Qaror qabul qilishda xavf va uni baholash usullari - Iqtisodiyot - Slaydlar

Qaror qabul qilishda xavf va uni baholash usullari

Yuklangan vaqt:

12.03.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

260.2578125 KB

Ko'chirib olish

KURS ISHI OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI ORIENTAL UNIVERSITETI MENEJMENT (TA’LIM MENEJMENTI) MAVZU: QAROR QABUL QILISHDA XAVF VA UNI BAHOLASH USULLARI

REJA: I. BOB. QAROR QABUL QILISHDA XAVF VA XATARNI BAHOLASH 1. Muammo, muammoni qo’yish va materiallarni o’rganish 2. Muammolarni yechishning asosiy usullari 3. Boshqaruv qarorlar qabul qilish usullari. I. BOB. BOSHQARUV QARORLARI VA ULARNI QABUL QILISH 1. Qaror qabul qilish usullari va tasnifi 2. Aniqlik va noaniqlik sharoitlarida qaror qabul qilish. 3. Qaror qabul qilishning tabaqalash usuli. I. BOB. BOSHQARUV QARORLAR QABUL QILISH USULLARI. 1. Boshqaruv qarorlarini qabul qilish usullari 2. Qaror qabul qilishning individual stili 3. Boshqaruv qarorlarining samaradorlik omillari XULOSA Foydalanilgan adabiyotlar

KIRISH Kurs ishining dolzarbligi: Ta‘lim mamlakat iqtisodiy va ma‘naviy taraqqiyotining poydevori bo‘lgani uchun har doim diqqat markazida boIjtimoiy tuzilmalarni insonparvarlashtirishda yangi tamoyillarga asoslanish, bozor iqtisodiyoti munosabati qonunlari, mafkuraviy va axloqiy tamoyillarning o‘zgarishi ishsizlik, moddiy yеtishmovchilik, bolalarning nazoratsizligi, oilalarning ajralib ketish muammolarni ham yеchimini topishga qaratilgan chora va tadbirlarni ishlab chiqishga asos bo’lmoqda. Bu holatda birinchi navbatda, bolalar, so‘ngra esa kattalar ijtimoiy yordamga muhtojdirlar. Bunday sharoitlarda jamiyatning ijtimoiy muammolari bilan bog‘liq bo‘lgan pedagogik masalalarni hal qiluvchi, uning ijtimoiylashuvi jarayonida shaxsga yordam beruvchi mutaxassis sifatida ijtimoiy pedagogga talab paydo bo‘ldi.

Kurs ishining maqsadi: Qaror qabul qilishda qarorning ijrosi uchun ajratilgan vaqt birligini ham e’tiborga olish talab etiladi. Qarorni uzoq muddat qabul qilib, ijroga oz muddat qoldirilishi ham qaror qabul qilishning e’tibor berishimiz lozim bo‘lgan jihati hisoblanadi. Kurs ishining vazifasi: Qaror qabul qilish zarurati va tahlil qilinayotgan ob’ektdagi aniq vaziyat aniqlangach, turli yo‘llar bilan erishiladigan qaror maqsadi shakllantiriladi va uning yechimi bo‘yicha vazifalar belgilanadi. Qarorning maqsadi yuqori organ tomonidan ko‘rsatib berilishi mumkin. Masalan, g‘alla yetishtirishni keskin ko‘paytirish va g‘alla mustaqilligiga erishish maqsad qilib qo‘yildi. Bir qator mulohazalar asosida donni yetishtirishga eng yaxshi moslashadigan tumanlar aniqlanadi. Vazirlik ularning ixtisoslashuvini o‘zgartirish to‘g‘risida qaror qabul qiladi va buning uchun u tumanlarni don yetishtirishga ko‘chirish rejasini ishlab chiqadi. Tuman rahbarlari topshiriq olgach, qarorni ishlab chiqarishga tadbiq etish uchun har tomonlama tayyorgarlik ko‘radi

Mohiyatan, qarorlar kasbiy faoliyatning barcha sohalariga, funksiyalariga aloqador sanalib, uning sifatiga sezilarli ta’sir etuvchi muhim omillar masalasida ko‘plab zamonaviy tadqiqotlar amalga oshirilgan. Qarorlar asosan, faoliyat sikli davomida qabul qilinib, u shaxsga tegishli fikrlash uslubi va zaruriy vaziyatlarga nisbatan munosabat bildirish holatidanamoyon bo‘ladi.

Psixologik yondoshuvlarga muvofiq, qaror qabul qilish bir tomondan kognitiv, tartibga soluvchi, kommunikativ xarakterga ega bo‘lsa, ikkinchi tomondan esa, shaxsning bior sohadagi keyingi harakatlari uchun asos bo‘luvchi ijtimoiy-psixologik hodisa sanaladi. P.V.Terelyanskiyning aytishicha, qaror qabul qilish hodisasi - bu turli sharoitlarda qarorlarni ishlab chiqish va ularni amalga oshirishning uzluksiz tizimidir.

Ya’ni, biror dolzarb muammoni hal qilish bo‘yicha, ko‘plab harakatlar yo‘nalishlaridan birini tanlash jarayoni hisoblanadi 1 . Boshqaruv qarorlarining muhim ijtmoiy-psixologik xususiyati shundaki, ular favqulodda holat yuzaga kelganda, tizimning haqiqiy holati va kutilayotgan yangi holat o‘rtasidagi farqlarni baholashga keng imkon beradi.

V.V.Redkoga ko‘ra, inson tomonidan qabul qilingan turli qarorlar quyidagi funksiyalarni bajaradi2 : – Yo‘naltiruvchi ya’ni, tashkiliy qarorlar faoliyatning maqsad va vazifalarini belgilaydi; – Tashkil etuvchi va muvofiqlashtiruvchi, qarorlar ishtirokchilarning o‘zaro munosabatlari tartibini belgilaydi; – Ta’minlovchi, ya’ni qarorlarda ularni amalga oshirish uchun zarur bo‘lgan resurslarning turlari va miqdori ko‘rsatiladi

Rag‘batlantiruvchi, ya’ni qarorlar ishtirokchilarni qanday mukofotlashni belgilovchi hodisa. Ko‘p holatlarda, qarorlar ma’lum darajada xavf hissi bilan qabul qilinadi. Shu bois, tavakkal qilish ko‘nikmasi pastroq bo‘lgan shaxslarda, qarorlarni qabul qilish istagi uzoqroq kechadi hamda unga ketadigan vaqt ham shunga munosib ravishda bo‘ladi. Bundan tashqari, sohaga tegishli qarorlarni qabul qilishda, tajribali shaxslar qo‘shimcha ma’lumotlar to‘plash, kutilayotgan vaziyatlarni muhokama qilish, qarorlarni tanlash va ularni o‘z tajribasida ularni sinab ko‘rish kabi harakatlarni amalga oshiradi

Shaxsining dinamik-funksional tuzilishi va uning psixofiziologik tarkibiy tuzilmalari, rahbarning kognitiv jarayonlari, motivatsion sohasi, hissiy-ixtiyoriy va intellektual harakatlari, temperament, xarakter, qobiliyat va qiziqishlari va hokazo. A.V.Karpovning ta’kidicha, qaror qabul qilish jarayoni shaxsning ko‘p qirrali faoliyati hisoblanib, u ko‘proq rijtimoiy mavqe’ bilan belgilanadi

Qaror qabul qilish jarayoni va boshqaruv qarorlarining o‘ziga xosliklari masalasi, rus psixologiyasida boshqaruv psixologiyasi fani yutuqlari bilan keng tadqiq etilgan. Shu bois, bunday holatlar biz uchun, o‘rganilayotgan muammo yuzasidan eng ilg‘or yondoshuv va konsepsiyalarni ajratib olishga keng imkon berdi.

Mamlakatimiz olimlari ham bu borada o‘ziga xos maktablar yaratgan bo‘lib, unda asosiy masala rahbar shaxs va uning boshqaruvdagi imkoniyatlari, rahbar shaxsining kabiy, shaxslilik sifatlari, zamonaviy rahbar imijini shakllantirish, boshqaruv faoliyatining akmeologik jihatlari kabilarga ko‘proq qaratilgan. Bundan tashqari, qaror qabul qilish jarayonida shaxsning irodaviy sifatlari, hissiy sohasi, ijtimoiy intellekti, kasbiy motivatsiya darajasi, shaxsning innovatsion yetakchiligi kabi psixologik unsurlarning roli ham batafsil yoritilgan.

Xavflarni baholash - bu ko'plab sohalarda aktiv, ssuda yoki investitsiyalar bo'yicha yo'qotish ehtimolini aniqlash uchun ishlatiladigan umumiy atama. Xavfni baholash ma'lum bir investitsiya qanchalik muhimligini va xavfni kamaytirish uchun eng yaxshi jarayonni aniqlash uchun muhimdir. U xavf profiliga nisbatan teskari mukofotni taqdim etadi. Risklarni baholash investorning potentsial tavakkalchilik qiymatiga ega bo'lgan investitsiyani aniqlash uchun olishi kerak bo'lgan daromadni aniqlash uchun muhimdir.

Xulosa Risklarni qisqa, o'rtacha va uzoq muddatli baholash: Qarorni qabul qilishda o'tilgan risklar va ularning to'g'risidagi natijalarini qisqa, o'rtacha va uzoq muddatli baholash zarur. Bu, qarorning uzluksiz amal qilishiga o'xshash o'zgaruvchilar bilan bog'liq. Monitoring va o'zgargan holatlarni nazorat qilish: Qabul qilingan qarorni amalga oshirishda monitoring jarayonlarini tashkil etish va o'zgargan holatlarni nazorat qilish muhimdir. Qaror qabul qilishda aniq va samarali bo'lish uchun yuqorida keltirilgan usullarni amalga oshirish, jamiyat va tashkilotlar uchun sodda va samarali xizmat ko'rsatishga yordam beradi.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT

O'xshashlar

Boshqarishda qaror qabul qilish jarayoni

Ichki nazorat tizimi va uni tuzilishini baholash

Innovatsion loyihalar va ularning samaradorligini baholash usullari

Milliy boylik va uni hajmini hisoblash usullari

Sanoat korxonalarida investiysiya samaradorligini baholash usullari