), ligatura siljib ketmasligi uchun uni tikish ham mumkin. Nervlarga ishlov berish . Albreht usuli: nerv kesilishi taxmin qilingan sathgacha (amputatsiya sathidan 5-6 sm yuqorida) ajratiladi, perinevriyga 1-2% novokain eritmasining 2- 5 ml yuboriladi va oʻtkir tigʻ yordamida bir lahzada kesiladi. Nervni oziqlantiruvchi arteriya va nervga lagaturalar qoʻyiladi. Nervni juda ham tortish kerakmas va qaychi bilan kesib boʻlmaydi. Nervni yuqori kesish nervning chandiqli jarayonga qoʻshilib ketishini oldini oladi ( fantom ogʻriqlar profilaktikasi ). Shu bilan birga nerv juda ham yuqorida kesilishi mumkinmas, sababi mushaklar atrofiyasi ( kontrakturalar, yaralar ) rivojlanadi. © GID 19

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA TEXNIKASI Nervlarga ishlov berish usullari. de-Martel usuli: а) nerv choʻltogʻiga novokain yuborish, qisqich bilan qisih va qisilgan joyga ligatura qoʻyish. Braytsev usuli – novokainlash, kesish va ligatura bilan bogʻlash. Kryuger usuli – nervni qisqich qisib ezish va qisqich tagidan kesish. Ritter usuli – nerv oxiri ponasimon shaklda kesiladi va epinevriy tikiladi. Burdenko usuli – nervning asosiy qon tomirini bogʻlash. Bardeneyt usuli – nervning qayrilgan oxirini nerv devorining oʻziga tikib qoʻyish. Bir usuli – epinevridan П-simon lahtak kesib olinadi, u bilan kesilgan nerv yopiladi va epinevral choklar bilan tikiladi. © GID 20

AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYA TEXNIKASI Choʻltoqga qoʻyilgan talablar : 1) toʻgʻri silindrik yoki konussimon shaklda boʻlishi zarur; 2) sogʻlom va qon bilan yaxshi ta ʼminlangan, suyak choʻltogʻiga nisbatan harakatchan teri qoplamiga ega boʻlishi lozim; 3) choʻltoq ogʻriqsiz boʻlishi kerak; 4) suyak toʻqimalarni shikastlamasligi lozim; 5) boʻgʻimlarda harakat saqlanganligi; 6) terisi yuklamaga (bosimga) chidamliligi (tirsak, tizza terisi). Choʻltoqning protezlashga yaroqliligi qoʻyidagilar bilan belgilanadi : 1. Uzunligi – amputatsiya sathiga bogʻliq; 2. Quvvatliligi – choʻltoq richagi uzunligi va mushaklar fuhksiyasi saqlanganligiga bogʻliq; 3. Shakli – yumshoq toʻqimalar, suyak, tomirlar va nervlarni qayta ishlash usuliga bogʻliq; 4. Tayanch funksiyasi.© GID 21

QOLDAGI AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYALAR . © GID 22

QOLDAGI AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYALAR Qoʻl panjasi sohasidagi amputatsiyalar. Tirnoq falangasini amputatsiya qilish – bir yoki ikki lahtakli. Lahtak kaft tomonda, chandiq esa kaft usti yuzasida bo ʻlishi kerak. © GID 23

QOLDAGI AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYALAR Bilak sohasidagi amputatsiyalar. Bilakning pastki uchdan bir qismida sirkulyar usulda “manjetka” hosil qilgan holda bajariladi. Amputatsiya sathiga qarab bilakda aylana yoki ikki lahtakli usullar ham qollanilishi mumkin (kopincha bolalarda). Bilak suyagi tirsak suyagidan 1,5 sm proksimalroqda kesiladi. Mushaklar suyak ustida tikiladi. © GID 24Krukenberg rekonstruktiv operatsiyasi.

QOLDAGI AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYALAR Yelkaning yuqori uchdan bir qismida bir lahtakli Farabef usulida bajariladi (oldingi- lateral lahtak deltasimon mushak bilan). © GID 25Yelkaning pastki uchdan bir qismida teri aylana shaklda xususiy fastsiyagacha kesiladi (bunda yelkaning old tomonida teri lahtagi orqadagiga solishtirganda 2 sm distalroqda kesiladi). Qisqargan teri sathida mushaklar kesiladi. Teri va mushaklar yuqoriga surilib qolgan mushaklar suyakkacha kesiladi (bilak nervini kesib qoʻymaslik uchun ehtiyot boʻlish kerak). Yelkaning oʻrta uchdan bir qismida ikki lahtakli teri-fassial usul bilan bajariladi.

OYOQDAGI AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYALAR © GID 26

OYOQDAGI AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYALAR Oyoq panjasi amputatsiya va ekzartikulatsiyalari. Barmoqlar amputatsiya va ekzartikulatsiyalari. Oyoq panjasida: Sharp, Sharp-Jager, Lisfrank, Bon-Jager, Shopart, Sayms, Pirogov (1852 yil) usullari. © GID 27

OYOQDAGI AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYALAR Boldirda bajariladigan amputatsiyalar: 1 – pastki uchdan bir qismida (Pirogov usuli) – aylana, bir lahtakli; 2 – o ʻrta uchdan bir qismida – bir lahtakli; 3 – yuqori uchdan bir qismida – bir lahtakli, ikki lahtakli, oval. © GID 28A) fassioplastik – yuqori uchdan bir qismida. B) mioplastik (Byurjes usuli) – yuqori uchdan bir qismida. C) suyak plastik (Bir, 1891 yil) usuli – o ʻrta uchdan bir qismida.

OYOQDAGI AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYALAR Son amputatsiyasi. Pastki uchdan bir qismida:  Gritti–Shimanovskiy–Albrext suyak plastik usuli . Gritti (1857 y.) – to ʻ piq usti do ʻ mboqchalar sathida son suyagi kesiladi. Shimanovskiy (1861 y.) – to ʻ piq usti do ʻ mboqchalar sathidan yuqorida son suyagi kesiladi. Albrext (1925 y.) – tizza qopqogida tiqin (shtift) hosil qildi va uni son suyagi kanaliga kiritdi.  Sabaneev suyak plastik usuli (1890 y.) – katta boldir suyagi g ʻ adir-budirligini suyak cho ʻ ltogi uchun tayanch sifatida ishlatgan.  Djanelidze suyak plastik usuli – kesib olingan suyakdan foydalangan. © GID 29

OYOQDAGI AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYATSIYALAR Son amputatsiyasi. Pastki uchdan bir qismida: - ikki lahtakli fassioplastik . O ʻrta uchdan bir qismida: - konussimon-aylana uch lahzali Pirogov usuli . Yuqori uchdan bir qismida: - ikki lahtakli fassioplastik . © GID 30

AMPUTATSIYADAGI XATOLAR VA KAMCHILIKLAR Noqis choʻltoq va uning hosil boʻlish sabablari 1. Konussimon choʻltoq yumshoq toʻqimalar etishmaganida hosil boʻladi (masalan giliotinli amputatsiyada yoki notoʻgʻri oʻlchangan lahtaklarda). 2. Toʻgʻnagʻichsimon choʻltoq yumshoq toʻqimalar ortiqcha boʻlganda yoki amputatsiya sathi, lahtak oʻlchamlari notoʻgʻri olinganda hosil boʻladi. 3. Suyakning oxiri nekrozi – suyak usti pardasi haddan tashqari koʻp (2 mm dan ortiq) olib tashlanganda sodir boʻladi. 4. Osteofitlar – suyak usti pardasidan hosil boʻladi. 5. Choʻltoqning ligaturali oqmalari. 6. Choʻltoq osteomieliti. 7. Trofik yaralar – arteriyalarni va nervlarni yuqoriroq kesganda yuzaga keladi. 8. Nevromalar – nervning chandiqqa oʻsib kirishi va fantom ogʻriqlar paydo boʻlishi. © GID 31

AMPUTATSIYAGA ZAMONAVIY NAZARLAR 1. Chandiqni sonning, boldirning, oyoq panjasining orqa tomonida joylashtirish – hozirgi paytda inobatga olinmaydi. 2. Teri lahtagiga xususiy fassiya yoki aponevrozni qoʻshish – harakatchan chandiq. 3. Suyak choʻltogini mushak bilan yopish yoki antagonist mishaklarni tikish koʻpchilik jarrohlar tomonidan qoʻllanilmaydi. Mushaklar atrofiyaga uchraydi. 4. Nervni ipak ligatura bilan bogʻlash nevromalarga va fantom ogʻriqlarga olib keladi. Faqat kesish. 5. Suyak iligi qirib olinmaydi. Qoʻshimcha qon ketish. 6. Amputatsiyalar elastik rezina jgut ostida bajariladi. 7. Puxta gemostaz. Tomirlarni ketgut bilan bogʻlash. Ikkitalik ligatura. 8. Tomir bogʻlangandan soʻng elastik jgut echiladi.© GID 32

BOLALARDA AMPUTATSIYA XUSUSIYATLARI 1. Jiddiy roʻrsatmalar. Koʻrsatmalar har tomonlama va chuqur tahlil qilinishi zarur. 2. Butun tayanch-harakat apparati qayta qurilishi (qarama-qarshi tomondagi tos atrofiyasi, elka kamari deformatsiyasi, skolioz). 3. Qoʻl-oyoqni maksimal asrab qolish (imkoni boricha distalda). 4. Suyakning oʻsish zonasini avaylash (masalan, 14 yoshgacha tizza boʻgʻimida ekzarticulatsiya, 14 yoshdan keyin - amputatsiya). 5. Yumshoq toʻqimalar etarli uzunlikda olinishi kerak (suyak tez oʻsadi - kichik boldir va bilak suyaklari katta boldir va tirsak siuyaklarga solishtirganda). 6. Bolalarda fantom ogʻriqlar kam uchraydi. 7. Osteofitlar kam hosil boʻladi (subperiostal usul). 8. Teri nuqsonlarida teri plastikasini qoʻllash. 9. Boldir amputatsiyasida fastsioperiostoplastik va periostoplastik usullar qoʻllaniladi. © GID 33

REPLANTATSIYA VA PROTEZLASH © GID 34Transplantatsiya imkoniyati keng. Bionik protezlar, individual protezlash va hakazo.

EʼTIBORINGIZ UCHUN RAXMAT! © GID 35

O'xshashlar

Sovuq urishi

Bolalar va kattalarda qoʻl va oyoq qon tomirlarini ochish va bog’lash (amputatsiya va ekzartikulyatsiyalar)

Оpеrativ хirurgiya va tоpоgrafik anatоmiya fani haqida tushuncha, fanning qisqacha tariхi

Travmatik shok. Uzoq vaqt bosilish sindromi

Osteomiyelit, yiringli artrit suyak sili