Beton qorishmasini tashish ishlarini mexanizatsiyalash va bajarish texnologiyasi 3 - Melioratsiya - Slaydlar

Beton qorishmasini tashish ishlarini mexanizatsiyalash va bajarish texnologiyasi 3

Yuklangan vaqt:

29.05.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

971.8876953125 KB

Ko'chirib olish

Beton qorishmasini tashish ishlarini mexanizatsiyalash va bajarish texnologiyasi Reja: 1. Beton qorishmasini tashish ishlari 2. Beton qorishmasini tashish ishlarini mexanizatsiyalash 3. Beton qorishmasini tashish ishlarini bajarish texnologiyasi

Beton qorishmasini tashish ishlari Belgilangan texnologik qoidalarga rioya qilgan holda tayyorlangan beton qorishmasi hajmi bo’yicha bir jinslilik, ma’lum qovushqoqlik va boshqa bir qator hususiyatlarga ega bo’ladi. Qorishmani qurilish jarayonida belgilangan joyga olib borish ma’lum bir turdagi transport vositasida amalga oshiriladi. Transport vositasiga quyiladigan asosiy talablardan biri–bu qorishmaning qotish jarayoni boshlangunga qadar (gidrotatsiya jarayoni boshlanishi) uni kerakli manzilga yetkazib berishdan iboratdir. Shuningdek ma’lum zahira vaqt ham bo’lib, unda qorishmani inshootga uzatish, yotkizish va zichlash jarayonlariga ham ulgurilishi lozim.

Beton qorishmasini tashish ishlari Suv xo’jaligi qurilishining ba’zi sohalarida (ayniqsa, yirik gidrotexnik inshootlar qurilishida) inshoot bloklariga yotqiziladigan holis beton miqdori 1 m3 dan 500 m3/soat va uni tashish masofasi bir necha metrdan bir necha kilometrgacha bo’lishi mumkin. Ayniqsa, markazlashgan bitta beton xo’jaligi bir necha tarqoq holatda joylashgan ob’yektlarga xizmat qilsa, beton qorishmasini belgilangan nuqtaga har xil sharoitlarda yetkazishda ma’lum darajada qiyinchiliklar yuzaga keladi. Beton qorishmasini tashish jarayoni uchun transport vositasini tanlashda birinchi navbatda qurilayotgan ob’yektning quyidagi sharoitlari inobatga olinadi: • beton ishlari hajmi va davomiyligi; qorishmani tashish masofasi; • betonlashtiriladigan inshootning barcha o’lchamlari va beton tashish jarayonining texnik–iqtisodiy ko’rsatkichlari (transport vositalari ish unumdorliklari, harakatlanish tezligi, tashish ishlari solishtirma narxi va hokazolar). Shuningdek, tashish jarayonida beton qorishmasining bir jinslilik bo’yicha strukturasi va konsistensiyasi dastlabki holatida saqlanishi jiddiy ravishda talab qilinadi.

Beton qorishmasini tashish ishlari Umuman olganda, qurilish jarayonida beton qorishmasini tashish uchun turli xil transport vositalari–avtomobil, temir yo’l, pnevmoqurilmalar, konveyerlar va kranlar qo’llaniladi. Bajaradigan funksiyalariga bog’liq ravishda transport vositalarini ularni asosiy va qo’shimcha transport vositalariga ajratish mumkin. Ko’pchilik holatlarda avtomobil va temir yo’llar – asosiy, konveyer va pnevmotransportlar – asosiy kranlar asosan qo’shimcha transport vositalari sifatida xizmat qiladilar.

Beton qorishmasini tashish ishlari Beton qorishmasini tashish masofasi bir qator omillarni inobatga olgan holda qotish jarayonini chegaralashi mumkin. Birinchi navbatda qorishmaning qotish jarayoni boshlanguncha bo’lgan vaqt aniq belgilanishi kerak. Gidrotexnik betonlar uchun yuqorida bayon qilingan vaqt qotishma tarkibidagi sement faolligi, konus cho’kish ko’rsatkichi va tashqi muhit harorati kabi omillarga bog’liq ravishda, 1...1,5 soatni tashkil qilishi mumkin.

Beton qorishmasini tashish ishlarini mexanizatsiyalash Asosiy transport vositalaridan beton qorishmasini qabul qilib olish va uni qo’shimcha transport vositasi sifatida qabul qilingan kranlar yordamida inshoot qismlariga (bloklariga) uzatish jarayonida maxsus idishlar ya’ni badyalar qo’llaniladi. Badyalar, mahsulotni to’kish usuliga ko’ra ag’dariladigan, ag’darilmaydigan yoki buraladigan bo’lishi mumkin (1- rasm). Qurilish jarayonida juda keng ko’lamda buraladigan kovsh-badyalar (1- rasm) qo’llaniladi. Transport vositasidan beton qorishmasini bunday badyalarga ag’darishda, ular yotqizilgan holatda bo’ladi va kran yordamida ko’tarilganda badyalar vertikal holatga keladi. Qorishmani to’kish esa badyaning tub qismida joylashgan teshikdan maxsus jihozlangan zatvor orqali amalga oshiriladi.

Beton qorishmasini tashish ishlarini mexanizatsiyalash 1-rasm.Beton qorishmalari uchun badyalar a – ag’dariladigan; b – ag’darilmaydigan ikki zatvorli; v - ag’darilmaydigan rolik zatvorli; g – beton qorishmasi solingan badyanirng dastlabki holati; d –kran yordamida ko’tarilgan holati; 1 – zatvor; 2 – tashqi titratgich

Beton qorishmasini tashish ishlarini mexanizatsiyalash

Beton qorishmasini tashish ishlarini mexanizatsiyalash Yo’llarning notekis, o’nqir–cho’nqir bo’lishi transport vositasining me’yoridan ortiqcha silkinib harakatlanishiga olib keladi va bu holat o’z navbatida tashilayotgan beton qorishmasi strukturasi, konsistentsiyasi o’zgarishiga, betonning asosiy sifat ko’rsatkichlari pasayishiga sabab bo’ladi. Bunday turdagi transport vositalari sifatida–bortli avtomobillar, o’zi ag’dargich avtomobillar (avtosamosvallar) va avtobetonqorgichlar qo’llaniladi. Qurilish amaliyotidan kelib chiqqan holda va betonning bir qator hossalari inobatga olinsa, bir marta tashiladigan beton qorishmasi hajmi 1...5 m3 oralig’ida bo’lishi tavsiya qilinadi. Bunday miqdordagi qorishmalar uchun yuk ko’tarish qobiliyati 3 t dan 12 t gacha bo’lgan avtomobil transport vositalari tanlanishi mumkin. (2-rasm)

Beton qorishmasini tashish ishlarini mexanizatsiyalash 2-rasm. Avtobetontashigich. 1 – kabina; 2 – qopqoqlarni o’rnatgich; 3 – pillapoya; 4 – isitish; 5 – kuzov; 6 – kuzovni qaytarish mexanizmi; 7 – devor; 8 – gidroqurilmalar.

Beton qorishmasini tashish ishlarini bajarish texnologiyasi

Beton qorishmasini tashish ishlarini bajarish texnologiyasi Avtotransport vositalari ichida ham o’ziag’dargich (avtosamosvallar) avtomobillar nisbatan ish jarayoni uchun qulay hisoblanadi. Ya’ni ularning yuk ko’tarish qobiliyatlaridan yuqori darajada foydalanish mumkinligi, ishchi organiga qo’shimcha ravishda asbob-uskuna o’rnatishga ehtiyoj yo’qligidir. Bundan tashqari, zarur sharoitlarda avtosamosvallardan boshqa turdagi qurilish materiallarini (grunt, yog’och, tosh, qum va hokazo) tashishda ham foydalanish imkoniyati bo’ladi. Umuman olganda, avtosamosvallarga beton qorishmasini yuklash bo’yicha ham beton tayyorlash korxonalarida qulay sharoitlar yaratilgan. Harakatlanish jarayonida ma’lum darajada ajratiladigan sement sutining yo’qolishini oldini olish uchun avtosamosval ishchi organi birlashma qismlari maxsus rezinalar bilan berkitilishi tavsiya qilinadi. Tashib kelingan beton qorishmasi bajarilayotgan texnologik jarayonga bog’liq ravishda badyalarga yoki to’g’ridan–to’g’ri betonlashtirish bloklariga ag’darilishi mumkin. Avtosamosval ishchi organi har bir sikl ishdan keyin yuvilib, tozalanishi kerak.

Beton qorishmasini tashish ishlarini bajarish texnologiyasi Kichik hajmda beton ishlarini bajarishda va ish fronti katta bo’lmagan sharoitlarda (beton uzatish balandligi va masofasi katta bo’lmagan) avtomobil kranlar eng qulay vositalar hisoblanadi. Shuningdek, xuddi shunday sharoitlarda harakatlanish organi zanjirli bo’lgan ekskavator–kranlar ham qo’llanilishi mumkin. Ularning avtomobil– kranlarga nisbatan ustunligi yuk ko’tarish qobiliyatining yuqoriligidadir. Umuman olganda, kranlarni tanlashda ko’tariladigan yukning og’irligi, uni uzatish vertikal va gorizontal masofalari asosiy omillar hisoblanadi. (2-rasm). Agar ish fronti ma’lum bo’lsa, unga texnik ko’rsatkichlari mos keladigan kranlar tanlash tavsiya etiladi. Kranning asosiy texnik ko’rsatkichi bo’lgan yuk ko’tarish qobiliyati beton qorishmasining badya bilan birgalikdagi og’irligidan katta bo’lishi kerak. Talab qilinadigan yuk ko’tarish balandligi (N) va uzatish masofasi (R) quyidagicha belgilanadi:

Beton qorishmasini tashish ishlarini bajarish texnologiyasi 3

Beton qorishmasini tashish ishlarini bajarish texnologiyasi O’ta murakkab sharoitlarda kranlar va lentali transportyorlar qo’llanilish imkoniyati bo’lmagan holatlarda beton nasoslar yoki pnevmatik transport vositalari qo’llanilishi mumkin. (3-rasm). Beton nasoslar yordamida beton qorishmasini vertikal yo’nalish bo’yicha 50 m gacha, gorizontal yunalishda 400 m masofagacha tashish mumkin. Beton nasosning asosiy ishchi organi beton qorishmasi xaydaladigan quvur bo’lib, uzunligi 0,3–1,5 m bo’lgan zvenolardan tashkil topadi. Beton nasoslar transport vositasi sifatida quyidagi ustunliklarga ega: beton qorishmasini uzluksiz tashilishi bois, yuqori ish unumdorlikka egaligi; tashish jarayonida beton qorishmasi strukturasi va konsistentsiyasi o’zgarmasligi va yo’qolishlar bo’lmasligi. Bunday turdagi transport vositalarining kamchiliklari esa, tashiladigan beton qorishmasiga bir qator alohida talablar qoyilishidadir. Ya’ni qorishmaning qo’zg’aluvchanligi (konus cho’qishi) 8...12 sm dan kam bo’lmasligi, yirik to’ldiruvchilar o’lchamlari asosan d 40 mm bo’lish talab qilinadi.

Beton qorishmasini tashish ishlarini bajarish texnologiyasi 4

Xulosa Yirik suv xo’jaligi tizimlaridagi tarqoq joylashgan ob’yektlarga beton qorishmasini yotkazishda, shuningdek ekspluatatsiya jarayonida bo’lgan inshootlarni ta’mirlashda, avariya holatlarini bartaraf qilishda, markazlashgan sement beton zavodlari yoki beton tayyorlash korxonalaridan tayyor mahsulotni tashishda maxsus avtobetonqorgichlardan foydalanish texnik-iqtisodiy jihatdan samarali hisoblanadi. Beton maxsulotlarini tashishda uni qancha masofaga tashashni e’tiborga olish muhim hisoblanadi. Chunki belgilangan vaqt o’tgandan so’ng beton suyuq holatdan qotish holatiga o’tishni boshlaydi, bu esa beton quyish jarayonida betonni sifatsiz qotishiga olib keladi.

Foydalanilgan adabiyotlar 1. G‘.T. Davronov, L.X. Irmuxamedova “Gidromeliorativ ishlarni tashkil etish” Toshkent “Iqtisod-moliya” 2016 2. I.Axmedov “Gidromelioratsiya ishlarini tashkil qilish va texnologiyasi” Toshkent 2008 3. www.ziyouz.com

O'xshashlar

Beton qorishmasini tashish ishlarini mexanizatsiyalash va bajarish texnologiyasi

Beton qorishmasini tashish ishlarini mexanizatsiyalash va bajarish texnologiyasi 2

Bloklarga beton qorishmasini uzatish ishlarini qurilmalar, moslamalar va maxsus mashinalar qo’llab mexanizatsiyalash

Bloklarga beton qorishmasini uzatish ishlarini qurilmalar, moslamalar va maxsus mashinalar qo'llab mexanizatsiyalash 2

Qish faslida beton ishlarini bajarishda qo'llaniladigan mexanizatsiyalash chora-tadbirlari 2