logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Sotsiologiya
  4. Спорт социологияси

Спорт социологияси

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

319 KB
Ko'chirib olish
Спорт социологияси Спорт социологияси Режа: • Спорт социологиясининг вужудга келиш • Спорт маданият элементи сифатида • Спорт социологиясининг ф аннинг мақсад вазифаси. Спорт социологиясининг вужудга келиш • Социология мустақил фан сифатида Ўзбекистонда мустақиллик шароити билан юзага келди. Социология фани бугунги кунда муҳим ва тезкор ривожланиш босқичида ту р ибди. Мазкур фан н инг турли муаммолари файласуфлар, тарихчилар, педагоглар, иқтисодчилар ва кенг жамоатчилик томонидан атрофлича ўрганила бошланди. Бундай қизиқиш мустақилликни мустаҳкамлашнинг ҳозирги босқичида турли ижтимоий-сиёсий масалаларни янгича баҳолаш юзасидан социология фани имкониятларига бўлган ижтимоий эҳтиёжларнинг кескин ортиши билан изоҳланади. ҳаёт бир жойда турғун бўлмаганидек, социология фани ҳам ривожланишдан тўхтаб қолгани йўқ албатта. Социология фани жамиятда рўй бераётган йирик ижтимоий-сиёсий воқеаларни шунчаки қайд этиш билангина чекланмайди, балки унинг асл моҳияти ва мазмунини атрофлича очиб беради. Ижтимоий онг шаклларни ўрганувчи социология дунёқараш, санъат ахлоқ, психология , ҳуқуқ, дин Ижтимоий тараққиёт , ижтимоий ўзгаришлар , ижтимоий тузилишлари , социология , жамият ва жамоаИлмий фаолият, шаклланиш , ўрганиш социология менат турмуш тарзи, ҳордиқ ижтимоий сиёсий фаолият Ижтимоий институтлар, оила , етимхоналар, қариялар уйи Аҳоли ва халқлар социологияси , демография , этнография, миграция , лингвистика Ижтимоий гуруҳлар , қуролли кучлар , ёшлар пенсионерлар , аёллар социологиясиШахсни шакллантириш социологияси (таълим –тарбия, спорт) OAB жамоатчилик фикрлари , социология , телевидениеКасблар социологияси инженерлик ва агрономлик ва ҳ.к. Сиёсат социологияси ( давлат , ҳалқаро муносабатлар миллий ҳаракатлар ) Жой муҳит социологияси регионлар, шаҳарлар, қишлоқлар , экологияҚизиқишлар социологияси (клублар, маданият ураклари , филателистлар букинишлар ва ҳоказо )Спорт социологияининг назарий йўналишлари • Бугунги кунда мамлакатимизда жисмоний тарбия ва спортни ривожлантириш б у йича к у пгина амалий тадбирларнинг йу лга ку йилганлиги ёш авлодни бу со х ага б у лган эьтибор ва к изи к ишини орт т ириб бормокда. Барча ривожланаётган давлатлар каби бизда х ам к у п боскичли ва турли туман нуфузли спорт мусоба к аларнинг йулга ку йилганлиги фикримизнинг исботидир. Айникса, “Умид ни х оллари”, “Баркамол авлод”, “Унверсиада”, шунингдек , халк миллий уйинларига ба г ишланган “Алпомиш уйинлари”, “Т у марис у йинлари” республика фестиваллари “Ма х алла посбонлари”, “Ча кк он болалар”, “Алпомиш” ва “Барчиной” махсус тестлари каби спорт мусоба к алари х ам а х олининг барча к атламларига тобора сингиб бормокда. • Дар х а к и к ат, бундай амалий спорт тадбирлари хал к таьлими ва о лий таьлим тизимидаги жисмоний тарбия х амда спортнинг к е нг тармо к ли таьлим тарбия эканлигидан далолатдир. Шунингдек , к у пгина мутаха с сислар спортга ало х ида эьтибор к арата туриб унинг фа к ат таьлим со х аси билан бо г ламай балки , унга жамият х аётидаги ижтимоий х одиса сифатида х ам ба х о берадилар. Спорт социологияси • Спорт социологияси б у йича биринчи матн 1920 йилда Шимолий Америка ва Е вропада вужудга келган. Ушбу фан токи , 1961 йилгача хизмат килган. Шунингдек , спорт социологиясининг вужудга келиши ва ривожланишида Юнеско таркибидаги спорт социологияси халкаро комитети му хи м рол у йнаган. Ушбу комитет 1965 йилда ташкил топган б у либ , ха м жисмоний тарбия ва ижтимоий фанларни у з ичига олган. К у пгина тад к и к отчи социологлар у зларининг тажриба усулларида спортнинг социологик таьрифига эьтибор к аратиб , спортнинг ижтимоий аспектлари б у йича тад кик отлар, ук ув курслари, магистирлик, докторлик курслари ва дастурларини яратганлар. Тад к и к от мавзулари асосан к уйидаги мавзуларда ёритилган: Спорт ва ижтимоийлашув, спорт ва ижтимоий страфикация , спортнинг сиёсий и к тисоди, спорт ва девиация спорт ва оммавий ахборот воситалари (О.А. В), спорт жисм оний х аракат, спорт ва з у равонлик каби мавзулар дир. • К у пгина социологлар спорт социологиясини нг вужудга келишини айнан ю к оридаги во к еалар билан бо г лайдилар. • 1965 йилда асосланган спорт социологияси халкаро комитети, халкаро социологик а с соци ац иясининг охирги тад к и к от комитети сифатида шу х рат к озонди. Ҳозирги даврда ушбу комитетга 40 та давлат олимлари аьзо х исобланадилар. Давлат ва спорт м аса л алари • Спорт ўз мохиятига кўра сиёсийдир. Хар бир спортчи жаҳон мусобақаларида Ўз она Ватани шону-шуҳратини оширишга, бутун дунёга ёйишга ҳаракат қилади. Ўзбекистон мустақиллика эришганидан кейин, халқ ҳужалигининг бошқа соҳалари билан бир қаторда жисмоний тарбия ва спорт соҳасида хам ижобий ўзгаришлар рўй берди. • 1992 йил Жисмоний тарбия ва спорт тугрисидаги Қонун ишлаб чиқилди ва бу қонун 2000 йил Олий мажлис томонидан янги таҳрирда қабул қилинди. Бу қонун мамлакатимизда жисмоний тарбия ва спортни янада ривожлантиришда асосий дастуруламал бўлиб, унинг ижросини таъминлашда давлат ва жамият органларининг вазирларини конуний белгилаб беради. • Ҳозирги кунда Халқ таълим тизимида 6118 та мактабгача таълим муассасалари бўлиб улар учун мактабгача таълим муассалари учун болаларни жисмоний тарбиялаш инструкторларига бўлган умумий эҳтиёж 3512 тани, йиллик 878 тани ташкил этади. • Умумий Ўрта таълим мактаблари 9692та бўлиб, уларга жисмоний маданият ўқитувчиларига бўлган умумий эҳтиёж 13999тани,йиллик эҳтиёж 3699тани ташкил этади. Ҳозирги кунда мавжуд фаолият кўрсатаётган жами 22269 жисмоний тарбия ўқитувчисининг 11881таси Ўрта маҳсус маълумотли,1388таси тўлиқсиз олий маълумотли, 9000 таси олий маълумотли бўлиб, 40% ни ташкил этмоқда. • Республикада 862 та касб-ҳунар коллежида 2581 та жисмоний тарбия ўқитувчиси фаолият кўрсатмоқда шундан 2061 таси олий маълумотли, 520 таси ўрта махсус маълумотга эга бўлиб касб-ҳунар коллежларидаги жисмоний тарбия ўқитувчисига бўлган ҳозирги эҳтиёж 78 тани ташкил этади. Олий таълим муассасалари сони 62 та бўлиб уларда фаолият кўрсатаётган жисмоний тарбия ва спорт буйича профессор-ўқитувчилар 801 та бўлиб улардан фан доктори, профессор 8 та фан номзодлари, доцент 87 та, катта ўқитувчилар 310 та. Жамиятшунос Олим Филипп Гудхарт спортнинг 4 ҳил турини ажратиб кўрсатади. Спорт машқ сифатида Спорт қизиқтирувчи ўйин Спорт бадий кўриниш сифатида Рамзий спорт • Филипп Гудхарт спортнинг асосий тури бўлган рамзий спортга чуқур урғу бериб спортнинг ушбу турини шаҳарлар, туманлар миллатлар рамзмларини бир-бири билан таққослаш вазифасини бажариши керак дейди. • Шу ўринда Ф.Гудхарт яна энг муҳим фаолиятни шундай тасвирлайдики, тамошабинлар ўзларига ёққан, маъқул бўлган спорчининг ғалабасидан қувониб у билан фахрланадилар, чунки Ватанига қувонч, ғалаба олиб келган спортчи, ўз Ватанининг фахрига айланади. Унинг муҳлислари кўпаяди, бундай инсонлар номи тарих зарварақларига ёзилади масалан: Ирода Тўлаганова, Рустам Қосимжонов, Миржалол Қосимов, Оксана Чусовитиналар шулар жумласидандир. Рустaм Қoсимжoнoв • Шaҳмaт бўйчa Жaҳoн вa Oсиё чeмпиoни, жaҳoн ҳудудий мусoбaқaлaри чeмпиoнaти ғoлиби, Бутун жaҳoн Шaхмaт oлимпиядa шaхсий биринчилиги, брoнзa мeдaли сoвриндoри. Ҳaлқaрo грoссмeйстeр. “Ўзбeкистoн бeлгиси” кўкрaк бeлгиси билaн тaқдирлaнгaн. “Ўзбeкистoн ифтихoри” унвoнигa сaзoвoр бўлгaн. • Oлий ютуқлaри: 1994й.–Oсиё чeмпиoнaти, Қaтaр (ғoлиб) 1994й. – Жaҳoн чeмпиoнaти, Вeнгрия (3-ўрин) 1995й. – Жaҳoн чeмпиoнaти, Брaзилия (3-ўрин) 1996 й. – Oсиё чeмпиoнaти, (сoвриндoр) 1997 й. – Oсиё чeмпиoнaти, Тeҳрoн (1-ўрин) 2004 й. – Жaҳoн чeмпиoнaти, Ливия (Трипoли) (1-ўрин - Жaҳoн чeмпиoни)

O'xshashlar

Оила социологияси
Дин социологияси
Маънавий ҳаёт социологияси
Ижтимоий тузилмалар социологияси
Оила ва никоҳ социологияси