Aromatik aminobirikmalar. Anilin - Kimyo - Slaydlar

Aromatik aminobirikmalar. Anilin

Yuklangan vaqt:

25.02.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1519.2939453125 KB

Ko'chirib olish

Наши координаты Aromatik aminobirikm alar Anilin

 Aromatik aminobirikmalar ham xuddi yog’ qatori aminobirikmalari kabi ammiakning hosilalari hisoblanadilar. Toza aromatik aminobirikmalarda aminoguruh benzol halqasidagi uglerod atomi bilan bevosita bog’langan bo’ladi.  Aminoguruhi yon zanjirda joylashgan aminobirikmalar yog’ qator aminobirikmalarning xossalarini takrorlaydilar.

Fizik va kimyoviy xususiyatlari • Aromatik aminlar – suyuq yoki qattiq moddalar bo’lib, yoqimsiz hidga ega. Suvda kam eriydi, zaharli. • Aromatik aminlarning asoslik xossalari yog’ qator aminlarnikiga nisbatan kuchsiz ifodalangan. • Masalan, metilaminning dissotsiyalanish konstantasi 4,4 . 10 -5 ga teng bo’lsa, anilinniki esa 3,8 . 10 -10 ga teng. Ularning suvdagi eritmalari asos xossasiga egadir

• Aromatik aminlar aminoguruh va benzol halqasi hisobidan kimyoviy jarayonlarga kirisha oladilar. • 1. Alkilaminlarga o’xshash birlamchi va ikkilamchi aminlar azotdagi vodorodni alkil guruhiga almashtira oladilar. Bu jarayondan ikkilamchi va uchlamchi aminlarni olishda foydalaniladi: • Birlamchi va ikkilamchi aminlarga atsillovchi agentlar bilan ta’sir etilganda, azotdagi vodorodlar kislota qoldig’iga almashinadi. Masalan, anilinga sirka angidridi yoki sirka kislota qo’shib qizdirilganda atsetanilid hosil bo’ladi: • C 6H 5NH 2 + CH 3J C 6H 5NH .CH 3 .HJ C 6H 5NHCH 3 + CH 3J C 6H 5NH(CH 3)2 .HJ C 6H 5NH 2 + CH 3J C 6H 5NH .CH 3 .HJ C 6H 5NH 2 + CH 3J C 6H 5NH .CH 3 .HJ C 6H 5NHCH 3 + CH 3J C 6H 5NH(CH 3)2 .HJ C 6H 5NHCH 3 + CH 3J C 6H 5NH(CH 3)2 .HJ

Aminlarning oksidlanishi • . Aromatik aminlar yog’ qator aminlariga qaraganda oson oksidlanadilar. Ular, hatto uzoq saqlanganda ham oksidlanib ketadilar, anilinni xromli aralashma bilan oksidlanganda qora bo’yoq «qora anilin» hosil bo’ladi. Aromatik aminlar triftoratsetil gidroperoksidi bilan oksidlangan tegishli nitrobirikmalarni hosil qiladilar:

 Anilin ( fenilamin ) С 6 H 5 NH 2 – aromatik aminlardan eng asosiysi: Anilin NH 2:

Tuzilishi  C 6 H 5 NH 2 - anilin

Fizikaviy xossalari  Anilin – 6 0 C da suyuqlanadigan, 182 0 C da qaynaydigan rangsiz suyuqlik, suvda yomon eriydi. Saqlash vaqtida qorayib ketadi, zaharli. Birinchi marotaba 1826 yilda indigoni ohak bilan haydash natijasida hosil qilingan. 1842 yilda anilinni N.N.Zinin nitrobenzolni qaytarib hosil qilgan. Kam miqdorda toshko’mir smolasida bo’ladi. Texnikada nitrobenzolni qaytarib olinadi. Katta miqdorda bo’yoqlar ishlab chiqarishda qo’llaniladi.

• Zinin reaksiyasi: C 6 H 5 NO 2 + 6H C 6 H 5 NH 2 + 2H 2 OOlinishi: Nikolay Nikolayevich ZININ 1812-1880

Olinishi:  Sanoatda C 6 H 5 NO 2 + 3H 2 250-300C,Ni,Cu C 6 H 5 NH 2 + 2H 2 O C 6 H 5 NO 2 + 6[H] Fe,HCl,H 2 O C 6 H 5 NH 2 + 2H 2 O (Zinin, 1842)  Laboratoriyada: C 6 H 5 NO 2 + 2Al + 2NaOH + 4H 2 O C 6 H 5 NH 2 + +2Na[Al(OH) 4 ] C 6 H 5 NО 2 + 3Zn + 6HCl C 6 H 5 NH 2 + 3ZnCl 2 + 2H 2 O C 6 H 5 Cl + 2NH 3 P,t,Cu 2 O C 6 H 5 NH 2 + NH 4 Cl

Kimyoviy xossalari • Bromlash (sifat reaksiyasi): • HCl bilan reaksiyasi:

Kimyoviy xossalari: • Karbon kislotalar bilan ta’siri: • Anilin tuzining ishqor bilan ta’siri:

Kimyoviy xossalari  Angidridlar bilan:

Kimyoviy xossalari  Sulfat kislota bilan: P-aminobenzolsulfokislotaп -ам и н о б ен зо л сульф о ки сло та (сульф ан и л о вая ки сло та) N H 2 200°C + H 2S O 4 -H 2O N H 2 H O 3S N H 3 + - O 3S

Ishlatilishi: • Dimetilanilin – 193 0 C da qaynaydigan suyuqlik, bo’yoqlar, portlovchi moddalar olishda ishlatiladi. Difenilamin – 54 0 C da suyuqlanadigan kristall modda. Bo’yoqlar tayyorlashda, poroxni barqarorlashtirishda ishlatiladi. • Toluidinlar – tegishli nitrotoluollarni qaytarish orqali olinadilar. Bo’yoqlar ishlab chiqarishda ishlatiladilar.

Ishlatilishi: • Metiloranj sintezi: H 2 SO 4 NH 2 NH 2HO 3 S Sulfanil kislota NH 2HO 3 S HNO 2 N  N- O 3 S + 4-diazobenzol-sulfokislota - O 3 S N  N+ NH 2HO 3 S HNO 2 N  N- O 3 S + + N(CH 3 ) 2 N(CH 3 ) 2N=NHO 3 S metiloranj1. 2. 3.

E’tiboringiz uchun raxmat!

O'xshashlar

Aminobirikmalar

Aromatik uglevodorodlar

Aminlarning olinish usullari

Ko’p yadroli tutash va tutashmas aromatik birikmalar

Azotli organik birikmalar. Nirtobirikmalar. Olinishi va xossalari