logo

Диний экстремизм ва ақидапарастлик - тараққиёт ва комилликка хавф солувчи омил

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2846.5 KB
Диний экстремизм ва ақидапарастлик: тараққиёт ва комилликка хавф солувчи омил Амалиёт шуни кўрсатмоқдаки, экстремистлар ўз мақсадлари учун асосан ёш йигит ва қизларни танлайдилар. Нега айнан ёшлар ва аёллар? Чунки айнан ана улар Ватанимиз келажаги, миллатимиз эртанги куни, тараққиётини белгилаб беради «ХХI асрда қайси давлат қудратли, қайси кучли бўлади? Бу саволга, аҳолиси интеллектуал нуқтаи назардан баркамол, ёшлари билимли, ор-номусли, ватанпарвар бўлиб, униб- ўсаётган давлат, деб жавоб қайтариш мумкин». Муайян ҳолларда ҳаётдаги орзу-мақсадларга мустақил эришиш ҳаракатларининг ҳамма вақт ҳам амалга ошавермаслиги оқибатида ёшларда инфантилликдек хусусият шаклланиши кузатилади. Бундай вазиятда уларда “олий мақсадларга интилаётган мен каби кишилар ёки жамоа мавжуд”, – деган тасаввур пайдо бўлишига замин яратилади. Шунда улар ўзларининг мақсад ва интилишларини тушунадиган кишиларни излай бошлайдилар Инфантиллик- ўзини ночор, ёрдамга муҳтож ҳис қилиш  Ёшларнинг турли оқимларга кириб қолиш сабаблари қаторида уларнинг дунёқараши торлиги, диний илмларни эгаллашга бўлган қизиқиши ҳамда ишонувчанлиги оқибатида улар ўзларининг “Сен бу ташкилотга кириш ёки мана бу вазифани бажариш билан алоҳида, ҳар кимга ҳам насиб қилавермайдиган шарафли ишга қўл урган бўласан, керак бўлса, сен миллат, дин, инсониятнинг халоскорига айланасан!” – деган қарашларни сингдирадилар. Яна аниқ далилларга қайтамиз. Яна аниқ далилларга қайтамиз. Тахлилларга Тахлилларга кўракўра , бугун дунёда диний экстремистик , бугун дунёда диний экстремистик ташкилотлар таркибида конституциявий ташкилотлар таркибида конституциявий тузумга қарши жиноят содир этгантузумга қарши жиноят содир этган ларнинг ларнинг 53%53% нини 30 ёшгача 30 ёшгача бўлганлар ташкил этади. бўлганлар ташкил этади.   0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Ёшлар Хизматчилар Ишчи ҳунармандлар Ҳарбийлар ИшсизларДиний-экстремистик ташкилотлар янги аъзоларни жалб этишда турли омилларга эътибор беради Д иний - экстремистик оқимларга мансуб ма ҳ кумларнинг яшаган ҳудудлари бўйича кесими:Самарқанд 5% Тошкент ш. 19% Навоий 2% Тошкент вилояти 7% Сирдарё 2% Андижон 24% Наманган 8% ҚҚР 1% Жиззах 1% Ф арғона 16% Хоразм 1% Сурхондарё 5% Бухоро 3% Қашқадарё 6% Диний-экстремистик оқимларга мансуб маҳкумларнинг ёши бўйича нисбати: Диний-экстремистик оқимларга мансуб маҳкумларнинг маълумоти бўйича нисбати:   2008 йил 12 ноябрь куни Қандоҳорда толибонлар дарсга бораётгани учун 15 нафар ўқувчи ва ўқитувчи устига кислота сепди. Ақидапараст оқимлар ёшларни таълим олишига қарши бўлиб, турли усуллар билан уларни билим олишига йўл қўймасликка ҳаракат қилмоқда. 2009 йилнинг 7 декабр куни « Ал-Қоида » ташкилоти террорчилари Ироқнинг Боғдод шаҳрида мактаб ёнида бомба портлатиши оқибатида 12 нафар одам, шу жумладан, 6 нафар 6-12 ёшли гўдак ҳалок бўлди. Толибонлар Покистоннинг Сват водийсининг ўзида 200 дан зиёд мактабни ёқиб юборишди. Толибонларнинг «Лахейя» номли ҳарбий низомининг 25-бандида ўқитувчиларни дарс бермаслик ҳақида огоҳлантириш, агар у болаларни ўқитишни давом эттирса, калтаклаш ва ўлдириш лозимлиги ҳақида кўрсатма берилган. 2010 йилнинг май ойида Афғонистонда толибонлар 24 нафар ўқитувчини ўғирлаб кетди. Улардан 11 таси жангарилар томонидан ўлдирилган. Диний-экстремистик ташкилотларнинг интернетдан фойдаланиш мақсадлари  Ёшларда мафкуравий иммунитетни тарбиялашда фойдаланиладиган педагогик усуллар “ Street law” (“Кўча қонуни”) дастури бугунги кунда кўплаб давлатлар таълим-тарбия жараёнида қўлланмоқда. Бу дастурнинг кенг тарқалган услублари:  Кластер (ахборотни ёйиш) усули  Синквейн (ахборотни йиғиш) усули “ Ақлий ҳужум” усули ” Ажурли арра” усули “ Мунозара” усули “ Ўз ўрнингни топ” усули  “ Кичик гуруҳларда ишлаш”: Қўллаш усули, “Меню” усули, “Босма материаллар билан ишлаш” “ Дебатлар” усули “ Танқидий фикрлаш” усули Мафкуравий иммунитет тизимини шакллантириш Мафкуравий иммунитет маънавий, маърифий, сиёсий, иқтисодий билимларни онгли тушуниб етиш, ижтимоий воқеликка муносабат билдириш кўникмаларини шакллантириш, носоғлом ғояларни қабул қилмасликни қамраб олади. У муайян ғоялар тўқнашган вазиятларда намоён бўлади, илмий далиллар системасига асосланади. Талаба мафкуравий иммунитетининг таркибини вайронкор ва бунёдкор ғояларнинг моҳияти, фарқи ҳақидаги мафкуравий билим(Б), ҳис-туйғу (Ҳ), ирода (И), кўникма (К) ва малакалар (М) тизими ташкил қилади. Мафкуравий кўникмалар билим, фаолият ва ҳатти- ҳаракатлар бирлигида намоён бўлади. Малакалар эса ёт ғоялар таъсирига қарши қаратилган муносабат, адекват йўл ва усуллардир. Шу тариқа мафкуравий иммунитетнинг формуласини қуйидагича ифодалаш мумкин: МИ=Б+Ҳ+И+К+М ДИНИЙ-ЭКСТРЕМИСТИК ВА ТЕРРОРИСТИК ТАҲДИДЛАРНИНГ ОЛДИНИ ОЛИШ ЙЎЛЛАРИ  Ижтимоий-сиёсий вазиятнинг барқарорлигини таъминлаш, ёшларни турли экстремистик оқимларга қўшилиб кетишининг олдини олиш бўйича тадбирлар - жойларда ижтимоий-сиёсий, диний вазиятнинг доимий мониторинги ва таҳлилини ташкил этиш, вазиятни барқарорлигини таъминлаш бўйича мутасадди ташкилот ва идоралар орасидаги ижтимоий шерикчилик муносабатларини мустаҳкамлаш; - ўқув муассассалари, маҳалла йиғинлари, корхона ва ташкилотларда ёшларни дунёвийлик, ватанпарварлик руҳида тарбиялашга қаратилган амалий чора-тадбирлар ва маънавий-маърифий ишларнинг таъсирчанлигини ошириш; Демак, ҳар бир инсоннинг ўз ишини сидқидилдан амалга ошириши, лоқайдлик, бепарволикнинг олдини олиши, ён-атрофида бўлаётган воқеа-ҳодисаларга ҳушёрлик билан қараб, дахлдорлик ва масъуллик ҳиссини мустаҳкамлаб бориши, Ватан тинчлиги йўлида сергак ва огоҳ бўлиб яшаши, фарзандларимизнинг онгу қалбини жаҳолатдан, ёт ва зарарли ғоялар таъсиридан ҳимоя қилиш аждодларимизга армон бўлиб қолган, биз эришган мустақиллик ва тинчлик-осойишталикни кўз қорачиғидек асраб-авайлашнинг муҳим омили ҳисобланади. Буни ҳеч қачон унутмаслигимиз, тинчлик учун доимо ўзимизнинг бор куч ва имкониятларимизни сафарбар этиб яшашимиз лозим. Чунки тинчлик халқимиз учун энг улуғ ва мукаррам неъмат бўлиб келган, бундан кейин ҳам шундай бўлиб қолади.