logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Iqtisodiyot
  4. Davlat byudjeti. Soliqlar

Davlat byudjeti. Soliqlar

Yuklangan vaqt:

19.07.2025

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

4671.26171875 KB
Ko'chirib olish
1MAVZU. DAVLAT BYUDJETI. SOLIQLAR 1 • Davlat budjetining mohiyati va funksiyalari. 2 • Soliqlarning turlari va funksiyalari. 3 • Davlat budjetining soliqlarga ko’ra tarkibi. Laffer egri chizig’i. 4 • Davlat budjeti xarajatlari. 5 • O’zbekiston Respublikasida soliq islohotlarining asosiy yo’nalishlari. Reja:01 01 01 0814 0203 01 10 0403 01 0814 0503 01 0814 06 01 1129 2321 13 21. Davlat budjetining mohiyati va funksiyalari. Davlatning asosiy funksiyalari: Davlatning o’z iqtisodiy funksiyalarini bajarishda moliyaviy manba sifatida davlat byujetiga tayanadi. Davlat byujetini mamlakat moliya tizimining markaziy unsuri bo’lib makroiqtisodiy barqarorlikni ta’minlashda muhim ro’l o’ynaydi. Davlat byujeti daromadlari soliq va soliq bo’lmagan tushumlar hisobiga shakllansada, makroiqtisodiy tahlilda u soliqlar hisobigagina shakllanadi deb qaraladi. Davlat bydejeti Daromadlar Хаrajatlar 408 15 07 15 07 1B 07 08 182129 2129 08 221D26 221D26 08090A0B090C 0809 1D1E Davlat bujeti Daromadlar Xarajatlar Bu byujetga tushadigan barcha pul mablag’lari bo’lib, ular asosan soliqlardan iborat. Bu davlatning o’z vazifalarini bajarish uchun ketadigan pul mablag’lari. 508 Davlat byujetining holati Bu xarajatlarning daromadlardan oshib ketishidir. Bu daromadlarning xarajatlardan oshib ketishidir.Byujet defitsiti Byujet profitsiti 6 Budjet defitsitining bartaraf qilish yo’llari 7 Ayrim rivojlangan davlatlarda budjet taqchilligi darajasi YaIMga nisbatan %da 8 2. Soliqning turlari va funksiyalari. Soliq Bu davlatning o’z vazifalarini amalga oshirishi uchun zarur bo’lgan moliyaviy mablag’larni shakllantirish maqsadida jismoniy va huquqiy shaxslardan byujetga majburiy to’lovlarni undirish shaklidir . Soliq tizimi Davlat tomonidan olinadigan soliqlar hamda ularning tashkil qilinish shakl va usullari 9 Soliqlarning asosiy vazifalari 10 Soliq hajmining o’sib borishini taqozo qiladigan omillar 11 Soliq stavkasini belgilash tamoyillari 12 Soliq imtizoylarining asosiy turlari 13 Soliqning asosiy turlari 14 Soliq tizimida mavjud soliqlar Soliq turi Soliq stavkasi Yridik shaxslardan olinadigan foyda solig’i 9 % Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’i 12 % Qo’shilgan qiymat solig’i 12 % Aktsiz solig’i Тоvar turiga qaarab Yer qaridan foydalanuvchilar uchun soliqlar va maxsus to’lovlar Resurs turiga qarab Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq Маnsabiga qarab Mol-mulk solig’i 0,75(0,9%, 1,13%) %, 3,5 % Yer solig’i Joylashgan joyi va unumdorligiga qarab Obodonlashtirish va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig’i Yuridik shaxsning sof foydasidan 8 % Jismoniy shaxslardan transport vositalariga benzin, dizel yoqilg’isi va gaz ishlatganlik uchun olinadigan soliq Benzin, diz yoki. – 175 c 1 l Suyuq gaz – 140 с.1л Siqilgan gaz – 175 с. 1m.kub. 15 Kichik biznes subektlari uchun soliq solishning soddalashtirilgan tartibi Soliq turi Soliq stavkasi Yagona soliq to’lovi Yalpi tushumdan 6 % Yagona yer solig’i Yerlarning normativ qiymatidan 6 % Tadbirkorlik faoliyatining ayrim turlari bo’yicha qat’iy belgilangan soliq Faoliyat turiga qarab tabaqalashtirilgan Stavka qo’llaniladi (Eng kam ish haqi nisbati miqdorida). 16 Soliq tizimida mavjud majburiy to’lovlar To’lov turi stavkasi 1. Ijtimoiy jamg’armalarga majburiy to’lovlar: Yagona ijtimoiy to’lov 25 %  Byujetdan tashqari pensiya fondiga 24,8 %  Bandlikka ko’maklashish davlat fondiga 0,1 %  Kasaba uyushmasi fondiga 0,1 % Fuqarolarning byujetdan tashqari pensiya jamg’armasiga sug’urta badallari 4,5 % Byujetdan tashqari pensiya jamg’armasiga majburiy ajratmalar 1,0 % 17 Soliq tizimida mavjud majburiy to’lovlar To’lov turi Stavkasi 2. Respublika yo’l jamg’armasiga majburiy ajratmalar Тarmoqlar xususiyatidan kelib chiqib, foizlarda 3Davlat boji Davlat boji- yuridik ahamiyatga molik harakatlarni amalga oshirganlik va (yoki) bunday harakatlar uchun vakolatni muassasalar va (yoki) mansabdor shaxslar tomonidan hujjatlar berganlik uchun olinadigan majburiy to’lovdir. (Soliq kodeksi 326-modda ) 5. Ayrim turdagi tovarlar bilan chakana savdo qilish va ayrim turdagi xizmatlarni ko’rsatish huquqi uchun yig’im  Alkogolli mahsulotlar – bir oylik savdo uchun eng kam oylik ish haqininng 5 baravari miqdorida;  Qimmmatbaho metallar va qimmatbaho toshlardan yasalgan buyumlar savdosi uchun – bir oylik savdo uchun eng kam oylik ish haqining 3,5 baravari miqdorida; 18 Davlatning byujet-soliq siyosati 1908 1B12 Davlat tomonidan moliyaviy yordam Dotatsiya shaklida Subsidiya shaklida 2008 17 2021 23 Daromadlarni qayta qatsimlanishi: 1. Аholi o’rtasida 2. Таrmoqlar o’rtasida 3. Hududlar o’rtasida 21 Hududlar o’rtasida 1. Маhalliy soliqlarni hududlarning o’zining tasarrufida qoldirish 2. Umumdavlat soliqlaridan mahalliy soliqlarga ajratiladigan qismini ko’paytirish orqali 22 Hududlar o’rtasidagi nomutanosiblik mamlakat taraqqiyotiga salbiy ta’sir ko’rsatadi . 1. Маlakali kadrlarning taraqqiyot rivojlangan va sharoit qulay joyga intilishi 2. Kapitalni qochishi 23 Soliqlar majburiy to’lovni ifoda etuvchi pul munosabatlarini bildirib, bu munosabatlar soliq to’lovchilar ( huquqiy va jismoniy shaxslar ) bilan soliqni o’z mulkiga aylantiruvchi davlat o’rtasida yuzaga keladi. Soliq munosabati bilish uchun davlat mamlakatda yaratilgan yalpi ichki mahsulot qiymatini taqsimlash yili bilan majburan davlat byujetiga mablag’ to’plash jarayonini amalga oshiradi. Soliqlarning funksiyalari 2410 2019 17 26 2319 10 2314 17 2014 Soliqlarning o’ziga xos belgilari Xazinaga tushushlik Qat’iylik DoimiylikAniq soliq to’lovchi uchun ekvivalentsizlik Majburiylik 25 Soliqlarning funksiyalari Qayta taqsimlash Nazorat qilishRag’batlanish Fiskal 26 Soliqlarni guruhlari Bevosita (to’g’ri) Resurs to’lovlariva mulk solig’i 1. Коrxonalarni daromadlaridan olinadigan soliq 2. Jismoniy shaxslar daromadlaridan olinadigan soliqlar 3. Individual tadbirkorlardan olinadigan qayd etilgan soliqlar 4. Ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish solig’i 1. Yuridik shaxslarni mulkiga solinadigan soliq 2. Jismoniy shaxslarni mulkiga solinadigan soliq 3. Yer qaridan foydalanganligi uchun soliq 4. Suv resurslaridan foydalanganligi uchun soliq 5. Yer solig’iBilvosita (egri) 1. Qo’shilgan qiymat solig’i 2. Аktsiz solig’I 3. Jismoniy shaxslardan benzin, dizel yoqilg’isi va transport uchun olinadigan soliq 4. Bojxona bojlari 5. Jismoniy shaxslardan yagona bojxona to’lovi 27 Soliqlar soliqqa tortish obektiga qarab Оborotdan olinadigan soliqlar Daromaddan olinadigan soliqlar Мol-mulk qiymatidan olinadigan soliqlaar Yer maydoniga qarab olinafigan soliqlar 28 O’zbekiston Respublikasida soliqlar tizimi tarkibi Umumdavlat soliqlari Маhalliy soliqlar va yig’imlar 1, Yridik shaxslar daromadiga (foydasiga) soliq.. 2.Jismoniy shaxslar daromadiga soliq.. 3.Qo;shilgan qiymat solig’i. 4.Aktsiz solig’i. 5.Yer osti boyliklaridan foydalanish solig’i. 6.Suv resurslaridan foydalanilganlik uchun soliq.. 7.Savdo va umumiy ovqatlanish tasgkilotlaridan yalpi daromad solig’i. 8.Bojxona boji. 9..Davlat boji. 10.Qimmatli qog’ozlarni ro’yxatdan o’tkazish yig’imi . 11.Boshqa daromadlar. 1.Моl-mulk solig’i. 2Yer solig’i. 3.Yagona soliq.. 4.Infratuzilmani rivojlantirish solig’i. 5.Jismoniy shaxslarning chetdan tovarlar olib kelganligi uchun yagona bojxona to’lovi. 6.Jismoniy shaxslarning transport yoqilg’isi uchun is’temol solig’i. 7.Savdo huquq yig’imi, shu jumladan alohida tovarlarni turlarini sotish litsenziya yig’imi . 8. Ishbilarmonlik bilan shug’ullanuvchi huquqiy hamda jismoniy shaxslar ro’yhatdan o’tkazish yig’imi. 9.Boshqa to’lovlar. 29 Nobyujet davlat jamg’armalari 1. МB huzuridagi pensiya jamg’armasi 2. МВ huzuridagi Respublika yo’l jamg’armasi 3. МВ huzuidagi UTM, КХК, АL hamda tibbiyot muassasalarini rekonstruksiya qilish, capital ta’mirlash va jihozlash nobyujet jamg’armasi 4. Bandlikka ko’maklashish jamg’armasi 5. Replika kasaba uyushmalari jamg’armasi 30 Byujetlarning soliq tushumlarining ( jami soliq to’lovlarining) YaIM dagi ulishi soliq yuki deyiladi. Soliq yuki= DBD/YaIM*100% Soliq yuki Jami soliq yuki jamlanma byujet daromadlarining YaIM ga nisbati ulishi ko’rinishda aniqlanadi . Jami soliq yuki= JBD/YaIM*100% 31 Jamlanma byujet = Davlat byujeti + Nobyujet davlat jamg’armalari 32 33 34 35 Byujet xarajatlari Хаrajatlar turlari Ulushi Jami 31582,3 mlrd so’m 1. Ijtimoiy soha 2. Ijtimoiy himoya 3. Iqtisodiyotga xarajatlar 4. Markazlashgab investitsiyalarni moliyalashtirish xarajatlari 5. Davlat boshqaruv va sud organlari ta’minlash xarajatlari 6. Boshqa xarajatlar 100% 1. 50,47% 2. 9% 3. 10,71 % 4. 4,1% 5. 3,17% 6. 22,55% 36 Davlat byujeti xarajatlarining yarmidan ko’pi quyidagilarga yo’naltiriladi Byujet muassasalarini va tashkilotlari hodimlarining ish haqi, barcga turdagi pensiyalar va ijtimoiy hafaqalar. Stipendiyalarning miqdorini inflyatsiya darajasidan yuqoriroq darajada oshirish. Bundan ko’zlangan maqsad respublika aholisining turmush darajasini yanada oshirish va fuqarolarga ijtimoiy madadni kuchaytirishdan iborat.Byujet muassasalarini va tashkilotlari hodimlarining ish haqi, barcga turdagi pensiyalar va ijtimoiy hafaqalar. Stipendiyalarning miqdorini inflyatsiya darajasidan yuqoriroq darajada oshirish. Bundan ko’zlangan maqsad respublika aholisining turmush darajasini yanada oshirish va fuqarolarga ijtimoiy madadni kuchaytirishdan iborat. Jamiyatni yangilash va o’tkazilayotgan islohotlarning asosiy bo’g’ini sifatida ta’limini rivojlantirish, davlat umum milliy dasturini amalga oshirish uchun buning doirasida, umum ta’lim maktablari o’qituvchilarining turmush darajasini yaxsgilash, ijtimoiy-maishiy va moddiy shart-sharoitlar yaratish, ularni qo’llab- quvvatlash maqsadida umum ta’lim maktablarining o’qtuvchilarining, birinchi navbatda boshlang’ich sinf o’qtuvchilarining mehnatlarini moddiy rag’batlantirishni kuchaytirish bo’yicha chora-tadbirlarni amalga oshiriladi . Jamiyatni yangilash va o’tkazilayotgan islohotlarning asosiy bo’g’ini sifatida ta’limini rivojlantirish, davlat umum milliy dasturini amalga oshirish uchun buning doirasida, umum ta’lim maktablari o’qituvchilarining turmush darajasini yaxsgilash, ijtimoiy-maishiy va moddiy shart-sharoitlar yaratish, ularni qo’llab- quvvatlash maqsadida umum ta’lim maktablarining o’qtuvchilarining, birinchi navbatda boshlang’ich sinf o’qtuvchilarining mehnatlarini moddiy rag’batlantirishni kuchaytirish bo’yicha chora-tadbirlarni amalga oshiriladi . Davlat byujeti xarajatlari 3708 O’zbekiston Respublikasida soliq siyosati siyosati va soliq islohotlarining asosiy yo’nalishlari O’zbekiston Respublikasida amalga oshirilayotgan soliq siyosati iqtisodiyotni modernizatsiya qilish va texnik qayta qurollantirishda soliqlarning rolini oshirish, ukarning rag’batlantiruvchi funksiyasini kuchaytirish, soliqlarni unifikatsiya qilish , soliq stavkalarini pasaytirish, iqtisodiyotga soliq yukini kamaytirish kabi yo’nalishlarda olib borilmoqda. Soliq islohotlari bevosita soliqlarning stavkalarini kamaytirish, resurs to’lovlari va mulk solig’i bo’yicha tushumlarning davlat byujetidagi ulushini oshirishga qaratilgan. 38 39E’tiboringiz uchun rahmat!!!0E29 19 27

O'xshashlar

Davlat byudjeti
Davlat byudjeti profitsitining negativ oqibatlari
Soliqlarning davlat byudjeti daromadlaridagi o`rni
Davlat byudjeti daromadlarini shakllantirishda davlat qimmatli qogʻozlaridan foydalanishning samaradorligi
Aksiz solig'ining soliq tizimi va davlat byudjeti daromadlarida o`rni