O’zbekiston bo’ylab turistik marshrut ishlab chiqish - Iqtisodiyot - Slaydlar

O’zbekiston bo’ylab turistik marshrut ishlab chiqish

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1688.6064453125 KB

Ko'chirib olish

O ’ Z B E K I S T O N B O ’ Y L A B T U R I S T I K M A R S H R U T I S H L A B C H I Q I S H

M U N D A R I J A :    Kirish  I bob O’zbekistondagi turizm resurslarining turizmdagi o’rni • O’zbekiston turizm bozorida turistik resurslar va ularning hududlari • O’zbekistonda milliy iqtisodiyotni rivojlantirishda turistik resurslardan samarali foydalanish • Turizm resurslarini shakllantirish imkoniyatlari    II bob Turizmni rivojlanishida turlarni shaklllantirish  2.1Turistik marshrutning xizmat ko’rsatish dasturini yaratish  2.2Turmahsulotni hisoblash jarayoni  2.3Turistik marshrutni ishlab chiqish bosqichlari   Xulosa va takliflar  Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati  Ilovalar

1 - B O B O ’ Z B E K I S T O N D A T U R I Z M R E S U R S L A R N I N G T U R I Z M D A G I O ’ R N I .  1-bob O’zbekistonda turizm resurslarning turizmdagi o’rni.   Turizm bugungi kunda jahondagi eng ko’p foyda keltiruvchi sohaga aylandi. So’nggi yillarda uning jahondagi tovarlar va xizmatlar savdosining 10 % to’g’ri kelmoqda. Shuning uchun ko’pgina mamlakatlarda bu sohaga alohida e’tibor qaratilmoqda. Jumladan, O’zbekistonda ham turizmni rivojlantirishga davlat darajasida qarab, barcha imkoniyatlarni ishga solmoqda. Mamlakatimiz turizmni rivojlantirishning barcha imkoniyatlariga ega. Birinchi navbatda, turistik resurslarga boyligi buning tasdig’idir.  Albatta turizmni shakllanishi va rivojlanishi turistik resurslarning salohiyatiga bog’liqdir. Mamlakat qanchalik turli – tuman turistik resurslarga ega bo’lsa, turizmni rivojlanishi shuncha oson kechadi.  Turistik resurslarning turizmdagi ahamiyati uning ijtimoiy – iqtisodiy mazmunidan kelib chiqadi. Turizm ijtimoiy sohaning bir qismi bo’lib, uning asosiy faoliyatlarida iste’molchiga iste’mol jarayonida moddiy va nomoddiy muhitni yaratish uchun xizmatlar qilish, dam olish va faoliyat ishlarini o’zgartirish, almashtirish uchun sharoitlar yaratish, sog’liqni muhofaza qilishni ta’minlash, shuningdek, aholining umumiy ma’lumoti va madaniy – texnik darajasini shakllantirishda muhim ahamiyatga ega. Hozirgi vaqtda turistik resurslar orqali dam olishni tashkil qilish, insonning hayotiy kuchlarini tiklash, bo’sh vaqtdan unumli, to’g’ri foydalanish ta’minlanadi. Shuningdek, turistik resurslar shaxsning rivojlanishida, barkamolligida, sayohatchining intellektual darajasini oshirishda, asabiy holatini yaxshilashda, shaxs sifatida tavsifini berishda xalqaro, davlatlararo va shaharlararo munosabatlariga ijobiy ta’sir qiladi. Undan tashqari turistik resurslar turizmni ijtimoiy samaradorligini ta’minlaydi. Bu soha bevosita aholining ijtimoiy sohaga muhtoj qatlamini, ya’ni maktab o’quvchilarini, nafaqaxo’rlarni, talaba – yoshlarni, nogironlarni, keksa nuroniylari kabi aholining shunday toifasini sayohat qildirish tushuniladi. Eng muhimi ushbu sohaga qo’yilgan investesiya foyda uchun emas, balki ijtimoiy qo’llab – quvvatlash uchun mo’ljallangan bo’ladi.

T U R I S T I K R E S U R S L A R N I N G I Q T I S O D I Y M A Z M U N I V A I Q T I S O D I Y O T D A G I A H A M I Y A T I .  Turizmni barqaror rivojlanishida turistik resurslarning iqtisodiy mazmuni yotadi. Hozirgi kunda ko’pgina mamlakatlarda turizm milliy iqtisodiyotini rivojlantirishning muhim omili hisoblanmoqda.  Hozirgi davrda jahon xo’jaligida bu sohada band ishchi kuchining ulushi yildan – yilga oshmoqda. Butunjahon sayyohlik va turizm kengashi (World Travel and Tourism Council) ma’lumotlariga ko’ra 1996 yil turizm sohasida 225 mln. ish o’rni mavjud bo’lgan bo’lsa, 2006 yilga kelib, yana 130 mln. ish o’rni ortdi. Hozirgi vaqtda turizm sohasida jahondagi mavjud har 10 ta ishchi kuchining biri band. Ayrim mamlakatlarda bu ko’rsatgich yanada yuqori. Masalan, Ispaniyada turizm sohasida iqtisodiy faol aholining 8,3 foizi, Barbadosda – 10,5 foizi, Maltada – 15 foizidan ortig’i band.  Turizm ham respublikamiz iqtisodiyotida qishloq xo’jaligi, sanoat, transport va boshqa makroiqtisodiy tarmoqlar qatori o’zining munosib o’rniga ega bo’lishi uchun yetarlicha resurslarga ega. Mamlakatimizda turizmni rivojlantirish imkoniyatlari bo’yicha Markaziy Osiyo davlatlari ichida yetakchi hisoblanadi.

O ’ Z B E K I S T O N N I N G I J T I M O I Y – I Q T I S O D I Y H A Y O T I D A T U R I S T I K R E S U R S L A R N I N G A H A M I Y A T I .  O’zbekistonning qulay iqlim sharoitlari va o’ziga xos landshaftini inobatga olganda sport va ekologik turizmning rivojlanishi uchun barcha asoslar mavjud. Farg’ona vodiysi va Toshkent viloyati ajoyib tog’ tizimlari, gullagan vodiylar va ajoyib tog’ daryolariga boy. Tog’ning toza havosi, yil davomida quyoshli kunlarning ko’pligi, ajoyib tog’ manzaralari nafaqat O’zbekiston fuqarolarining, balki Qozog’iston, Qirg’iziston va Tojikiston kabi qo’shni mamlakatlarning aholisi ham tashrif buyuruvchi turizm obyektlariga aylanishiga imkon beradi. O’zbekiston hududida mineral suvlarning turli xil turlari keng tarqalgan, mamlakatdagi 300 dan ortiq shifobaxsh yer osti mineral suv manbalariga ko’plab odam tashrif buyuradi. Hozirgi kunda bu manbalardan 121 tasi faoliyat yuritmoqda. Chimyon va To’rtko’l kabi tog’ - chang’i sportini rivojlantirish mumkin bo’lgan bir qancha tog’ maskanlari mavjud. Baland qorli tog’lar alpinizm, speleoturizm, daryo turizmi kabi turli tog’ turizmi turlarini amalga oshirish imkonini beradi. Shifobaxsh giyohlarning ko’pligi turli xil ekologik turlar, turli giyohlar va o’simliklar yig’ish uchun turlarni tashkil etishga ikmoniyat yaratadi. Bu esa ko’plab chet ellik turistlar orasida qiziqish uyg’otadi. Turizmning hozirgi holatini baholar ekanmiz, shuni qayd etish muhimki, O’zbekistonda infratuzilmaning rivojlanish darajasi chet ellik turistlarning ehtiyojlarini to’liq qondira olmayapti. Infratuzilmaning rivojlanmaganligiga raqobat va takomillashishni rag’batlantirish imkonini bermagan avvalgi ma’muriy-buyruqbozlik tizimi sababchi hisoblanadi. Infratuzilma yetarlicha rivojlanmagan taqdirda turistlar oqimini ko’paytirish va shunga mos ravishda valyuta tushumini ko’paytirish mumkin emas.

I I B O B T U R I Z M N I R I V O J L A N T I R I S H D A T U R L A R N I S H A K L L A N T I R I S H  Ўзбекистонда туристлик хизматларини шакллантириш Давлат стандартлари билан тартибга солинади. Туристлик хизматни йўлга қўйиш учун унинг қисқача хизматлар баёни асос бўлиб хизмат қилади. Бу бозор эҳтиёжларини ўрганиш натижасида аниқланган буюртмачи билан мувофиқлаштирилган хизматлар ва хизматларни бажарувчининг имкониятларини ҳисобга олувчи талаблар йиғиндисидан иборатдир.  Туристлик муассасасининг раҳбарияти муайян хизматни йўлга қўйиш тартиби ва жараёнини, хизмат кўрсатишни ташкил этиш усулларини белгилайди ва хизматларни лойиҳалаштириш жараёнини ҳар бир қатнашчиси масъулиятини белгилайди.  Туристлик хизматларини лойиҳалаштириш қуйидаги тартибда амалга оширилади:  Хизматларнинг меъёрлаштирилган тавсифини белгилаш;  Туристларга хизмат кўрсатиш жараёни технологияларини белгилаш;  Технологик ҳужжатларни ишлаб чиқиш;  Сифат назорати методларини белгилаш;  Лойиҳа таҳлили  Лойиҳа тасдиқлаш учун тақдим этилади.

2 . 1 Х И З М А Т К Ў Р С А Т И Ш Д А С Т У Р И Н И Я Р А Т И Ш  Хизмат кўрсатиш дастурини яратиш қуйидаги тушунчаларни ўз ичига олади:  саёҳат маршрути;  хизматлар ижрочиси бўлган – туристлик корхоналар рўйхати;  хизматлар ижрочиси бўлган ҳар бир корхона тақдим этадиган турлар вақти;  экскурсиялар ва қадамжо объектлар таркиби;  сайёҳлар сайри ва сафарлар рўйхати;  дам олиш тадбирлар мажмуаси;  маршрутнинг ҳар бир пунктида тўхташ вақти;  саёҳатда қатнашаётган сайёҳлар сони;  ички маршрут юк ташувидаги транспортлар тури;  туризм бўйича йўриқчи-услубчи, экскурсовод, гид-таржимон, бошқа хизмат кўрсатувчи персоналга ва уларни зарурий қайта тайёрлашга бўлган эҳтиёж;  транспорт воситалари;  реклама, ахборот ва картоғрафик материаллар шаклини тайёрлаш, туристлик йўлланмалари учун ахборот варақаларида саёҳат тавсифи.

 «Туристлик саёҳати» хизматини лойиҳалаштиришнинг натижаси қуйидаги туристлик корхонасининг технологик ҳужжатлари ҳисобланади:  туристлик саёҳатининг технологик харитаси (5-илова);  туристлик корхонасининг юкланиш графиги (6-илова);  истеъмолчига тақдим этиладиган туристлик йўлланмасининг ахборот варақаси (7-илова).  «Туристлик сафари» хизматини лойиҳалаштириш қуйидагиларни назарда тутади:  туристлик сафари кечадиган ҳудуд ва маршрутни экспедицион текширувини ўтказиш;  туристлик сафар йўлидаги (трассадаги) жойлаштириш ва ускуналар, турар жойлар лойиҳаларини ишлаб чиқиш ва тайёрлаш;  зарурий туристлик жиҳозлари, ускуналарни ва транспорт воситаларини сонини ҳисоб-китоб қилиш;  туризм бўйича йўриқчи-услубчилар, бошқа хизмат кўрсатувчи персоналга бўлган талабни аниқлаш ҳамда уларнинг тайёргарлигини ташкил этиш;  сафар йўли баённомаси кўрсатилган реклама – ахборот материалларини тайёрлаш;  «туристлик сафар» хизмати хавфсизлиги бўйича чораларни белгилаш.  Сафар йўлини ишлаб чиқиш ҳудудлар бўйича мўтадил иқлим шароити, экологик ва санитария меъёр ва талабларига жавоб берадиган, амалдаги меъёрий ҳужжатларда белгиланган тарзда (ССБТ, табиат муҳофазаси соҳаси стандартларига мос келадиган), ҳамда аниқ туризм тури ривожининг реал имкониятларидан келиб чиққан ҳолда амалга оширилади.

2 . 2 Т У Р М А Ҳ С У Л О Т Н И Ҳ И С О Б Л А Ш Ж А Р А Ё Н И  Ушбу холатда соддалаштирилган, аммо барча жараёнларни тушунтиришга имкон берувчи технология таклиф этилади. Ўз таркибига Тошкент, Бухоро ва Самарқанд шаҳарларини олувчи “Буюк ипак йўлидаги қадимги шаҳарлар” номли турмаҳсулотни кўриб чиқамиз. Мазкур йўналишни Франция туристларига тавсия этилади. Саёҳат муддати – 7 кун ва 6 кеча. Ҳисоб-китобни бир нафар турист учун амалга оширамиз. Асосий турмаҳсулот (турпродукт) таркибига қўйидагиларни киритамиз.  Биринчи, транспорт хизматлари (TSer) – Париждан Тошкентгача учиб келиш ва орқага. Билетнинг нархи икки тамонга учишига 980 долларни ташкил этади.  Иккинчидан, трансферт хизматлари (SerTr) – бу туристни аэропортдан меҳмонхонагача элтиш ва орқага ҳамда туристни мамлакат бўйлаб танспрортда олиб юриш ҳаражатларидир. Айтайлик, бир кунлик мазкур ҳаражатлар – 30 долларни ташкил қилсин.

I L O VA L A R Turizm turlari Shaha r Shahar dan 10- 20 km o’zoqlik da Qishlo q joylari Odamlar yashamayd igan xududlar Tarixiy – tanishuv 3 2 1 0 Arxeologik turizm 2 3 3 2 Ekologik turizm 0 2 2 3 Sarguzasht turizmi 1 2 2 3 Fermerlik yoki qishloq turizmi 0 2 3 1 Suv (dengiz) turizmi 0 0 2 3 Etnografik turizm 1 2 3 0 Kongress – biznes turizm 3 1 1 0 Ixtisoslashgan turizm 1 2 2 2 Kurort va sanotoriyalar 1 3 3 3 Diniy turizm 3 3 2 0 Yoshlar turizmi 1 2 2 3 Gerontologik turizm 2 3 2 1 Safari 0 2 3 3 Shop - turlar 3 2 1 0 O’zbekistonning turli hududlarida turizmni rivojlantirish imkoiyatlari

I L O VA L A R Ilovalar 1.1 ilova

O'xshashlar

O’zbekiston turistik ob’ektlarining asosiy xususiyatlari

Turistik faoliyat sub’ektlari va milliy turistik mahsulotlar

Turistik xizmatlar bozori

Turizm marketingi

Servis tizimini axborot bilan ta`minlashni takomillashtirish yo’llari