Tarbiya diagnostikasi va korreksiyasi fanining shaxs rivojlanishidagi o’rni - Pedagogika - Slaydlar

Tarbiya diagnostikasi va korreksiyasi fanining shaxs rivojlanishidagi o’rni

Yuklangan vaqt:

20.01.2025

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

3192.822265625 KB

Ko'chirib olish

Tarbiya diagnostikasi va korreksiyasi fanining shaxs rivojlanishidagi o’rni СТРАНИЦА 1

Reja: 1. Sharqda tarbiya diagnostikasiga oid qarashlar 2. Sharqda tarbiya metodlari 3. Tarbiya diagnostikasida shaxs tushunchasi СТРАНИЦА 2

Alisher Navoiy  Alisher Navoiy «Mahbub ul-qulub» asarida zamonaviy pedagogik diagnostika  sistemasida muhim o'rin tutuvchi omil o'z-o'zini tarbiyalash masalasining mohiyatini  yoritadi. Bu borada bildirilgan filer mazmuniga ko'ra, bolaning o'zi yo'l qo'ygan xato va  kamchiliklarini o'zi anglab olishi hamda ulami bartaraf etish uchun imkoniyat yaratish  zarur. Mutafakkiming e'tirof etishicha, kimki bu borada yaratilgan imkoniyatdan to'g'ri  foydalansa, o'z xatosini anglay oladi va uni bartaraf etishga harakat qiladi; kimki yo'l  qo’yilgan xatoni anglash va uni to'g'rilashga harakat qilish o’miga turli bahonalami  ro'kadi qilaversa, xatolari yana bittaga oshishi uchun shaxsan o'zi sharoit yaratadi  Keltirayotgan bahonasi qancha ko'p bo'lsa, xatosi shunchalik katta ko'rinadi,  kamchilikmng mavjud ekanligini ko’rsatgan kishi bilan tortishish qancha kuchli bo'lsa, el  oldida uning obro'si shunchalik pasayadi СТРАНИЦА 3

Abdulla Avloniy Tarbiyashunos olim Abdulla Avloniy “Turkiy Guliston yoxud axloq” asarida inson kamolotida tarbiyaning o'mini alohida ta'kidlab, «Janobi Haq insonlaming asl xilqatda iste'dod va qobiliyatli, yaxshi ila yomonni, foyda ila zarami, oq ila qorani ayiradigan qilib yaratgan. Lekin bu insondagi qobiliyatni kamolga yetkazmoq tarbiya vositasida boladir. Agar bola yaxshi tarbiya topib, buzuq xulqdan saqlanib, gozal xulqlarga odatlanib katta bo'Isa, baxtiyor bir inson bo'lib chiqadi. Agar tarbiyasiz, axloqi buzilib o ssa, nasihatni kulog'iga olmaydigan, har xil buzuq ishlami qiladigan nodon, johil bir rasvoyi odam bo'lib chiqadi’’-deb ta'kidlaydi. СТРАНИЦА 4

Sharqda pedagogik diagnostika elementlari quyidagi tarbiya metodlari zamirida qo’llanilgan: 1) Tushuntirish: maslahat berish, uzr so’rash, yaxshiliklar haqida so’zlash, o’rnak bo’lish. 2) Nasihat berish: o’git, undash, ko’ndirish, iltimos qilish, oq yo’l tilash, yaxshiliklar haqida so’zlash, rahmat aytish, duo qilish. 3) Namuna bo’lish: maslahat so’rash, o’mak bo’lish. 4) Rag’bat va jazo: maqtash, olqishlash, tasanno aytish; ta’kidlash, ta’na - gina, tanbeh berish, uyaltirish va boshqalar. Первый навык Второй навык Третий навык Заключение СТРАНИЦА 5

Sharqda pedagogik diagnostika elementlari - an’analar, udumlar, rasm rusumlar zamirida ham namoyon bo’lgan. Bunda yosh avlodni aqliy rivojlantirish bilim, ilm, malaka, ko’n ikmaga ega bo’lish, axloqli qilib tarbiyalash: axloq, odob, xulq, yaxshilik, adolat, insof, diyonat, sharm, hayo, vatanparvarlik va boshqa fazilatlarni shakllantirish; mexnat tarbivasi: faollik, ishchanlik, tadbirkorlik, ishbilarmonlik; aqliy ish, jismoniy mexnat; jismoniy tarbiva: chiniqish, jismoniy o’yinlar; nafosat tarbivasi: go’zallik, kiyinish madaniyati, muomala madaniyati, saranjom-sarishtalik; ekoloeik tarbiva: tabiat, atrof-muhit, flora va faunaga soglom yondashuv; iqtisodiv tarbiya: tejamkorlik, bozor iqtisodiyoti, sarf, isrof; foyda, mulk, mulkka egalik, tadbirkorlik; huqo’qiv tarbiva: insonparvarlik, burch, vijdon, tenglik, adolat, to’g’rilik, xalollik kabi tushunchalarni shakllantirishga katta e’tibor qaratilgan. Demak, buyuk ajdodlarimiz tomonidan yaratilgan ta’lim-tarbiyaga oid g’oyalarda pedagogik nazariya va amaliyot muammolarini tadqiq qilish va yechimini topishga alohida ahamiyat qaratilgan bo’lib, ulami o’rganish va ulardan foydalanish buyuk ma’naviyatimizni asrashga va rivojlantirishga xizmat qiladi. СТРАНИЦА 6

Shaxs tushunchasi Shaxs- jamiyatda o’z mavqeiga ega bo’lgan, o’zligini anglagan, o’z “Men”iga da’vogar, tevarak- atrofda sodir bo’layotgan ijtimoiy voqea-hodisaga adekvat baho bera oladigan, tafakkur faoliyatining ob’ektivligi bilan tavsiflanadigan insondir. Shaxs- “kadrlar tayyorlash tizimining bosh sub’ekti va ob’ekti, ta’lim sohasidagi xizmatlaming iste’molchisi va ularni amalga oshiruvchi»1. Jamiyatsiz shaxs, shaxssiz jamiyat bo’lmaganidek, insonning shaxs sifatida kamol topishi uchun biologik, psixologik, ijtimoiy omillar sabab bo’ladi. СТРАНИЦА 7 Первый навык Второй навык Третий навык Заключение

Shaxsning axloqiy sifatlari - shaxsning aqliy jihatdan kamolotga yetishuvi uning aqliy, zehniy sifatlari, fazilatlari orqali namoyon bo’ladi: bilag’onlik, ob’ektivlik, fikrlovchilik,qobiliy atlilik va boshqalar hisoblanadi. СТРАНИЦА 8

Shaxsning o’zi, o’z xulq-atvori xususiyatlari, jamiyatdagi mavqeini tasavvur qilish orqali hosil bo’lgan obraz- «Men»-obrazi deb atalib, uning qanchalik adekvatligi va reallikka yaqinligi insonning jamiyatdagi ijtimoiy mavqeini belgilaydi va barkamollik mezonlari bo’lib hisoblanadi. Men»-obrazining ijtimoiy pedagogik ahamiyati shundaki, u shaxs tarbiyasining va uning tarbiyalanganlik darajasi omillarining ahamiyatini yuksaltiradi. Shu nuqtai nazardan olib qaralganda, . tarbiyani shaxsning o’zi va o’z sifatlari to’grisidagigi tasavvurlarining shakllanishi jarayonidir, deb ta’rif berish mumkin”. Demak, har bir inson o’zini, o’zligini qanchalik aniq va to’g’ri anglasa, tasavvur qilsa, unda jamiyatning axloq normalariga zid harakat qilish ehtimoli ham shunchalik kamayadi. СТРАНИЦА 9

Insonning shaxs sifatida kamol topishida ijtimoiy, biologik, ruhiy omillar muhim ahamiyat kasb etadi. Bunda ijtimoiy muhit - kishi shaxsini shakllantiruvchi ijtimoiy munosabatlar majmui sifatida talqin qilinadi. Ijtimoiy tafakkur, turmush tarzi, shaxslararo, guruhlararo hamda millat va xalqaro munosabatlaming o’zaro muvofiq kelishi va bir- birini boyitishi tushuniladi. Odob-axloq - shaxsning o’ziga va dunyoga nisbatan munosabatlaridagi xatti-harakatlarining belgilangan, aniqlangan usuli bo’lib, sabab tasawurlar va qarashlami qamrab oladi, ya’ni shaxs shakllanadigan manba hisoblanadi СТРАНИЦА 10 Первый навык Второй навык Третий навык Заключение

Ijtimoiy muhitning shaxs shakllanishida gi o’rni qandey? СТРАНИЦА 11

Ta’lim-tarbiya jarayonini oqilona tashkil etishda pedagogik diagnostika: -birinchidan, individual ta’lim-tarbiya jarayonini qulaylashtirish; -ikkinchidan, jamiyat talabidan kelib chiqib, ta’lim-tarbiya natijalarini oldindan bashoratlash samaradorligini aniqlashni ta’minlash; -uchinchidan, o’ziga xos ta’lim yo’nalishi va mutaxasisslikni to’g’ri tanlashga yordam beradi. Первый навык Второй навык Третий навык Заключение СТРАНИЦА 12

Har bir inson shaxs sifatida turlicha namoyon bo’lar ekan, uning ijtimoiy voqelikka, mehnatga, insonlar va jamiyatga bo’lgan munosabati, faollik darajasi, axloq-odob borasidagi etukligi turlicha bo’ladi. Shaxs qaysi jamiyatda yashasa o’sha jamiyat qonun-qoidalariga amal qiladi va voyaga у etadi. Pedagogikada shaxsning kamolotga etishishi murakkab va ziddiyatli jarayon sifatida qaraladi. Shaxsning kamolotga erishishida irsiyat, muhit, maqsadga muvofiq amalga oshiriladigan ta’lim - tarbiya va albatta o’zining mustaqil faoliyati, iroda safarbarligi muhim ahamiyat kasb etadi. СТРАНИЦА 13

СТРАНИЦА 14

O'xshashlar

Bolalar jismoniy tarbiya nazariyasi va texiologiyalari fanining predmeti va asosiy tushunchalari

Tarbiya jarayonining mazmuni. Tarbiya qonuniyatlari va tamoyillari

Pedagogik diagnostika metodlari

Shaxs xarakteri

Inson xarakteri va shaxs kamoloti