Сиёсий партиялар ва Жамоат бирлашмалари - Siyosatshunoslik - Slaydlar

Сиёсий партиялар ва Жамоат бирлашмалари

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

4583 KB

Ko'chirib olish

Мавзу: Сиёсий партиялар ва Жамоат Мавзу: Сиёсий партиялар ва Жамоат бирлашмаларибирлашмалари

  Сиёсий партия тушунчаси, унинг классификацияси ва партиявий тизим  Сиёсий партияларнинг вужудга келиши  Ўзбекистондаги сиёсий партиялар  Ижтимоий ва оммавий жамоат ташкилотлари – сиёсатнинг субъектлари сифатида  Оммавий жамоат ташкилотлари РЕЖА:

Сиёсий партия тушунчаси, унинг классификацияси ва партиявий тизим Сиёсий партия – ижтимоий синф, табақа ва гуруҳларнинг туб манфаатларини ўз фаолиятида ифода этувчи, уларнинг муайян мақсад-манфаатларини, орзу-умидларини ҳимоя қилиш учун курашда уларга сиёсий раҳбарлик қилувчи сиёсий ташкилотдир. «Партия» сўзи лотинча «парз» – қисм, бўлак сўзларидан келиб чиққан бўлиб, у жамиятда мавжуд бўлган ижтимоий синф, табақа, гуруҳларнинг бир қисмини, уларнинг энг илғор фаол қисмини бирлаштирган сиёсий ташкилотни англатади. 0809 130217 13 1B 2F30020E0F 18 1A050E052A1102 15

Сиёсий партиялар, унинг классификацияси ва партиявий тизим Сиёсий партия – жамиятнинг муайян қисми, манфаатларини ифодаловчи ва давлат органлари фаолиятида иштирок этишни ўзига мақсад қилиб қўювчи маслакдошларнинг уюшган гуруҳидир. Сиёсий партиялар – жамиятнинг муайян ижтимоий табақалари фаол намоёндаларини бирлаштирувчи, сиёсий ҳаётда бевосита иштирок этиш орқали ўз манфаатларини ифодаловчи сиёсий ташкилот. Ёки бошқача изоҳлаганда, сиёсий партиялар – қараш ва мақсадлари бир бўлган турли табақа ва гуруҳлардаги фуқароларнинг сиёсий мақсадни кўзлаб тузган бирлашмалари – ташкилотларидир.0809 09 2B04 1A050E052A09 0809 1C 09 0F 1302 1C 0F

Сиёсий партиялар, унинг классификацияси ва партиявий тизим II Сиёсий партиялар сайловларда иштирок этиб, тегишли органларга ўз вакилларини ўтказиш орқали давлат ҳокимияти органлари фаолиятида иштирок этади. Шу билан бирга сиёсий партиялар замонавий жамият тизимининг муҳим қисми бўлиб, улар давлатнинг сиёсий йўналишини белгилашда иштирок этади, ҳукуматнинг вакиллик ва ижро этувчи муассасаларини шакллантиради.0809 0F 140E29 09 0D 29 0C 2A051B 1305020B

Сиёсий партияларнинг вужудга келиши Сиёсий партияга ўхшаш институтлар ғарб ва Шарқда қадимдан мавжуд бўлган. Тарихдан маълумки, сиёсий партиялар қадимги Юнонистонда ташкил топган бўлиб, улар олдин жуда озчиликни ўз сафларида бирлаштирган. Улар таркиби жиҳатидан жуда тор доирада уюшган сиёсий ташкилотлар бўлган. Улар асосан жамиятдаги турли синфларнинг манфаатларини эмас, балки қулдорлар синфи ичидаги хилма-хил сиёсий оқимлар манфаатларини ифода этган. Афинада гетерийлар, Рим оптимат ва популярлари антик даврида сиёсий партия вазифаларини бажаришган.0809 15 0F 15 0B 0B09 3609 1A 03

Сиёсий партияларнинг вужудга келиши Ўрта асрларнинг сиёсий ҳаётида ҳам сиёсий партиялар ўз моҳияти жиҳатидан бир оз фарқ қилган. Фақат мустабидлик ёки мутлақ ҳукмронлик тузумларида сиёсий партиялар жамият ижтимоий- сиёсий ҳаётида очиқ ҳаракат қила олмаган. Саноатлаштириш даврига қадар сиёсий партияларнинг универсал шакли кланлар ва махфий ташкилотлар эди. Кланлар асосан қариндошлик алоқалари билан боғланган кишилардан иборат эди. Ўрта асрлар Англиясида Йорклар ва Ланкастерлар, Арабистонда (ўрта асрда) эса алавийлар («Али партияси»), Осиё давлатларида ҳозирги кунда ҳам қариндошлик ва юртдошлик принципларининг сиёсий партияларнинг шаклланиши ва фаолият кўрсатишида аҳамияти катта.21 1E 2A051B 0B09 08 16 29 21 3E 2A 0B09 022A0213

  XVIII-XIX асрларга келиб, сиёсий партиялар белгиланган тарзда тасдиқланган дастур, низоми ва доимий аъзолиги билан замонавий демократик институтлар шаклланиши даврида пайдо бўлган. Агар партия мухолифат хусусиятига эга бўлса, демократик муассасалар ривожланмаган шароитда махфий ташкилот хусусиятларига эга бўлиб қолади. Масалан, Европада Массонлар ташкилотлари, Ислом дунёсида Исмоилийлар ташкилотлари. Айрим пайтларда бу сиёсий партиялар махфий ташкилот хусусиятларига ҳам эга бўлади.02 02030101 02 0F 0402 15 1F 0F 0102 0F 0F

Ҳозирги шароитда амал қилаётган сиёсий партиялар ўз ижтимоий аъзоси, таркиби ва сиёсий ҳаракат дастурининг қандай мақсадларга йўналтирилганига қараб 3 гуруҳни ташкил этади: Феодал муносабатлари Буржуа синфи Ишчилар, деҳқонлар, зиёлиларI II III07 3A 07 42 22 01 0101 01

Партиявий тизим Партиявий тизим – жамият ичида ижтимоий фаолиятни шакллантирувчи, ташкил этувчи сиёсий институтлар мажмуасидир. Сиёсий институтлар бир томондан сиёсий партиялар билан давлат ўртасидаги ўзаро муносабатлар, бошқа томондан – партиялар сиёсий тизимнинг ижтимоий элементлари ва фуқаролар ўзаро муносабатлари ифодаси. Партия тизими маълум бир жамият ёки давлатлар томонидан қабул қилинмаган. Масалан, Бутан, Уммон, қувайт, Саудия Арабистони кабилар. Шу билан бирга бир партияли ёки кўп партияли тизимлар ҳам мавжуд.30020E0F 16 0809 2B0E0F 0B 1305 1F 29 0A

Сиёсий партияларнинг партиявий тизим жиҳатидан таснифи, турлари Дунё давлатларида партиявий тизим классификацияси, турлари қуйидагилардан иборат бўлиб келган: Кўп партиявийлик тизими ҳукмрон пратиялар ҳукмронсиз партиялар4305 29 3B2B0D 2A051B 2A051B

Сиёсий партияларнинг партиявий тизим жиҳатидан таснифи, турлари II Кўп партиявийлик тизими Икки партиявийлик тизим и Бир партиявийлик тизимиI II III3B2B0D 221B 09 42 01 0101 010101

Сиёсий партияларнинг тузумга кўра турлари Буржуа-демократик партиялар Авторитар партиялар Социалистик партиялар Сиёсий партиялар фаолиятидаги устунлик хусусиятига қараб, уларни қуйидаги турларга бўлиш мумкин: Авангард типидаги партиялар Парламент типидаги партиялар Сайлов кампаниясида иштирок этиш учун тайинланадиган партия Муносабат партияси, клуб партияси 42 0D 28030F 0D 08141D 0D 0102 18 28030217 0F 0D 30 0F 0D 0802 0F 010517

Сиёсий партияларнинг синфий белгиларига кўра пролетар (ишчи) деҳқон майда буржуа буржуа помешчик партиялар0D 1F 1302 15 0D

Сиёсий партиялар мафкуравий белгиларига кўра коммунистик социал-демократик либерал диний социалистик халқ консерватив миллий 1B 0B141D 1109 1F 0B 36021129 1B 1309

Сиёсий партиялар мавжуд тузумга кўра инқилобий ислоҳотчи консерватив реакцион партиялар 09 09 1B 0E2002

Сиёсий партиялар ташкил топиши, фаолият усулларига кўра демократик авторитар тоталитар1F 02030F 0F

Сиёсий партиялар таркибига кўра оммавий партиялар ходимлар партияси оқ суяклар партияси III II I141313020309 36141F 1429 010101 0101 01

Сиёсий партиялар сиёсий йўналишига кўра сўл марказ ўнг0B 13020E1B 2B17

Сиёсий партиялар фаолиятига кўра босиқ радикал экстремистик15 0E02 2C

Партия дастурлари сиёсий-ижтимоий аниқ мақсад ва функцияларга қаратилган бўлиб, улар 2 турга бўлинади Ички функциясига кўра Ташқи функциясига кўра30 13 0F 2218 3702

Ички функциясига кўра22

Ташқи функциясига кўра тарғибот ва ташвиқот маълум сиёсий йўналишга мослаштириш сиёсий воқеа ва жараёнларга ҳозиржавоблик каби вазифалар киради37 0F 1302 13 0B09 2A1404

 Ўзбекистондаги сиёсий партиялар Ўзбекистон Либерал Демократик Партиясининг (2003 йил 15 ноябрь куни) Ўзбекистон Халқ Демократик Партияси (ХДП) – (1991 й. 1 ноябрp «Адолат» социал демократик партияси (1995 йил 18 февралp) Миллий тикланиш партияси (1995 йил 3 июнь)

 Ўзбекистон Халқ Демократик Партияси (ХДП) Ўзбекистон ХДПнинг дастурий мақсадлари: 1. Миллий мустақилликни мустаҳкамлаш. 2. Туб иқтисодий, ижтимоий, сиёсий ва маънавий ислоҳотларни амалга ошириш орқали равнақ топган қудратли, демократик давлат, адолатли, инсонпарвар жамиятни бунёд этиш. 3. Кишиларнинг миллати, сиёсий қарашлари, диний эътиқодларидан қатъий назар, муносиб ҳаёт кечириш учун тенг имкониятларни яратиш. 4. Фуқароларнинг эркинлик ва ҳуқуқлари, тинч ҳаёт кечиришини кафолатлаш.

«Адолат» социал демократик партияси (1995 йил 18 февралp). Партия шиори: «Элим деб, юртим деб ёниб яшаш керак». Партиянинг мақсади: ҳуқуқий демократик давлат барпо этиш, ижтимоий адолат ўрнатиш. Ёки бошқача айтганда, «Адолат» СДП ўз олдига қуйидаги вазифаларни қўйган: 1. Ҳуқуқий демократик давлат қуриш. 2. Мамлакат мустақиллигини мустаҳкамлаш. 3. Ватанга содиқ хизмат қилиш. 4. Адолатли фуқаровий жамият қуриш. 5. Сиёсий, иқтисодий ва ижтимоий-демократик талабларга ҳамда мамлака- тимизда яшаб турган барча миллат ва элатларнинг орзу-умидларига монанд шарт-шароит юзага келтиришга ҳисса қўшиш.

ЎЗБЕКИСТОН ЛИБЕРАЛ-ДЕМОКРАТИК ПАРТИЯСИ Либерал-демократик партиясининг асосий мақсадлари қуйидагилардан иборат: Биринчи. Сиёсий куч сифатида бирлашган ҳолда тадбиркор ва ишбилармонларнинг янада кенгроқ фаолият юритишлари учун янги имкониятлар очиш, уларнинг истиқболини ҳам назарий, ҳам амалий жиҳатдан асослаб бериш, жамиятнинг ушбу табақаси манфаатларини ҳимоялаш баробарида унинг эртанги кунини таъминлаш. Иккинчи. Партиянинг куч ва имкониятларини бошқа сиёсий партия ва ҳаракатлар билан ҳамкорликда мамлакатнинг миллий манфаатлари ва тараққиётининг стратегик истиқболларига жавоб берадиган бозор иқтисодиётига асосланган демократик, ҳуқуқий давлат қуриш, фуқаролик институтларининг ривожига кенг йўл очиб бериш ва демократик қадриятларни халқимиз, аввало, ёшлар онги ва ҳаётига сингдиришга қаратилган ҳаракат дастурини ишлаб чиқиш ва амалиётга татбиқ этиш.

 Миллий тикланиш партияси (1995 йил 3 июнp) Партия шиори: «Миллат, инсон ва Ватан манфаати муқаддасдир». Партиянинг мақсади: давлатнинг умуминсоний қадриятлар асосида миллий тикланиши. Ёки бошқача айтганда, партиянинг олий мақсади: 1. Миллатнинг маънавий бирлиги. 2. Ватан (Туркистон) – ягона оила. 3. Кучли демократик давлат. 4. Миллий қадриятлар. 5. Илмий-техникавий тараққиёт ва умумжаҳоний интеграция. 6. Замон кишиси. 7. Миллий истиқбол.

Ижтимоий ва оммавий жамоат ташкилотлари сиёсатнингсубъектлари сифатида Жамият ҳаётида кўп сонли ижтимоий ва оммавий жамоат ташкилотлари фаолият кўрсатади, улар бевосита сиёсатнинг субъектларидир. Ижтимоий жиҳатдан зарур бўлган мақсадларни амалга ошириш учун фуқаролар томонидан ихтиёрий тарзда тузилган уюшмалар ижтимоий ва оммавий жамоат ташкилотлари деб аталади. 22 0B09 12 0F 0B 02130211 0F 1F

Ижтимоий ташкилотлар ва уларнинг турлари Касаба уюшмаси ташкилотлари Ёшлар ташкилотлари ҳаракати. «Камолот» ёшлар ижтимоий ҳаракати. Хотин-қизлар ташкилотлари Диний ташкилотлар 22 3B020B 3416 2F 2A020E02 49140F 43

Жамоат ташкилотлари тузиш ва фаолият принциплари ихтиёрийлик тенг ҳуқуқлилик ўзини-ўзи бошқариш ошкоралик қонунийлик12 0D0E 09 0F 2B04 1416 29

Ўзбекистондаги нодавлат ва жамоат бирлашмалари Аҳоли муайян Ихтисослашган миллий ва халқаро жамғармалар Ҳукуматга қарашли бўлмаган ҳуқуқни ҳимоя қилувчи ташкилотлар Ижодкор зиёлиларнинг миллий жамоат ташкилотлари Миллий маданият марказлари Умуммиллий хайрия жамиятлари, жамғармалари Ижтимоий аҳамиятли Жамоат муассасалари

Ўзбекистондаги нодавлат ва жамоат бирлашмалари Аҳоли муайян «Маҳалла» жамғармаси ЎзР хотин-қизлар қўмитаси Ногиронлар уюшмаси «Камолот» ёшлар ижтимоий ҳаракати «Нуроний» фахрийлар жамғармаси

Ўзбекистондаги нодавлат ва жамоат бирлашмалари Ихтисослашган миллий ва халқаро жамғармалар «Экосан» «Соғлом авлод учун» жамғармаси «Умид» жамғармаси Матбуотни демократлаштириш ва журналларни қўллаб- қувватлаш ижтимоий-сиёсий жамғармаси Оролни қутқариш жамғармаси Марказий Осиё мамлакатлари маданият ва фан арбоблари анжуманиАмир Темур маданий- тарихий жамғармас и

Ўзбекистондаги нодавлат ва жамоат бирлашмалари Ҳукуматга қарашли бўлмаган ҳуқуқни ҳимоя қилувчи ташкилотлар Инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш қўмитаси Инсон ҳуқуқлари ва гуманитар ҳуқуқни ўрганиш маркази Ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш жамияти

Ўзбекистондаги нодавлат ва жамоат бирлашмалари Ижодкор зиёлиларнинг миллий жамоат ташкилотларига Ёзувчилар Артистлар Рассомлар Бастакорлар Архитекторлар Кинемотографч илар Судялар Адвокатлар

Ўзбекистондаги нодавлат ва жамоат бирлашмалари Миллий маданият марказлари Миллий маданият марказлари (юздан зиёд): Ўзбекистонда яшовчи миллий (озчиликни ташкил этувчи) жамоалар вакилларининг маданияти, маънавияти, урф-одатларини сақлаб қолиш мақсадида бирлаштирилган.

Ўзбекистондаги нодавлат ва жамоат бирлашмалари Умуммиллий хайрия жамиятлари, жамғармалари Болалар жамғармалари Болалар уйи тарбияланувчиларини ижтимоий ҳимоя қилиш жамғармаси Республика талабалар жамғармаси

Ўзбекистондаги нодавлат ва жамоат бирлашмалари Ижтимоий аҳамиятли ва ижодий изланишлар билан боғлиқ, асосан экологик масалалар бўйича маҳаллий бирлашмалар Сайёҳлик ва бадиий ҳаваскорлик клублари Ногирон болалар ота-оналарининг бирлашмалариI II

Ўзбекистондаги нодавлат ва жамоат бирлашмалари Жамоат муассасалари «Ижтимоий фикр» жамоатчилик маркази Журналистларни тайёрлаш халқаро жамоатчилик маркази «Сабр» ишонч маркази Ж амоат ташкилотлари Халқаро қизил хоч ва қизил ярим ой ташкилоти «Чет мамлакатлар билан маданий алоқа боғлаш Ўзбекистон жамияти» Ёзувчилар, театр ходимлари, рассомлар, журналистлар уюшмалари Маҳалла кенгашлари «Эл» халқаро уюшмалар мавжуд

Фойдаланилган адабиётлар рўйҳати  Миллий истиқлол ғояси: асосий тушунча ва тамойиллар. Т. «Ўзбекистон» 2000 й  Сиёсатшуносликка кириш. Т. «Янги аср авлоди» 2004  Отамуратов С., Эргашев И., Акромов Ш., Қодиров А. Политология ( Ўқув қўлланма) Тошкент: «Ўзбекистон» 1998  Политология. Маърузалар матни. Т. «ЎАЖБНТ» 2000  Рафиқов А., Содиқов А., Раҳмонов Б. Сиёсатшунослик фанидан ма ъ рузалар матнлари. Тошкент: ТошДИУ, 2000 й

O'xshashlar

Сиёсий қарашлар ва таълимотларнинг шаклланиш тарихи ва йўналишлари

Мафкура ва Сиёсат. Мафкуравий жараёнларнинг сиёсий жиҳатлари

Жон Локнинг сиёсий таълимоти

Сарвари сиёсй ва элитаи сиёсй

Politologiya fanidan ko’rgazmali vositalar