Abu Ali ibn Sino faoliyatining o’rganilishi - Tarix - Slaydlar

Abu Ali ibn Sino faoliyatining o’rganilishi

Yuklangan vaqt:

06.12.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

641.1181640625 KB

Ko'chirib olish

Mavzu : Abu Ali ibn Sino faoliyatini ng o’rganilish i Reja:  1 – Ibn Sino hayot faoliyati  2– Ibn Sino ilmiy merosi  3 – Ibn Sino merosining Yevropada órganilishi

 Ali Husayn Ibn Abdulloh ibn Al- Hasan ibn Ali Ibn Sino — Tabobat ilmining sultoni bo‘lmish Ibn Sino Buxoro yaqinidagi Afshona qishlog‘ida tug‘ilgan.Ibn Sino tabobat bilan juda erta qiziqqan va bu soha uning qiziqishlarining katta qismini egallay boshlaydi. Xala 12 yoshga to‘lmasidanoq, Ibn Sino o‘sha vaqtlarning faylasufi va tabibi Abu Salah al-Masihiy ning maslahatiga ko‘ra uning ta’limotini egalladi. “So‘ngra men tabiblikka ixlos qo‘yib, tabiblik bilan bog‘liq kitoblarni o‘qiy boshladim – deb yozadi tarjimai xolida.

 Xala 12 yoshga to‘lmasidanoq, Ibn Sino o‘sha vaqtlarning faylasufi va tabibi Abu Salah al-Masihiy ning maslahatiga ko‘ra uning ta’limotini egalladi. “So‘ngra men tabiblikka ixlos qo‘yib, tabiblik bilan bog‘liq kitoblarni o‘qiy boshladim – deb yozadi tarjimai xolida.

Hayot yólida  1002 yil Buxoro turklar tomonidan qamal qilinib, somoniylar sulolasi ag‘darilgach, Ibn Sino Xorazm hokimi saroyiga Urganchga yo‘l oladi. U yerda Ibn Sinoni “shifokorlar hokimi” deya nomlashgan. 1008 yil sulton Mahmud G‘aznaviyga xizmati qilishgan bosh tortgan Ibn Sinoning farovon hayoti darbadarlikka almashadi. O‘zining ayrim asarlarini u uzoq safar vaqti egarda yozgan.

 Ibn Sinoning ilmiy merosini shartli ravishda 4 qismga, yaʼni falsafiy, tabiiy, adabiy va tibbiy sohalarga boʻlish mumkin, olim shularning har birida chuqur iz qoldirgan. Lekin Ibn Sino asarlarining miqdoriy nisbatiga nazar solsak, olimning qiziqish va eʼtibori koʻproq falsafa va tibga qaratilganini koʻramiz. Garchi, uni „Avitsenna“ sifatida Gʻarbda mashhur qilgan uning tibbiy merosi, xususan, „Tib qonunlari“ boʻlsada, „Shayh ar-Rais“ nomi, avvalambor, uning buyuk faylasufligiga ishoradir.

 Tib qonunlari (asl nomi arabchada „Kitob al-Qonun fit-tib“) .Ibn Sino „Tib qonunlari“ning 1-kitobini Goʻrgonda, qolganlarini esa Ray va Hamadonda yashagan vaqtida yozgan (1015—1024). „Tib qonunlari“ oʻz davridagi tabobatning mufassal ensiklopediyasi boʻlib, unda inson sogʻligi va kasalliklariga oid boʻlgan barcha masalalar mantiqiy tartibda toʻla bayon etilgan.

Shifo kitobi  Arab tilida yozilgan ensiklopedik ishi “Shifo kitobi” («Kitab al-Shifa») mantiq, fizika, biologiya, psixologiya, geometriya, arifmetika, musiqa, astronomiya va metafizikaga bag‘ishlangan. “Donishmadlik kitobi” («Danish-name») ham ensiklopediya sanaladi. Merosi

 “ Dori vositalari” («Al-Adviyat al kalbiya») — Xamadonga birinchi borishi vaqtida yozgan. Mazkur asarda pnevma hosil bo‘lganda va namoyon bo‘lganda yurak faoliyati, xususan, yurak kasalligi va davosi haqida batafsil yoritib berilganMeditsina asarlari

Yevropada  Tib qonunlari asari XII asrda lotion tiliga tarjima qilinib , 1500-yildan 1674- yilgacha 60 marta ketma ket nashe qilingan va bir necha asrlar davomida shifokorlarning dastur ul amal qóllanmasi bólib kelgan.1608 – yili Venetsiyada kitobning bezatilgan nodir nashri chop etilgan

O'xshashlar

Abu Ali ibn Sino

Abu Ali ibn Sino 3

Abu Ali Ibn Sino ilmiy merosi

Abu Ali Ibn Sinoning ilmiy me’rosi 2

Abu Nasr Muhammad ibn Muhammad ibn Uzlugʻ Tarxon Forobiy