Soliqlar va soliqqa tortish fani boshqa iqtisodiy fanlar bilan qanday bog`langan - Iqtisodiyot - Slaydlar

Soliqlar va soliqqa tortish fani boshqa iqtisodiy fanlar bilan qanday bog`langan

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

815.0458984375 KB

Ko'chirib olish

Soliqlar va soliqqa tortish fani boshqa iqtisodiy fanlar bilan qanday bog`langan

Soliqlar va soliqqa tortish fanini o’qitishning zarurligi, uning boshqa fanlar bilan o’zaro bog’liqligi.

 Soliqlar va soliqqa tortish fanining boshqa fanlar singari o’ziga xos predmet va  vazifalari mavjud. Bu fanni o’qitishning zarurligi bozor iqtisodiyoti munosabatlari  ichida soliq munosabatlarining ahamiyati o’sib borayotganligidan kelib chiqadi.  Soliqlar va soliqqa tortish fani soliq voqe’liklarini (harakatlarini) chuqur o’rganish asosida zaruriy xulosalar chiqarib, ularni amaliyotga tadbiq etish yo’llarini  o’rgatadi.

 Soliqlar va soliqqa tortish fani soliq amaliyotidagi eng to’g’ri, eng mukammal va eng progressiv voqe’liklarni o’rganib, amaliyot uchun xuddi bir dasturiy amalday yoritib boradi. Nazariya voqeliklarni amaliyotdan oladi va yana amaliyotga eng to’g’ri, ma’qul va ilg’or tajribalar olinib amaliyotga yo’l ko’rsatish uchun o’rgatiladi.  Demak, nazariya amaliyot uchun kerak va amaliyot uchun kompas, barometr, yo’l boshlovchi vazifasini bajaradi. Nazariyasiz amaliyot yo’ldan adashgan yo’lovchidir. Nazariyani chuqur bilgan amaliyotchi har qanday o’zgarishlarda ham ishlab keta oladi va yo’ldan adashmaydi.

Sоliqqа tоrtish usuli-bu sоliq bazasi, stavkasi va summasining o`zaro bog`liqligi va o`zgarish xatakterini aniqlab, belgilab beradigan usuldir. U to`rt хil bo`lishi mumkin  1) tеng sоliqqа tоrtish-hаmmа sоliq to`lоvchilаr uchun tеng sоliq summаsi bеlgilаsh;  2) prоpоrsiоnаl sоliqqа tоrtish- sоliq stаvkаsi o`zgаrmаgаn hоldа sоliq summаsining so`liq bаzаsining o`zgаrishigа muvоfiq (prоpоrsiоnаl) o`zgаrishi;  3) prоgrеssiv sоliqqа tоrtish- sоliq bаzаsining оrtib bоrishi bilаn sоliq stаvkаsining hаm оrtib bоrishi;  4) rеgrеssiv sоliqqа tоrtish- sоliq bаzаsining оrtib bоrishi bilаn sоliq stаvksining pаsаyib bоrishi.

Umumdavlat soliqlarning amal qilish mexanizmi  Proporsional soliqqa tortish (qo`shilgan qiymat solig`i). Soliq stavkasi doimiy bo`lib, soliq summasi soliq bazasi (sotish aylanmasi)ning o`zgarishiga proporsional ravishda o`zgaradi.  Progressiv soliqqa tortish (jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig`i). Soliq bazasi (daromad)ning ortib borishi bilan soliq stavkasi ham ko`tarilib boradi, soliq summasi esa o`sib boruvchi sur’atlarda (progressiv) ortib boradi. 100 200 300Soliq summasi Stavkasi, 20% Sotish aylanmasi, mln. so`m, stavkasi 20% 6 10 22% 17%Soliq stavkasi 12% Eng kam ish haqi, barobar Soliq summasi

Soliqni undirish usullari  1) daromadni, mol – mulklni olgandan keyin undirish (deklaratsiya usuli );  2) daromadni olishdan oldin undirish (to`lov manbaida ushlab qolish usuli);  3) mol-mulk yoki boshqa boylikdan olinishi mumkin bo`lgan daromadni tashqi belgilari asosida aniqlab, undan soliq undirish (kadastr usuli).

 Soliq (to`lov) ni hisoblash mexanizmi–soliq (to`lov) davri uchun soliq (to`lov) bazasi, stavkasi, imtiyozlaridan kelib chiqqan holda uning summasini hisoblab chiqarish tartib-qoidasi.  Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig`i bevosita soliqlardan biri bo`lib, respublika markaziy byudjetiga tushadi va shuning uchun u umumdavlat solig`i hisoblanadi.

 Mazkur soliqni to`lovchilar bo`lib O`zbekiston Respublikasi rezidentlari bo`lgan yuridik shaxslar (notijorat tashkilotlari va soliq solishning soddalashtirilgan tartibini qo`llayotgan yuridik shaxslardan tashqari) va O`zkekistonda faoliyatini doimiy muassasa orqali amalga oshirayotgan yoki shakllanish manbai O`zbekistonda joylashgan daromadlarni oladigan O`zbekiston Respublikasi norezidenti bo`lgan yuridik shaxslar hisoblanadi.

O'xshashlar

Soliqlar va soliqqa tortish fani boshqa iqtisodiy fanlar bilan qanday bog`langan

Soliqlar va soliqqa tortishning iqtisodiy mohiyati

Soliqlar va soliqqa tortish fanining predmeti va o‘rganish usullari

Soliq va soliqqa tortish

Turistik korxonalarni soliqqa tortish