Paleometall davri arxeologiyasi - Tarix - Slaydlar

Paleometall davri arxeologiyasi

Yuklangan vaqt:

01.05.2025

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

155.2646484375 KB

Ko'chirib olish

Paleometall davri arxeologiyasi

Reja: 1. Bronza davri arxeologiyasi. 2. Ilk temir davri arxeologiyasi.. 0102 09 1302 09

Bronza davri. Bronza davri miloddan avvalgi III-II ming yillikni o‘z ichiga oladi. Bu davrda egey dunyosi, Misr, Ikki daryo oralig‘i, Hindiston va Xitoyda quldorlik jamiyati ravnaq topgan. Yevropa va Osiyoning ko‘p mamlakatlarida esa, hali ibtidoiy jamoa tuzumi hukm surgan. Jez miloddan avvalgi III ming yillikda kashf etilgan. Uning vatani Ikkidaryo oralig‘i bo‘lgan. U mis bilan qalay qorishmasidan iborat bo‘lib, nisbat jihatidan turli xilda. Bronza metal sifatida ko‘p afzalliklarga ega: 04 170C 170C 11 06 0A1C 0A09 1F 211C 03 05 24 15 0E 0C 03 22 121C 27 170C 0E16 2907 1415 26 2903 21 0C 22 04 15

BRONZANING ASOSIY XUSUSIYATLARI Mis va bronza tabiatda yombi holida tarqalgan. Misni eritish t° - 1084 S°, bronzaning erish t° 700-900 S° o‘rtasida. Bronzaning kashf etilishi ibtidoiy jamoa ho‘jaligida ro‘y bergan buyuk madaniy xo‘jalik ixtiro edi. Yangi metal xarbiy qurollarning turini ko‘paytirdi. U mehnat qurollari yasashda tosh xom ashyosini uzil-kesil siqib chiqara olmadi. Chunki dastlab bronzadan munchoqlar, uzuklar, to‘g‘nag‘ichlar yasalgan. Ular asosan ziynat buyumlari edi. 1E 16 1B 1E 01 0E 30 032F2B 06190516 04 0E 22 05 17 0C 17 211C 16 15 29 11 0912 12 32 2605 17 16 11 0912 08 261C 0E

Hunarmandchilikning ixtisoslashuvi Muntazam mol ayirboshlash imkoniyati bevosita dehqonchilik va chorvachilikning bir- biridan ajralishi va hunarmandchilikning paydo bo‘lishi 1F 0C 1E 09 0C 0A 1A1B 26 1B 23

Bronzani davrlashtirish (dafn marosimiga ko’ra) Qadimgi chuqur, mozor- qo‘rg‘onlari (eneolit davriga mansub). Katakomba mozor-qo‘rg‘onlari. Yog‘ochband mozor qo‘rg‘onlari 33 2106 1709 36 17 24 1706

Katakomba davri  Miloddan avvalgi III ming yillikning oxirlaridan II ming yillikning I-yarmigacha bo‘lgan davrni o‘z ichiga oladi. Katakomba mozor-qo‘rg‘onlaridan erkaklar va ayollar murdalari topilgan. Ko‘plab kollektiv qabrlar ham uchraydi. Katakomba mozor-qo‘rg‘onlari go‘rlari yonidagi qabrlardir. Bu mozor qo‘rg‘onlardan bronza, mis-pichoqlar, to‘g‘nag‘ichlar, bigiz, buyumlar topilgan.

Yog’ochband davri  Yog‘ochband-yog‘och qabr, MDH hududlarida, Shimoliy Yevropada ko‘plab tarqalgan. Miloddan avvalgi II ming yillikning o‘rtalariga to‘g‘ri keladi. Yog‘ochband davrida metallurgiya va chorvachilikning, rivojlanishi boyliklar to‘planishiga va xarbiy to‘qnashuvlarning kuchayishiga olib keladi. Jamiyatda moddiy boyliklarning ayrim kishilar qo‘lida to‘planishi jarayoni boshlanadi.

Dinniy madaniyatning yuksalishi  «Bukchaytirilgan skletlar» - murdalarni yonboshlab, oyoqlari bukilgan holatda ko‘milishi, odamning dunyoga kelishi, ibtido va intiho haqidagi tasavvurlarning inikosi sifatida, ona qornida va yer bag‘rida bir holatda bo‘lishini aks etirilishidir.

Falastin Sharqiy O‘rta yer dengizi bo‘ylarida, xususan Falastinda bronza davrida shahar tipi markazlari paydo bo‘lgan hunarmandchilik va mustahkamlangan manzillarning shakllanishi bilan ilk bronza davrida kulolchilik charxi paydo bo‘ladi. Milodan avvalgi III ming yillik oxirlarida kumush idishlar keng tarqalgan. Falastinda bronza davriga mansub kumush xazina topilgan. U 35 xil predmetdan iborat bo‘lib, uning tarkibida turli buyumlar, idishlar, bezaklar bo‘lgan 2F 0A 0D 26 121B09 17 26 1B1C07 0B09 171C1216091B 170907 121B 0C 15 23 1E0C 17 15 15 16 26 17 0D 0D 26 16 0C 26

Andronovo madaniyati Miloddan avvalgi II ming yilliklarda G‘arbiy Sibir‘ xududida Andronov madaniyati keng tarqalgan. O‘z podasiga bo‘sh yaylovlar qidirib miloddan avvalgi II ming yillik o‘rtalarida O‘rta Osiyo hududlariga ham kirib keladi. Xorazmda va Farg‘ona hududlarida o‘z moddiy madaniyat izlarini qoldiradilar. Bronza davri urug‘chilik jamoasi xarobalari o‘rnida dastlabki sinfiy jamiyat vujudga kelganligini ko‘rsatuvchi dalillar arxeologlar tomonidan aniqlangan. 1E 0D 25 14 15 1706 04 0A 15 09

Chust madaniyati Farg‘ona vodiysida mil. avv. II ming yillik oxiri - I ming yillik boshlarida o‘ziga xos Chust madaniyati shakllandi. 70 dan ortiq yodgorliklar o‘rganilgan. Bular jumlasiga Chust Dalvarzintepa, Ashqoltepa, Bo‘ztepa, Chimboy va boshqalar kiradi. Chust madaniyati yodgorliklarining eng chekkalari bir- biridan 100 km masofada joylashgan Chust madaniyatning xo‘jaligi dehqonchilik-chorvachilikni tashkil etgan. Dehqonchilik Farg‘ona vodiysida Chust madaniyatidan oldingi davrda paydo bo‘lgan. 38 11 121B 30 32 26 32 26 32 16 17

Belgilari Hunarmandch ilik yirik dehqonchilik antropologik urug‘chilik 1F 0C 11 0A 09 1C

TEMIR 1534°S II ming yillik oxirlarida temir hamma yerda noyob zeb-ziynat buyumlari Miloddan avvalgi I ming yillikningMeteoriteneolit

Temirdan foydalanish  Kashfiyot sifatida: Xett podsholigi territoriyasida mil. avv. XIV-XIII asrlarda vujudga kelgan. Mil. avv. X-IX asrlarda temir metali Hindiston va Eronda kashf etilgan. Mil. avv. IX-VIII asrlarda temirchilik Ossuriya va Urartu  Foydalanish uchun : Italiyada temir miloddan avvalgi XII asrda, Sharqiy Yevropa, Skandinaviya mamlakatlarida mil. avv. X asrda paydo bo‘lgan. Xitoyda esa, mil. avv. VI-V asrlarda temir buyumlari ishlab chiqarilgan .

O'xshashlar

Eneolit davri arxeologiyasi

Misrning bronza davri arxeologiyasi

Eron hududining eneolit davri arxeologiyasi

G’arbiy Osiyo arxaik davri arxeologiyasi

Janubiy-sharqiy Yevropa bronza davri arxeologiyasi