logo

Xalq hunarmandchiligi texnоlogiyasi. Kashtachilikning rivojlantirish tarixi va ish usullari

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2433.5 KB
Mavzu: XALQ HUNARMANDCHILIGI TEXN О LOGIYASI. KASHTACHILIKNING RIVOJLANTIRISH TARIXI VA ISH USULLARI . www.arxiv.uz  Ta`limiy: o`quvchilarga kashtalik sa`nati uni uni yuzaga kelishi va rivojlanishi haqida ma`lumot berish.  Tarbiyaviy: o`quvchilarni milliy qadryatlarimizni ezozolashga yuksaltirishga o`rgatish.  Rivojlantiruvchi: O`quvchilarning milliy xalq hunarmandchilik haqida tassavurlarini kengaytirish Dars maqsadlari: www.arxiv.uz  1.Ko`rgazmali qurollar : ish qutisi, gazlama qaychi , sim, lenta, angishvona, texnika xavfsizlik va sanitariya-gigiyenaga oid stentlar:  Fanlararo bog`lash.  Kasbga yo`naltirish, tikuvchi.  Dars o`tish usullari: suhbat o`tkazish, amaliy ish. Darsga oid jihozlar: www.arxiv.uz  1. Tashkiliy qism.  2. O`tgan mavzuni mustahkamlash.  3. Yangi mavzuni bayoni.  4.Amaliy mashg`ulot,ish jarayonini tashkil qilish.  5. Yangi mavzu mustahkamlash.  6.Darsning yakuni  7. Uyga vazifa Darsning borishi:Darsning borishi: www.arxiv.uz  Tashkiliy qism ,o`quvchilar bilan salomlashish, davomatni aniqlash, darsga tayyorgarlikni tekshirish  2.O`quvchilarni darsga jalb qilish, ularga darsning maqsadini tushuntirish. O`tgan mavzu so`raladi  Bolalar fartugi haqida ma`lumot beriladi.Fartuk chizmasi uchun qanday o`lchovlar olinadi.  Fartuk chizmasi qanday qismlardan iborat.  Fartuk uchu qancha gazlama ketadi.  Fartukning qismlari qaysi chok bilan tikiladi .  Fartuk uchun ishlatiladiga bezak turlari Darsning borishi: www.arxiv.uz  Kashta kiyimlar va buyumlarni bezashda katta axamiyatga egadir.Kashta tikishni bilish orqali, kiyimlarni yangilab olish, ko`pgina kerakli buyumlarni: salfetkala,pano,fartuk,yostiq jildlarini, yaqin kishilarga bezash va tayyorlash mumkin.Kashta tikish san`atning ko`p asrlik tarixi bor.Arxeologik topilmalarini yozilashicha, uy ro`zg`or buyumlar- sochiqlar, to`, hoshiya, dasturxonlar, bayram va kundalik kiyimlar, peshbandlar, bosh kiyimlarva boshqa narsalar kasjtalari tikib bezatilga.  Kashta tikish usullari,gulklar, ranglarning mujassamlanganligi avloddan avlodga o`tib takomillashib bordi.  Sekin asta eng yahshi kashtalar tanlanib qoldi va milly hususuyatlari bilan harakterli betakror kashta namunalai yaratildi.  Xalq usullari kashta tikib bezagan buyumlar chiroyli gullari bilan, ranglarning bir biriga mosligi, to`la munosibligi,bajarish usullarining aniqligi bilan ajralib turdi.  Mamalakatimiz muzeylarida xalq kashtachilarning ko`plab namunalari to`plangan, ayniqsa XIX asr kashtachilari eng yahshi saqlanib, shu kunlargacha yetib kelgan.Kashtachilikda ishlatiladigan chok na`munalaridan foydalanib kiyimlarni, uy ro`zg`or xona anjomlarini bezatish mumkin.  Qo`lda kashta tikish uchun oddiy asboblar kerak bo`ladi.Bular:Igna,angishvona,qaychi,gardish, turli xil mulina iplari.Bularning hammasi maxsus qutishada saqlanishi kerak. Yangi mavzu bayoni: Yangi mavzu bayoni:Yangi mavzu bayoni: www.arxiv.uz  Qaytma chok Kashtachilikada Kashtachilikada chok chok namunalarini namunalarini tikish.tikish.  Qaytma chokQaytma chok www.arxiv.uz  Suv chok  Iroqsimon chok  Suv chokSuv chok  IroqsimonIroqsimon  chokchok www.arxiv.uz  Yo`rma chok  Popop chok www.arxiv.uz  Asbob va moslamalar:stol,stul,tikilgan na`munalar , sidig`a gazlama bo`lagi, igna, angishvona, qaychi, santimetr, lenta,texnologig xarita,turli xildagiiplar to`plami.  1.Mexnat muxofazasi va texnika xafsizligi, sanitariya gigiyena qoidali takrorlanadi.  2.Kashta chok turlari ko`rsatilga texnalogig xarita tarqatiladi.Kashtachikda qo`laniladigan chok turlarini tikishKashtachikda qo`laniladiganKashtachikda qo`laniladigan chok turlarini tikishchok turlarini tikish www.arxiv.uz  3. 20x20sm o`lchamdagi sidirg`a gazlama bo`lagi qirqib olinadi.  4.gazlama bo`lagining chetga qirqimlarning ipi 0,5 - 1,0sm gacha sug`urib olinadi  5. Gazlama bo`lagida kashta nushalarini tikish uchun kerakli chiziq va belgilar chizib olinadi (bunad tarqatilgan chok na`munalari tikilgan ko`rgazma qurollariga e`tibor qaratiladi).  6. qaytma chok , suv chok, iroqsimon chok,petliya chok,popopli choklarini birma bir texnalogik xaritasidan foydalanib tikiladi  7.Choklarni tikishda turli rangdagi iplardan foydalaniladi .  8. Chok namunalarini tikib bo`lingach, gazlama bo`lgani avval teskari, so`ngra o`ng tomonidan dazmollanadi.  9. Bajarilgan kashta namunasi albomga yopishtiriladi. www.arxiv.uz Qiyiqchani bichish, nusxa tushirish va tikish  O`rta Osiyoda kashtachilik juda keng tarqalgan bo`lib, oilada har bir ayol kashta tikishni bilish kerak bo`lgan www.arxiv.uz gardish mulina iplar Qaychi, Santimet lenta popop chok namunalari Stol,stul. qiyiqcha uchun asbob va moslamalar www.arxiv.uz Qiyiqcha uchun naqsh nusxalari www.arxiv.uz  1. 110x110 sm o`lchamdagi sidirg`a gazlama bo`lagining qirqimlariga tikuv mashinasida ishlov beriladi.  2. Belbog`ning 4 tomonidan bir xil kenglikdagi xoshiya chiziladi belbog`da gulning naqshi asosida 4 ta chetgi qisminig hoshiyasida joylashgan bo`ladi .  3.Avval naqsh guli qiyiqchaga tushirilib olinadi, belbog` bo`lib gardishga tortiladi va zanjir chokda gazlama rangidan farq qiluvchi rangli ipda tikib chiqiladi .Bunda mulina iplarini ikki qavat qilib ishlatish tavsiya qilinadi.  4. Belbog`ga hoshiyadan tashqari uning 4 ta uchi tomonga naqsh gulini tushirib tikish ham mumkin.  5. Nusha tikib bo`lingach, belbog`ning avval teskari, so`ngra o`ng tomondan dazmollanadi. www.arxiv.uz  1. Kashtachilikda qo`llaniladigan qanday chok turlarini bilasiz?  2. Qaytma chok, suv chok, iroqsimon chok, petliya chok,popop chok qanday bajariladi?  3. Qiyiqchani tikish uchun qanday moslamalar va asboblar kerak bo`ladi?  4.Qiyiqchani tikish bosqichlarini aytib bering?  Darsning yakuni:  Uyga vazifa: Yangi mavzu mustahkamlash: www.arxiv.uz  Etiboringiz uchun raxmatEtiboringiz uchun raxmatEtiboringiz uchun raxmat www.arxiv.uz