Mahalliy soliqlar va yig'imlar - Iqtisodiyot - Slaydlar

Mahalliy soliqlar va yig'imlar

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1111.5 KB

Ko'chirib olish

Free Powerpoint Templates Page 1Mahalliy soliqlar va yig`imlar Bajardi: Tekshirdi:

Free Powerpoint Templates Page 2• Soliqlar byudjetga va davlat pul fondlariga kelib tushadigan, majburiy harakterga ega bo'lgan pul to'lovi munosabatlaridir. Shuningdek, soliqlar iqtisodiy kategoriya bo'lganligi uchun bozor iqtisodiyoti munosabatlari, shu jumladan, moliyaviy munosabatlar bilan chambarchas bog'liqdir. Bozor iqtisodiyoti erkin iqtisodiyotdir, ya'ni har bir huquqiy shaxs, tadbirkor o'z tovariga erkin baho belgilashi, mahsulot etkazib beruvchini topishi va o'zi iste'molchini topib unga mahsulotni sotish huquqiga ega.

Free Powerpoint Templates Page 3• Shuning uchun davlat ularning bir qism daromadlarini taqsimlab, byudjetga oddiy ajratma sifatida ololmaydi. Soliq qilib olish uchun Oliy majlisning qarori zarur, ya'ni qonun bilan olingan to'lov byudzjetga o'tadi. Erkin iqtisodiyot sharoitida soliqlar ham erkin, ochiq, aniq bo'ladi, demokratik to'lovga aylanadi.

Free Powerpoint Templates Page 4• Har qaysi davlatning soliq bo'yicha qonunchiligiga, boshqa huquqiy- me'yoriy xujjatlariga, qolaversa milliy mentalitetiga ko'ra soliqlar turli guruhlarga va shakllarga ajratiladi. O'zbekiston Respublikasi xududida soliqlar byujdetga to'lanishiga bog'liq holda ikki toifaga bulinadi: • • Umumdavlat soliqlari; • • Mahalliy soliqlar va yig'imlari.

Free Powerpoint Templates Page 5Umumdavlat va mahalliy soliqlar • U mumdavlat soliqlari har yili qonuniy tartibda belgilanadigan normativlar bo'yicha tegishli byudjetlar o'rtasida taqsimlanadi. • Soliqlar soliqqa tortish ob'ektiga qarab beshta asosiy guruhga bo'linadi: • • Oborotdan olinadigan soliqlar; • • Daromaddan olinadigan soliqlar; • • Mol —mulk qiymatidan olinadigan soliqlar; • • Er maydoniga qarab olinadigan soliqlar; • • Xarajatlarga qarab olinadigan soliqlar.

Free Powerpoint Templates Page 6O`zbekiston Respublikasi davlat byudjetida soliqlarning hissasi (foizda) T/r Ko`rsatkichlar Y i l l a r 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1. Davlat byudjeti daromadlari- jami 100 100 100 100 100 100 2. Shu jumladan: 3 Soliq tushumlari 91,4 95,3 95,7 96,9 93,3 92,2 4 Ulardan bevosita soliqlar 36,8 37,5 39,7 49,5 46,3 44,8 5 bilvosita soliqlar 54,6 57,8 56,0 46,4 47,0 47,4 6 Boshqa tushumlar 8,6 4,7 4,3 3,1 6,7 7,8

Free Powerpoint Templates Page 7Mahalliy soliqlar mahalliy, viloyat, shahar va tuman byudjetiga to'lanishi lozim bo'lgan soliq to'lovlari hisoblanadi. • Mahalliy soliqlar • 1. Yuridik shaxslardan olinadigan daromad (foyda) solig'i Mol mulk solig'i 2. Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig'i Er solig'i 3. Aksiz solig'i Obodonchilik uchun yig'im 5. Er osti boyliklaridan foydalanganlik uchun soliq Savdo-sotiq qilish uchun yig'im

Free Powerpoint Templates Page 8• Mahalliy soliqlar xukumatlar bajaradigan vazifalariga qarab belgilanib, ularga doimiy va to'liq biriktirib beriladi. Mahalliy xukumatlar asosan aholiga yaqin bo'lganligidan ularga ijtimoiy masalalarni, maktab, sog'liqni saqlash, madaniyat, maorif, shahar va qishloqlar obodonchiligi kabi vazifalarni bajaradi. Lekin bu soliqlar va yig'imlar ularning byudjet xarajatlarining 30-40 foizini qoplaydi, xolos. Keyingi vaqtlarda mahalliy byudjetlar daromadlari salmog'ini 50-60 foizga yetkazish kabi xukumat qarorlari mavjud. Mahalliy byudjetlar daromadlarini ko'paytirish eng dolzarb masalalardan biridir. Faqat o'z daromad manbaiga to'liq ega bo'lgan mahalliy xukumatlar o'z faoliyatlarini to'liq amalga oshirishlari mumkin. Aks xolda, xar xil moliyaviy kamchiliklar yuzaga kelishi ehtimoli bor. Mahalliy soliqlarning muxim xususiyati shundaki, ular faqat shu xududning byudjetga tushadi. Boshqa byudjetlarga ajratmalar berilmaydi.

Free Powerpoint Templates Page 9• Mol-mulk qiymatidan olinadigan soliqlarga mol-mulk solig'i, ekologiya, avtomobil mashitnalarini qayta sotish solig'i va boshqalar kiradi

Free Powerpoint Templates Page 10• Iqtisodiy mohiyatiga qarab soliqlar egri va to'g'ri soliqlarga yoki bevosita va bilvosita bo'linadi. To'g'ri soliqlarni to'g'ridan to'g'ri soliq o'lovchilarning o'zi to'laydi, ya'ni soliqni huquqiy to'lovchisi ham, haqiqiy to'lovchisi ham bitta shaxs bo'ladi. To'g'ri soliq yukini boshqalarga ortish holati bu yerda bo'lmaydi. Bu soliqlarga hamma daromaddan to'lanadigan va barcha mulk soliqlari kiradi.

Free Powerpoint Templates Page 11• To'g'ri soliqlardan to'g'ridan-to'g'ri daromaddan soliq to'langanligi uchun soliqlar stavkasining kamaytirilishi korxonalar daromadining ko'p qismini ularga qoldirib, investitsiya faoliyatini kengaytirish imkonini yaratib, bozor iqtisodiyotini rivojlantiradi. Bu soliqlarning stavkalari ko'paytirilsa, biznes imkoniyatlari kamaya borib, iqtisodiy rivojlanishni susaytiradi. Demak bu guruh soliqlarning stavkalari to'g'ridan-to'g'ri bozor iqtisodiyoti bilan chambarchas bog'langandir.

Free Powerpoint Templates Page 12• Egri soliqlarni huquqiy to'lovchilari mahsulot (ish, xizmatni) yuklab yuboruvchilardir (xizmat ko'rsatuvchilardir). Lekin soliq og'irligini haqiqatdan ham byudjetga to'lovchilari tovar (ish, xizmat) ni iste'mol qiluvchilardir, ya'ni haqiqiy soliq to'lovchilar bu erda yashiringan. Bu soliqlar tovar (ish, xizmat) qiymati ustiga ustama ravishda qo'yiladi.

Free Powerpoint Templates Page 13• Egri soliqlar stavkasining asosli ravishda oshirilishi korxonalar faoliyatining moliyaviy yakuniga to'g'ridan to'g'ri ta'sir etmaydi, ya'ni investitsion faoliyatini qisqartirmaydi. Ammo soliq stavkasi tahlil qilinmasdan oshirib yuborilsa korxonalar sotish qiyinchiligiga uchrab foyda olishni ham byudjetga to'lovlarni ham kamaytirishi mumkin.

Free Powerpoint Templates Page 14 Bu soliqlarning yana bir tomoni muomaladagi ortiqcha pul massasini kamaytirib, inqirozni jilovlab boradi. Biroq bu soliqlar mehnat bilan band bo'lgan aholining real daromadini pasaytiradi. Korxonalarda to'g'ri soliqlar stavkasini kamaytirish hisobiga berilgan imkoniyat ko'proq mahsulot ishlab chiqarishni ko'paytirib, tovarlar assortimentining oshishini ta'minlashi kerak.

Free Powerpoint Templates Page 15• Jahon soliq amaliyotida to'g'ri va egri soliqlar nisbatiga qarab u yoki bu mamlakat iqtisodiyotini rivojlanishi yoki iqtisodiy qiyinchiliklarni borligini tahlil qilib berish mumkin. Masalan. AQSh da to'g'ri soliqlar salmog'ining byudjet daromadida 90 foizga yaqin bo'lishi bu erda rivojlangan bozor iqtisodiyoti mavjudligidan darak beradi.

Free Powerpoint Templates Page 16• Egri soliqlar tarkibiga QQS, aktsiz solig'i, bojxona boji, er osti boyliklaridan foydalanish soliqlari kiradi. Yuqorida aytib o'tilganidek, to'g'ri va egri soliqlar yagona soliq tizimini tashkil etib bir-biri bilan o'zaro bog'langan. Umumiy soliq summasi o'zgarmagan holda birining stavkasini kamaytirish ikkinchisini stavkasini oshirishni talab etadi. • Soliqlarning umudavlat (respublika) va mahalliy soliqlarga bo'linishi hukumat idoralarining respublika hukumati va mahalliy hukumatlarga bo'linishi asosida kelib chiqadi. Har bir hokimiyat idoralari o'zlarining bajaradigan muhim vazifalaridan kelib chiqib, o'z byudjetiga va uni ta'minlaydigan soliqlarga ega bo'lishi kerak.

Free Powerpoint Templates Page 17• Respublika hukumati umumdavlat miqyosida katta vazifalarni mudofaa, xavfsizlikni saqlash, tartib intizom infrastrukturasini yaratish, mehnatkashlarga ijtimoiy himoyasini tashkil etish va boshqa bir qator yirik vazifalarni bajaradi. Shuning uchun uning byudjeti ham soliqlari ham salmoqli bo'lishi shart. QQS, aktsiz solig'i, yuridik shaxslarning daromadi (foydasi)dan, fuqarolar daromadidan olingan soliqlar respublika byudjetiga tushadi. Umumdavlat soliqlarining muhim xususiyati shundaki, respublika byudjetiga tushadigan soliqlardan mahalliy byudjetlarni boshqarib borish uchun ajratma sifatida tushushi mumkin.

Free Powerpoint Templates Page 18• Mahalliy soliqlar hukumatlar bajaradigan vazifalariga qarab belgilanib, ularga doimiy va to'liq biriktirib beriladi. Mahalliy hukumatlar asosan mehnatkashlarga yaqin bo'lganligidan ularga ijtimoiy masalalarni maktab, sog'liqni saqlash, madaniyat, maorif, shahar va qishloqlar obodonchiligi kabi vazifalarni bajaradi.

Free Powerpoint Templates Page 19Yer solig`ining tavsifiy belgilari Yer solig’i Proporsional soliq Mahalliy soliqBevosita soliq

Free Powerpoint Templates Page 20• Yerdаn fоydаlаngаnlik uchun hаq to`lаnаdi. Yer uchun hаq ikki ko`rinishdа bo`lishi mumkin: • 1) o`z egаligidа vа fоydаlаnishidа hаmdа mulkidа yer uchаstkаlаri bo`lgаn yuridik vа jismоniy shахslаr yer sоlig`i to`lаydilаr; • 2) yer uchаstkаlаri ijаrаgа berilgаndа yer uchun hаq ijаrа hаqi shаklidа to`lаnаdi. Ijаrа hаqi tаrаflаrning kеlishuvigа muvоfiq bеlgilаnаdi, lеkin u yer sоlig`i stаvkаsining bir bаrobаridаn kаm vа uch bаrobаridаn ko`p bo`lmаsligi kerаk; yerdаn qishlоq хo`jаlik ehtiyojlаri uchun fоydаlаnilgаn tаqdirdа ijаrа hаqi yer sоlig`i stаvkаsining bir bаrobаri miqdоridа bo`lаdi. • Bеlgilаngаn tаrtibdа tаqdim etilgаn yer uchаstkаlаri uchun ulаrdаn fоydаlаnish-fоydаlаnmаsligidаn qаt’iy nаzаr yer sоlig`i to`lаnаdi. Sоliq to`lоvchining jоylаshgаn jоyidаn qаt’iy nаzаr yer sоlig`i yer uchаstkаsi jоylаshgаn tumаn yoki shаhаr byudjеtigа to`lаnаdi.

Free Powerpoint Templates Page 21Misol. • Tuman markazi bo`lgan shaharning 2-zonasida joylashgan qurilish tashkiloti egallagan yer uchastkasi maydoni 3,76 ga (bu zonada belgilangan stavka 1ga uchun 2124,0 ming so`m). Shundan soliq solinmaydigan yer uchastkalari maydoni 0,42ga. Bundan tashqari tumanning cho`l zonasida beton tayyorlash ssexi bo`lib, u 4,58 ga maydonni egallagan (bu zonada belgilangan stavka 1 ga uchun 113,4 so`m). Tashkilot to`lashi lozim bo`lgan yer solig`i summasi • (3,76-0,42)·2124,0+(4,58·113,4)=7094679,4 so`mni tashkil etadi.

Free Powerpoint Templates Page 22Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati. • 1. S. Rahmonov "Soliq imtiyozi - rivojlanish kafolati" Xalq so'zi 2009 - yil 28 - yanvar • 2. Qudratov Botir "Soliq va axborot texnologiyalari" Xabar 2010 - yil 16 - aprel • 3. A. Boliyev "Soliq sohasidagi dolzarb vazifalar" Xalq so'zi 2010 - yil 17 - fevral • 4. A. Altiyev "Soliq qommchiligi yanada takomillashtirildi" Xalq so'zi 2010 - yil 15 - yanvar • 5. D. Ulug'murodov "Soliq imtiyozi - manfaatdorlik garovi" Hayot maktabi 2009 - yil 5 - mart • 6. I. Karimov Soliq to'lovchining jurnali 2010 -yil iyul 7-son • 7. F. Bozorov "Soliq tizimi orqali tadbirkorlik tuzilmalarining innovatsion - investitsion faolligini rag'batlantirish" B.P.K. jurnali 2010 - yil 9 - son • 8. Sherzod Jalilov "Yoqilg'i - energetika korxonalarini soliqqa tortish mexanizmini rivojlantirish yo'llari" B.P.K. jurnali 2010 - yil 1 1-son • 9. Odiljon Kamolov "Moliyaviy innovatsionlar: soliq tizimidagi interaktiv xizmatlaf ' B.P.K. jurnali 2010 - yil 11- son • 10. E. Gadoyev "Inqirozga qarshi choralar: soliq imtiyozlarining maqsadi" B.P.K. jurnali 2010 - yil 12 - son • 11. A. Shamsiyev "E'tiroz va unga asos" Soliq to'lovchining jurnali 2011 - yil iyul • 12. U. Hotamov "Turar joyni ijaraga berish, daromad va soliq" Hurriyat gazetasi 2012 -yil 28 -fevral • 13 .Ilyos Rahmatov "Yangi amaliyotning afzalliklari" O'zbekiston ovozi gazetasi" 2012 -yil 16-aprel • 14. A. Husainov "Soliq-iqtisodiyotning yuragi" Qonun himoyasida jurnali 2004 - yil 1-son • 15. B. Isroilov "Soliq nazorati va uni tashkil etish" Soliq va bojxona xabarlari 2005 - yil 31-oktabr • 16. A. Amonov "Soliqlar va bozor muvozanati" O'zbekiston ovozi 2005 - yil 25 - oktabr • 17. B. Isroilov "Yagona soliq to'lovchining nozik jihatlari" Soliq va bojxona xabarlari 2005 - yil 25- oktabr

O'xshashlar

Egri va to'g'ri soliqlar

Umumdavlat soliqlar va yig`imlar

Soliqlar va soliqqa tortishning iqtisodiy mohiyati

Jismoniy shaxslardan olinadigan soliqlar

Soliqlar va boshqa majburiy to’lovlarning turlari va elementlari