Individual-tipologiya; Liderlik va xarizm 2 - Psixologiya - Slaydlar

Individual-tipologiya; Liderlik va xarizm 2

Yuklangan vaqt:

29.05.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1818.3369140625 KB

Ko'chirib olish

Individual-tipologiya; Liderlik va xarizm

REJA: Individual-tipologik xususiyatlar klassifikasiyasi Shaxs iqtidori va qobiliyatlari diagnostikasi Temperament va faoliyatning individual xususiyatlari Xarakter va shaxs

Individual-tipologik xususiyatlar klassifikasiyasi. “ Individ” va “individuallik” tushunchalari. Individuallikni izohlovchi xususiyatlar majmuasi. Temperament. Xarakter. Irodaviy sifatlar. Emosiya (hissiyot) lar va motivasiya. Ijtimoiy ustanovka.  Shaxs – qaytarilmas, u o’z sifatlari va borligi bilan noyobdir. Ana shu qaytarilmaslik va noyoblikning asosida uning individual psixologik xususiyatlari majmui yotadi. “ Individ” tushunchasi umuman “ odam ” degan tushunchani to’ldirib, uning ijtimoiy va biologik mavjudot sifatida mavjudligini tasdiqlaydi. Bu tushuncha uni bir tomondan, boshqa odamlardan farqlovchi belgi va xususiyatlarini o’z ichiga oladi, ikkinchi tomondan, o’ziga va o’ziga o’xshashlarga xos bo’lgan umumiy va xarakterli xususiyatlarni qamrab oladi.

Qobiliyat Temperament Emotsiya (hissiyot) va motivatsiyalar Xarakter Irodaviy sifatIndividuallik Ijtimoiy ustanovkalar Individuallikni izohlovchi xususiyatlar majmuasi

Qobiliyatlar Temperament Emosiya (hissiyot) va motivasiya Xarakter Irodaviy sifatlar – insonning turli vaziyatlarda narsa, hodisa, holatlar va insonlarning xatti- harakatlariga nisbatan reaksiyasini tushuntirib beruvchi xususiyatlari majmuidir.– shaxsdagi shunday individual, turg’un sifatlarki, ular odamning turli xil faoliyatdagi ko’rsatgichlari, yutuqlarini ta’minlaydi va qiyinchiliklari sabablarini tushuntirib beradi. – shaxsning boshqa odamlar yoki insonlar guruhi, o’z- o’ziga, vaziyatlar, narsalar va hodisalarga nisbatan munosabatlaridan orttiradigan sifatlarini o’z ichiga oladi. – har birimizning o’z oldimizga maqsad qo’yib, unga erishish yo’lidagi qiyinchiliklarni yengishimizni ta’minlovchi ma’lum sifatlarimiz majmuini o’z ichiga oladi. atrofimizda sodir bo’layotgan hodisalar, bizni o’rab turgan odamlar va ularning xatti- harakatlarini ruhan qanday qabul qilib, ularga bildiradigan hissiy munosabatlarimizni bildiruvchi sifatlarimiz bo’lib, ular ayni vaziyatlardagi real holatlarimizdan va ularning ongimizda aks etishidan kelib chiqadi.“ Individuallik” – yuqoridagi ikkala tushunchaga nisbatan torroq tushuncha bo’lib, u konkret odamni boshqa bir konkret odamdan farqlovchi barcha o’ziga xos xususiyatlar majmuini o’z ichiga oladi. Ijtimoiy ustanovka – yuqoridagi barcha xususiyatlar kompleksiga ega insonning turli ijtimoiy vaziyatlardagi faoliyat va harakatlarga ruhan hozirligi va munosabat bildirish uslubidan kelib chiqadigan chuqur ichki holatidir.

Shaxs iqtidori va qobiliyatlari diagnostikasi • Odamlarning o’quv, mehnat va ijodiy faoliyatidagi o’ziga xoslikni tushuntirish uchun psixologiya fani birinchi navbatda qobiliyatlar va iqtidor masalasiga murojaat qiladi. • Qobiliyatlar muammosi eng avvalo inson aqlu- zakovatining sifati, undagi malaka , ko’nikma va bilimlarning borligi masalasi bilan bog’liq. Ayniqsa, biror kasbning egasi bo’lish istagidagi har bir yoshning aqli va intellektual salohiyati uning malakali mutaxassis bo’lib yetishishini kafolatlagani uchun ham psixologiyada ko’proq qobiliyat tushunchasi aql zakovat tushunchasi bilan bog’lab o’rganiladi.

Ch.Spirmen faktorial analiz metodi yordamida yuqorida sanab o’tilgan ko’rsatgichlar o’rtasida bog’liqlik borligini isbot qilib, aqlning haqiqatan ham murakkab tuzilmaga ega bo’lgan psixik xususiyat ekanligini ko’rsatdi. Boshqa bir olim J.Gilford esa aqlni bir qator aqliy operasiyalar (analiz, sintez, taqqoslash, mavhumlashtirish, umumlashtirish, sistemaga solish, klassifikasiya qilish) natijasida namoyon bo’ladigan xususiyat sifatida o’rganishni taklif etgan. Bu olimlar aql so’zidan ko’ra intellekt so’zini ko’proq ishlatib, bu so’zning o’ziga xos talqini borligiga e’tiborni qaratganlar. Intellekt – lotincha so’z – intellectus – tushunish, bilish va intellectum – aql so’zlari negizidan paydo bo’lgan tushuncha bo’lib, u aql-idrokning shunday bo’lagiki, uni o’lchab, o’zgartirib, rivojlantirib bo’ladi. Bu – intellekt va u bilan bog’liq qobiliyatlar ijtimoiy xarakterga ega ekanligidan darak beradi.

Intellekt – bu intellektual testlar orqali aniqlanadigan jarayon; Intellekt – bu umumlashtirilgan ta’lim olish qobiliyati. Intellekt – bu majoziy abstrakt fikrlash qobiliyati. Intellekt – bu murakkab muhitga moslashuv, unda o’zini tutish samaradorligini ta’minlaydigan jarayon.

Psixologiyada tug’malik alomatlari bor individual sifatlar layoqatlar deb yuritildi va uning ikki xili farqlanadi: Tabiiy layoqat va ijtimoiy layoqat . Birinchisi odamdagi tug’ma xususiyatlardan – oliy nerv tizimi faoliyatining xususiyatlari, miyaning yarim sharlarining qanday ishlashi, qo’l-oyoqlarning biologik va fizilogik sifatlari, bilish jarayonlarini ta’minlovchi sezgi organlari – ko’z, quloq, burun, teri kabilarning xususiyatlaridan kelib chiqsa (bular nasliy ota-onadan genetik tarzda o’tadi), ijtimoiy layoqat – bola tug’ilishi bilan uni o’ragan muhit, muloqot uslublari, so’zlashish madaniyati, qobiliyatni rivojlantirish uchun zarur yaratilgan shart-sharoitlar mahsuli o’laroq shakllanadigan sifatlar (ular ota-ona, oila muhiti, ta’lim va tarbiya muassasalari tomonidan yaratiladi)dir. Shaxs intellektual salohiyatini shakllanganlik darajalari Ge niy, doh iy Talant, iste’dod Qobiliyat Iqtidor Layoqat Layoqatlilik belgisi – bu o’sha individga aloqador bo’lib, u bu ikkala layoqat muhitini tayyorlicha qabul qiladi. Ilk yoshlikdan bolaning o’zidagi mavjud imkoniyatlarni rivojlantirish shart-sharoitini yaratish ishini to’g’ri yo’lga qo’yish kerak.

E’tiboringiz uchun rahmat!

O'xshashlar

Individual-tipologiya; liderlik va xarizm

Motiv va motivatsiya 2

Qobiliyat 2

Temperament 2

Темперамент 2