Globallashuvning salbiy oqibatlari - Milliy istiqlol g'oyasi - Slaydlar

Globallashuvning salbiy oqibatlari

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

197 KB

Ko'chirib olish

Globallashuvning salbiy oqibatlari

Globallashuv va aksilgloballashuv tushunchalari  Hozirgi paytda globallashuv atamasi barcha ijtimoiy fan sohalari diqqat markazida bo`lmoqda. Unga turli nuqtai nazardan yondashib ta`riflar berilmoqda, ijtimoiy hayotga va jamiyat taraqqiyotiga ta`siri to`g`risida tadqiqotlar olib borilmoqda.  Globallashuv to`g`risida davlat va jamoat arboblari, faylasuflar va jamiyatshunos olimlar, sharhlovchi va jusnalistlar turli nuqtai nazardan yondashib, o`z qarashlarini bildirishmoqda. Ularning qarashlari shunchalik turli-tumanki, hatto globallashuvning foydali yoki zararli tomonlariga nisbatan qarama-qarshi ta`riflar, izohlarni ham uchratish mumkin. Lo`nda qilib aytganda, bugungi davrning bu qadar “tilsim”lariga boyligi globallashuvni zamonaviy mavzuga aylantirdi.

Globallashuv va aksilgloballashuv tushunchalari  Umuman olganda, “global” so`zi baynalminal so`z bo`lib, deyarli barcha millatlarda uchraydi. “Global” so`zi “yer sharini qamrab olgan”, “butun yer shariga, dunyoga tarqalgan”, “dunyo miqyosidagi”, “butun jahonga oid”, “umumbashariy” kabi ma`nolarni anglatuvchi sifat hisoblanadi. “Globallashuv” umumbashariy jahon miqyosidagi jarayon, faoliyat, holat va harakat ma`nolarini anglatuvchi yoki voqea hodisalarni ifodalovchi atama hisoblanadi. Globallashuv tushunchasiga turli nuqtai nazardan yondashib uning mohiyatini fenomen, ijtimoiy holat va jarayon sifatida talqin qilish mumkin.

Birinchidan, globallashuv – fenomen.  Falsafada fenomen mohiyat yoki hodisaning ifodasi yoxud namoyon bo`lishi sifatida talqin qilinadi. Globallashuvga Prezidentimiz I.A.Karimov fenomen sifatida quyidagicha izoh beradi: “… Bu atama bugungi kunda ilmiy falsafiy, hayotiy tushuncha sifatida juda keng ma`noni anglatishini ta`kidlash lozim. Umumiy nuqtai nazardan qaraganda, bu jarayon mutlaqo yangicha ma`no-mazmundagi xo`jalik, ijtimoiy-siyosiy, tabiiy- biologik global muhitning shakllanishi va shu bilan birga, mavjud milliy va mintaqaviy muammolarning jahon miqyosidagi muammolarga aylanib borishini ifoda etmoqda”.

Globallashuv jarayonida dunyo miqyosida odam savdosi  Prezidentimizning “mavjud milliy va mintaqaviy muammolarning jahon miqyosidagi muammolarga aylanib borishini ifoda etmoqda”, degan ta`kidi globallashuv jarayonida dunyo miqyosida odam savdosining rivojlanishini, terrorizm, narkobiznes va diniy ekstremizmning kuchayishini, global iqtisodiy-moliyaviy inqirozni, global tabiiy muammolarni, tabiiy energiya resurslarining noto`g`ri taqsimlanishini va shu kabilarni o`z ichiga qamrab oladi.

Falsafa fanlari nomzodi V.Qo`chqorov:  “ Globallashuv (lotincha globus – shar, fransuzcha global - umumiy, yalpi) xalqaro hamjamiyatning barcha sohalaridagi o`zaro aloqa va o`zaro bog`liqlikning chuqurlashuvi asosidagi yangi umumjahon global tizimning shakllanishi, tashkil etilishi, amal qilishi va rivojlanishining obyektiv jarayonidir”, deb ta`rif beradi.

Globallashuvga fenomen sifatida  Ushbu ta`riflarda Prezidentimiz Islom Karimovning globallashuvga fenomen sifatida bergan ta`rifidagi ijtimoiy hodisalar ta`kidlanayotgan bo`lsa- da, globallashuvga “o`zaro aloqa va o`zaro bog`liqlikning chuqurlashuvi” asosidagi ijtimoiy holat sifatida yondashishi ko`proq namoyon bo`lmoqda.

Globallashuv  – bu jarayon voqea va hodisalar rivojidagi uzluksizlikni ifodalovchi falsafiy tushuncha. Jarayon ijtimoiy va tabiiy turlarga bo`linadi. Ijtimoiy jarayonlarda voqea va hodisalar rivojidagi uzluksizlikni inson va uning faoliyatiga bog`liq omillar ta`minlansa, tabiiy jarayonda bu uzluksiz tabiat qonunlari hisobida faoliyat ko`rsatadi. Jarayonlar miqyosiga ko`ra umumbashariy, mintaqaviy va mahalliy ahamiyatga molikdir. Globallashuv jarayon sifatida qaralgan u ijtimoiy jarayon bo`li insoniyat va jamiyat taraqqiyotining bir bosqichi, tarkibiy qismi hisoblanadi, uning ko`lami umumbashariy ahamiyat kasb etadi.

 Globallashuv jarayoni insoniyat ijtimoiy munosabatlari taraqqiyotining navbatdagi bosqichi sifatida dunyo hamjamiyatining barcha sohalaridagi o`zaro aloqalarning chqurlashib hamda o`z qamrovi vat a`siri jihatidan butun jahon miqyosiga ega bo`lib, global munosabatlarning qaror topish jarayonidir.

 Keying vaqtda ilmiy adabiyotda va ommaviy axborot vositalarida “globallashuv”, “global dunyo”, “iqtisodiy-moliyaviy globallashuv”, “aksilgloballashuv harakatlar”, “madaniy globallashuv” kabi iboralar ko`p qo`llanadigan bo`lib qoldi. Ayniqsa, dunyo iqtisodiyotida ro`y berayotgan salbiy jarayonlar haqida so`z ochilib qolsa, shubhasiz gap globallashuv jarayoniga borib taqaladi.

O'xshashlar

Globallashuvning salbiy va ijobiy tomonlari

Globallashuvning shart-sharoitlari, mafkuraviy jarayon tushunchasi

Globallashuv sharoitida milliy g’oyaga ehtiyojning ortishi

Mahallada salbiy holatlarni oldini olishga qaratilgan ishlar metodikasi

Globallashuv jarayoni, uning asosiy yo’nalishlari va oqibatlari