logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Iqtisodiyot
  4. Norvegiya davlati

Norvegiya davlati

Yuklangan vaqt:

17.10.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2163.921875 KB
Ko'chirib olish
Norvegiya davlati NORVEGIYA (Norge) , Norvegiya Qirolligi (Kongeriget Norge) — Shim. Yevropadagi  davlat . Skandinaviya ya. o. ning gʻarbiy va shim. qismida. Mayd. 387  ming  km2. Aholisi 4,5 mln. kishi (2002). Poytaxti —  Oslo  sh. Maʼmuriy jihatdan 19 fyulke ( viloyat )ga, jumladan, fyulkega tenglashtirilgan Oslo sh. ga boʻlinadi.  Shpisbergen  arxipelagi, Medvejiy, Yan Meyen va Buve o.  lari  ham Norvegiyaga karaydi. Davlat tuzumi. Norvegiya — konstitutsiyali  monarxiya . 1814-y. 17- mayda qabul qilingan N. Qirolligi konstitutsiyasi  amal  qiladi, unga keyinchalik tuzatishlar kiritilgan.  Davlat boshligʻi  —  qirol  (1991-y. 21 yanv. dan Xarald V).  Qonun  chiqaruvchi hokimiyatni ikki palatali (yuqori palatasi lagting, quyi pala-tasi odelsting)  parlament  — storting amalga oshiradi. Ijrochi hokimiyat qirol qoʻlida boʻlib, u  Davlat kengashi  ( hukumat )ni tayinlaydi. Tabiati. Norvegiya — togʻli  oʻlka . Hududining qariyb 2/3 qismi  dengiz  sathidan 500 m dan baland; dengiz sohilidagina pasttekislik  bor . Gʻarbiy qir-gʻogʻida  tik  yon bagʻirli  tor   qoʻltiq  ( fyord ) koʻp. Yirik orollari — Lo- foten, Vesterolen, Senya, Mageryo va b. Hududining katta qismini  Skandinaviya togʻlari  ishgʻol qiladi (eng baland joyi Galxyopiggen togʻi — 2470 m). Foydali qazilmalari: temir, nikel, mis, titan, uran, molibden,  kobalt  va  kumush rudalari . Shim. dengizning quruklikka yaqin sayoz qismida  neft  va  gaz konlari  bor. Iklimi moʻtadil, shim. chekkasida subarktika, sohilida  okean  iklimi. Yanv. ning oʻrtacha t-rasi shim. da —2— 4°, jan. da 2°. Yozi salqin, tez-tez  yomgʻir  yogʻadi.  Yillik yogʻin 1000—3000 mm. Muzliklarning umumiy maydoni 3000 km2 ga yaqinni tashkil etadi. Yirik daryolari — Glom-ma, Logen (Gudbransdal), Logen (Nu-medal). Katta gidroenergiya salohiya-tiga ega boʻlgan bu daryolar qor, yomgʻir va muzliklardan toʻyinadi. Eng katta koʻli — Myosa. Asosiy tuprogʻi —  yupqa   tundra  tuprogʻi, jan. da togʻ podzol tup-rogʻi uchraydi.  Mamlakat  hududining 27%  oʻrmon . Yovvoyi hayvonlardan tulki, silovsin, rosomaxa, suvsar, los, bugʻu, quyon, tiyin, lemming va b. bor. Dengiz sohilida gala-gala qushlar, dengizlarda turli  baliq  va tyulen koʻp. Siyosiy partiyalari,  kasaba uyushmalari . N. ishchi partiyasi, 1887-y.  asos  solingan; Markaz partiyasi, 1920-y. tashkil etilgan;  Taraqqiyot  partiyasi, 1973-y. tuzilgan; Venstre,  liberal  partiya, 1884-y. asos solingan; Sotsialistik soʻl partiya, 1975-y. tashkil etilgan; Xristian xalq, partiyasi, 1933-y. tuzilgan. Xeyre, konservativ partiya, 1884-y. asos solingan. Norvegiya kasaba uyushmalari marka-ziy birlashmasi, 1899-y. tashkil etilgan.  Xalqaro erkin kasaba uyushmalari konfederatsiyasi  va  Yevropa  kasaba uyushmalari konfederatsiyasiga kiradi. Norvegiya Qirolligi Bayroq Gerb Shior :  Alt for Norge (Norveg: Everything for Norway) Madhiya :   Civil: Ja, vi elsker dette landet (Yes, We Love This Country) Poytaxt Oslo Rasmiy til(lar) Norveg tili Hukumat Konstitutsion Rohiblik •  Rohib Qirol Harald V •  Bosh Vazir Jonas Gahr Støre  ( Ap ) (2021–) Mustaqillik •  Daniyadan  mustaqil boʻlgan 17-may 1814 •  Shvetsiya  bilan shaxsiy birlashish buzishi 7-iyun 1905 Maydon •  Butun 324,220 km 2  ( 67-oʻrin ) •  Suv (%) 5.2 Aholi •  2023-yilgi roʻyxat 5,488,984 [1]  ( 120-oʻrin ) •  Zichlik 14/km 2 YIM  ( XQT ) 2005-yil roʻyxati •  Butun AQSh$ 194,700 million ( 42-oʻrin ) •  Jon boshiga AQSh$ 42,390 Pul birligi Norwegian Krone ( NOK ) Vaqt mintaqasi UTC +1 •  Yoz ( DST ) UTC +2 Qisqartma NO Telefon prefiksi 47 Internet domeni .no Norvegiyadagi ish haqini boshqa mamlakatlar bilan taqqoslash jadvali Norvegiyadagi turli imtiyozlarni boshqa mamlakatlar bilan solishtirish Norvegiyada gaz sanoati tuzilmasi sxemasi Norvegiyada shaxsiy guvohnoma Ushbu Evropa mamlakatidagi hayotning jiddiy kamchiliklari haqiqatan ham hayratlanarli soliqlar bilan bog'liq. Afsuski, Norvegiyadagi soliqlar qirollikning o'rtacha aholisining cho'ntagiga ham zarar yetkazadi. Bu tushunarli, chunki bu har yili barqaror o'sib borayotgan ijtimoiy nafaqalarni ta'minlashning yagona yo'li. Ba'zi ma'lumotlarga ko'ra, ish haqining uchdan bir qismidan ko'pi soliq cho'chqachilik bankiga tushadi. Qirollik aholisi to'g'ridan-to'g'ri, mulk va daromad solig'ini ehtiyotkorlik bilan to'laydi. Shuningdek, davlat tegishli xizmatlar va tovarlarning katta qismi uchun yig'im undiradi. Ushbu davlat hududida ishga kirishga muvaffaq bo'lgan chet ellik shaxs soliq to'lash majburiyatini oladi. Norvegiyada ishsizlik nafaqasini olishni xohlovchilar uchun quyidagi talablar mavjud :Korxonada ishlash muddati kamida 8 hafta;Ishini yo'qotgan shaxs Qirollikda bo'lgan dastlabki uch oy davomida ish bilan ta'minlangan;Ish vaqti 50 foizga qisqartirildi;Ishini yo'qotgan kishi faol ravishda yangi ish beruvchini qidirmoqda;Ishini yo'qotgan shaxs har ikki haftada ish kartasini taqdim etishi mumkin;Ishsizlik nafaqasini olmoqchi bo'lgan shaxs Norvegiya universitetlaridan birining talabasi emas;Ishini yo'qotgan va nafaqa olish uchun ariza bergan shaxs mamlakatda bo'lishining qonuniyligini tasdiqlovchi hujjatlarni taqdim etishi mumkin. Shahar bo'yicha Norvegiya ko'p shaharlari bilan xilma-xildir, ulardan ba'zilari: Oslo 580 000 Bergen 213 585 Fluro 8 230 Mosjoen 9 636 Trondxaym 147 139 Stavanger 121 610 Drobak 11 363 Jessheim 12 365 Drammenlar 90 722 Kristiansand 63 814 Hønefoss 13 678 Lileström 14 000 Alesund 44 096 Sandefjord 42 654 Narvik 14 114 Horten 17 660 Bude 34 073 Mo i Rana 17 853 Larvik 23 113 2020 yil uchun boshqa demografik ma'lumotlar ham aholi hayotida ijobiy tendentsiyani ko'rsatmoqda: • O'lganlar: 45 415. • Tabiiy o‘sish: 17983. • Migratsiya daromadi: 50 384. • Erkaklar: 2 734 266. • Ayollar: 2 734 266.

O'xshashlar

Polsha davlati
Qatar davlati
Turkmaniston davlati
Belgiya davlati
Germaniya davlati