Xalqaro biznesning tashkiliy shakllari hamda uning asosiy yo'nalishlari - Iqtisodiyot - Slaydlar

Xalqaro biznesning tashkiliy shakllari hamda uning asosiy yo'nalishlari

Yuklangan vaqt:

19.10.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

110.3310546875 KB

Ko'chirib olish

Xalqaro biznesning tashkiliy shakllari hamda uning asosiy yo’nalishlari

1.Biznesni tashkil etishning qanday shakllari mavjud? Bo‘lajak korxonaning tashkiliy –huquqiy shaklini tanlashda ularning o‘ziga xos xususiyatlarini inobatga olish kerak. Bundan maqsad keyinchalik biron-bir ho‘jalik operatsiyasini yoki biror masalani echish uchun kompaniyani qaytadan ro‘yxatdan o‘tkazish kerakligi ma’lum bo‘lib qolmasin. O‘zbekiston Respublikasining 2004 yil 1 yanvardan boshlab, amaldagi qonunchiligiga muvofiq, kichik tadbirkorlik sub’ektlariga quyidagilar kiradi: yakka tadbirkorlar, uncha katta bo‘lmagan firmalar va o‘rtacha yillik xodimlari soni 100 kishi atrofida bo‘lgan kichik korxonalar.

Quyidagi huquqiy shaxslar kichik tadbirkorlik sub’ektlari bo‘lishi mumkin: - xususiy korxona - mas’uliyati cheklangan jamiyat (MCHJ); - qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyat (QMJ); - to‘la hamkorlik; - kommandit-hamkorlik; - ishlab chiqarish hamkorligi.

Tadbirkorlikning tashkiliy-huquqiy shakllari O'zbekiston Respublikasining «Tadbirkorlik to'g'risida»gi Qonuniga ko'ra, kichik biznes bilan shog'ullanuvchi tadbirkorlikning tashkiliy-huquqiy shakllari quyidagilardan iborat: • yakka tartibdagi mehnat faoliyati; • ayrim fuqaro tomonidan yollanma mehnatni jalb etish asosida amalga oshiriladigan jamoa tadbirkorligi; • bir guruh fuqarolar tomonidan amalga oshiriladigan jamoa tadbirkorligi; • yuridik shaxslar va fuqarolarning o'z mulklari va mulkiy huquqlarini birlashtirish asosida amalga oshiriladigan hamkorlikdagi tadbirkorlik

2. Eng keng tarqalgan tashkiliy-huquqiy shakllari O‘zbekistonda tadbirkorlikning eng keng tarqalgan tashkiliy-huquqiy shakllari quyidagilar hisoblanadi; • huquqiy shaxs shakllantirmay – yakka tadbirkorlik, bu holda biznes jismoniy shaxs tomonidan olingan ro‘yxatdan o‘tkazish guvoxnomasi asosida yuritiladi; • huquqiy shaxsni shakllantirib: a) xususiy korxona (bir jismoniy shaxs – mulkdor tomonidan tuzilgan va boshqariladigan tadbirkorlik tashkiloti). b) masuliyati cheklangan va qo‘shimcha masuliyatli jamiyatlar (MCHJ va QMJ) (yollanma direktor tomonidan boshqariladigan, bir yoki bir necha jismoniy shaxs yoki xukukiy shaxs tomonidan tuziladigan xo‘jalik jamiyati) s) Aksiyadorlik jamiyati (AJ) (Nizom fondi ma’lum miqdordagi aksiyalarga bo‘lingan jamiyat. AJda har bir boshqaruv organi funksiyasi taqsimlangan ko‘p bosqichli boshqaruv mavjud) d) Unitar korxona. Unitar korxona deb mulkdor tomonidan unga biriktirilgan mulkga haqdor bo‘magan tadbirkorlik tashkilotiga aytiladi.

3. Biznesni tashkil etish shakllarining afzalliklari va kamchiliklari Biznesni tashkil qilish shakli Afzalliklari Kamchiliklari Yakka tadbirko rlik • Yaxshi kasbiy sifatlarga ega odamga o‘ziga zarur ish haqi bilan ta’minlash, ishga joylashish muammosini hal qilish imkonini beradi; • Oson va arzon ro‘yxatdan o‘tkaziladi; • Davlat boshqaruvi kam; • Ko‘p miqdordagi buxgalteriya hujjatlarini yuritish talab etilmaydi; • Moslashuvchanlik, tezkor qaror qabul qilish imkoniyati. • Xo‘jalik sub’ektining mavjudlik vaqti jismoniy shaxs umri bilan cheklangan; • Biznes miqyosi cheklanganligi uchun boshlang‘ich sarmoyani to‘plash qiyin; • “ Rasmiy ” biznes vakillaridan hech kim bunday ishga jiddiy ravishda sarmoya kiritishni hohlamaydi; • Kredit resurslarini olish cheklangan; • Agar siz qarzga pul olsangiz, sizning mulkingiz xavf ostida qoladi; • Tadbirkorlikning barcha muammolarini bajarish qiyin; dam olish kuni, kasallik varaqasi, ijtimoiy to‘lovlar bilan bog‘liq muammolar.

Xususiy tadbirkorlik Xususiy tadbirkorlik deb, jimoniy shaxs tomonidan tadbirkorlik faoliyatining yuritilishi tushuniladi: • yuridik shaxs tashkil qilmasdan; • mustaqil ravishda, ishchilarni yollash huquqisiz; • tadbirkorga tegishli mulk asosida, shuningdek, mulkka egalik qilish va mulkdan foydalanishning boshqa huquqiga asosan.

Qishloq xo'jaligida xususiy tadbirkorlik Qishloq xo'jaligida xususiy tadbirkorlikning tashkiliy-huquqiy shakllari O'zbekiston Respublikasining 1998-yil 30-aprelda qabul qilingan «Fermer xo'jaligi to'g'risida»gi, «Dehqon xo'jaligi to'g’risida» gi Qonunlarida o'z ifodasini topgan, Fermer xo'jaligi o'ziga uzoq muddatli ijaraga berilgan yer maydonlaridan foydalangan holda mahsulot yetishtiruvchi, qishloq xo'jaligi bilan shug'ullanuvchi, fermer xo'jaligi a'zolarining birgalikdagi faoliyatiga asoslangan, yuridik shaxs huquqlariga ega mustaqil xo'jalik yurituvchi subyektdir.

Biznesni tashkil etish shakllarining afzalliklari va kamchiliklari Biznesni tashkil qilish shakli Afzalliklari Kamchiliklari Xususiy Korxona • Biznesni boshqarishning soddaligi; • Ta’sis hujjatlarini tayyorlash (faqat nizom) va korxonani davlat tomonidan rasmiylashtirish (ro‘yxatdan o‘tkazish) nihoyatda soddalashtirilgan; • Nizom fondining miqyosi korxona egasi tomonidan belgilanadi; • Ishchilarni yollab ishlatish imkoniyati mavjud; • Foyda soliq va boshqa majburiy to‘lovlar to‘langach mulk egasi ixtiyoriga kelib tushadi va soliqqa tortilmaydi. • Ta’sischi o‘z korxonasining mas’uliyatiga (javobgarligiga) unga tegishli mulk bilan javobgar hisoblanadi.

Biznesni tashkil etish shakllarining afzalliklari va kamchiliklari Biznesni tashkil qilish shakli Afzalliklari Kamchiliklari Mas’uliyati cheklangan jamiyat (MCHJ) • Har bir qatnashchining moddiy javobgarligi jamiyatning Nizom fondiga qo‘shgan summasi bilan cheklanadi; • Nizom fondining eng kichik o‘lchami 50 MHTMO‘ (mehnatga haq to‘lashning minimal o‘lchami)ga teng; • Biznesni yollanma ijrochi direktor yordamida boshqarish imkoniyati mavjud. • Kreditlash va bitimlar tuzish imkoniyatining cheklanganligi (javobgarlik korxona Nizom fondi o‘lchami bilan belgilanadi).

UYGA VAZIFA NAZORAT UCHUN SAVOLLAR: 1.Biznesni tashkil etishning qanday shakllari mavjud? 2. Eng keng tarqalgan tashkiliy-huquqiy shakllari. 3. Biznesni tashkil etish shakllarining afzalliklari va kamchiliklari. ? Adabiyot : Jamoa. “Biznes va tadbirkorlik asoslari” 36-45 betlar. Toshkent -2009 yil

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT ! 12

Скачано с www.znanio.ru

O'xshashlar

Bank moliya tizimi va uning asosiy shakllari

Kichik biznesning va xususiy tadborkorlik faoliyati va shakllari

O'zbekistonda bank tizimini takomillashtirishning asosiy yo'nalishlari

Menejment yo'nalishlari

Tadbirkorlik faoliyati va uning shakllari