logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Psixologiya
  4. Psixologik trening haqida tushuncha

Psixologik trening haqida tushuncha

Yuklangan vaqt:

08.11.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

767.9794921875 KB
Ko'chirib olish
P S I X O L O G I K T R E N I N G H A Q I D A T U S H U N C H A .PSIXOLOGIK TRENING HAQIDA TUSHUNCHA  Psixologik trening – bu insonning shaxsiy va professional rivojlanishi, shuningdek, psixologik ko‘nikmalarni oshirishga qaratilgan faol o‘quv mashg‘ulotlari tizimi. Treningning asosiy maqsadi insonning o‘zini anglash darajasini oshirish, xulq-atvorini, hissiy holatini va muloqot qobiliyatlarini yaxshilashdir.  Psixologik treninglar odatda guruh shaklida o‘tkaziladi, bu esa ishtirokchilarga bir-birlari bilan o‘zaro tajriba almashish va yangi bilimlarni amaliyotga tadbiq etish imkonini beradi. Treninglar psixologik nazariya va amaliyotga asoslanadi, va mashg‘ulotlar jarayonida ishtirokchilar o‘z ustida ishlashga, yangi ko‘nikmalarni o‘zlashtirishga va real hayotda uchraydigan muammolarni hal qilishda samarali bo‘lishga o‘rgatiladi. PSIXOLOGIK TRENINGLARNING ASOSIY YO‘NALISHLARI QUYIDAGILARDAN IBORAT BO‘LISHI MUMKIN: 1. Shaxsiy rivojlanish – insonning o‘zini anglash, o‘z qobiliyatlarini ochish va rivojlantirishga qaratilgan mashg‘ulotlar. 2. Kommunikativ ko‘nikmalarni rivojlantirish – muloqot qobiliyatlarini oshirish, jamoa bilan ishlash ko‘nikmalarini rivojlantirish, shuningdek, ijtimoiy muammolarni hal qilish. 3. Stressni boshqarish va hissiy muvozanat – ishtirokchilarga stressni boshqarish, salbiy hissiyotlarni kamaytirish va hissiy holatini boshqarishni o‘rgatishga qaratilgan mashg‘ulotlar. 4. Ruhiy salomatlikni mustahkamlash – ruhiy holatni barqarorlashtirish va psixologik farovonlikni oshirish uchun maxsus texnikalar va mashqlarni qo‘llash. SOTSIAL-PSIXOLOGIK TRENING HAQIDA TUSHUNCHA Sotsial-psixologik trening (SPT) – bu guruhda o‘tkaziladigan mashg‘ulotlar tizimi bo‘lib, insonlarning ijtimoiy muhitda o‘zaro munosabatlari, muloqot qilish ko‘nikmalari va xulq-atvori ustida ishlashga qaratilgan psixologik ta'lim usuli. Ushbu treningning maqsadi ishtirokchilarning ijtimoiy ko‘nikmalarini rivojlantirish, jamoa ichida samarali muloqot qilishni o‘rgatish, shuningdek, o‘zaro tushunishni oshirishdir. SOTSIAL-PSIXOLOGIK TRENINGNING ASOSIY YO‘NALISHLARI :  · Kommunikativ ko‘nikmalarni rivojlantirish – ishtirokchilarga samarali muloqot qilishni o‘rgatish. Bunda nutq madaniyati, tana tili, tinglash ko‘nikmalari va muloqotdagi to‘siqlarni bartaraf etishga e'tibor qaratiladi.  · Jamoaviy hamkorlik – guruhdagi o‘zaro hamkorlik va ishonchni oshirish uchun maxsus mashqlar va texnikalar qo‘llaniladi. Ishtirokchilar birgalikda qaror qabul qilish, vazifalarni bo‘lishish va jamoaviy ruhni rivojlantirishni o‘rganadilar.  · Emotsional barqarorlik va stressni boshqarish – treninglar ishtirokchilarga emotsiyalarini boshqarishni, stress va qiyin vaziyatlarni engib o‘tishni o‘rgatadi. Bu qobiliyatlar ijtimoiy muhitda o‘zini yanada ishonchli va samarali tutishga yordam beradi.  · Konfliktlarni hal qilish – trening ishtirokchilari konfliktli vaziyatlarni boshqarish, konstruktiv ravishda muammolarni yechish va nizolarga to‘g‘ri yondashishni o‘rganadilar.  · Shaxslararo munosabatlarni rivojlantirish – SPT yordamida ishtirokchilar o‘zlarining ijtimoiy rolini yaxshiroq tushunib olishadi, boshqa odamlar bilan samarali va muvozanatli munosabatlar qurishga o‘rganadilar. Sotsial-psixologik treninglar ta'lim muassasalarida, tashkilotlarda, sog‘liqni saqlash sohasida va shaxsiy rivojlanishga qaratilgan dasturlarda keng qo‘llaniladi. Bu mashg‘ulotlar ishtirokchilarni ijtimoiy muhitdagi xatti- harakatlarida ongliroq bo‘lishga va ijtimoiy ko‘nikmalarni amaliyotda muvaffaqiyatli qo‘llashga yordam beradi. guruhiy psixologik faoliyat – bu guruhdagi ishtirokchilar o‘rtasida o‘zaro hamkorlik va o‘zaro ta’sir jarayonida psixologik muammolarni hal qilishga qaratilgan faoliyat turi. guruhiy psixologik faoliyatning maqsadi ishtirokchilarning psixologik rivojlanishi, shaxslararo munosabatlarni yaxshilash va jamoaviy muammolarni hal qilish ko‘nikmalarini shakllantirishdir. Guruhiy psixologik faoliyatning asosiy xususiyatlari : · Kommunikativ ko‘nikmalarni rivojlantirish – ishtirokchilarga samarali muloqot qilishni o‘rgatish. Bunda nutq madaniyati, tana tili, tinglash ko‘nikmalari va muloqotdagi to‘siqlarni bartaraf etishga e'tibor qaratiladi. · Jamoaviy hamkorlik – guruhdagi o‘zaro hamkorlik va ishonchni oshirish uchun maxsus mashqlar va texnikalar qo‘llaniladi. Ishtirokchilar birgalikda qaror qabul qilish, vazifalarni bo‘lishish va jamoaviy ruhni rivojlantirishni o‘rganadilar. · Emotsional barqarorlik va stressni boshqarish – treninglar ishtirokchilarga emotsiyalarini boshqarishni, stress va qiyin vaziyatlarni engib o‘tishni o‘rgatadi. Bu qobiliyatlar ijtimoiy muhitda o‘zini yanada ishonchli va samarali tutishga yordam beradi. · Konfliktlarni hal qilish – trening ishtirokchilari konfliktli vaziyatlarni boshqarish, konstruktiv ravishda muammolarni yechish va nizolarga to‘g‘ri yondashishni o‘rganadilar. · Shaxslararo munosabatlarni rivojlantirish – SPT yordamida ishtirokchilar o‘zlarining ijtimoiy rolini yaxshiroq tushunib olishadi, boshqa odamlar bilan samarali va muvozanatli munosabatlar qurishga o‘rganadilar. GURUHIY PSIXOLOGIK FAOLIYAT QO‘LLANILISHI : · Ta'lim muassasalari – talabalarning ijtimoiy va psixologik rivojlanishi uchun guruhli mashg‘ulotlar o‘tkaziladi. · Biznes va tashkilotlar – jamoani birlashtirish, jamoaviy qaror qabul qilish va kommunikatsiyani yaxshilash uchun guruhiy faoliyatlar amalga oshiriladi. · Psixologik xizmatlar – turli psixologik yordam dasturlari doirasida shaxsiy rivojlanish va stressni boshqarish maqsadida guruhiy psixologik faoliyatlar o‘tkaziladi. Guruhiy psixologik faoliyat ishtirokchilarning jamoaviy ruhini kuchaytiradi, o‘zaro ishonch va qo‘llab-quvvatlashni shakllantiradi va shaxslararo munosabatlarni rivojlantiradi. guruhiy psixoterapiya – bu bir nechta odamlar ishtirokida olib boriladigan davolash usuli bo‘lib, ularning psixologik muammolarini hal qilish va ruhiy holatini yaxshilashga qaratilgan terapevtik jarayon. guruhiy psixoterapiyada ishtirokchilar o‘zaro tajriba almashish va bir- birlarini qo‘llab-quvvatlash orqali psixologik yengillik va o‘zlarini tushunish imkoniyatini oladilar. Bu terapiya turi ko‘pincha ruhiy va hissiy muammolarni boshdan kechirayotgan odamlarga yordam berish uchun ishlatiladi. guruhiy psixoterapiya individual psixoterapiyaga qaraganda bir nechta afzalliklarga ega, chunki guruh ichidagi o‘zaro ta’sirlar orqali odamlar ko‘proq qo‘llab-quvvatlash va motivatsiyaga ega bo‘lishadi. GURUHIY PSIXOTERAPIYANING ASOSIY XUSUSIYATLARI : · O‘zaro qo‘llab-quvvatlash va hamkorlik – guruhdagi ishtirokchilar bir-birlarining tajribalaridan o‘rganadilar va umumiy muammolarni hal qilishda o‘zaro yordam berishadi. Boshqa odamlarning o‘xshash muammolarni boshdan kechirayotganini bilish, ularga psixologik qo‘llab-quvvatlash hissini beradi. · O‘zaro ta’sir va tajriba almashish – ishtirokchilar o‘z hissiyotlarini, muammolarini va fikrlarini ifoda etish imkoniyatiga ega bo‘lib, boshqalarning fikr va maslahatlaridan foydalanishadi. Bu jarayon ishtirokchilarning o‘zini anglashini oshiradi va o‘z muammolarini yangi nuqtai nazardan ko‘rishga yordam beradi. · O‘z-o‘zini anglash va o‘zgarishlar – guruhiy psixoterapiya davomida ishtirokchilar o‘zlarining xulq- atvori, hissiyotlari va fikrlash uslublari haqida chuqurroq tushuncha hosil qilishadi. Bu ularga o‘z shaxsiyatlari va hayotdagi muammolariga yanada chuqurroq qarashga imkon beradi. · Kommunikativ ko‘nikmalarni rivojlantirish – guruh ichidagi muloqot jarayonida ishtirokchilar o‘zaro muloqot qilish, tinglash, javob berish va tushunish qobiliyatlarini yaxshilaydilar. Bu ko‘nikmalar hayotdagi shaxslararo munosabatlarni ham yaxshilashga yordam beradi.   • GURUHIY PSIXOTERAPIYANING QO‘LLANILISH SOHALARI : 1. DEPRESSIYA VA TASHVISH KABI RUHIY HOLATLARNI DAVOLASH. 2. STRESSNI BOSHQARISH VA HISSIY MUVOZANATNI TIKLASH. 3. SHAXSIY RIVOJLANISH VA O‘ZIGA BO‘LGAN ISHONCHNI OSHIRISH. 4. OILA VA MUNOSABATLAR MUAMMOLARI . 5. ADDIKTSIYALAR (GIYOHVANDLIK, ALKOGOLIZM) BILAN BOG‘LIQ MUAMMOLARNI HAL QILISH. Guruhiy psixoterapiya terapevt rahbarligida o‘tkaziladi va ishtirokchilar o‘zaro ishonchli va xavfsiz muhitda o‘z his- tuyg‘ulari va muammolari ustida ishlaydilar. Ushbu terapiya turi, ko‘pincha shaxsiy terapiya bilan birgalikda qo‘llaniladi va jismoniy hamda ruhiy salomatlikni yaxshilashda samarali natijalarga erishishga yordam beradi. SOTSIAL-PSIXOLOGIK TRENINGNING ASOSIY TIPLARI VA KO'RINISHLARI Sotsial-psixologik trening (SPT) – bu ijtimoiy muloqot, o‘zaro munosabat va shaxslararo aloqalarni yaxshilashga qaratilgan mashg‘ulotlar tizimi bo‘lib, ishtirokchilarga samarali kommunikatsiya va muammolarni hal qilish ko‘nikmalarini rivojlantirish imkonini beradi. SPT turli sohalarda qo‘llanilishi va ishtirokchilarning ehtiyojlariga qarab, turli xil tiplarga va ko‘rinishlarga ega bo‘lishi mumkin. SOTSIAL-PSIXOLOGIK TRENINGNING ASOSIY TIPLARI :   · Kommunikativ treninglar Ushbu treninglar odamlarning samarali muloqot qilish ko‘nikmalarini rivojlantirishga qaratilgan. Ular insonlarga o‘z fikrlarini aniq ifoda etish, tinglash va tushunish, tana tili va verbal bo‘lmagan muloqot elementlarini o‘rganishda yordam beradi. Kommunikativ treninglar odatda biznes, ta'lim va sog‘liqni saqlash sohalarida keng qo‘llaniladi. · Rivojlanish treninglari Bu turdagi treninglar shaxsiy rivojlanish va o‘zini anglashni kuchaytirishga qaratilgan. Ishtirokchilarning psixologik rivojlanishi, hissiy o‘zini boshqarish va stressni boshqarish kabi qobiliyatlar ustida ishlanadi. Bu treninglar insonlarga o‘zlarining kuchli va zaif tomonlarini anglash va shaxsiy o‘sish uchun yangi imkoniyatlar topishga yordam beradi. · Jamoa qurish (team-building) treninglari Jamoaviy ruhni rivojlantirish, hamkorlik qilish va birgalikda maqsadlarga erishish uchun o‘tkaziladigan treninglar. Ushbu mashg‘ulotlar guruh a’zolarining o‘zaro munosabatlarini yaxshilash va jamoada samarali ishlash uchun zarur ko‘nikmalarni rivojlantiradi. Jamoa qurish treninglari odatda korxona va tashkilotlarda qo‘llaniladi. · Konfliktlarni boshqarish treninglari Ushbu treninglar odamlarni nizolarni aniqlash va konstruktiv tarzda hal qilish ko‘nikmalariga o‘rgatadi. Ishtirokchilar nizolarni qanday boshqarishni va tinch yo‘l bilan hal qilishni o‘rganadilar. Konfliktlarni boshqarish treninglari odatda tashkilotlar, ta'lim muassasalari va oilaviy munosabatlarda qo‘llaniladi. · Liderlik va boshqaruv treninglari Ushbu treninglar rahbarlik va boshqaruv ko‘nikmalarini rivojlantirishga mo‘ljallangan. Ishtirokchilar samarali boshqaruv, qaror qabul qilish va jamoani boshqarish qobiliyatlarini rivojlantiradilar. Bu turdagi treninglar asosan biznes va rahbarlik lavozimidagi xodimlar uchun o‘tkaziladi. SOTSIAL-PSIXOLOGIK TRENINGNING KO‘RINISHLARI :   · Guruhli treninglar Eng keng tarqalgan ko‘rinish bo‘lib, bir guruh ishtirokchilar bilan birga amalga oshiriladi. Guruhli mashg‘ulotlar jamoaviy ruhni oshirish, kommunikativ va shaxsiy rivojlanish ko‘nikmalarini yaxshilash uchun samarali hisoblanadi. Guruhning har bir a’zosi boshqalarning tajribasidan o‘rganadi va bir-birini qo‘llab-quvvatlaydi. · Individal treninglar Ayrim hollarda, SPT shaxsiy, individual tarzda ham o‘tkazilishi mumkin. Bu yondashuv ishtirokchiga diqqat-e'tiborni to‘liq qaratish va uning individual ehtiyojlari asosida treningni olib borishga imkon beradi. · Interaktiv treninglar Interaktiv ko‘rinishdagi treninglar asosan rol o‘yinlari, diskussiyalar va amaliy mashqlar asosida olib boriladi. Bu treninglar ishtirokchilarga real hayotdagi vaziyatlarni simulyatsiya qilish va muammolarni hal qilishda ishtirok etishga imkon beradi. · Onlayn treninglar So‘nggi yillarda onlayn platformalar orqali o‘tkaziladigan sotsial-psixologik treninglar ham mashhur bo‘lib bormoqda. Bu treninglar masofadan turib ham ishtirokchilarning ijtimoiy va psixologik ko‘nikmalarini rivojlantirish imkonini beradi. Xulosa. Sotsial-psixologik treninglarning xilma-xilligi ishtirokchilarning ehtiyojlariga qarab moslashuvchanlik va samaradorlikni ta’minlaydi. Ular insonlarning shaxsiy va ijtimoiy rivojlanishi, shuningdek, jamoalarda muvaffaqiyatli hamkorlik qilish uchun zarur bo‘lgan ko‘nikmalarni shakllantirishda katta ahamiyatga ega.

O'xshashlar

Idrok haqida tushuncha
Psixika haqida umumiy tushuncha
Erk haqida tushuncha. Iroda nazariyalari
Motiv va motivatsiya haqida umumiy tushuncha
Ong haqida tushuncha va uning xossalari