logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Iqtisodiyot
  4. Korporativ obligatsiyalar

Korporativ obligatsiyalar

Yuklangan vaqt:

18.04.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

4789.6865234375 KB
Ko'chirib olish
KORPORATIV OBLIGATSIYALAR KIRISH Bozor iqtisodiyoti sharoitida tad birkorlik subyektlari hisoblangan korxona va tashkilotlar faoliyatining uzluksizligi, yangi loyihalarni ishga tushirish moliyaviy ta’minotga bevosita bog‘liq. Boshqa tomon dan bugungi keskin raqobat sharoitida tad birkorlik subyektlarining o‘z mablag‘lari har doim ham yetarli bo‘lavermaydi. Shu boisdan xalqaro amaliyotda mas’uliyati cheklangan va aksiyadorlik jamiyatlari qarz kapitali jalb qilish orqali ham o‘z faoliyatlarini rivoj lantirishga intiladilar. Korporativ obligatsiya larning vujudga kelishi. Korporativ obligatsiyalar — aksiyadorlik jamiyatlari, mas’uliyati cheklangan va qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyatlar tomonidan chiqariladigan obligatsiyalardir. Frederic S.Mishkin, Stanley G.Eakinslar davlat g‘azna obligatsiyalari, munitsipal obligatsiyalar, korporativ obligatsiya larning muomalaga chiqarilishi va joylash tirilishi, obligatsiyalarning kafolatlangan ligi, ta’minlanganligi kabilarga e’tibor qaratadi. Shuningdek korporativ obligatsi yalarning haqiqiy bahosini, daromadlili gini, risklilik darajasini aniqlash hamda shu asosda korporativ obligatsiyalarga investitsiyalash amaliyotlari borasida tadqiqotlar o‘tkazgan. Oskar Kowalewski, Paweł Pisany korporativ obligatsiyalar bozorining rivojlanish ten densiyalarini Osiyoning bir nechta davlatla rida tadqiq qilishgan. Ular o‘z tadqiqotlarida korporativ obligatsiyalar bozorining rivoj lanishida makroiqtisodiy va institutsio nal omillar ta’sirini baholashgan. Shuning dek, tadqiqot natijalari kredit huquqlari, mahalliy kredit bozori va korporativ obli gatsiyalar emissiya qiymati o‘rtasida yuqori korrelyatsiya mavjudligini ko‘rsatgan. I.L.Butikov obligatsiyalarning nazariy va amaliy jihatlari borasida tadqiqotlar o‘tkazib, ularning aksiyalarga nisbatan farqli jihatlari, tasniflanishi, emitentlar tarkibi, muomalaga chiqarilish shartlari, so‘ndirilishi majburiyligi, daromadliligi, davlat, mahalliy (munitsipal), korxonalar obligatsiyalari kabilarga alohida e’tibor qaratib, korporativ obligatsiyalar muomalasi xususi yatlariga batafsil to‘xtalib o‘tgan. N.R.Tursunova esa respublikamizda korpo rativ moliyaviy ta’minotni samarali tash kil etish nuqtai nazaridan korporativ obli gatsiyalar muomalasi joriy holatini tahlil qilib, mavjud muammolarga alohida e’tibor qaratgan hamda milliy emitentlar tomoni dan ichki bozorda korporativ obligatsiyalar joylashtirishni kengaytirish va istiqbolda xalqaro bozorlarda korporativ yevroobli gatsiyalar joylashtirishga erishish kabilar bo‘yicha o‘z taklif va tavsiyalarini ilgari sur gan. , Oxirgi yillarda mamlakatimizdagi davlat ishtirokidagi tijorat banklari va yirik kompaniyalar tomonidan xalqaro kapital bozoridan yevroobligatsiyalar joylashtirish orqali kapital jalb qilishga ustuvor dara jada e’tibor qaratilmoqda. Lekin ularning bu borada milliy fond bozoridagi faolligi yuqori darajada, deya olmaymiz. Boshqa tomon dan 2020-yilda mas’uliyati cheklangan jami yatlarga ham korporativ obligatsiyalar muoma laga chiqarish huquqining berilganligi mam lakatimizda o‘ziga xos qarz bozori rivojla nishiga xizmat qilayotganligini ham e’tirof etishimiz lozim (O‘zbekiston Respublikasi «O‘zbekiston Respubli kasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida»gi O‘RQ-629 sonli Qonuni. 2020-yil 21-iyul. www.lex.uz ). , , Korporativ obligatsiyalar quyidagi shartlarga rioya etgan holda chiqariladi: obligatsiyalar chiqarilishidan oldingi bir yil uchun moliyaviy hisobot bo‘yicha auditorlik xulosasi mavjud bo‘lganda; investorlarga tegishli mablag‘larning emitentlar tomonidan to‘lanishi bo‘yicha to‘lov agentlari vazifasini bajaruvchi tijorat banklari ishtirokida chiqariladi.emitentning bunday obligatsiyalar chiqarish to‘g‘risida qaror qabul qilingan sanadagi o‘z kapitali miqdori doirasida. Agar korporativ obligatsiyalar summasi emitentning o‘z kapitali miqdoridan oshsa, emitent oshgan summa uchun ta’minot berishi shart; so‘nggi bir yilda rentabellik, to‘lovga qobiliyatlilik, moliyaviy barqarorlik va likvidlilikning ijobiy ko‘rsatkichlariga ega bo‘lgan emitentlar tomonidan; 3Hozirgacha aksiyadorlik jamiyatlarida korporativ obligatsiyalar chiqarish uchun so‘nggi uch yillik moliyaviy hisobotlar hamda auditorlik xulosalari kabi amaldagi qonunchilikda belgilangan tartibda bir qator hujjatlar talab qilinganligi sababli banklar kreditlarining haqiqiy muqobilidan o‘z vaqtida foydalanilmagan. Ya’ni, yuqori foizli bank kreditlarini olish evaziga xarajat ko‘payib borgan sari jamiyat foydasi kamayib ketishi bilan birgalikda zarar ko‘rayotganligi hamda aksiyadorlarga dividend o‘z vaqtida to‘lanmasligiga sabab bo‘lardi. , Endilikda kapital bozorida yaratilgan qulayliklardan xo‘jalik jamiyatlari ishtirokchilari va rahbarlari samarali foydalangan holda korporativ obligatsiyalar chiqarishni yo‘lga qo‘yiladi. Keyingi yillarda aylanma mablag‘lar tanqisligiga ehtiyoj qoldirmaydigan haqiqiy muqobili orqali investorlardan bevosita shartnomalar orqali obligatsiyalar chiqarish hisobiga mablag‘ olish va obligatsiyada belgilangan muddat va foizlarda daromadlar to‘lanadi. Korporativ obligatsiyalar ochiq obuna orqali quyidagi shartlarga rioya etgan holda joylashtiriladi: a) o‘z kapitali miqdori doirasidan yuqori bo‘lgan taqdirda, emitent ortiqcha bo‘lgan summaga uchinchi shaxsning quyidagi ta’minotidan birini taqdim etadi: ko‘chmas mulk garov ta’minoti; pul yoki ularga tenglashtirilgan mablag‘lar; bank kafolati; sug‘urta tashkilotining sug‘urta polisi.b) mustaqil reyting bahosi mavjudligi; v) majburiy tartibda anderrayterni (anderrayterlar guruhini) jalb etgan holda. XXI asrning ikkinchi o‘n yilligida mamlakatimizda asosan tijo rat banklari korporativ obligatsiyalar muo malaga chiqarish orqali kapital jalb qilgan bo‘lsa, uchinchi o‘n yillikda real sektor kor xonalari ham faollik ko‘rsata boshladi. ( 1-jad val ). 1. Ushbu chiqarilishdagi obligatsiyalarning ko‘rinishi va turi (oddiy, yutuqli, foizli, foizsiz (maqsadli) va hokazo): egasining nomi yozilgan foizli korporativ obligatsiyalar. 2. Ushbu obligatsiyalar chiqarilishining shakli: hujjatsiz. 3. Ushbu chiqarilishdagi obligatsiyalarning nominal qiymati (so‘m): 1 000 000 (bir million) so‘m. 4. Ushbu chiqarilishdagi obligatsiyalarning soni (dona): 50 000 (ellik ming) dona. 5. Ushbu chiqarilishning umumiy hajmi (so‘m): 50 000 000 000 (ellik milliard) so‘m. Korporativ obligatsiyani chiqarish to’g’risidagi qaror na’munasi “ ASIA ALLIANCE BANK ” misolida Xulosa va takliflar korporativ obligatsiyalar bo‘yicha foiz stavkasi xalqaro amaliyotda keng qo‘llaniladigan risksiz foiz stavka va risk uchun mukofot asosida belgilanishi investitsion jozibadorlikka xizmat qiladi. Bunda risksiz foiz stavka sifatida davlat obligatsiyalari bo‘yicha belgilangan foiz stavka oli nishini shu o‘rinda qayd etib o‘tishimiz lozim. Risk uchun mukofot belgilanishida esa bozor daromadliligiga e’tibor qaratish talab eti ladi. korporativ obligatsiyalar bozorining rivojlanishi ularning garov ob’ekti sifatida qabul qilinishiga ham asos bo‘ladi. Bank kreditlari bo‘yicha garov ob’ekt lari doirasi nisbatan chegaralangan sharoitda korporativ obligatsiyalarining garov sifa tida qabul qilinishi banklarda garov riski ning pasayishini ta’minlaydi. emitentlar korporativ obli gatsiyalar muomalaga chiqarayotganda nominal bahosini belgilash masalasiga jiddiy yonda shishlari lozim. Ko‘rib o‘tilgan ikkala emitent emissiyada ham obligatsiyaning nominal bahosi 1 million so‘m qilib belgilanganligi inve storlar doirasini cheklab qo‘ygan.

O'xshashlar

Korporativ loyihalarni boshqarish bo'yicha master klass
Kasbiy etika va biznes odob-axloq qoidalari. Korporativ kod
Xalqaro qarz qimmatli qog'ozlar bozori. Yevroobligatsiyalar
Qimmatbaho qog’ozlar bozorining o`ziga xos xususiyatlari
Aksiya va obligatsiya bozori