logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Iqtisodiyot
  4. O’zbekiston chiqargan yevrobondlar

O’zbekiston chiqargan yevrobondlar

Yuklangan vaqt:

20.04.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

711.109375 KB
Ko'chirib olish
O’zbekiston chiqargan yevrobondlar  Yevrobond o‘zi nima?  Yevroobligatsiyalar moliyaviy “lahja”da yevrobond deyiladi. Bu emitent(qimmatli qog‘ozlar va qog‘oz pul chiqarish huquqiga ega bo‘lgan davlat, bank yoki idora) uchun xorij valyutasida chiqarilgan uzoq muddatli qimmatbaho qog‘ozlardir.  Emitentning ishonchliligini reyting agentliklari kuzatib boradi. Yevroobligatsiyalar 1 yildan 40 yilgacha bo‘lgan muddatga mablag‘ resurslarini olishdan manfaatdor bo‘lgan hukumatlar, xalqaro tashkilotlar, mahalliy davlat hokimiyati organlari, yirik korporatsiyalar tomonidan chiqariladi . O‘zbekiston o‘z tarixida ilk bor 1 mlrd dollarga teng yevrobondlarini chiqardi .  Ular qanday joylashtiriladi?  Yevroobligatsiyalar uni chiqargan mamlakatdan boshqa turli davlatlar moliya bozorlariga joylashtiriladi. Bu bilan anderrayterlar(kafolatlovchilar) xalqaro sindikati shug‘ullanadi. Uning tarkibiga dunyodagi eng kuchli moliya institutlari kiradi. Bu esa mazkur qarz majburiyatining moliyaviy vosita sifatidagi ishonchliligini ta’minlovchi omildir. Anderrayterlar, emitentlar, investorlar (sug‘urta kompaniyalari, pensiya jamg‘armalari va boshqa tuzilmalar) Xalqaro kapital bozori ishtirokchilari uyushmasiga birlashgan. Uning qarorgohi Shveysariyaning Syurix shahridadir. Avvaliga yevrobondlar ochiq obuna vositasida fond birjasiga joylashtiriladi. Daslabki savdodan so‘ng ular ikkilamchi bozorga borib tushadi. Bu yerda investitsiyaviy kompaniyalar va boshqa vakolatli moliya tuzilmalari tomonidan sotib olinadi. Yevrobondning O‘zbekiston uchun afzalliklari  1. O‘zbekistonni jahon moliya bozoriga tanitadi va xorijiy investorlarni jalb qilishga yordam beradi  Hozirgi kunda hukumat tarafidan chet el investorlarini O‘zbekistonga jalb etish uchun katta harakatlar olib borilmoqda. Ammo bo‘lajak investorlar uchun O‘zbekiston haqida ochiq manbalarda ma'lumot yetarli emas. Yevrobond chiqarilganda O‘zbekiston haqida emissiya prospekti investorlarga taqdim qilinadi va bu hujjat O‘zbekiston haqida keng ko‘lamda, chuqur tahlil etilgan iqtisodiy-moliyaviy ko‘rsatkichlarni o‘z ichiga oladi. Bundan tashqari, yevrobond uchun muhim bo‘lgan suveren reyting orqali O‘zbekistonning kredit qobiliyati to‘g‘risida dunyo tan olgan reyting agentliklari tomonidan berilgan mustaqil bahoga ega bo‘lishadi.  Shu o‘rinda marketing ham muhim ahamiyat kasb etadi. Dunyoning moliya markazlari (London, Nyu York, Boston, Los Anjyeles, San Fransisko, Hong Kong, Singapur) bo‘ylab investorlar bilan yuqori darajadagi uchrashuvlar yoki «roudshou» ham yuzlab investorlarga O‘zbekiston haqida to‘g‘ridan-to‘g‘ri ma'lumotlar berish imkoniyatini beradi  13 fevral kuni O‘zbekiston moliyaviy tarixida yorqin sanalardan biriga aylandi. Negaki O‘zbekiston mustaqil tarixida birinchi marta 5 yillik 500 million dollarlik yevrobondlarni 4,75 foiozdan, 10 yillik 500 million dollarlik yevrobondlarni esa 5,375 foizdan joylashtirdi .  London fond birjasi ma’lumotiga kura, qarz obligatsiyalarini yopish muddati tegishincha 2024 va 2029 yillarning fevral oyi etib belgilandi. Ammo o‘sha yevrobondlar nima va u O‘zbekistonga nega kerak edi? Masalani yaxshi anglash uchun, dastlab, iqtisodiyotga kiritilgan invesititsiyalarga nazar tashlaymiz.  O‘zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo‘mitasiga ko‘ra, 2017 yilda 60,7 trln. so‘m yoki 7 mlrd. AQSh dollari hajmda asosiy kapitalga investitsiyalar kiritilgan bo‘lib, jami investitsiyalarning 16,3 trln. so‘m yoki 2 mlrd. AQSh dollariga teng qismi (27 foiz) xorijiy investitsiya va kreditlar hisobidan amalga oshirildi.  Kiritilgan investitsiyaning 15 trln. so‘m (25 foiz) qismi markazlashgan moliyalashtirish manbalari hisobidan bo‘lib, shundan qariyb 35 foizi Tiklanish va Taraqqiyot jamg‘armasi hamda 26 foizi davlat kafolati asosida xorijiy investitsiyalar va kreditlaridir.  Xorijiy investitsiya va kreditlar asosan tog‘-kon sanoatiga (57 foiz), ishlab chiqarishga (13 foiz) hamda axborot va aloqa sohasiga (10 foiz) yo‘naltirildi. E'tiborlisi shundaki, to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar strategik hamkorlar tarafidan asosan tabiiy resurslarni qazib olish va qayta ishlash sanoatiga kiritilgan. Yevrobondlarni kimlar va nima uchun sotib oladi?  Yevrobondlarni asosan institutsional sarmoyadorlar: sug‘urta va pensiya jamg‘armalari, investitsiya kompaniyalari xarid qiladi. Xaridor yevroobligatsiyani qayta sotib daromad olishi mumkin. Yevroobligatsiyalar birja kotirovkasi, u yoki bu moliya bozoridagi talab va taklifga qarab daromadlilik ko‘rsatkichlariga ega. Mazkur likvid vositadan emitent qarz majburiyatini uzgunga qadar kursning o‘zgarishiga qarab doimiy foyda olish imkoniyat mavjud.  O’zbekiston chiqargan yevrobondlarni asosiy xaridori bu Britanyalik investorlar buldi. E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT

O'xshashlar

O’zbekiston iqtisodiyoti
O’zbekiston Respublikasi buxgalteriya hisobi
O’zbekiston davlatining innovatsiya faoloyati
O’zbekiston tashqi savdo aloqasi
O’zbekiston turistik ob’ektlarining asosiy xususiyatlari