logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Pedagogika
  4. Oila — jamiyat negizi

Oila — jamiyat negizi

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

837 KB
Ko'chirib olish
Oila — jamiyat negizi.Oila — jamiyat negizi. Oila —jamiyat negizi. Davlatimizni katta Oila —jamiyat negizi. Davlatimizni katta bir oila deb tushunish mumkin va bir oila deb tushunish mumkin va lozim... Oila turmush va vijdon qonunlari lozim... Oila turmush va vijdon qonunlari asosiga ko'ra quriladi, o'zining ko'p asosiga ko'ra quriladi, o'zining ko'p asrlik mustahkam va ma'naviy asrlik mustahkam va ma'naviy tayanchlariga ega bo'ladi, oilada tayanchlariga ega bo'ladi, oilada demokratik negizlarga asos solinadi, demokratik negizlarga asos solinadi, odamlaming talab-ehtiyojlari va odamlaming talab-ehtiyojlari va qadriyatlari shakllanadi.qadriyatlari shakllanadi. I.A.KARIMOVI.A.KARIMOV www.arxiv.uzwww.arxiv.uz www.arxiv.uzwww.arxiv.uz • Oila tushunchasi, oilashunoslik fanining maqsad Oila tushunchasi, oilashunoslik fanining maqsad va vazifalari. va vazifalari. Barcha narsa juft-juft bo'lib yaratilgan Barcha narsa juft-juft bo'lib yaratilgan ekan, juft bo'lib yashash tabiat taqazosidir. Lekin oila ekan, juft bo'lib yashash tabiat taqazosidir. Lekin oila bo'lib yashash faqat odam nasliga xosdir. Yer yuzida bo'lib yashash faqat odam nasliga xosdir. Yer yuzida birinchi oilani Odam Ato bilan Momo Havo tuzishgan. birinchi oilani Odam Ato bilan Momo Havo tuzishgan. Ular uzoq ayriliqdan keyin bir-birlarini sog'inib Ular uzoq ayriliqdan keyin bir-birlarini sog'inib qolishgach, diydor ko'rishganlar. Muhabbat tarixi qolishgach, diydor ko'rishganlar. Muhabbat tarixi shundan boshlangan, desak adashmaymiz.shundan boshlangan, desak adashmaymiz. • Oila jamiyatning birinchi va birlamchi zarrasidir, er Oila jamiyatning birinchi va birlamchi zarrasidir, er va xotin ikki tirik vujudning ittifoqidan paydo bo'lgan va xotin ikki tirik vujudning ittifoqidan paydo bo'lgan uchinchi bir olam — bu oiladir.uchinchi bir olam — bu oiladir. • Oila — tarixan tarkib topgan o'ziga xos va mos Oila — tarixan tarkib topgan o'ziga xos va mos ijtimoiy guruh bo'lib, uning a'zolari bir-birlari bilan ijtimoiy guruh bo'lib, uning a'zolari bir-birlari bilan nikoh, qon-qarindoshlik, umumiy turmush va o'zaro nikoh, qon-qarindoshlik, umumiy turmush va o'zaro huquqiy, axloqiy va boshqa munosabatlar bilan huquqiy, axloqiy va boshqa munosabatlar bilan bog'langandir. Oila nikoh zaminida vujudga keladi. bog'langandir. Oila nikoh zaminida vujudga keladi. Nikoh esa erkak va ayol orasidagi munosabatlarning Nikoh esa erkak va ayol orasidagi munosabatlarning jamiyat tomonidan tan olingan, ma'qullangan ifodasi jamiyat tomonidan tan olingan, ma'qullangan ifodasi hisoblanadi.hisoblanadi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz • Jamiyat nikoh vositasida erkak va ayol orasida Jamiyat nikoh vositasida erkak va ayol orasida tabiiy munosabatlarni tartibga solib turadi. tabiiy munosabatlarni tartibga solib turadi. Oila tufayli er-xotin, ota-ona va farzandlar Oila tufayli er-xotin, ota-ona va farzandlar orasida axloqiy, huquqiy munosabat lar qaror orasida axloqiy, huquqiy munosabat lar qaror topadi. Oila va jamiyatning mavjud bo'lishi topadi. Oila va jamiyatning mavjud bo'lishi hamda rivojlanishining birinchi va asosiy sharti hamda rivojlanishining birinchi va asosiy sharti oziq-ovqat, kiyim-kechak, uy-joy, ishlab oziq-ovqat, kiyim-kechak, uy-joy, ishlab chiqarish hisoblansa, ikkinchisi kishilarning chiqarish hisoblansa, ikkinchisi kishilarning yangi avlodni bunyodga keltirishdan iboratdir.yangi avlodni bunyodga keltirishdan iboratdir. • O'zbek oilasining dunyodagi boshqa O'zbek oilasining dunyodagi boshqa oilalarga o'xshash tomoni ko'p, shu bilan birga oilalarga o'xshash tomoni ko'p, shu bilan birga o'ziga xos jihatlari bor. Xalqimizning: "Nikoh o'ziga xos jihatlari bor. Xalqimizning: "Nikoh eng avvalo Arshi a'loda o'qiladi, keyin esa eng avvalo Arshi a'loda o'qiladi, keyin esa yerda" degan naqli behuda aytilmagan. Ota-yerda" degan naqli behuda aytilmagan. Ota- bobolarimizning azaliy tushunchalari bo'yicha bobolarimizning azaliy tushunchalari bo'yicha nikoh ilohiy ahd, oila muqaddasdir. nikoh ilohiy ahd, oila muqaddasdir. "Xotinlaringiz ziroatgohingizdir" deyiladi "Xotinlaringiz ziroatgohingizdir" deyiladi Qur'oni karimning Qur'oni karimning www.arxiv.uzwww.arxiv.uz • Baqara surasi 223-oyatida. Oila qurishdan Baqara surasi 223-oyatida. Oila qurishdan asosiy maqsad farzand ko'rishdir.asosiy maqsad farzand ko'rishdir. • Hadisi shariflarda: "Kimgaki Alloh taolo Hadisi shariflarda: "Kimgaki Alloh taolo Soliha xotin nasib etgan bo'lsa, dinining Soliha xotin nasib etgan bo'lsa, dinining yarmiga taqvo qilibdi, qolgan yarmiga o'zi yarmiga taqvo qilibdi, qolgan yarmiga o'zi taqvo qilsin". taqvo qilsin". • "Xotin kishi qovurg'adan yaratilgan, agar "Xotin kishi qovurg'adan yaratilgan, agar sen qovurg'ani to'g'rilayman desang sen qovurg'ani to'g'rilayman desang sindirasan, murosa qil-u, u bilan yasha" sindirasan, murosa qil-u, u bilan yasha" deyilgan. Demak, ayolni ayol deb bilib, deyilgan. Demak, ayolni ayol deb bilib, murosa qilish lozim.murosa qilish lozim. • Oila tarixan tarkib topgani sabab hozirgi Oila tarixan tarkib topgani sabab hozirgi vaqtda "Oilashunoslik" fani ham vaqtda "Oilashunoslik" fani ham rivojlanmoqda. Chunki sog'lom avlodni tarbiya rivojlanmoqda. Chunki sog'lom avlodni tarbiya topishida oilaga e'tibor muhim ahamiyatga topishida oilaga e'tibor muhim ahamiyatga egadir. Hozirgi kunda "Oilashunoslik" fanining egadir. Hozirgi kunda "Oilashunoslik" fanining asosiy maqsadi quyidagilardan iboratdir.asosiy maqsadi quyidagilardan iboratdir. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz 1. Yoshlarni oilaviy hayotga 1. Yoshlarni oilaviy hayotga tayyorlash;tayyorlash; • 2. Kelgusi jamiyatni boshqaruvchi, 2. Kelgusi jamiyatni boshqaruvchi, sog'lom, aqlan teran, mehnatkash, sog'lom, aqlan teran, mehnatkash, o'z Vataniga sodiq avlodlar, urf-o'z Vataniga sodiq avlodlar, urf- odatlariga hurmat bilan qarovchi, odatlariga hurmat bilan qarovchi, axloqan pok farzandlar yetishtirish; axloqan pok farzandlar yetishtirish; www.arxiv.uzwww.arxiv.uz • Shunday ekan, "Oilashunoslik" fanining o'ziga xos vazifalari Shunday ekan, "Oilashunoslik" fanining o'ziga xos vazifalari mavjuddir.mavjuddir. • 1998 yil mamlakatimizda "Oila yili" deb e'lon qilingan edi. 1998 yil mamlakatimizda "Oila yili" deb e'lon qilingan edi. Shu munosabat bilan oila manfaatlarini ta'minlash maqsadida Shu munosabat bilan oila manfaatlarini ta'minlash maqsadida davlat dasturi ishlab chiqildi va muvaffaqiyatli amalga oshirildi. davlat dasturi ishlab chiqildi va muvaffaqiyatli amalga oshirildi. Bundan tashqari Bundan tashqari • "Sog'lom avlod yili" (2000 yil), "Onalar va bolalar yili" "Sog'lom avlod yili" (2000 yil), "Onalar va bolalar yili" (2001 yil), (2001 yil), • "Sog'lom av lod" ordenining ta'sis etilishi va shu kabilar "Sog'lom av lod" ordenining ta'sis etilishi va shu kabilar oilani himoya qilish, farzandlar ravnaqi uchun muhim oilani himoya qilish, farzandlar ravnaqi uchun muhim ahamiyatga egadir.ahamiyatga egadir. • 2002 yil 5 yanvarda O'zbekiston Respublikasi Vazirlar 2002 yil 5 yanvarda O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan qabul qilingan "Ayollar va o'sib Mahkamasi tomonidan qabul qilingan "Ayollar va o'sib kelayotgan avlod sog'lig'ini mustahkamlashga doir qo'shimcha kelayotgan avlod sog'lig'ini mustahkamlashga doir qo'shimcha chora-tadbirlar to'risida"gi qaroridan ko'zlangan asosiy maqsad chora-tadbirlar to'risida"gi qaroridan ko'zlangan asosiy maqsad - oila a'zolarining tibbiy madaniyatini oshirish, ayollarning, - oila a'zolarining tibbiy madaniyatini oshirish, ayollarning, ayniqsa tug'ish yoshidagi ayollar salomatligini mustahkamlash, ayniqsa tug'ish yoshidagi ayollar salomatligini mustahkamlash, sog'lom avlod tug'ilishi, ularni tarbiyalash choralarini sog'lom avlod tug'ilishi, ularni tarbiyalash choralarini kuchaytirish, kuchaytirish, • "Sog'lom oila — sog'lom bola" tamoyilini amalga"Sog'lom oila — sog'lom bola" tamoyilini amalga • oshirishdan iborat.oshirishdan iborat. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz • 1. To'liqligiga ko'ra: to'liq noto'liq, qayta tuzilgan oilalar;1. To'liqligiga ko'ra: to'liq noto'liq, qayta tuzilgan oilalar; • 2. Bo'g'inlar soniga ko'ra: patnarxal, nuklear (ota-ona va bolalar), 2. Bo'g'inlar soniga ko'ra: patnarxal, nuklear (ota-ona va bolalar), • mezalyans;mezalyans; • 3. Bolalar soniga ko'ra: farzandsiz, bir bolali, kam bolali, 3-5 bolali, 3. Bolalar soniga ko'ra: farzandsiz, bir bolali, kam bolali, 3-5 bolali, serfarzand oila;serfarzand oila; • 4. Oilaning yoshiga ko'ra: 1-10 yillik yosh oila, o'rta yoshdagi oila, yetuk 4. Oilaning yoshiga ko'ra: 1-10 yillik yosh oila, o'rta yoshdagi oila, yetuk yoshdagi oila;yoshdagi oila; • 5. Ijtimoiy kelib chiqishiga ko'ra: ishchilar, dehqonlar, xizmatchilar, 5. Ijtimoiy kelib chiqishiga ko'ra: ishchilar, dehqonlar, xizmatchilar, ziyolilar, tadbirkorlar, aralash turdagi oila lar;ziyolilar, tadbirkorlar, aralash turdagi oila lar; • 6. Mashg'ulot saviyasiga ko'ra: oliy, o'rta, o'rta maxsus va boshqalar;6. Mashg'ulot saviyasiga ko'ra: oliy, o'rta, o'rta maxsus va boshqalar; • 7. Millatiga ko'ra: bir millatli va baynalminal;7. Millatiga ko'ra: bir millatli va baynalminal; • 8. Oilada er yoki xotin yetakchiligiga ko'ra: er yetakchi bo'lgan oila, xotin 8. Oilada er yoki xotin yetakchiligiga ko'ra: er yetakchi bo'lgan oila, xotin yetakchi bo'lgan oila, er-xotin yetakchi bo'lgan oila;yetakchi bo'lgan oila, er-xotin yetakchi bo'lgan oila; • 9. Oiladagi er-xotin o'rtasidagi munosabatlariga ko'ra: avtoritar, 9. Oiladagi er-xotin o'rtasidagi munosabatlariga ko'ra: avtoritar, demokratik, liberal, aralash tipdagi oilalar;demokratik, liberal, aralash tipdagi oilalar; • 10. Yuridik rasmiylashtirilganiga ko'ra: sinovdagi oila, rasmiylashtirish 10. Yuridik rasmiylashtirilganiga ko'ra: sinovdagi oila, rasmiylashtirish arafasidagi oila, nikohdagi oila va nikohdan tashqaridagi oila;arafasidagi oila, nikohdagi oila va nikohdan tashqaridagi oila; • 11. Moddiy ta'minlanganiga ko'ra: badavlat, o'rtahol, qambag'al oilalar; 11. Moddiy ta'minlanganiga ko'ra: badavlat, o'rtahol, qambag'al oilalar; jon boshiga to'g'ri keladigan daromad va oila ixtiyoridagi mol-mulk mezon jon boshiga to'g'ri keladigan daromad va oila ixtiyoridagi mol-mulk mezon qilib olinadi;qilib olinadi; Oila tarkibi va oilaviy munosabatlar turlari. Oila tarkibi: www.arxiv.uzwww.arxiv.uz • 1. Tabiiy munosabatlar — er-xotinlik va qon qarindoshlik 1. Tabiiy munosabatlar — er-xotinlik va qon qarindoshlik • munosabatlari;munosabatlari; • 2. Axloqiy munosabatlar juda keng ma'noda bo'lib, unga 2. Axloqiy munosabatlar juda keng ma'noda bo'lib, unga ma'lumoti, madaniyatliligi, kiyinishi, ovqatlanishi, rejimi, ma'lumoti, madaniyatliligi, kiyinishi, ovqatlanishi, rejimi, dam olishi kabilar;dam olishi kabilar; • 3. Psixologik munosabatlar — xulq-atvori hislatlari, er-3. Psixologik munosabatlar — xulq-atvori hislatlari, er- xotin o'rtasidagi sevgi-muhabbat hislari, farzandlar mehri;xotin o'rtasidagi sevgi-muhabbat hislari, farzandlar mehri; • 4. Iqtisodiy munosabatlar — mulkiy munosabatlar, uy-4. Iqtisodiy munosabatlar — mulkiy munosabatlar, uy- joy, hovli-joyni boshqarish;joy, hovli-joyni boshqarish; • 5. Huquqiy munosabatlar — nikohni davlat tomonidan 5. Huquqiy munosabatlar — nikohni davlat tomonidan qayd ettirish, er-xotin shaxsiy va mulkiy munosabatlar qayd ettirish, er-xotin shaxsiy va mulkiy munosabatlar kabilar;kabilar; Oilaviy munosabatlar turlari: www.arxiv.uzwww.arxiv.uz Oila muhitini 3 toifaga ajratish mumkin: SALBIY O’ZGARUVCHAN IJOBIY www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

O'xshashlar

Ayol baxtli bo‘lsa — oila, butun jamiyat baxtli
Oila
Oila haqida donishmandlarning qarashlari
Oila tarbiyasi asoslari 2
Maktabgacha ta’lim tashkiloti va oila hamkorligi