Qoʻqon xonligi 2 - Tarix - Slaydlar

Qoʻqon xonligi 2

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

401.0615234375 KB

Ko'chirib olish

Qoʻqon xonligi www.arxiv.uz

 Qoʻqon xonligi kelib chiqishi  Qoʻqon xonlari Reja: www.arxiv.uz

 Minglar  Konibodom  Zodagon  Istehkomlar  Qorategin  Oʻratepa Taynch so’z iboralar www.arxiv.uz

 Qoʻqon xonligi - oʻzbek xonliklaridan biri (18—19- a.lar). Poytaxti — Qoʻqon. Minglar urugʻidan boʻlgan Shohruxbiy 1709 y.da asos solgan. Bu davlat tarkibiga dastlab Qoʻqon, namangan. Margʻilon, Konibodom, isfara va ularning atrofidagi qishloqlar kirgan. Abdurahimbiy davrida Buxoro xonligiga harbiy yurish qilinib Samarqand egallanadi (1732). Qoʻqon xonligi www.arxiv.uz

 Norboʻtabiyning oʻgʻli Olimbek hukmronligi davrida Qoʻqonning siyosiy mavqei yanada kuchaygan, harbiy islo-hot oʻtkazilgan, Ohangaron vohasi, Toshkent, Chimkent va Sayram tobe etilgan, tashqi savdoga ham eʼtibor kuchaytirilgan. 1805 y. davlat rasman Q.x. deb eʼlon qilinib, Olimbek "xon" unvonini olgan. Olimxonning markazlashgan kuchli davlat tuzish borasida qilayotgan harakatlari ayrim mansabparast zodagonlar guruhida norozilik kayfiyatlarini vujudga keltiradi. Natijada ular Olimxonning safardaligidan foydalanib 1810 y. Qoʻqonda "Olimxon Toshkentda oʻldi", degan mish- www.arxiv.uz

 Umarxon davrida xonlik hokimiyatini mustahkamlash va kengaytirish choralari koʻrilgan. 1815 y. Buxoro xonligiga qarashli Turkiston, 1817 y. esa Oʻratepa bosib olingan. Sirdaryo boʻyida bir qancha harbiy isteh komlar barpo etilgan; sugʻorish inshootlarini kengaytirish, kanallar qazish, masjid va madrasalar qurishga eʼtibor berilgan. Xususan, Qoʻqon, Toshkent, Turkiston, Chimkent, Sayram, avliyoota (hoz. Jambul)da masjid va madrasalar qurilgan. www.arxiv.uz

 19-a.ning 1-yarmida Qo’qon xjnligi tarkibiga quyidagi hududlar kirardi: Sirdaryoning soʻl sohili bilan Qorategin oraligidagi Qoʻqon viloyati; Sirdaryoning oʻng sohilidan to Olatovgacha boʻlgan Namangan viloyati; Xoʻjand shahri; Xoʻjand bilan Toshkent orali-gʻidagi Oʻratepa viloyati. Xonlikning eng shim. viloyati Turkiston, Betpaq-dala sahrolariga borib taqalardi. Bundan tashqari, xonlik tarkibiga Olay hududi, Balxash koʻli bilan Sirdaryoning yuqori oqimi oraligʻidagi yerlar kirardi. Billurtogʻning gʻarbiy tomonidagi Qorategin, Darboz, Koʻlob, Shugʻnon singari bir qator togʻli tumanlar ham Qo’qon xjnligiga tegishli edi. Bu yerlarni qoʻqonliklar 19-a.ning 30-y.larida boʻysundirishgan boʻlsa-da, ular tez-tez qoʻldan-qoʻlga, koʻproq Buxoro amiri ixtiyoriga oʻtib turardi. www.arxiv.uz

 Qoʻqon adabiy muhitining samarali taʼsiri oʻlaroq bu yurtdan keyinchalik Muqimiy, Furqat, Zavqiy va b. yetuk badiiy soʻz sanʼatkorlari yetishib chiqdilar va oʻz xalqining erki, hurligi va ozodligi uchun xizmat qildilar.  Umuman olganda, 19-a.ning oʻrtalariga kelib, Oʻrta Osiyo xonliklarida adabiyot va tarixshunoslik bilan bir qatorda mat., tibbiyot, geogr., astro-nomiyaga oid hamda diniy asarlar yara-tildi. Bu xonliklarda miniatyura va xattotlik sanʼati ham oʻz oʻrniga ega. Bu davrning madaniy hayotida dorbozlik, askiya, qoʻgʻirchoq teatri, masxa- rabozlik, ayniqsa, bastakorlik bir-muncha rivojlandi. www.arxiv.uz

 Shohruhbiy 1710 — 1721  Abdurahimbiy 1721 — 1739  Abdukarim 1739 — 1746  Erdanabiy 1746 — 1770  Sulaymon 1770  III Shohruh 1770  Narboʻta biy 1770 — 1800  Olim 1800 — 1809  Muhammad Umar 1809 — 1822  Muhammad Ali 1822 — 1842  Sherali 1842 — 1845  Murat biy 1845  Muhammad Xudayor xon 1845 — 1858  Muhammad Mullabiy 1858 — 1862  Shohmurod 1862  Muhammad Xudoyor xon 1862 — 1863  Muhammad Sulton 1863 — 1866  Muhammad Xudoyor xon 1866 — 1875  Nasriddin 1875 — 1876  Poʻlat xon 1876Qo’qon xonları www.arxiv.uz

 XVIII asr boshlariga kelib Fargʻonada yangi Buyuk Oʻzbek Davlatlaridan biri — Qoʻqon xonligi tashkil topdi. Bu davlat oʻzbek davlatchiligi tarixida alohida oʻrin tutadi. Biz bu yerda Qoʻqon xonligi aholisining etnik tarkibi haqida maʼlumot berishni joiz deb bildik. Maʼlumki, Fargʻona vodiysi va unga tutash hududlar aholisi azaldan polietniylik xususiyati bilan Oʻrta Osiyoning boshqa hududlaridan ajralib turgan. Bunday etnik oʻziga xoslilik, Qoʻqon xonligi davrida ham saqlanib qolgan edi. Qoʻqon xonligi hududida asosan oʻzbeklar , tojiklar , qirgʻizlar , uygʻurlar va qoraqalpoqlar istiqomat qilganlar. Bundan tashqari xonlik hududida son jihatidan kamroq boʻlsada yahudiylar, tatarlar va boshqa etnik jamoa vakillari ham yashar edilar Qoʻqon xonligi aholisining etnik tarkibi www.arxiv.uz

 Bobobekov H., Qoʻqon tarixi, T., 1996.  BobobekovH.. Qoʻqontarixi. T.,1966;  Qoʻqon asrlar silsilasida.  Qoʻqon. 2004. Otabek Joʻraboyev.  www.ziyonet.uz  www.wikipediya.uz  www.google.uz  www.ziyouz.uz  www.e-kutubxona.uz Adabiyotlar www.arxiv.uz

O'xshashlar

Qo'qon xonligi

Qo'qon xonligi

Buxoro xonligi

Xiva xonligi tarixshunosligi

Qo’qon xonligi aholisi va mashg’ulotlari