Oilaviy nizolar, ajralish, uning sabab va oqibatlari 2 - Psixologiya - Slaydlar

Oilaviy nizolar, ajralish, uning sabab va oqibatlari 2

Yuklangan vaqt:

05.02.2025

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1521.9111328125 KB

Ko'chirib olish

Oilaviy nizolar, ajralish, uning sabab va oqibatlari РЕЖА: 1. Er-xotin nizolari. 2. Ota-onalar va farzandlar o’rtasidagi nizolar. 3. Qaynona-kelin va qaynona-kuyov o’rtasidagi nizolar. 4. Ajralish va uning oqibatlari. 5. Ajralishga sabab bo’luvchi omillar. 01

2Оилавий низоларда кимлар иштирок этаётганига кўра уларни қуйидагича асосий турларга ажратиш мумкин: эр-хотин ўртаси- даги низолар; қайнона- келин ўртаси- даги низолар; қайнона- куёв ўртаси- даги низолар; овсинлар ўртаси- даги низолар; ота- оналар ва фарзанд- лар ўртасида- ги низолар 01 11 10 11 140B 0C04 08 16040608 0D 140B 0C04 08 16040608 0D 140B 0C04 08 0A 140B 0C04 08 0A10 0A08 1F 03 14 13 08

3Oilavi y nizola r turlari1. Er- xotin o‘rtasid agi. 2. Qynona -kelin o‘rtasid agi. 3. Qaynon a-kuyov o‘rtasid agi. 4. Ovsinla r o‘rtasid agi. 5. Ota- onalar va farzand lar o‘rtasid agi. 03 08 0A040B 0D09 0E 10110912 14 0C 06 01 19 13 0C 06 021109 19 06 0C 06 1C1109 03 0D 0C150D0E 06 1D110903 0C 07 1E06 0506 0C 06

4Янги юзага келган оилаларда эр-хотин муносабатларининг у ёки бу тарзда ривожланиши оқибатида шартли равишда тўрт хил оилалар шаклланиб боради. Булар: ўзаро муносабатлари мустаҳкамланган оилалар;муносабатлари вақтинча мустаҳкамланган оилалар; янги низолар юзага келиб ва такрорланиб турадиган (низоли) оилалар; ниҳоят муносабатлар узил- кесил бузилиб ажралишиб кетган оилалар; 15 1F18 26 25 1F2E 25 2D 14 0E 0E 0A02 0E 05 0E 0A02 22 0D 10 10 0A02 08 0E15 0D 04 0A

NIZO KELTIRIB CHIQARUVCHI OMILLARNI ANIQLANG VA BARTARAF ETISH YO’LLARINI KO’RSATING. 5 A L O H ID A O M IL L A R N I ID R O K E T IS H G A Q A R A T IL G A N T O P SH IR IQ L A R

6Психологик адабиётларда низолар шартли равишда Бириктирувчи низолар нинг («бириктирувчи») юзага келишига асос бўлган муаммолар ва уларнинг ҳал қилиниши ҳам эрнинг, ҳам хотиннинг, бутун оиланинг манфаатларига қаратилган бўлади. Агар улар ҳал этилса бунинг оқибатида оиланинг умумий манфаатларига оид му-аммолар ўз ечимни топади. Бундай низоларга оилада-ги тартиб, интизом, озодалик, оила бюджетини юритиш, саранжомлик, тежамкорлик, исрофгарчиликка йўл қўймаслик, бола тарбияси ва бошқа шу каби тоифадаги низолар мисол бўла олади. Ажратувчи низолариа («ажратувчи») уларнинг юзага келишига асос бўлган муаммо ва унинг ечими эр-хотинлардан бирининг манфаатига қаратилган бўлади. Бундай низоларда бир томон манфаатининг ҳал этилиши кўпинча, иккинчи томон манфаатининг бой берилиши ҳисобига амалга ошади. 36 0802 37 080208 33 07 19 29 2E 29 2E 22 27 2F 1F 1F 28 18 25 16 010203 0A 01 13 070F0A0F10 18 18 06 1B06 06 18 1715

7BUNDAY KELISHMOVCHILIKLAR UCHUN ZAMIN BO‘LIB QUYIDAGILARXIZMAT QILADI. 1. Dunyoqarashlar orasidagi mavjud farqning hisobga olin- masligi. 2. Yoshlarning bo‘sh vaqtini mustaqil tashkil etishi, do‘stlar tanlashdagi mustaqilligi, hissiyot sohasidagi mustaqilligi, modaga, bugungi kun talabiga mos kiyinishi, kasb tanlashdagi mustaqilligi, umr yo‘ldoshi tanlashda mustaqillik uchun otaonalari bilan ba’zan kurash olib borishning xush kelmasligi. 3. Ota-onalar ichkilikka ruju qo‘yishi yoki or-nomusni yig‘ishtirib qo‘yib, buzuqchilik qilishi. 4. Ba’zi bolalarni mehnat qilishga o‘rgatilmaganligi va buning oqibatida yengil- yelpi hayot kechirishga o‘rganib qolishi. 5. Ayrim yoshlarning farzandlik burchini unutib qo‘yishi va hokazo. 6. Ota-onalarning psixologik-pedagogik bilim saviyalari yetarli darajada emasligi natijasida yuzaga keladigan kelishmovchiliklar.

T A R A F L A R N I ID R O K Q IL ISH G A Q A R A T IL G A N T O P S H IR IQ L A R IKKALA TARAFNI IJOBIY VA SALBIY TOMONLARIGA IZOH KELTIRING?Ayollar uchun: Ajralish = ozodlik + bola + aliment uy + yolg‘iz onalarga beriladigan imtiyozlar + yangi oila qurish muammosi. Erkaklar uchun: Ajralish = ozodlik bola aliment uy + yangi oila qurish imkoniyati. 8 01 21 06 0C0A06 26 08 0D 21 26 08 04

9Эр Хотин Оиладаги ўзаро муносабат ва мулоқат Қарама-қаршиликларнинг юзага келиши Бириктирувчи низолар Ажратувчи низоларМуваффақиятли оилалар Муваффақиятсиз оилалар Қарама- қаршиликлар ҳал етилади Қарама- қаршиликлар сақланиб қолади. Қарама- қаршиликлар кучаяди Қарама- қаршиликлар ҳал етилади

10Ajralishlarning o‘ziga xos ijtimoiy-psixologik va etnopsixologik xususiyatlari mavjuddir. Bu xususiyatlar oilalarning buzilishiga olib keladigan sabablar, ularning amalga oshish jarayoni, oqibatlari, ajralishgacha va undan keyingi davrlardagi er-xotinlarning ahvoli kabilarda ifodalanadi. Shunday xususiyatlardan biri ajralish niyatini bildirib rasmiy tashkilotlarga murojaat qiluvchi ajralish tashabbuskori kim ekanligida namoyon bo‘ladi. Sharq oilalarida, ayniqsa o‘zbek va qishloq oilalarida ajralish tashabbuskori ko‘proq erkaklar bo‘ladilar va aksincha, Yevropa xalqlari oilalarida, yosh oilalarda va urbaniza tsiyalashuv darajasi yuqori bo‘lgan shahar oilalarida ajralish tashabbuskori ko‘proq ayollar bo‘ladi.

11Ота-оналар ва фарзандлар ўртасидаги низолар Дунёқарашлар орасидаги мавжуд фарқни ҳисобга олинмаслиги; Ёшларнинг бўш вақтини мустақил ташкил этиши, дўстлар танлашдага мустақиллиги, ҳиссиёт соҳасидаги мустақиллиги, модага,бугунги кун талабига мос кийиниши, касб танлашдаги мустақиллиги, умр йўлдоши танлашда мустақиллик учун ота-оналари билан баъзан кураш олиб боришнинг хуш келмаслиги; Ота-оналар ичкиликка ружу қўйиши ёки орномусни йиғиштириб қўйиб, бузуқчилик қилиши; 54 4D 17 5015 1A0716 06 06 18 52 20

A N A LIZ VA SIN TE ZG A O ID TO PSH IR IQ LA RNizodan keyingi vaziyat xarakteriga ko‘ra zanjirni tartib bilan joylashtiring nizolar qisman hal qilinadigan zo‘riqishlarning kuchayishi yangi nizoning yuzaga kelishi ular yana qisman hal qilinishi 12 2A33 312E320D 43 3F2941 2B2E2A35330D 2B2943 29322E2F0D 312E

2.5. Q IYO SLASH VA TAQ Q O SLASH G A O ID TO PSH IRIQ LARBu ikkala nizoli vaziyatlarni qiyoslang va tahlil qiling 13 48 37 3E

14Yuqoridagilardan qanday xulosa chiqarmog‘imiz va shaxsiy hayotimizda nimalarga amal qilmog‘imiz, nimalarga e’tibor bermog‘imiz lozim? 1. Turmush o‘rtoq tanlashda shoshilmang va adashmang.«Nikoh oldi omillari» va o‘zga mavzulardan tegishli xulosa chiqarib ish ko‘ring. 2. Hayot taqozosi bilan va tajribali kishilar maslahatlariga ko‘ra ajralishingiz muqarrar bo‘lsa, vaqtni cho‘zib o‘tirmang va farzand ko‘rishdan saqlaning. 3. Ajralish, Sizga, turmush o‘rtog‘ingizga, ota-onalaringizga, (agar bo‘lsa) farzandlaringizga imkoni boricha salbiy ta’sir qilmasligi choralarini ko‘ring.

M A `LU M O TLA R N I A N IQ LA SH G A Q LA SH G A Q A R ATILG A TO PSH IR IQ LA R .Hozirda ushbu fikrga ahmiyat qay darajadaligini isbotlang? Misollar bilan. 15 Er-xotin mehmonlarni yaxshi ko‘rishardi, chunki mehmon bo‘lmagan kuni uyda janjal bo‘lardi. Tibbiyot fani kuzatuvlariga ko‘ra: bo‘ydoqlarning aksariyati aqldan ozib o‘ladilar. Uylanganlarning aksariyati esa bu yoshga yetishga ulgurmaydilar. A. Chexov 53 54 28 04 56 09 0D 0E 1A 07 20101A 1A 0318 13 01

16Ажралишларнинг объектив омилларга боғлиқ бўлиши мумкин:биринчидан, қишлоқ жойларда ажрашган аёл эркакка нисбатан жамоатчилик томонидан кўпроқ танқидий муҳокама қилинади. Иккинчидан, қишлоқ жойларда ажралишганд ан сўнг аёлларнинг аҳволи эркакларга нисбатан ёмонлашади, негаки ўзбек миллатидаги ўзига хос урф- одатлар ўзбек аёлининг уй- жойларни эрига қолдириб, ўз ота- онасиникига бориб яшашга мажбур бўладилар. Учинчидан, қишлоқ аёлларида ажралишганд ан сўнг қайта оила қуриш имкони ниҳоятда камдир.

M A `LU M O TLA R N I H ISO B LA SH VA TAV SIF LA SH G A O ID TO PSH IR IQ LA RNikoh uzugi bu oila zanjirining birinchi halqasidir. Ayollarning portlashiga ishonmasangiz, bittasini tashlab ko‘ring. Rashk kasallik kabi kechga borganda kuchayadi. Sevgi-muhabbatga kuch qolmaganda ham rashk qilish uchun kuch topiladi. Yomon xotin hayotni zaharlaydi, yaxshisi esa jonga tegadi. Ular orasidagi farq ana shunda, xolos. Dunyoda ayol kishini mendan ko‘p biladigan erkakning o‘zi yo‘q, men esa hech narsa bilmayman.Beladonna: Italiyada bu go‘zal ayoldir, Angliyada esa kuchli zahardir. Ikki til asosidagi bu o‘xshashlik kishini hayratga soladi. Yuqoridagi fikrlarni o’zingiz tuzgan mohiyat va mazmunga binoan tartiblashtiring. 17 5A 0B 23 4B 33 3E 3F 5B 1A 1A 51 28 28 0F5023 3C 2B2E 5C 442C32 28 3A 2C 3A 48 2E 3F 3A 30

18Агар ажралиш «озодлик» деб ҳисобланадиган бўлса, унда ҳозирги замон никоҳ-оила қонунчилигига кўра бу «озодлик» «кимга қанчага тушади?» Шаҳар жойларда истиқомат қиладиган Европа халқларига мансуб бўлган ёш оилаларда бу қуйидаги формула тарзида бўлиши мумкин. Аёллар учун: Ажралиш = озодлик + бола + алимент ± уй + ёлғиз оналарга бериладиган имтиёзлар + янги оила қуриш муаммоси. Эркаклар учун: Ажралиш = озодлик - бола - алимент ± уй + янги оила қуриш имконияти. Агар ажралишларнинг аёл ва эркакка кўрсатадиган асосий таъсирларини санайдиган бўлсак, улар қуйида-гича бўлади: 3F 21 40 16 16 5F4E0E0E03 5F04 18 630513 5F04 0A 5F1003 06

FA O LIYAT JA R AYO N I VA U SU LLA R IN I H ISO B LA SH VA TAV SIF LA SH G A O ID TO PSH IR IQ LA RNizo turlari: Ajratuvchi Biriktiruvchi er-xotin o‘rtasidagi nizolar; qaynona-kelin o‘rtasidagi nizolar; qaynona-kuyov o‘rtasidagi nizolar; ovsinlar o‘rtasidagi nizolar; ota-onalar va farzandlar o‘rtasidagi nizolar..Nizo turlarining o’xshash va farqlarini izohlang. 19

20Нотул ик оилада ги болала р тарби яси «тирик. етимлик» жамоатчилик ўртасида, айниқса болалар жа- моаларида (боғчада, мактабда, тенгдошлар даврасида) нисбатан кучлироқ қораланади. Иккинчидан, бундай оилаларда ота ёки она томонидан, уларнвдг"яқи нлари томонидан собиқ турмуш ўртоғи шаънига, унинг шах- сиятига салбий бўёқлар берувчи муносабатлар шаклла-нади. ўзбек оилаларида ажралишлар миқдори бошқа миллатлар, масалан рус оилалариник ига қара- ганда икки марта кам.Лекин ҳар бир ажралишган оилага тўғри келадиган «тирик етим» болалар сони ўзбек оилаларида 2-2,5 мартага кўп.«ажралиш маданияти»н и қуйи савияда эканлиги ва ўзига хос миллий хусусиятлари билан ифодаланиши ўзбек оилаларида кўпроқ салбий оқибатларга олиб келади. Шунга кўра ажралишларн инг салбий асоратлари ўзбек оилаларида бошқа миллатлар оилаларидаги га нисбатан кучлироқ ифодаланади. 49 02 0A02 1302 20 0B07 10 22 0206 1406 04 19 03 18 1A 01 1A 06 1E 0F0A 13 2017 59 18 17 4E130A 06 07 0F 06 1617 06 19 1503 07 160A 16 18 18 1A 150313 19 17 03 1A 18 1A 1A 17 0A 10 1A 65 18 0304 17 13 0206 18 19 17 3B1C 1319 02 1A 0A 16 1B 19 1A 1D 18 0A 1912 17 13 16 17 17 66 0304 0A 0316 1912 17 18 1A 17 10 13 0A1F

TIZIM LA SH G A O ID TO PSH IR IQ LA RDunyoqarashlar orasidagi mavjud farqning hisobga olinmasligi. Yoshlarning bo‘sh vaqtini mustaqil tashkil etishi, do‘stlar tanlashdagi mustaqilligi, hissiyot sohasidagi mustaqilligi, modaga, bugungi kun talabiga mos kiyinishi, Ota-onalar ichkilikka ruju qo‘yishi yoki or-nomusni yig‘ishtirib qo‘yib, buzuqchilik qilishi. Ba’zi bolalarni mehnat qilishga o‘rgatilmaganligi va buning oqibatida yengil-yelpi hayot kechirishga o‘rganib qolishi. Ayrim yoshlarning farzandlik burchini unutib qo‘yishi va hokazo. Ota-onalarning psixologik-pedagogik bilim saviyalari yetarli darajada emasligi natijasida yuzaga keladigan kelishmovchiliklar.Ota-onalar va farzandlar o‘rtasidagi nizolar eng muhimidan boshlab tizimlashtiring 21 TIZIM LA SH G A O ID TO PSH IR IQ LA R 28 2C32 3C 3E 36 46 2B 0D 48 3A 2D2C 0D 4B 31 46 2B40 3F40

XIX asrning ikkinchi yarmida yashab ijod etgan sharq mutafakkirlaridan biri Ahmad Donish o‘zining «Navodiul-vaqoe» ( Nodir voqealar) nomli kitobda qaynona-kelinizolari haqida yozar ekan shunday deydi: «Qaynona- kelinizolari bundan oldingi oilalarda ham bo‘lgan, hozir ham bova bundan keyin ham bo‘ladi. Ular doimo urishaveradilar. Ulanima uchun urishadilar? Chunki ular nima uchun urishishayotganliklarini o‘zlari ham bilmaydilar. Shuning uchun urishadilar» 22F S M U texnalogiyasi 24 02 1D 26 29 22 13 0E 0A05 1A 12 0809 0B101D 0318 0809

23Россияда ўтказилган охирги тадқиқотларда [1] никоҳ ажримларининг асосий сабалари сифатида қуйидагилар қайд этилмоқда моддий, маиший муаммолар эр ёки хотиннинг ичкиликка ружу қўйиши ёшлар учун оилавий қадриятларни нг пастлаб кетиши эр-хотин хиёнати психологик мос келмасликоилавий ҳаётнинг мазмунсизлигибошқа бировни севиш қолишфарзандларни нг йўқлиги бошқа сабаблар 67 17 68 0D 0F 03 16 20 200D 20040924 2006 25 28 0908 03 2624 0D090E 2A042103092C 0B 27 25 280926 2D2E0928 200D2E 0D090E 320426 20040C 2F 2E 33 0B 2F 2E

TU SH U N C H ALAR BILAN ISH LASHHAR BIR SUR`ATNI PSIXOLOGIK TERMINLAR VOSITASIDA IZOHLAR KELTIRING VA NIZOLI VAZIYAT BILAN BOG`LANG 24

O'xshashlar

Motiv va motivatsiya 2

Faoliyat va uning turlari

O’smirlarda dezadaptatsiya

Темперамент 2

Apple 2