Amir Temur diplomatiyasi 2 - Tarix - Slaydlar

Amir Temur diplomatiyasi 2

Yuklangan vaqt:

26.11.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2631.7548828125 KB

Ko'chirib olish

Mavzu: Amir Temur diplomatiyasi Reja: 1. Amir Temur diplomatiyasiga oid asosiy manbalar 2. Amir Temurning Sharq davlatlari bilan diplomatiyasi 3 Amir Temurning Gʻarb davlatlari bilan diplomatiyasi

Amir Temur diplomatiyasi haqida muhim manbalardan biri uning Temur tuzuklari kitobi hisoblanadi. Asarning birinchi qismida amir Temurning davlat tuzish yoʻlida olib borilgan ishlari va diplomatiyasi ham bayon etilgan. Asarning bugungi kundagi nusxalari Tolib Xusayniy at Turbatiy tarjimasi asosida yaratilgan

Muhim manbalar qatoriga Nizomiddin Shomiyning Zafarnoma asarini ham kiritishimiz mumkin. Ushub asar Amir Temurning buyrugʻi bilan yozilgan. Asar 1404-yil yozda yozib tugatilgan va Amir Temur Ozarbayjondan Samarqandga qaytishida unga tortiq qilingan

Amir Temur haqida yozilgan yanada mukammal manbalar qatoriga Sharafiddin Ali Yazdiyning Zafarnoma asarini ham kiritish mumkin ushbu asar Shomiyning asaridan keyingi Amir Temur vafotiga qadar boʻlgan 8 oylik voqealarni ham bayon etadi Asar 1424-1425 yillarda yozib tugatilgan

Amir Temurning Sharq davlatlari bilan Diplomatiyasi Amir Temur dastlabki siyosiy faoliyatidan vafotiga qadar oʻz qudratining 10 dan 9 qismiga diplomatik salohiyati tufayli erishgan. B.S Mannonovning takidlashicha Amir Temur diplomatiyasining oʻziga xos tomonlaridan biri u oʻzining barcha murojaatlarida xatto qatʼiy talab shaklida yozilgan nomalarda ham Sharq diplomatiyasi etiketlariga rioya qiladi . U " elchiga oʻlim yoʻq"degan diplomatik qoidaga amal qilgan. Bu fazilatini Xorazm bilan munosabatlarida koʻrishimiz mumkin.

Amir Temurning Xorazm bilan munosabatlariAmir Temur Xorazm bilan nizolarni bartaraf etish uchun elchi yuboradi Dastlab Yusuf Soʻfi bilan yaxshi aloqalar oʻrnatadi. Ammo u muholiflik yo'lini tutadi . Yusuf soʻfi Buxoroga lashkar tortadi. Amir Temur unga elchi joʻnatib buning sababini soʻraydi. Yusuf Sofining nojoʻya harakatlari sabab Amir Temur 1388 yil Xorazmni egallab oladi .

Amir Temurning Oltin Oʻrda bilan munosabatlari Amir Temurning Oltin Oʻrda bilan munosabatlari dastlab yaxshi boʻlgan. U Toxtamishga taxtni egallashga yordam berdi. Taxtni egallab olgan Toxtamish muholif yoʻliga oʻtib Amir Temurga qarshi harakat boshlaydi. Amir Temur 1395- yil Toxtamishni magʻlubiyatga uchratadi

Amir Temur Sharqdagi yana bir qator davlatlar bilan Xususan Moʻgʻuliston, Hindiston, Xitoy, Ozarbayjon, Misr, Dashti qipchoq, Oltoy oʻlkalari bilan ham aloqalar olib borgani Shu xududlardan elchilar kelib turgan haqida maʼlumotlar bor

Amir Temurning Usmonli turklar bilan munosabatlari Amir Temur Usmonli turklar sultoni Boyazid Yildirim bilan dastlab doʻstona munosabatlar oʻrnatish tarafdori boʻladi. Ammo Boyazid Amir Temurga qarshi harakat boshlab unga qarshi boshqa davlatlar bilan ittifoq tuzmoqchi boʻladi. Natijada ular oʻrtasida 1402 yil Anqara jangi boʻlib oʻtadi Unda Amir Temur gʻalaba qozondi

Amir Temurning Gʻarb davlatlari bilan diplomatiyasi L. Keren " Amir Temur bilan Yevropa qirollari oʻrtasidagi munosabatlar koʻp jihatlari bilan kishini hayratga soladi. Aslini olganda ularni koʻp narsa ajratib turadi: eʼtiqodlari, tillari, bir biriga dushman xalqlari oralaridagi masofa va ayniqsa manfaatlarning turli tumanligi deb aytadi L. Keren Amir Temur tashqi munosabatlariga oid yangi maʼlumotlarni topib ilmiy doiraga kiritdi

Amir Temurning Kastiliya (Ispaniya) bilan munosabatlari Amir Temur Nasroniy Ispaniya hukmdori Genrix III bilan boshqa Yevropa davlatlariga qaraganda ancha muhim diplomatik aloqalar oʻrnatgan.Amir Temur Genrix III ga al-Muhammad Keshiy boshchiligida sovgʻa salom va bir nasroniy goʻzalni bilan birga yuboradi

Genrix III sharq bilan nihoyatda qiziqib qolgan edi. U Amir Temur davlatiga Rui Gonzalez de Klavixo boshchiligida elchilarni yuboradi. Klavixo 1404 yil sentyabr noyabr oylarida Samarqandda boʻladi. Juda katta taassurotlar bilan Ispaniyaga qaytib ketadi. U sayohati davomida bir qator esdaliklar yozib qoldirgan

Amir Temurning Fransiya va Angliya bilan munosabatlari Amir Temur Ispaniyadan tashqari Gʻarbiy Yevropa davlatlaridan Fransiya qiroli Karl VI hamda Angliya qiroli Genrix IV bilan diplomatik aloqalar oʻrnatadi. Amir Temurning Boyazid ustidan qozonilgan gʻalabasi munosabati bilan Yevropaning qator davlatlari xususan Fransiya va Angliya minnatdorchilik bildirib oʻz elchilarini yubordi. Chunki Boyazid endigina uygʻonish davri boshlangan Yevropaga havf solib turgan edi

Amir Temur shu darajada mustahkam va keng koʻlamli diplomatik aloqalar o'rnatdiki Sharafiddin Ali Yazdiy maʼlumotlariga koʻra, oʻzining sanatkorona bezatilgan chodir shaharchasi boʻlgan Konigilda yetti iqlimdan kelgan elchilar oʻn ikki poya ko'lankasida oʻtirar edilar.

Amir Temur diplomatiyasi Oltin Oʻrda XorazmX it o y HindistonMisrUsmonli turklar Is p a n iy a Angliya Mog'ulisto nFransiya Klaster

Glossariy * Kastiliya- Ispaniya *Peshkash-tortiq * Shom-Suriya * Dorul harb- islom dinini qabul qilmagan davlatlar *Mursallar-elchilar paygʻambarlar *Rabot-karvon toʻxtab oʻtadigan joy *Voqeanavis-yurtda boʻlib turgan voqealarni kunma kun yozib boradigan kishi *Iroqi ajam -qadimgi Midiya * Yom- ot almashtiradigan joy

Foydalanilgan adabiyotlar * Shohistaxon Uljaeva- Amir Temur diplomatiyasi Toshkent -Ijod press 2018 *Keren.L Saidov.A Amir Temur va Fransiya Toshkent Adolat 1996 *Baxodir Eshov Oʻzbekiston davlatchiligi va Boshqaruv tarixi -2012 *Temur Tuzuklari Ahmedov tahriri ostida Toshkent 1991 yil *Nizomiddin Shomiy Zafarnoma Tarjima Yunusxon Hakimjonov Toshkent 1996 * Sharafiddin Ali Yazdiy Zafarnoma O'rinboyev, Bo'riyev tarjimasi Toshkent 1994 yil

O'xshashlar

Amir Temur diplomatiyasi

Amir Temur 2

Amir Temur tuzuklari 2

Amir Temur

Amir Temur tuzuklari