Молиявий инфратузилма - Iqtisodiyot - Slaydlar

Молиявий инфратузилма

Yuklangan vaqt:

26.11.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

193.8037109375 KB

Ko'chirib olish

Молиявий инфратузилма

Режа: Молиявий инфратузилма ва унинг таркиби. Қимматбаҳо қоғозлар савдоси қоидалари. Бухгалтерия ҳисоби тизимлари.

Инфратузилма Жамият ёки унинг маълум бир соҳасида унинг фаолиятини амалга оширувчи (кўмаклашувчи) ташкилотлар йиғиндиси, бошқарув, алоқа тизими ва б.

Айнан молиявий инфратузилма исталган молиявий операциялар (товар ва хизматларни харид қилиш, пул ўтказмаларини амалга ошириш, кредит олиш ва ҳ.к.)нинг амалга оширилишини таъминлайди.

Мамлакат молия тизимининг марказий қисми молиявий инфратузилма ҳисобланади Молиявий инфратузилманинг ривожланганлик даражаси кўп ҳолларда мамлакат иқтисодиётининг молиявий сектори самарадорлигини ҳамда унинг инвестицион жозибадорлигини аниқлаб беради.

“ Молиявий битимлар тузиш, активлар ва рискни алмашишда фойдаланиладиган бозорлар ва бошқа институтлар мажмуига молиявий тизим дейилади”Молия тизими

Молия тизими Хўжалик юритувчи субъектлар молияси Давлат молияси ва маҳаллий молия Тижорат корхоналари ва ташкилотлари молияси Молиявий воситачилар молияси Нотижорат ташкилотлар молияси Давлат бюджети Давлат мақсадли фондлари Давлат кредити

Т.Б.Иванованинг фикрича Давлат, мамлакат иқтисодиётида фаолият олиб бораётган хўжалик юритувчи субъектлар ва уй хўжаликлари ўртасида молиявий ресурслар ва уларга доир ахборот оқимларининг ҳаракатини таъминловчи ташкилотларнинг йиғиндиси молиявий инфратузилма дейилади

С.П.Сартыковнинг фикрича, Молиявий инфратузилма деганда молиявий тизимнинг яхлит бир бутунлик сифатида фаолият юритиши учун талаб этиладиган молиявий институтлар, молиявий воситалар ва технологияларнинг йиғиндиси ҳисобланган молиявий тизимнинг асосий бўлаги тушунилади

Молиявий инфратузилма Ҳудуд ий Миллий Жаҳон

Молиявий инфратузилманинг мақсадлари: Жаҳон, миллий ва ҳудудий иқтисодиётни бир маромда ривожлантириш Молия бозорида қонун-қоидаларга риоя қилиш ва хавфсизликни таъминлаш Инвестицион фаолликни таъминлаш Инновацион технологияларни яратиш ва улардан фойдаланиш Кичик бизнесни қўллаб-қувватлаш

Молиявий инфратузилма элементлари Банк сектори инфратузилмаси Суғурта бозори инфратузилмаси Жамоа бўлиб инвестициялашнинг инфратузилмаси Молия вазир- лигиМарказий банк Суғурта компаниялари Бошқарув компаниялари инвестиция компаниясининг инвестиция ҳиссасини улар ўртасида тузилган шартномага мувофиқ бошқарадиган тижорат ташкилоти Тижорат банклари Қайта суғурталаш компаниялари Нодавлат пенсия фондлари Кредит ташкилотлари ва ҳ.к. Суғурта агентлари ва ҳ.к. Акциядорлик жамиятлари ва ҳ.к.

Молиявий инфратузилма элементлари Қимматли қоғозлар бозорининг профессионал иштирокчилари Қимматли қоғозлар бозорида мулк ҳуқуқи ҳисобини юритадиган тизим муассасалари (депозитарий) Қимматли қоғозлар бозорида савдо жараёнининг ташкилотчилари (фонд биржалари) Молиявий- иқтисодий ахборотларни йиғувчи ва тарқатувчи муассасалар (консалтинг компаниялари, рейтинг агентликлари) Ўзини-ўзи бошқариш институтлари (Савдо-саноат палаталари, банклар ассоциацияси)

Молиявий инфратузилма элементлари Инновация- ларни молиялашти- ришга йўналтирилади ган бюджет маблағлари Технологик ривожланти- риш мақсадида ташкил этиладиган бюджет ва бюджетдан ташқари фондлар Венчур фондлар (жамланган пул маблағларини фақатгина юқори хавфли венчур лойиҳаларига инвестиция қилиш учун мўлжалланган, бошқарув компанияси бошқарувидаги инвестиция компанияси ҳисобланади) Кафолат фондлари ва б.

Молиявий инфратузилма таркиби Функционал тизимости элементлар Функция Бошқарувчи тақсимловчи Назорат Тартибга солувчи-инвестицион Сервис Профессионал- ахборот берувчи Соҳалар Бюджет; Бюджетдан ташқари; Давлат қарзи Бюджет; Бюджетдан ташқари; Давлат қарзи Бозор: Капитал; Пул маблағлари; Валюта. Бозор: Фонд; Суғурта; Нодавлат пенсия фонди Барчаси Барчаси Объект ЎзР Олий Мажлис; ЎзРВМ; ЎзРМВ; ЎзРҒ; ЎзР ИқТ ва Камқисқар В; ДСҚ; ЎзПФ; ЎзДБҚ; Давлат Актив.бошқ. Агентлиги ЎзР ҲП; Давлат молиявий назорати Бош бошқармаси ЎзМБ ва ҳудудий бўлимлари; Тижорат банклари; Кредит ташкилот- лари; Лизинг ком. Ломбард; аукционлар Капитал бозорини ривожлантириш агентлиги; Биржа; Брокер; Инвестиция фонди; Суғурта ташкилотлари Консал-тинг компания; рейтинг агентлик-лар; Баҳолаш ташкилоти; таҳлилий агентлик; ЎзР Миллий ахборот агентлиги ОТМ, ўқув марказлари

Қимматли қоғозларни Ўзбекистон Республикаси ҳудудида жойлаштиришга ва уларнинг муомаласига, агар қонунда бошқача тартиб белгиланмаган бўлса, улар давлат рўйхатидан ўтказилганидан кейин йўл қўйилади Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси: Ўзбекистон Республикасининг норезидентлари томонидан чиқарилган қимматли қоғозларни Ўзбекистон Республикаси ҳудудида; Ўзбекистон Республикасининг резидентлари томонидан чиқарилган қимматли қоғозларни, бундан халқаро облигациялар мустасно Ўзбекистон Республикаси ҳудудидан ташқарида жойлаштириш ҳамда муомалага киритиш квоталари ва тартибини белгилайди. Қимматли қоғозларнинг қиймати, бундан халқаро облигациялар мустасно Ўзбекистон Республикаси миллий валютасида ифодаланади.

Қимматли қоғозларга доир битимларни тузиш ва рўйхатдан ўтказиш Қимматли қоғозларнинг уюшган савдосида қимматли қоғозларга доир битимларни тузиш ва рўйхатдан ўтказиш уларни ёзма равишда (қоғозда) расмийлаштириш заруратисиз электрон шаклда амалга оширилади. Қимматли қоғозларга доир бошқа битимлар ёзма шаклда тузилади ва қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда рўйхатдан ўтказилиши лозим. Уюшган бозорларда олди-сотди битимлари тузилганда улар юзасидан ҳисоб-китоб қилиш муддатлари қимматли қоғозлар савдосини ташкил қилиш қоидалари билан, бошқа ҳолларда эса олди-сотди шартномалари билан белгиланади. Белгиланган муддатлар бузилган тақдирда битим ҳақиқий эмас деб ҳисобланади. Фонд биржасида эмиссиявий қимматли қоғозларга доир битимлар тузилганда сотувчи (бундан эмитент мустасно) Ўзбекистон Республикаси Капитал бозорини ривожлантириш агентлиги ҳузуридаги Капитал бозорини ривожлантиришга кўмаклашиш жамғармасига битим суммасининг 0,01 фоизи миқдорида йиғим тўлайди.

Эмитентлар қимматли қоғозларни мустақил равишда, шунингдек банклар ва инвестиция воситачилари орқали жойлаштириш ҳуқуқига эга Қимматли қоғозларни жойлаштириш қуйидаги турларда амалга оширилиши мумкин: қимматли қоғозларни хусусий жойлаштириш (олдиндан маълум бўлган, сони чекланган инвесторлар орасида оммавий эълон бермаган ва реклама кампанияси ўтказмаган ҳолда ёпиқ обуна қилиш); қимматли қоғозларни оммавий жойлаштириш (сони чекланмаган инвесторлар орасида реклама кампаниясини ўтказган ҳолда очиқ обуна қилиш). Акцияларнинг очиқ обунаси қимматли қоғозларнинг уюшган савдосидагина ўтказилади. Банклар ва инвестиция воситачилари эмитентлар томонидан чиқарилган эмиссиявий қимматли қоғозлар чиқарилишининг жойлаштирилмаган қисмини сотиб олиш мажбуриятини олиб ёки олмаган ҳолда эмиссиявий қимматли қоғозларни эмитент номидан сотиш тўғрисида эмитентлар билан шартномалар тузиши мумкин.

Қимматли қоғозлар муомаласи қимматли қоғозлар бозорида юридик ва жисмоний шахслар томонидан битимлар тузиш орқали амалга оширилади. Бунда акцияларнинг олди-сотди битимлари қимматли қоғозларнинг уюшган савдосида амалга оширилади

Қимматли қоғозлар савдосининг ташкилотчилари қуйидагилардир: фонд биржаси; фонд бўлимини ташкил этган валюта биржаси; қимматли қоғозларнинг биржадан ташқари савдоси ташкилотчиси. Қимматли қоғозлар савдосининг ташкилотчилари риоя этилиши шарт бўлган қимматли қоғозлар савдосини ташкил қилиш қоидаларини тасдиқлайди. Қимматли қоғозлар савдосининг ташкилотчилари ўз фаолиятини тегишли лицензия асосида амалга оширади. Қимматли қоғозлар савдосининг ташкилотчилари сотувчидан сотувга қўйилаётган қимматли қоғозларни олдиндан баҳолаш ўтказилишини талаб қилишга, агар бундай талаб қонун ҳужжатларида белгиланмаган бўлса, шунингдек қимматли қоғозларни уларнинг номинал қийматидан паст нархда реализация қилишга тақиқ белгилашга ҳақли эмас.

Молиявий маълумотдан самарали фойдаланиш учун у маълум бир стандарт шаклида тақдим этилган бўлиши лозим. Молиявий ҳисоботлар тизимини ўрганувчи предмет ёки фан бухгалтерия ҳисоби дейилади. Бухгалтерия ҳисоби тизимлари умумий молиявий тизим инфратузилмасининг энг муҳим қисми ҳисобланади. Маълумки, дастлаб бухгалтерия ҳисоби тизимлари молиявий битимлар тузиш жараёнлари эволюцияси билан бирга параллел равишда ривожланган. Археологлар эрамиздан аввалги 2000 йилларга тегишли қадимги Вавилонда тузилган молиявий операциялар бўйича мураккаб ва батафсил ҳисоботларни топишган. Ҳозирги кунгача бухгалтерия ҳисоби тизимининг ривожланишида асосий “сакраш” бўлган икки томонлама ёзиш услубидаги бухгалтерия ҳисобига ўтиш – Италияда – Уйғониш даврида содир бўлди.

O'xshashlar

Молиявий ҳисоботи ва молиявий режалаштириш

Молиявий ҳисобот

Молиявий режалаштириш

Молиявий бозорлар

Молиявий сиёсат