logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Iqtisodiyot
  4. Sug’urta bozorining tarkibi, holati va muammolari. Sug’urta bozori o’zi nima

Sug’urta bozorining tarkibi, holati va muammolari. Sug’urta bozori o’zi nima

Yuklangan vaqt:

17.04.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

806.0009765625 KB
Ko'chirib olish
S U G U R T A B O Z O R I N I N G T A R K I B I , ’ H O L A T I V A M U A M M O L A R I . S U G U R T A B O Z O R I O Z I N I M A ? ’ ’ ● Ma’lumki, har qanday bozorda sotuvchi va xaridor bo‘ladi hamda ular o‘rtasida tegishli tovarlar (xizmatlar) ayirboshlanadi. Xuddi shunday, sug‘urta bozorida ham sotuvchi (sug‘urtalovchi) va xaridor (potensial – to’g’ridan-to’g’ri sug‘urtalanuvchi) ishtirok etadi. ● Sug’urta bozorining subyektlari:  Sug’urta kompaniyalari  Sug’urtalanuvchilar ● Sug‘urta bozori hududiy joylashuviga qarab  xalqaro,  mintaqaviy va  milliy sug‘urta bozorlariga bo‘linadi. O‘zbekiston Respublikasida iqtisodiy islohotlar sifat jihatidan yangi bosqichga ko‘tarilmoqda. Bu jarayonda sug‘urta faoliyati ham rivojlanib, ravnaq topmoqda. Sug‘urta instituti bozor infratuzilmasining tarkibiy qismi sifatida uning rivojlanishida muhim o‘rin tutadi. SHu nuqtai nazardan, sug‘urta faoliyatida risklar transferi ham o‘z navbatida, bozor infratuzilmasining rivojlanganlik darajasiga bog‘liqdir. SUG URTA BOZORINI ’ RIVOJLANTIRISH BIZGA NEGA KERAK? • Sug’urta xizmatlari iqtisodiyotni turli moliyaviy xatarlardan himoya qiluvchi vositalardan biri bo’lib hisoblanadi. Shu sababli ham sug’urta sohasi iqtisodiyotning ajralmas qismi desak mubolag’a bo’lmaydi.    ● Shu bilan birga islohotlarning hozirgi bosqichida iqtisodiyotning barqaror oʻsishini taʼminlashga, aholi hayotining sifati va darajasini oshirishga yoʻnaltirilgan moliyaviy xizmatlarni faol rivojlantirish respublikada sugʻurta bozorining rolini kuchaytirishni va sugʻurta vositalarini keng qoʻllashni taqozo etmoqda. ● Milliy sugʻurta bozorini yanada isloh qilish va uning jadal rivojlanishini taʼminlash, sugʻurta xizmatlarining talab yuqori boʻlgan yangi turlarini joriy etish, isteʼmolchilarning sugʻurta bozoriga boʻlgan ishonchini oshirish maqsadida, shuningdek, 2017 — 2021-yillarda Oʻzbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yoʻnalishi boʻyicha Harakatlar strategiyasi da ko’rsatilgan vazifalar samarasi o’laroq turli usullardan foydalanilmoqda. TAHLIL Sug’urta mukofoti 2019 (I) dan 2020(I) gacha Summasi ● 2019 yil I chorak yakuni bo’yicha sug’urta mukofotlari hajmi yalpi ichki mahsulotning 0,5 foizini, aholi jon boshiga sug’urta mukofotlari 14,7 ming so’mni tashkil qildi. ● Sug’urta kompaniyalari ma’lumotlariga muvofiq 2020 yil I choragi mobaynida 503,1 mlrd. so’m sug’urta mukofoti yig’ildi. TAQQOSLASH Sug’urta bozori tarkibiy qismlarining nomutanosibligini ko’rish mumkin, ya’ni ixtiyoriy sug’urta turlari 82 foizni, majburiy turlar esa 18 foizni tashkil etmoqda . • Rivojlangan mamlakatlarda esa bu ko’rsatkich 50%ni tashkil etadi. 82% / 18% 50% / 50% Dunyo sug’urta bozorida sug’urtalovchilar tomonidan 1000 dan ziyod turdagi sug’urta xizmatlari ko’rsatiladi va ularning 300 tasi hayotni sug’urtalashga qaratilgan bo’lib ular sug’urtalanuvchilarning talab va istaklarini inobatga olgan. Bizning mamlakatimizda esa ko’plab turdagi, masalan, moliyaviy institutlar majburiyatlari, direktorlar va menejerlarning aktsiyadorlar oldidagi majburiyatlari sug’urtasi kabilar yo’lga qo’yilmagan. Tahlillarga qaraganda, bu sohada nafaqat respublikamiz, balki boshqa davlatlar uchun ham xos bo’lgan qator muammolar bor. Bular, asosan, sug’urta kompaniyalari, sug’urtalanuvchilar o’rtasida samarali aloqalarning yo’qligi, mijoz so’rovlariga kechikib munosabat bildirish tufayli xizmat natijadorligining pastligi bilan izohlandi. S U G U R T A S O H A S I D A N O R M A T I V - H U Q U Q I Y B A Z A N I ʻ T A K O M I L L A S H T I R I S H , S H U J U M L A D A N X A L Q A R O T A S H K I L O T L A R N I N G S T A N D A R T L A R I V A T A V S I Y A L A R I N I H A M D A U S H B U S O H A D A G I E N G Y A X S H I J A H O N T A J R I B A L A R I N I I Z C H I L J O R I Y E T I S H ; T A R T I B G A S O L I S H V A P R U D E N S I A L N A Z O R A T N I N G S A M A R A L I M E X A N I Z M L A R I N I J O R I Y E T I S H O R Q A L I S U G U R T A ʻ B O Z O R I N I N G I S H O N C H L I L I G I V A B A R Q A R O R L I G I N I T A M I N L A S H G A Q A R A T I L G A N S U G U R T A F A O L I Y A T I N I ʼ ʻ T A R T I B G A S O L I S H T I Z I M I N I I N S T I T U T S I O N A L R I V O J L A N T I R I S H ; S U G U R T A B R O K E R L A R I F A O L I Y A T I N I F A O L L A S H T I R I S H , S U G U R T A ʻ ʻ A G E N T L A R I N I N G I S H L A S H T I Z I M I N I T A K O M I L L A S H T I R I S H , B A N K S U G U R T A M E X A N I Z M L A R I N I J O R I Y E T I S H , S H U N I N G D E K , ʻ U M U M A N S U G U R T A B O Z O R I P R O F E S S I O N A L I S H T I R O K C H I L A R I N I N G ʻ R O L I N I O S H I R I S H O R Q A L I S U G U R T A B O Z O R I I N F R A T U Z I L M A S I N I ʻ R I V O J L A N T I R I S H V A K E N G A Y T I R I S H ;S U G U R T A X I Z M A T L A R I I S T E M O L C H I L A R I V A S U G U R T A ʻ ʼ ʻ F A O L I Y A T I N I N G B O S H Q A S U B Y E K T L A R I H U Q U Q L A R I H I M O Y A S I N I K U C H A Y T I R I S H , A H O L I N I N G S U G U R T A S A V O D X O N L I G I N I V A ʻ S U G U R T A G A B O L G A N I S H O N C H I N I O S H I R I S H , S U G U R T A B O Z O R I N I N G ʻ ʻ ʻ O C H I Q L I G I V A S H A F F O F L I G I N I T A M I N L A S H ; ʼS U G U R T A B O Z O R I P R O F E S S I O N A L I S H T I R O K C H I L A R I N I N G ʻ K A P I T A L L A S H U V D A R A J A S I N I , T O L O V Q O B I L I Y A T I V A M O L I Y A V I Y ʻ B A R Q A R O R L I G I N I O S H I R I S H , U L A R N I N G A K T I V L A R I S I F A T I N I Y A X S H I L A S H , S H U N I N G D E K , S U G U R T A L O V C H I L A R N I N G ʻ I N V E S T I T S I Y A F A O L I Y A T I N I R I V O J L A N T I R I S H ; S U G U R T A F A O L I Y A T I N I T A S H K I L E T I S H V A T A R T I B G A S O L I S H ʻ S O H A S I D A Z A M O N A V I Y A X B O R O T T E X N O L O G I Y A L A R I D A N K E N G F O Y D A L A N I S H , S U G U R T A X I Z M A T L A R I N I N G E L E K T R O N T U R L A R I N I ʻ F A O L J O R I Y E T I S H V A R I V O J L A N T I R I S H ;Y A N G I I N N O V A T S I O N S U G U R T A M A H S U L O T L A R I N I J O R I Y ʻ E T I S H V A T A L A B Y U Q O R I B O L G A N A N A N A V I Y M A H S U L O T L A R N I ʻ ʼ R I V O J L A N T I R I S H O R Q A L I K O R S A T I L A Y O T G A N S U G U R T A ʻ ʻ X I Z M A T L A R I H A J M L A R I N I , T U R L A R I N I K E N G A Y T I R I S H V A S I F A T I N I O S H I R I S H ; 2 0 1 9 - 2 0 2 2 Y I L L A R D A O Z B E K I S T O N ’ R E S P U B L I K A S I N I N G S U G U R T A B O Z O R I N I ’ J A D A L R I V O J L A N T I R I S H N I N G M A Q S A D L I K O R S A T K I C H L A R I ’ Sug’urtalovchilar (qayta sug’urtalovchilar) uchun ustav kapitalining MINIMAL MIQDORLARI S H U N D A Y Q I L I B , Y A Q I N Y I L A R D A G I S U G ' U R T A B O Z O R I R I V O J L A N I S H I N I N G U S T U V O R Y O ' N A L I S H L A R I Q U Y I D A G I L A R D A N I B O R A T : ● 1. Sug'urta faoliyati huquqiy bazasini tizimli ravishda rivojlantirish, shuningdek, respublika eksport salohiyatini rag'batlantirish uchun sug'urta imkoniyatlaridan kengroq foydalanish imkoniyatlarini beruvchi eksport sug'urta mexanizmini yo'lga qo'yish hamda iqtisodiyotning bank va sug'urta sektorlarini integratsiyalashdan iborat. Bu jarayon iste'molchilarga taklif etilayotgan moliyaviy xizmatlarni umumlashtiribgina qolmay, balki sektorlarning rivojlanishiga qo'shimcha turtki bera oladi. ● 2. Ustav kapitali minimal hajmi talablarini bosqichma- bosqich oshirish yo'li bilan sug'urta kompaniyalarining rivojlanishi, xalqaro norma va standartlarga asoslangan faoliyat samaradorligi, ular tomonidan ko'rsatiladigan xizmat sohalarining kengaytirilishi, shuningdek, yangi sug'urta mahsulotlari va savdo kanallarining joriy etilishi. ● 3. Qishloq aholisi hayoti va tibbiy sug'urtalash kabi muhim yo'nalishlarining qishloq joylarga kirib borishini ta'minlash O'zbekistonda sug'urtani rivojlantirishning asosiy yo'nalishidir. ● 4. Sug'urta bozori mutaxassislari ishtiroki, ya'ni adjaster, assistans, syurveyer, aktuariy va sug'urtalash xizmatining boshqa vositachilari ishtirokida sug'urta faoliyatini kengaytirish yo'li bilan sug'urta bozori infrastrukturasi institutlarini yanada mustahkamlash. ● Shuningdek, hisobotda ta'kidlanganidek, O'zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi sug'urta nazorati Davlat inspeksiyasi oldiga qo'yilgan vazifalarni bekamu-ko'st bajarish taraqqiy topgan, zamonaviy, shaffof va raqobatbardosh sug'urta bozorining shakllanishiga hamda mamlakat aholisining sug'urta madaniyatini oshirish va barqaror o'sishiga kafolatli xizmat qiladi. E`tiboringiz uchun raxmat

O'xshashlar

Sug’urta
Sug’urta tashkilotlari va «KAFOLAT SUG’URTA» kompaniyasi haqida
Sug’urta kompaniyalari
Sug’urta nazorati
Xalq sug’urta korxonasi