Xristianlikning asosiy yo'nalishlari - Manaviyat asoslari - Slaydlar

Xristianlikning asosiy yo'nalishlari

Yuklangan vaqt:

24.03.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1406.0712890625 KB

Ko'chirib olish

Mavzu: Xristianlikning asosiy yoʻnalishlari Reja: 1. Xristianlikning vujudga kelishi 2. Xristianlikning asosiy aqidalari va taʼlimoti 3. Xristianlikning asosiy oqimlari

Xristian cherkovining Katolik va Pravoslav (ortodoks) cherkovlariga ajralib ketishi Rim papasi va Istambul patriarxining xristian olamida yetakchilik uchun olib borgan raqobati oqibatida vujudga keldi. Ajralish jarayoni Rim imperiyasining g’arbiy va sharqiy tafovutlari o’sib chuqurlashib borayotgan asrlardayoq boshlangan edi. 867 yillar orasida Papa Nikolay va Istambul patriarxi Fetiy orasida uzil-kesil ajralish ro’y berdi va bu ajralish 1054 yili rasman tan olindi.

XVI asr boshlarida katolitsizmdan bir necha Yevropa cherkovlari ajralib chiqishi natijasida xristianlikda protestantlik harakati vujudga keldi. Buning davrasida lyuteranlik, baptizm, anglikanlik va kalьvinizm cherkovlari shakllandi. Bular bir cherkovning asosiy marosimlari jihatidan o’zlariga xos bo’lgan tomonlarga ega bo’lishi bilan bir qatorda, bir necha yo’nalishlar, mazhablar va oqimlarga bo’lindi.

Xristianlik dini buddizm va islom dinlari qatorida jahonda eng keng tarqalgan dinlardan biri hisoblanadi. Ularning miqdori boshqa dinlarga qaraganda eng ko’p bo’lib, bu ko’rsatkich dunyo aholisining deyarli uchdan birini (taqriban 28 %) tashkil etadi.

Xristianlik milodning boshida Rim imperiyasining sharqiy qismida joylashgan Falastin yerlarida vujudga keldi. Iso Masih (Iisus Xristos), Bibliyaning xabar berishiga ko’ra, xristianlik ta’limotining asoschisi bo’lib, u Rim imperiyasi tashkil topganining 747 yili Falastinning Nazaret qishlog’ida bokira qiz Maryamdan Xudoning amri bilan dunyoga keldi. Yangi eraning boshlanishi ham Iso Masihning dunyoga kelishi bilan bog’liq.

Manbalarning xabar berishicha, xristianlik yahudiy muhitida yuzaga kelgan. Shu bois yahudiylikning xristianlikning shakllanishida yaxudiylikning ta’siri salmoqli bo’lgani, shubhasiz. Xristianlikning asosiy g’oyasi – Isoning odamzodning xaloskori «messiya» ekanligi yahudiylikda mavjud bo’lib, oxiratga yaqin kelishi kutilayotgan xaloskor haqidagi ta’limotdan kelib chiqqandir.

Keyinchalik bu ta’limot Xudoning mujassamlanishi yoki Isoning ikki xil – odam va xudo mohiyati haqida «gunohni yuvish», ya’ni Isoning o’zini ixtiyoriy tarzda qurbon qilishi haqidagi ta’limot bilan mustahkamlanadi. Xristianlik Ota-Xudo, o’g’il-Xudo va Muqaddas Ruh – Uch yuzlik Xudo (Trinity) to’g’risidagi ta’limotni, jannat va do’zax, oxirat, Isoning qaytishi haqidagi va boshqa aqidalarni o’z ichiga oladi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI 1. 1. Vasilbayev A.S. Sharq dini tarxixi.Toshkent:1989 2.Rahimjonov.D.O. 9-Sinf Dunyo dinlar tarixi.T:,”Toshkent islom davlat universieti”2016 3.Karimov I.A Inson huquqlari va erkinliklari eng oliy qadriyat. Toshkent “O’zbekiston”nashriyoti 2007 4.Umarjonov O.S Dinshunoslik.F.,1997 5.Jo’rayev U., Saidjonov I.Dunyo dinlari tarixi.O’quv qo’llanmasi T.:2004

O'xshashlar

Estetikaning asosiy kategoriyalari

Vahhobiylikning asosiy g’oyalari

Xristianlik 3

Xristianlik

Buddaviylik va Xristianlik