logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Tarix
  4. Kushon davlati

Kushon davlati

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1487.1103515625 KB
Ko'chirib olish
MAVZU: KUSHON DAVLATI REJA: 1. YUECHJI QABILALARINING MARKAZIY OSIYODA JOYLASHISHI 2. KUSHON DAVLATINING SALTANATGA AYLANISHI YUECHJILAR XIT. • 月月 , 月 月 YUNON • YATII HIND • YADU РУСС • Юэчжи • Mil.av. II asrning ikkinchi yarmida, xitoy manbalarida ta’kidlanishicha,Sharqiy Turkiston hududlarida yashovchi yuechji qabilalari o’z qo’shnisi – xunlar tazyiqiga uchrab, ularning siquviga bardosh berolmay g’arbga tomon siljiydilar. • Yuechjilar Issiqko’l atrofida sak qabilalari bilan to’qnashib ularni janubiy-g’arb tomonga suradilar. • Biroq yuechjilar usun qabilalari zarbasiga uchrab janubga siljib mil. av. 130 yillarda Sug’diyona hududiga kir ib keladilar. • Yuechjilar, Xitoy tarixchisi Chjan Tsyan ta’kidlashicha, Sug’diyonadan Baqtriyaga yuradilar va • Baqtriyadagi yunonlar hukmronligini ag’daradilar. Yuechjilarning markaziy osiyo bo’ylab migratsiyasi MIL AV 176-YYILDA MIL 30- YIL • Xitoy manbalarida ta’kidlanganidek, yuechjilar beshta siyosiy xonadonga mansub edilar: Guyshuan (Kushon), Xyumi, Shuanmi, Xise, Dumi. • Ularning har biri qariyb 100 yilcha alohida-alohida siyosiy kuch, hokimlik bo’lib, yagona hukmdorga bo’ysunmagan holda faoliyat yuritadilar. • Yunon manbalarida esa bu qabilalar toxarlar deb qayd etiladi. • Milodning I asrida Kushonlar xonadoni boshlig’i Kujula Kadfiz (Kiotszyukyu) barcha yuechji (toxar) qabilalarini birlashtiradi va kushon podsholigi (Toxariston) ga asos soladi. Guyshuan (Kushon), кит. : 貴貴 Xyumi, Xiūmì , кит. : 貴 貴 Shuanmi, { кит. 貴 貴 XEYTUN Xidun , кит. 肸 肸 GAOFO кит. 貴 貴Xitoy manbalarida ta ’ kidlanganid ek, yuechjilar 5 siyosiy xonadonga mansub edilar YUECHJI HOKIMLARINING QARORGOHI • XOTZODAGuyshuan (Kushon), • HOMEODA Xyumi, • SHUANMIDA Shuanmi, • BOMADO XEYTUN • GAOFUDA GAOFO Скифский всадник из страны, в которую вторглись юэчжи, 300 до н.э. Пазырык KUSHON DAVLATI кит • 月月 月 月 , Гуйшуан, русс • Кушанское царство O’zb • KUSHON DAVLATI KUSHONLAR XRONOLOGIYASI HAQIDA MA’LUMOTLAR XITOY SOLNOMALARIHIND VA YUNON MANBALA RI Bu paytga kelib Hindistonning Peshovor, Panjob, Kashmir va boshqa markaziy hududlari, shuningdek, Farg’ona, Sharqiy Turkistonning ancha qismi uning davlati tarkibiga kirgan edi. Bu davrda mamlakat poytaxti ham Peshovorga ko’chirilgan. Kanishka mamlakat ichki hayotida muhim ijtimoiy-siyosiy va ma’naviy o’zgarishlarni amalga oshirish barobarida tashqi siyosatda ham g’oyatda uddaburolik bilan faoliyat yuritadi. Uning din sohasida o’tkazgan islohoti muhim ahamiyatga ega bo’ldi. Uning davrida diniy tenglik va bag’rikenglikka alohida e’tibor berilgan. Garchand bu vaqtda ma’budalar ichida xudo Nana alohida ulug’lansa-da, biroq mamlakatning turli hududlarida mahalliy aholi oldindan e’tiqod qilib kelgan boshqa dinlar erkinligi va dahlsizligi saqlanib qoldi. Hatto zarb etilgan oltin va kumush tanga pullarda Budda xudosi bilan bir qatorda mahalliy xalqlar e’tiqod qo’yib kelgan xudolar - Anaxita, Mitra, Veretragna, Vaxsh va boshqalarning ham tasvirlari tushirilganligi bunga yorqin dalildir. Bu davrda zarb etilgan tangalar avvalgidek yunon tilida emas, balki mahalliy kushon - baqtriy tilida chiqarilganli alohida e’tiborga loyiqdir. Bunday uzoqni ko’zlab oqilona yuritilgan siyosat Kushonlar davlatida turli aholi qavmlari, ijtimoiy guruhlari o’rtasida tinchlik, osoyishtalik va barqarorlikni ta’minlashga xizmat qilgan. Biroq Kanishkadan so’ng hokimiyatga kelgan Vasishka, Xuvishka, Vasudevalar davriga kelib Kushonlar davlati bir qator ob’ektiv va su’ektiv sabablar orqasida asta-sekin inqirozga uchray boshlagan. Ayniqsa III asr o’rtalariga kelib qo’shni davlat - Parfiya o’rnida yangidan vujudga kelib, tobora kuchaya borgan Eron sosoniylari hukmdorlarining to’xtovsiz olib borgan urush harakatlari natijasida Kushon davlati ziflashib, hududlari kichrayib bordi. Ayni paytda, 353 yilda Sug’diyonaga Ettisuv va Sharqiy Turkistondan o’z hukmdori Grumbat boshchiligida xioniylar nomli ko’chmanchi qabilalar bostirib kiradilar. Xioniylar Kushonlarga zarba berib, Sirdaryodan to Amudaryo havzasigacha bo’lgan hududlarda o’z hukmronligini o’rnatadilar. Shu tariqa, janubiy-g’arbdan sosoniylar, shimoliy-sharqdan xioniylar zarbasiga uchragan Kushonlar saltanati oxir-oqibatda halokatga uchradi. Kushonlar sulolasi hukmronligi davri ko’hna tariximizda katta iz koldirgan ekan, buni uning tarkibiga kirgan har bir hudud yoxud elatlar hayoti misolida yaqqol ko’rsa bo’ladi. Uning dastlabki poytaxti Dalvarzintepa (Surxondaryo), unga tutash Xalchayon (Denov), Zartepa, Fayoztepa, Qoratepa, Ayritom (Termiz atroflari) va boshqalar Kushonlarning eng rivoj topgan savdosotiq, hunarmandchilik sohalari o’sgan gavjum shaharlari hisoblangan. O’lkamizda sun’iy sug’orishga asoslangan dehqonchilik madaniyati nihoyatda taraqqiy etgan, ko’plab sug’orish inshootlari barpo etilgan. Surxondaryo vohasida Eski Angor, Zang, So’g’ddagi Darg’om kanallari shular jumlasidandir. Vatanimiz hududida shaharsozlik, me’morchilik, haykaltoroshlik,kulolchilik singari hunarmandchilik turlari yuksak darajada taraqqiy etgan.Buniko’hna Tuproqqal’a, Ayritom, Termiz, Axsikent shaharlari o’rnida olib borilgan tarixiy tadqiqotlar ham tasdiqlaydi Китайское посольство Чжан Цяня к юэчжи в 126 до н. э. , пещеры Могао , настенная роспись. KUSHON DAVLATI HUKMDORLARI (L.A BOROVKOV TASNIFI BO’YICHA) • Kadfis I 30 — 80 • Kadfis II 80 — 103 • Kanishka I 103 — 126 • Vasishka 126—130 • Xuvishka I 130—143 • Kanishka II 143— ? • Xuvishka II ? — 166 • Vasudeva I 166—200 • Kanishka III 200—222 • Vasudeva II 222—2440B 01 02010A 0B 02 010A 0B 01 02 010A 0B 01 13 0B 01 14 0B 02 0118 0B 14 0118 010A 0B 01 13 0B 02 0B 13 BOSHQA MANBALAR BO’YICHA • Geray (1 — 30 ), • (1) Kudjula Kadfis (Kadfis I) ( 30 — 80 ) • Vima Takto , ( 80 — 105 ) BUYUK QUTQARUVCHI (Soter Megas) • (2) Vima Kadfis ( 105 — 127 )1- BUYUK UMPERATOR • (3) Kanishka I ( 127 — 147 ) • (4) Vasishka ( 151 — 155 ) • (5) Xuvishka (c. 155 — c. 187 ) • (6) Vasudeva I ( 191 — 225 ), OXIRGI BUYUK IMPERATOR • Kanishka II ( 226 — 240 ) • Vasishka ( 240 — 250 ) • Kanishka III ( 255 — 275 ) • Vasudeva II ( 290 — 310 ) • Chxu ( 310 ? — 325 ?) • Shaka I ( 325 — 345 ) • Kipunada ( 350 — 375 )0B 01 08 38 0C 0B 09 02 01 02 08 38 083708 3B 0C 0B 27 08 14 0D 3B 08 37 36 0C 3D 0B 09 13 01 02 08 36 08 3708 36 0C 24 0B 09 02 01 08 36 37 36 0C 0B 09 13 08 36 37 36 0C 0B 09 14 08 36 08 3708 36 0C 0B 09 13 01 08 36 37 3F 0C 1C 0B 3510 41 43 41 36 0B 3B 41 43 41 36 0B 3510 41 43 41 36 0B 3B 41 43 2F 36 0B 04 2F 47 2F 47 0B 2319 2F 43 2F 36 0B 350D 2F 43 2F 36 • Sanab 30 do n . e . - 10 • (1) Kudjala Kadfiz 10 - 60 • Vima Takto , ( 60 — 80 ) • (2) Vima Kadfiz ( 80 — 115 ) • (3) Kanishka I 115 — 137 • (5) Xuvishka (c. 137 — 155 ) • (4) Vasishka I ( 155 — 163 ) • Kanishka ІІ 163 — 180 • (6) Vasishka ІІ ( Vasudeva ) ( 180 — 233 ) Kanishka ІІІ — 230— 250 g. Vasudeva ІІ i Vasishka -250-260 g. Vasudeva ІІ--260- 300 g. Shaka — 300—330 g. Gadaxara — 320— 350 g. Ksandesh — 335— 336 g. Kipanada — 330— 360 g. Kidara — 360—380 g. Yaxudeya — 3 v.,4v-? 0B 11 383908 2A 08 07 1A 2E 1A 4108 3639 0B 0936 02 01 02 08 3639 41 4439 0B 27 08 14 0D08 4439 0837 3B39 0C 0B 093F 13 01 02 08 3B 08 37 3636 0C 0B 0938 02 08 36363C 08 37 3638 0B 093C 14 08 3638 08 37 363C 0C 0B 0943 13 08 363C 37 3644 0C 0B 0A 36 37 36 0B 0944 13 0C08 36 37 3F38 0C 0A0837 3F 08301A 27 41 08301A 27 38 08301A 11 0837 08301A 01 0837 38 08301A 0A 0837 38 08301A 0A 0837 38 08301A 0A 0837 08301A 13 0837 KUDJULA KADFIZ(30-80) 5 YUECHJI QABILALARINI BIRLASHTIRDI BAQTRIYADA ULKAN IMPERIYANI TUZDI 47-YIL PARFIYA PODSHOSI GANDXARA BILAN TO’QNASHUV 50-70-YILLARDA SHIM.HINDISTO NDAGI SZIBIN PODSHOSIGA QARSHI YURISH VIMA TAKTO(80-105Y) 87-YIL XITOYGA BAN CHAO BOSHCHILIGIDA ELCHILIK (NIKOH MUNOSABATI BILAN,AMMO UNING O’LDIRISHI) 90-YIL MUVAFFAQIYATSIZ ELCHILIK TUFAYLI YORKENTNING VAYRON ETLISHI3B 3E211B 12 221516 24 1C 4539 22 12 13 12 THAHK YOU FOR YOUR GREAT ATTENTION !!!

O'xshashlar

Kushonlar davlati
Umaviylar davlati
Boburiylar davlati
Xunnu davlati
Salavkiylar davlati