Қўнғирбошли ем - хашак ўтлар. Судан ўти, кўп ўримли райграс–биология ва етиштириш технология - Qishloq va o'rmon xo'jaligi - Slaydlar

Қўнғирбошли ем - хашак ўтлар. Судан ўти, кўп ўримли райграс–биология ва етиштириш технология

Yuklangan vaqt:

26.01.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

424.5 KB

Ko'chirib olish

Қўнғирбошли ем - хашак ўтлар. Судан ўти, кўп ўримли райграс– биология ва етиштириш технология “ Ўсимликшунослик” фани

Режа:  1.Қўнғирбошли ўтларнинг аҳамияти  2.Судан ўти  3.Кўп ўримли мастак

ҚЎНҒИРБОШЛИ ЎТЛАР Кўп йиллик ғалласимон ўтлар қўнғирбошлар оиласига киради. Ер юзида қўнғирбошли ўтлар ҳар хил мақсадда : тўйимли озиқ етиштириш, яйлов барпо этиш, тупроқ ва сув эрозиясини тўхтатиш, шаҳарларда кўкаламзорлар яратиш учун экилади. Ўзбекистонда кўнғирбошли ўтлар кўп таркалган, аммо кам экилади. Бунинг асосий сабабларидан бири уру ғ ликни яхши йулга кўйилмаганлиги. Суғориладиган ерларда қўнғирбош ўтлар бедага, қизил себаргага қўшиб ёки соф ҳолда экилади. Деҳқончиликда экиладиган K ўнғирбошли ў тларнинг хаммаси биологик азотни ў злаштирмайди, шунинг учун ҳосилдорлик тупро қ таркибидаги азот ми қ дорига бо ғ лик, б ў лади. Мукобил ш а роитда ў тлар бир ерда 5-10 йил яхши хосил бериши мумкин. Қў н ғир бош ў тлар яхши тупланади, айникса ғ овак тупли турлари. Ў тлар нинг иккинчи ў римидаги хосил тупланиш жараёнида хосил б ў лган поялар эвазига олинади. К ў н ғ ирбош ў тларнинг илдизи попук илдиз б ў либ, ҳ ар бир янги поя ў з илдизига эга б ў лади. Бошокланиш даврига етганда илдизнинг қуруқ вазни поя ва баргнинг 80-90% ни ташкил килади. Кўкат миқдорини энг тез кўпаядиган даври най ўраш давридан бошоқланиш (рўвакланиш) давригача. Бу даврдан олдин ў рилса ҳосил кам б ў лади, кеч ў рилса сифати пасаяди.

Ем хашак ўтларининг тўйимлилиги Экин о қ сил ми қ дори о қ силнинг ҳазм б ўл иши, % Хом тоза Хом тоза Ажрикбош 14 10 52 49 Ялтирбош 13 9 64 61 Эркак ў т 11 8 54 59 Бу ғ дойик 9 7 58 58 Судан ў ти 13 11 66 67

ҚЎНҒИРБОШЛИ ЎТЛАР  Исс иқ ва нам и қ лимга мослашган. Ў рта Осиёда кенг тар қ алган. Яхши кишламайди, су ғ орилганда яхши ў сади ва 5-6 марта ўрилади. Биринчи йили яхши усади, иккинчи йили 3 ўрим беради.  Ёппасига қ аторлаб экилганда 10-13 кг, кенг қа торлаб экилганда 7-8 кг ypy ғ экилади. Пичан тайёрлаш учун бошо қ ланиш даврида ў рилади, ypy ғ учун думбул пишиш даврида ў рилади, куритилиб янчилади, тозаланади.

СУДАН Ў ТИ .  Бир йиллик кунгарбош ўт , кур ғ окчиликка чидамли, юкори т ў йимли,чорва моллари томонидан т ў ла ейиладиган ў т. Су дан ў ти к ў кат, пичан, силос, сенаж ва уру ғ тайёрлаш учун экилади. Кукат хосили 60-80 т, ypy ғ ҳ осили 2,5 т. К ў катнинг 100 кг 22 озик бирлиги ва 2,8 кг оксил, пичанида эса тегишлича озик бирлиги 57 ва 7,4 кг о қ сил мавжуд.  Судан ў ти такрорий экин сифатида хам экилади ва ў т аралашмаларига к ў шилади. Судан ўтининг кўпайиш коэффициенти юқори: гектарига 15-20 кг, ypy экилиб 20-30 ц уруг олиш мумкин.  Судан ути — Роасеае оиласига, Sorghum авлодига ва sudanense P.per/ .турига мансуб. Ватани Судан (Африка). Ўзбекистонда XX асрнинг 20-йилларидан бери экилади. Тропик ва субтропик минтакаларда кенг тарқалган.  Илдизи попук илдиз бўлиб яхши ривожланган, илдизи 2- 2,5 м чуқурликка кириб боради ва 70 см ён томонга таркқалади. Судан ў ти тупро қ нинг озик. элементларини яхши ў злаштиради.

БИОЛОГИЯСИ.  Ис иқ севар ў симлик, уру ғ и 8-10° да униб чщади, му қ обил харорат 25°. Харорат 45° б ў лса ў сишдан т ў хтайди. Фойдали харорат йи ғ индиси 1500- 3000°, ў симлик — 3-4°да нобуд б ў лади. Су дан ў ти кур ғ окчиликка чидамли ў симлик, аммо сугорилганда яхши ў сиб, юкори хосил беради.  Судан ў ти тоза, унумдор тупрокларда яхши ўс ади, ш ў рга чидам ли, оз иқага талабчан. Бир тонна пичан етиштириш учун 20-22 кг азот, 8-10 кг фосфор ва 20 кг калий сарфланади.

РИВОЖЛАНИШИ.  Ис иқ лик ва намлик етарли б ў лса, ма й са 4-5 кунда ў сиб ч иқади . Илдизи тез ў сади. Усув даврининг бошида ў симлик секин ў сади. Тупланиш даврида поя баландлиги 18-25 см б ў лади. Бешинчи барги ривожланганда тупланиш даври бошланади. Тупланиш даражаси най ураш даврида 7,5, рувакланиш даврида - 8,4, гуллаганда 9,1 етилганда — 10,0 б ў лади.  Р ў вак чикариш даври майсаланишдан 6 хафта ў тгандан кейин бошланади ва 2-3 хафта давом этади. Рувак ривожланишидан 3-4 кун ў тгандан кейин гуллаш бошланади. Хар

Агротехникаси.  Судан ути кузги 6 уғ дой, бахори дон экинлари, дуккакли-дон ва катор орасига ишлов бериладиган экинлардан б ў шаган ерларга экилади. У р ўк дан к ў п озик, элементларини ў злашти рад и. Судан ўти дан б ў шаган ерга талаб гўнг солиб, хар хил дала экинларини экиш мумкин.  Бу ў т бахори ў симлик, аммо асосий ишлов кузда берилади. Орга ник угатлардан гектарига 20-25 т, гунг ва 50-100 кг азот, 50-100 кг фосфор х.амда 20-40 кг калий солиш тавсия килинади. Судан ути ёппасига каторлаб экилади, к.атор ораси 15 см, экиш чукурлиги 3-5 см. Лалми ерларда к.атор ораси 30-60 см булиши мумкин.  Илмий-тад қ и қ от ишлар натижасида экиш мивдори 25 кг/га маъкул деб топилган. Бу экиш меъёри 90 т/га к ў кат етиштиришни таъминлайди. Сув танси қ шароитда гектарига 8-12 кг ypy ғ экилади. Судан утини апрелдан то августгача экиб курилганда ю қори ҳ осил 1 апрелда экилганда олинган — 796 ц. Биринчи августда экилганда 187 ц к ў кат олинган. Эрта экилганда 4 марта ў рилган. Ҳар хил муддатда экиб, озука конвейери ташкил килиш мумкин. Ёз охирида ер бўшаганда судан ўтини экиб кўшимча хосил олиш мумкин.

Агротехникаси.  Судан ўти соф холда ёки хар хил дуккакли ўсимликлар билан кўшиб экилади. Ўзбекистонда судан ўтини беда билан кўшиб экиш мумкин. Бунда гектарига судан ути 12 кг, беда эса — 16 кг дан экилса, 859 ц/га хосил етиштириш мумкин. Судан ўти 3-4 см, беда 1- 3 см чуқурликда экилади.  Судан ўтини соя билан кушиб экиш мумкин. Судан ўти соя билан катор оралаб экилади, кагор ораси 15 см, экиш меъёри судан ути — 25 кг, соя 40 кг, соя — 5-6 см чукурликка экилади. Бу экинларни апрелда экиш мумкин, кукат косили 800 ц/га. Судан ути соф х,олда 650 ц/га хрсил беради. Судан ути кукатида 9,6% ок,сил, сояда — 16% аралаш кукатида — 13% о қ сил б ў лади.  К ў кат олиш учун судан ў тининг пояси 50 см етганда ў риш мум кин. Р ў вак ч иқариш даврида ў рилса, юкори ҳ осил олиш мумкин, аммо эрта ёки кеч ў риб судан утини озука конве й ерига к ў шиш мум кин.  Ў риш баландлиги одатда 5 см, дала нотекис б ў лса, айн иқса , лалми ерларда 8-12 см б ў лади. Уру ғ олиш учун биринчи ў рим колдири-ади, ypy ғ ҳ осили 10-15 ц/га булади. Иккинчи ў римидан хам уру ғ олиш мумкин, аммо иккинчи ў римда ҳ осил камрок б ў лади.  Ут аралашмада яхши ёйилади.

Кўп ўримли мастак  Кўп ўримли мастак — Lolium. multiflorum L. сийрак тупли кўп йиллик попук илдизли ўсимлик. Кўкат ва пичан учун экилади. Пичаннинг 100 кгда 4,9 кг оксил, кўкатида 1,2 кг оксил ва 20 озиқа бирлиги мавжуд. Пичан хосили 4-6 т, ут-зорда 3-4 йил хосил беради.  Пояси сомонпоя, силлик., тик ў сади, баландлиги 50-120 см. Барги ингичка, узун, четлари қ иррали, бошо ғ и турли шаклда, 1000 та уру ғ ининг вазни 2,1 г

Кўп ўримли мастак  Пояси сомонпоя, силлик тик ў сади, баландлиги 50-120 см. Барги ингичка, узун, четлари қ иррали, бошо ғ и турли шаклда, 1000 та уру ғ ининг вазни 2,1 г  Исси қ ва нам и қ лимга мослашган. Ў р та Осиёда кенг тар қ алган. Яхши кишламайди, су ғ орилганда яхши ў сади ва 5-6 марта ў рилади. Биринчи йили яхши ў сади, иккинчи йили 3 ў рим беради.  Ё ппасига каторлаб экилганда 10-13 кг, кенг каторлаб экилганда 7-8 кг ypy ғ экилади. Пичан тайёрлаш учун бошокланиш даврида ў рилади, ypy ғ учун думбул пишиш даврида ў рилади, куритилиб янчилади, тозаланади.

 Эътиборингиз Эътиборингиз учун рахматучун рахмат

O'xshashlar

Ем-хашак ўтлар умумий тавсифи. Кўк беда аҳамияти ва етиштириш технологияси

Маккажўхори ва жўхорининг биологияси ҳамда етиштириш технологияси

Ўсимликшунослик фанининг мақсади ва ва вазифалари, дала экинларининг умумий тавсифи гуруҳи

Ўсимликшунослик фанининг мақсади ва вазифалари, дала экинларининг умумий тавсифи гуруҳи

Ўсимликшуносликнинг аҳамияти, дала экинларининг умумий тавсифи