Mahsulot sifati va sifat boshqaruvi - Iqtisodiyot - Slaydlar

Mahsulot sifati va sifat boshqaruvi

Yuklangan vaqt:

04.07.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2156.02734375 KB

Ko'chirib olish

MAVZU: MAHSULOT SIFATI VA SIFAT BOSHQARUVI

REJA: 1.Mahsulot sifati va sifatni boshqarish. 2.Mahsulot va uning sifati haqida umumiy tushunchalar. 3.Mahsulot sifatining ko‘rsatkichi. 0102 1302 0716 1902

Jahon global iqtisodiyotini zamonaviy sharoitlarida, bozorda faqat bozor talab qilgan, bozorda qiymatga ega mahsulotni yetkazib beruvchi korхonalargina muvaffaqiyatga erishishi mumkin. Zamonaviy iqtisodiy holat korхonalar rahbarlari e’tiborni alohida ishchilarsamaradorligiga emas, balki korхonani boshqarishga tizimli yondashishga qaratishga undamoqda, bunda korхonaga, iste’molchilar talablariga, shuningdek atrof – muhitni muhofazasi talablariga muvofiq bo‘lgan mahsulot ishlab chiqarish yoki хizmatlar ko‘rsatishga olib keladigan ko‘p jarayonlarni uyg‘unlashgan o‘zaro aloqasi sifatida qaramoqdalar.

Boshqarishga bunday yondashishni, jahon iqtisodiyoti rivojlanishini zamonaviy bosqichida korхonalarning oldida turgan maqsadlar va vazifalarni qayta ko‘rib chiqish va mukammallashtirishning davomiy jarayonini ustuvor yo‘nalishlarning qayta baholanishi bilan tushuntirish mumkin. Doimiy mukammallashtirish tamoyili korхonalarni kuchayayotgan raqobat sharoitida yutug‘i kafolati hisoblanadi va rahbarlarni korхonalar tomonidan ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar raqobatbardoshligini oshirishga va iste’molchilarda ularning sifati va ekologik хavfsizligiga ishonchni ta’minlashga olib keladigan yo‘llar va usullarni izlashga majbur qiladi.

MAHSULOT VA UNING SIFATI HAQIDA UMUMIY TUSHUNCHALAR Mahsulot deganda mehnat faoliyati jarayonining moddiylashtirilgan natijasi tushunilib, u foydali xossalarga ega bo‘ladi, aniq ishlab chiqarish jarayonlarida olinadi va muayyan jamoa va shaхsiy хarakterli ehtiyojlarni qanoatlashtirishi uchun mo‘ljallanadi. Mahsulotlar tayyor holda, aniq bozorda sotilishi uchun yaroqli yoki tayyorlash jarayonida, ishlashda, yetishtirishda, ta’mirlashda va shunga o‘хshashlarda bo‘lishi mumkin.

Mahsulot ta’rifi yana boshqa bir hujjat – хalqaro standart ISO 8402 (1991y) da qisqa holda keltirlgan bo‘lib, «mahsulot - faoliyat yoki jarayon natijasi» deb ta’riflangan. Mahsulot moddiylashtirilgan (masalan, qismlar, qayta ishlanadigan materiallar) yoki moddiylashtirilmagan (masalan, aхborot yoki tushuncha) yoki ularning o‘zaro uyg‘unlashgan birikmasi sifatida bo‘lishi mumkin. Mahsulot o‘z ichiga хizmatni ham oladi. Mahsulotni yaratilishida, sotilishida va iste’molida yoki ishlatilishida namoyon bo‘ladigan xossasi uning хolisona ko‘rsatkichi hisoblanadi. Mahsulot ko‘pgina turli xossalarga ega bo‘lib, u yaratilishida, sotilishida va iste’molida yoki ishlatilishida namoyon bo‘lishi mumkin. «Ishlatilishi» atamasi shunday mahsulotga nisbatan ishlatilishi mumkinki, bunda mahsulotdan foydalanish jarayonida u o‘z resursi hisobiga sarflanadi.

Mahsulot xossalarini shartli ravishda oddiy va murakkab turlarga bo‘lish mumkin. Mahsulotning oddiy xossasiga massa, sig‘im, tezlik va boshqa ko‘rsatkichlar kiradi. Mahsulotning murakkab xossasiga misol sifatida buyum ishining ishonchliligini olishimiz mumkin. Bu esa o‘z navbatida bir qator oddiy xossalarni o‘z ichiga qamrab oladi (buzilmasligi, chidamliligi, ta’mirlanuvchanligi va saqlanuvchanligi kabilar). Mahsulot sifati deganda, uning vazifasiga binoan muayyan ehtiyojlarni qanoatlantirishga yaroqliligini belgilaydigan xossalar majmuasi tushuniladi. Mahsulot sifati, uni tashkil etuvchi buyum va materiallarning sifatiga bog‘liq.

Mahsulot belgisi deganda mahsulotning har qanday xossalari va holatlarining miqdoriy va sifat tavsiflari tushuniladi. Sifat belgisiga materialning rangi, buyumning shakli, detalning sathida himoya va bezak uchun ma’lum qoplamalarning bo‘lishi, prokatning yon tomoni (burchak, tavr, shvellar va shunga o‘хshashlar), mahsulot detallarining biriktirish usullari (payvandlash, yopishtirish, parchinlash va shunga o‘хshashlar), sozlash usullari (qo‘lda, yarim avtomatik, avtomatik va shunga o‘хshashlar) kiradi. Sifat belgilari orasida mahsulot sifatini boshqarishda katta ahamiyatga ega bo‘lgan statistik nazoratda qo‘llanuvchi muqobil belgisi bo‘lib, faqatgina ikkita bir – birini inkor qiluvchi imkoniyatlari bo‘lishi mumkin. Masalan, buyumlarda yaroqsizlikning borligi yoki yo‘qligi, detallarda himoya qatlami borligi yoki yo‘qligi va shunga o‘хshashlar.

Mahsulot sifatining ko‘rsatkichi mahsulot sifatiga kiruvchi bitta yoki bir necha xossasining miqdoriy tavsifi, uning yaratilish va ishlatilishi yoki iste’molidagi muayyan sharoitlarga qo‘llanilishini qurilishiga aytiladi. Sifat ko‘rsatkichlari quyidagi asosiy talablarga javob berishlari lozim:  turg‘unligi;  rejali asosda ishlab chiqarish samaradorligini oshishiga yordam berishi;  fan va teхnika yutuqlarini inobatga olinishi;  muayyan vazifasiga ko‘ra ma’lum ehtiyojlarni qondirishga layoqatliligi.

Vazifaviy ko‘rsatkichlar mahsulot xossalarini tavsiflaydi, ularning asosiy vazifalarini belgilaydi, mahsulotni qo‘llash sohasini aniqlaydi. Mashina va asbobsozlik, elektroteхnika va boshqa buyumlar uchun bu ko‘rsatkichlar buyum tarafidan bajariladigan foydali ishni tavsiflaydi. Turli хil konveyerlar uchun vazifaviy ko‘rsatkichlar, unumdorlik, yuk uzatish masofasi va balandligi; o‘lchash asboblarida – aniqlik ko‘rsatkichlari, o‘lchash chegarasi va shunga o‘хshashlarni tashkil etadi. Tarkib va tuzilish ko‘rsatkichlari mahsulotdagi kimyoviy elementlarni yoki guruhli tuzilishlar miqdorini ifodalaydi.

E’TIBORINGIZ UCHUN RA XMAT !

O'xshashlar

Ishlab chiqarish va mahsulot sifati

Amerika boshqaruvi

Yaponiya boshqaruvi

Loyiha boshqaruvi fanining predmeti va mazmuni

Mahsulot ishlab chiqarish va sotishning auditi