Корпоратив бошқарув органлари тизими - Iqtisodiyot - Slaydlar

Корпоратив бошқарув органлари тизими

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

278 KB

Ko'chirib olish

Корпоратив бошқарув органлари тизими РЕЖА: 1. Корпорациянинг умумий йиғилиши 2. Корпорациянинг к узатув кенгаши 3. Корпорациянинг ижроия органи 4. Корпорация фаолиятини назорат қилиш www.arxiv.uz

Кузатув кенгаши Яккабошчилик асосидаКОРПОРАЦИЯНИНГ БОШҚАРУВ ОРГАНЛАРИ Коллегиал асосдаИжроия органиУмумий йиғилиш (олий орган) www.arxiv.uz

Кузатув кенгаши ( умумий йиғилиш тузади ) Яккабошчилик асосида (директор)А Ж БОШҚАРУВ ОРГАНЛАРИ НИНГ ТУЗИЛИШИ Коллегиал асосда (бошқарув, дирекция)Ижроия органи (умумий йиғилиш тузади, бу ваколат устав асосида кузатув кенгашига берилиши мумкин)А кциядорларнинг умумий йиғилиши Ички аудит хизматини тузади (бошқарув органи эмас).Тафтиш комиссияси аъзоларини сайлайди (бошқарув органи эмас). Саноқ комиссияси ни тузади (бошқарув органи эмас). Бир пайтнинг ўзида ҳам яккабошчилик асосидаги, ҳам коллегиал ижроия органлари бўлиши назарда тутилган АЖ уставида улардан ҳар бирининг ваколатлари белгилаб қўйилиши керак. Бундай ҳолларда АЖ нинг яккабошчилик асосидаги ижроия органи вазифасини бажарувчи шахс коллегиал ижроия органи раиси вазифасини ҳам амалга оширади. Саноқ комиссияси аъзолари нинг сони ва шахсий таркиби ни тасдиқла й ди . www.arxiv.uz

Кузатув кенгаши (тузилиши уставда назарда тутилса, умумий йиғилиш тузади ) Яккабошчилик асосида (директор)МЧЖ/ҚМЖ БОШҚАРУВ ОРГАНЛАРИ НИНГ ТУЗИЛИШИ Коллегиал асосда (бошқарув, дирекция)Ижроия органи (умумий йиғилиш тузади)Иштирокчиларнинг умумий йиғилиши Ички аудит хизматини тузади (бошқарув органи эмас).Тафтиш комиссияси аъзоларини сайлайди (бошқарув органи эмас). Яккабошчилик ва коллегиал асосдаги ижро этувчи орган сифатида фақат жисмоний шахс иш юритиши мумкин. www.arxiv.uz

КОРПОРАЦИЯ УМУМИЙ ЙИҒИЛИШИНИНГ ТУРЛАРИ Навбатдаги умумий йиғилиш Навбатдан ташқари умумий йиғилиш www.arxiv.uz

АКЦИЯДОРЛИК ЖАМИЯТИ МЧЖ/ҚМЖ - жамият фаолиятининг асосий йўналишларини белгилаш, шунингдек тижорат ташкилотларининг бошқа бирлашмаларида иштирок этиш тўғрисида қарор қабул қилиш; - устав фондининг (устав капиталининг) миқдорини ўзгартириш; - таъсис ҳужжатларига ўзгартишлар ва қўшимчалар киритиш; - ижро ия органларини тузиш ва уларнинг ваколатларини муддатидан илгари тугатиш; - тафтиш комиссиясини (тафтишчисини) сайлаш ва унинг ваколатларини муддатидан илгари тугатиш; - кузатув кенгашини тузиш, сайлаш ва унинг ваколатларини муддатидан илгари тугатиш ( агар уставда кузатув кенгашини тузиш назарда тутилган бўлса ) ; - йиллик ҳисоботларни ва йиллик бухгалтерия балансларини тасдиқлаш; - жамиятнинг соф фойдасини иштирокчилар ўртасида тақсимлаш тўғрисида қарор қабул қилиш; - жамият органларининг фаолиятини тартибга солувчи ҳужжатларни тасдиқлаш; - аудиторлик текширувини ўтказиш тўғрисида қарор қабул қилиш, аудиторлик ташкилотлари ҳамда уларнинг хизматларига тўланадиган ҳақнинг энг кўп миқдорини аниқлаш; - бошқа юридик шахсларни, ваколатхоналар ва филиалларни тузиш тўғрисида қарор қабул қилиш; - жамиятни қайта ташкил этиш ёки тугатиш тўғрисида қарор қабул қилиш; - тугатувчини тайинлаш ва тугатиш балансларини тасдиқлаш; - бошқа масалаларни ҳал этиш.- уставга ўзгартишлар ва қўшимчалар киритиш ёки янги таҳрирдаги уставни тасдиқлаш; - жамиятни қайта ташкил этиш; - жамиятни тугатиш, тугатувчини тайинлаш ҳамда оралиқ ва якуний тугатиш балансларини тасдиқлаш; - кузатув кенгашининг таркибини белгилаш, унинг аъзоларини сайлаш ва уларнинг ваколатларини муддатидан илгари тўхтатиш; - эълон қилинган акцияларнинг энг кўп миқдорини белгилаш; - устав фондини кўпайтириш/камайтириш; - ўз акцияларини қайтариб сотиб олиш; - ижроия органини тузиш, унинг ваколатларини муддатидан илгари тўхтатиш (агар уставга кўра бу кузатув кенгашининг ваколатларига киритилмаган бўлса) ; - тафтиш комиссиясининг аъзоларини (тафтишчини) сайлаш ва уларнинг ваколатларини муддатидан илгари тўхтатиш; - аудиторлик текшируви ўтказиш тўғрисида, аудиторлик ташкилотини ва унинг хизматига тўланадиган ҳақ миқдори чегарасини белгилаш тўғрисида қарор қабул қилиш; - йиллик бизнес-режани, йиллик ҳисоботларни, бухгалтерия балансларини, фойда ва зарарлар ҳисобварағини тасдиқлаш, фойда ва зарарларни тақсимлаш; - кузатув кенгашининг ўз ваколатига кирадиган масалаларга доир, шу жумладан, жамиятни бошқариш юзасидан қонун ҳужжатларида белгиланган талабларга риоя этилишига доир ҳисоботларини эшитиш; - акцияларни ва акцияларга айирбошланадиган қимматли қоғозларни сотиб олишда акциядорнинг имтиёзли ҳуқуқини қўлламаслик тўғрисида қарор қабул қилиш; - умумий йиғилиш регламентини тасдиқлаш; - акцияларни майдалаш ва йириклаштириш; - манфаатдорлик б ў лган битимларни тузиш; - жамиятнинг мол-мулк сотиб олиши ва мол-мулкни бегоналаштириши билан боғлиқ йирик битимларни тузиш; - бошқа масалаларни ҳал этиш. КОРПОРАЦИЯ УМУМИЙ ЙИҒИЛИШИНИНГ ВАКОЛАТЛАРИ www.arxiv.uz

КОРПОРАЦИЯ УМУМИЙ ЙИҒИЛИШИНИ ЎТКАЗИШ БОСҚИЧЛАРИ Умумий йиғилишни ўтказишга тайёргарлик Иштирокчилар (а кциядорлар ) нинг қарорларни қабул қилишда иштирок этиши Овозларни ҳисоблаш ва йиғилиш баённомасини тузиш www.arxiv.uz

Ижроия органи томонидан чақирилади .Кузатув кенгаши томонидан чақирилади (навбатдан ташқари умумий йиғилишини чақиришни рад этган бўлса, уни чақиришни талаб қилган шахслар томонидан чақирилади) . И штирокчилар умумий йиғилишда шахсан ёки ўз вакиллари орқали иштирок этишга ҳақли. Жамият иштирокчисининг вакилига берилган ишончнома қонун талабларига мувофиқ расмийлаштирилган ва нотариал тартибда тасдиқланган бўлиши керак .Акциядорлар умумий йиғилишда шахсан ёки ўз вакил лари орқали иштирок этишга ҳақли . Жисмоний шахс номидан берилган овоз беришга доир ишончнома нотариал тасдиқланган бўлиши керак . Юридик шахс номидан бериладиган овоз беришга доир ишончнома қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда берилади . АКЦИЯДОРЛИК ЖАМИЯТИ МЧЖ/ҚМЖ Уставда белгиланган муддатларда, лекин йилига камида 1 марта ўтказилади. Жамият фаолиятининг йиллик натижалари тасдиқланадиган умумий йиғилиш жамиятнинг молия йили тугаганидан кейин кўпи билан 6 ой ичида ўтказилади . Уставда белгиланган муддатларда, лекин йилига камида 1 марта ўтказилади. Жамият фаолиятининг йиллик натижалари тасдиқланадиган умумий йиғилиш жамиятнинг молия йили тугаганидан кейин кўпи билан 6 ой ичида ўтказилади . КОРПОРАЦИЯНИНГ НАВБАТДАГИ УМУМИЙ ЙИҒИЛИШИНИ ЎТКАЗИШГА ТАЙЁРГАРЛИК www.arxiv.uz

Исталган иштирокчи умумий йиғилиш кун тартибига қўшимча масалаларни киритиш тўғрисида 15 кун олдин таклифлар киритишга ҳақли . Кун тартибига ўзгартишлар киритиладиган бўлса, умумий йиғилиш ўтказиладиган кундан камида 10 кун олдин хабар қилинади.15 кун ичида кун тартибига ўзгартириш киритиш ёки киритишни рад этиш ҳақида қарор қабул қили ни ши шарт.Овоз берувчи акцияларнинг 1 фоизи га эга акциядорлар молия йили тугаганидан кейин 30 кун ичида кун тартибига таклифлар киритишга ҳақли ( уставда кечроқ муддат белгиланмаган бўлса ) . Кун тартибига ўзгартишлар киритишни рад этиш тўғрисидаги қарор 3 кун ичида юборилади.Акциядорларга уставда кўрсатилган муддатда (ОАЖда ва давлат вакилига 10 кун олдин ) хабарнома ва ахборотнома юборилади . Умумий йиғилиш иштирокчиларига 30 кун олдин хабарнома ва ахборотнома юборилади .АКЦИЯДОРЛИК ЖАМИЯТИ Умумий йиғилиш ўтказилишидан 30 кун олдин акциядорлар реестри шакллантирилади . Умумий йиғилиш ўтказиладиган сана уни ўтказиш тўғрисида қарор қабул қилинган кундан эътиборан 30 кундан кам ва 45 кундан к ў п бўлмаслиги лозим. МЧЖ/ҚМЖКОРПОРАЦИЯНИНГ НАВБАТДАГИ УМУМИЙ ЙИҒИЛИШИНИ ЎТКАЗИШГА ТАЙЁРГАРЛИК (2) www.arxiv.uz

Агар акциядорларнинг умумий йиғилишида иштирок этувчиларни рўйхатга олиш тамом бўлган пайтга келиб, тарқатилган ва жойлаштирилган овоз берувчи акцияларнинг 60 фоизи дан кўпига эга бўлган акциядорлар (уларнинг вакиллари) рўйхатдан ўтган бўлса, кворум тўплаган ҳисобланади .АКЦИЯДОРЛАР УМУМИЙ ЙИҒИЛИШИНИНГ КВОРУМИ (Акциядорларнинг умумий йиғилиши тўғрисида намунавий низом, Вазирлар Маҳкамасининг 1998 йил 22 августдаги 361-сон қарорига 1-илова) Агар имтиёзли акциялар кун тартибининг фақат битта ёки бир нечта масалалари бўйича овоз берса, йиғилиш кворуми тақдим этилган оддий акциялар сонига қараб белгиланади, кўрсатилган масалалар бўйича овозларни санаш эса овоз берувчи оддий ва имтиёзли акцияларнинг умумий сонидан келиб чиқиб ўтказилади. Агар йиғилиш бошланиши учун белгиланган вақтдан сўнг 60 минутдан ортиқ вақт давомида кворум тўпланмаса , акциядорларнинг янги умумий йиғилишини ўтказиш санаси эълон қилинади. Бўлиб ўтмаган акциядорлар умумий йиғилиши ўрнига чақирилган янги акциядорлар умумий йиғилиши , агар унда қатнашиш учун рўйхатдан ўтказиш тамом бўлиши пайтида жойлаштирилган овоз берувчи акциялар овозларининг камида 60 фоиз ига эгалик қилган акциядорлар (уларнинг вакиллари) рўйхатдан ўтказилган бўлса , ваколатли ҳисобланади . Акциядорларнинг янги умумий йиғилишини ўтказиш тўғрисида хабар қилиш йиғилиш ўтказиладиган санага камида 10 кун қолганида амалга оширилади. Акциядорларнинг янги умумий йиғилишини ўтказишда кун тартибига ўзгартишлар киритишга йўл қўйилмайди . Агар такрорий йиғилишда кворум тўпланмаса, у ҳолда акциядорлар ташаббуси билан чақирилаётган йиғилиш бўлиб ўтмаган деб ҳисобланади ва бундан кейин чақирилмайди . Кузатувчи кенгаши, тафтиш комиссияси ёки аудиторининг ташаббуси билан чақирилаётган йиғилиш тарқатилган ва жойлаштирилган овоз берувчи акцияларининг камида 60 фоизи га эгалик қилувчи акциядорлар (уларнинг вакиллари) ҳозир бўлиши таъминланмагунча шунча марта чақирилади . Акциядорлар умумий йиғилишини чақириш санаси 20 кундан оз муддатда кворум йўқлиги муносабати билан кўчирилган тақдирда, умумий йиғилишда қатнашиш ҳуқуқига эга бўлган акциядорлар бўлиб ўтмаган умумий йиғилишда қатнашиш ҳуқуқига эга бўлган акциядорлар реестрга мувофиқ аниқланади. Қонунда МЧЖ/ҚМЖ иштирокчиларининг умумий йиғилиши учун кворум назарда тутилмаган. www.arxiv.uz

Устав фондини акциялар номинал қийматини ошириш , қўшимча акцияларни жойлаштириш йўли билан кўпайтириш тўғрисидаги қарор умумий йиғилишда иштирок этаётган, овоз берувчи акциялар га эга акциядорларнинг кўпчилик овози билан қабул қилинади ( агар қарор қабул қилиш ваколати кузатув кенгашига берилмаган бўлса ). Жамият фаолиятининг асосий йўналишларини белгилаш, тижорат ташкилотларининг бошқа бирлашмаларида иштирок этиш тўғрисидаги қарорлар иштирокчиларнинг 2/3 қисми томонидан қабул қилинади (уставда кўпроқ овозлар сони зарурлиги назарда тутилган бўлмаса) . Қарорлар жамият уставида назарда тутилган муддатда акциядорлар эътиборига етказил иши керак (лекин 45 кундан ошмаслиги лозим) .АКЦИЯДОРЛИК ЖАМИЯТИ Уставга ўзгартишлар ва қўшимчалар киритиш ёки янги таҳрирдаги уставни тасдиқлаш, АЖни қайта ташкил этиш, тугатиш, тугатувчини тайинлаш ҳамда оралиқ ва якуний тугатиш балансларини тасдиқлаш, эълон қилинган акцияларнинг энг кўп миқдорини белгилаш, манфаатдорлик бўлган битимларни тузиш тўғрисидаги қарорлар умумий йиғилишда иштирок этаётган, овоз берувчи акциялар нинг 3/4 қисми га эга акциядорлар томонидан қабул қилинади . Бошқа юридик шахслар, ваколатхоналар ва филиалларни тузиш, таъсис ҳужжатларига ўзгартиришлар ва қўшимчалар киритиш , жамиятни қайта ташкил этиш ёки тугатиш тўғрисидаги қарорлар , Қонунда кўрсатилган бошқа қарорлар бир овоздан қабул қилинади. Бошқа масалалар б ў йича қарорлар иштирокчиларнинг кўпчилик овозлари билан қабул қилинади.МЧЖ/ҚМЖКОРПОРАЦИЯНИНГ НАВБАТДАГИ УМУМИЙ ЙИҒИЛИШИДА ҚАРОР ҚАБУЛ ҚИЛИШ www.arxiv.uz

Иштирокчилар устав фондидаги ўз улушига мутаносиб овозлар сони га эга бўлади . Овозларни санаб чиқиш, акциядорларни рўйхатга олиш, овоз бериш бюллетенларини тарқатиш учун кузатув кенгаши томонидан таркиби камида 3 кишидан иборат саноқ комиссияси тузилади.Овоз бериш «овоз берувчи битта акцияси-битта овоз» қоидаси ( кузатув кенгаши аъзоларини сайлаш бўйича кумулятив овоз бериш ) асосида амалга оширилади. Иштирокчилар умумий йиғилишининг баённомаси 3 кундан кечиктирилмай умумий йиғилиш раиси ва котиби томонидан имзоланади . Умумий йиғилиш баённомаси 15 кун ичида икки нусхада тузилади ва умумий йиғилишда раислик қилувчи ва котиб томонидан имзоланади. Акциядорлар умумий йиғилишининг мутлақ ваколатлари жумласига киритилган масалалардан таш қ ари сиртдан овоз бериш орқали ўтказиш мумкин ( қ арор овоз берувчи акцияларининг камида 75 фоизига эгалик қилувчи акциядорлар қатнашган бўлса, ҳақиқий саналади ) . И штирокчилар умумий йиғилишининг мутлақ ваколатлари жумласига киритилган масалалардан таш қ ари (агар уставда бошқача қоида назарда тутилган бўлмаса) сиртдан овоз бериш орқали ўтказиш мумкин.АКЦИЯДОРЛИК ЖАМИЯТИ МЧЖ/ҚМЖКОРПОРАЦИЯНИНГ НАВБАТДАГИ УМУМИЙ ЙИҒИЛИШИДА ОВОЗЛАРНИ ҲИСОБЛАШ ВА ЙИҒИЛИШ БАЁННОМАСИ www.arxiv.uz

АКЦИЯДОРЛИК ЖАМИЯТИ Кузатув кенгашининг қарори билан қуйидагилар талаби билан ўтказилади: 1. Кузатув кенгаши 2. Тафтиш комиссияси 3. А кцияларининг 10 фоизи га эга акциядор лар Ижро ия органи томонидан қуйидагилар талаби билан чақирилади: 1. Кузатув кенгаши 2. Тафтиш комиссияси 3. Овозларнинг 1/10 га эга иштирокчилар 45 кундан кечиктирмай ўтказилиши шарт. Умумий йиғилишни ўтказиш тўғрисидаги талаб ижро ия органи томонидан 3 кун ичида кўриб чиқи ли ши шарт ( кузатув кенгаши тузилган б ў лса, ижро ия органи талаб олинган санадан эътиборан 3 кун ичида бу талабни кузатув кенгаши кўриб чиқиши учун кирит ади) . Умумий йиғилишни чақириш р ад қил ин ган бўлса, чақиришни талаб қилган шахслар томонидан умумий йиғилиш чақирилиши мумкин. Умумий йиғилишни ўтказиш тўғрисидаги талаб 10 кун ичида кўриб чиқи ли ши шарт. Умумий йиғилишни чақириш ёки чақиришни рад этиш ҳақидаги қарор 3 кун ичида йиғилиш ни чақиришни талаб қилган шахсларга юборилади . 45 кундан кечиктирмай ўтказилиши шарт. МЧЖ/ҚМЖКОРПОРАЦИЯНИНГ НАВБАТДА Н ТАШ Қ АРИ УМУМИЙ ЙИҒИЛИШИ ЎТКАЗИШ ТАРТИБИ Умумий йиғилишни чақириш р ад қил ин ган бўлса, чақиришни талаб қилган шахслар томонидан умумий йиғилиш чақирилиши мумкин. www.arxiv.uz

Кузатув кенгаши: - ижро ия органини туз ади, унинг ваколатларини муддатидан илгари тугат ади; - ички аудит хизматини ташкил эт ади, унинг ходимларини тайинла йди; - йирик битимлар тузиш тўғрисидаги масалаларни ҳал қил ади; - иштирокчиларнинг умумий йиғилишига тайёргарлик кўр ади , уни чақир ади ва ўтказиш билан боғлиқ масалалар билан шуғулланади. Яккабошчилик асосидаги ва коллегиал ижро ия органининг аъзолари кузатув кенгашининг аъзолари бўлиши мумкин эмас . АКЦИЯДОРЛИК ЖАМИЯТИ К оллегиал ва яккабошчилик асосидаги ижроия органининг аъзолари , АЖ да меҳнат шартномаси бўйича ишлаётган шахслар кузатув кенгашига аъзо бўлиши мумкин эмас .Кузатув кенгаши: - жамият фаолиятининг устувор йўналишларини белгилайди; - акциядорларнинг йиллик ва навбатдан ташқари умумий йиғилишларини чақиради; - эмиссиявий қимматли қоғозларни жойлаштириш тўғрисида қарорлар қабул қилади (агар жамият уставида бошқача қоида назарда тутилмаган бўлса); - мол-мулкнинг бозор қийматини белгилашни ташкил этади; - бизнес-режани тасдиқлайди (агар уставда кузатув кенгашининг ваколати доирасига киритилган бўлса); - корпоратив маслаҳатчини тайинлайди (агар уставда бундай лавозимни жорий этиш назарда тутилган бўлса); - ички аудит хизматини ташкил этади; - жамиятнинг ваколатхоналарини очади, филиаллари, шўъба ва тобе корхоналарини ташкил этади; - ваколатига киритилган бошқа масалаларни ҳал этади. МЧЖ/ҚМЖКОРПОРАЦИЯНИНГ КУЗАТУВ КЕНГАШИ (ДИРЕКТОРЛАР КЕНГАШИ) www.arxiv.uz

Қарорлар мажлисда ҳозир бўлганларнинг кўпчилик овози билан қабул қилинади. К узатув кенгашининг ҳар бир аъзоси битта овозга эга бўлади. Кузатув кенгаши мажлисининг баённомаси мажлис ўтказилганидан сўнг 10 кундан кечиктирмай тузилади. К узатув кенгаши мажлисини ўтказиш учун кворум уставда белгилаб қўйилади , лекин сайланган аъзоларнинг 75 фоиз дан кам бўлмаслиги керак. Кворум тўпланмаса, кузатув кенгашининг қолган аъзолари кузатув кенгашининг янги таркибини сайлаш учун акциядорларнинг фавқулодда (навбатдан ташқари) умумий йиғилиши ни чақириши шарт. АКЦИЯДОРЛИК ЖАМИЯТИ Овоз берувчи акциялар га эга акциядорлар сони 30 кишидан кам бўлган АЖ да кузатув кенгаши вазифаси умумий йиғилиш зиммасига юкланиши мумкин ( йиғилишни ўтказиш масаласини ҳал этишга ваколат л и шахс ёки орган уставда кўрсатилади) . Кузатув кенгашининг аъзолари умумий йиғилиш томонидан 1 йиллик муддатга сайланадилар (қайта сайланиш чекланмайди) . Кузатув кенгашининг раиси кузатув кенгаши аъзолари томонидан уларнинг ўзлари орасидан кузатув кенгаши аъзолари умумий сонига нисбатан кўпчилик овоз билан сайланади ( уставда ўзгача қоида назарда тутилмаган бўлса ) . Овоз берувчи акцияларга эгалик қилувчи акциядорлар сони 500 дан ортиқ бўлса, кузатув кенгашнинг таркиби 7 аъзодан , овоз берувчи акцияларга эгалик қилувчи акциядорлар сони 1000 дан ортиқ бўлса, 9 аъзодан кам бўлиши мумкин эмас (ОАЖ учун). КОРПОРАЦИЯНИНГ КУЗАТУВ КЕНГАШИ (ДИРЕКТОРЛАР КЕНГАШИ) (2) www.arxiv.uz

Ижроия органи ва жамият ўртасидаги шартнома 1 йил муддатга кузатув кенгаши раиси ёки кузатув кенгаши ваколат берган шахс томонидан имзола на ди. Яккабошчилик асосидаги ижро ия органи (директор) ва коллегиал ижро ия органи ( бошқарув , дирекция ) умумий йиғилиш томонидан иштирокчи бўлмаганлар орасидан ҳам сайланиши мумкин. Яккабошчилик асосидаги ижро ия органи: - жамият номидан ишончномасиз иш юритади; - жамият номидан битимлар тузади; - штатларни тасдиқлайди; жамиятнинг барча ходимлари бажариши мажбурий бўлган буйруқлар чиқаради ва кўрсатмалар беради; - иштирокчилар умумий йиғилиши ва кузатув кенгаши ваколатларига киритилмаган бошқа ваколатларни амалга оширади.Умумий йиғилишининг қарорига биноан ижроия органининг ваколатлари шартнома бўйича тижорат ташкилотига ( бошқарувчи ташкилотга ) ёки якка тартибдаги тадбиркорга ( бошқарувчига ) берилиши мумкин . Жамият ва унинг яккабошчилик асосидаги ижро этувчи органи вазифасини амалга оширувчи шахс ўртасидаги шартнома уставда белгиланган муддатга раислик қилувчи ёки ваколат берилган жамият иштирокчиси томонидан имзоланади.АКЦИЯДОРЛИК ЖАМИЯТИ Жамиятнинг коллегиал ижроия органи уставда ва унинг аъзолари билан тузиладиган шартномада белгиланган ваколатларни амалга оширади.Яккабошчилик асосидаги ижро ия органи: - жамият номидан ишончномасиз иш юритади; - жамият номидан вакиллик қилиш ҳуқуқи учун ишончномалар беради; - жамият ходимлари билан меҳнат шартномалари тузади ва уларни бекор қилади, ходимларга нисбатан рағбатлантириш чораларини ва интизомий жазоларни қўллайди; - иштирокчилар умумий йиғилиши ва кузатув кенгаши ваколатларига киритилмаган бошқа ваколатларни амалга оширади. Жамиятнинг коллегиал ижроия органи уставда ва унинг аъзолари билан тузиладиган шартномада белгиланган ваколатларни амалга оширади. Яккабошчилик асосидаги ижроия органи директор, бош директор, бошқарувчи, президент ёки бошқарув раиси деб номланади. МЧЖ/ҚМЖКОРПОРАЦИЯНИНГ ИЖРОИЯ ОРГАНИ www.arxiv.uz

АЖнинг молия-хўжалик фаолиятини назорат қилиш учун акциядорларнинг умумий йиғилиши тафтиш комиссиясини сайлайди. Уставда тафтиш комиссиясини тузиш (тафтишчини сайлаш) назарда тутилиши мумкин. 15 нафардан ортиқ иштирокчиси бўлган жамиятда тафтиш комиссиясини тузиш (тафтишчини сайлаш) шарт. А Жнинг молия-хўжалик фаолиятини текшириш қуйидагиларнинг ташаббуси билан ўтказилиши мумкин:Тафтиш комиссиясининг аъзолари бир вақтнинг ўзида кузатув кенгашининг аъзоси бўлишлари, шунингдек бошқарув органларида бошқа лавозимларни эгаллашлари мумкин эмас. Кузатув кенгашининг аъзоларига ёки бошқарув органларидаги мансабдор шахсларга қарашли акциялар тафтиш комиссияси аъзоларини сайлаш чоғида овоз беришда иштирок этиши мумкин эмас. Иштирокчи бўлмаган шахс ҳам тафтиш комиссиясининг аъзоси (тафтишчи) бўлиши мумкин. Кузатув кенгашининг аъзолари, ижро этувчи орган вазифасини амалга оширувчи шахс тафтиш комиссиясининг аъзолари (тафтишчи) бўлишлари мумкин эмас. АКЦИЯДОРЛИК ЖАМИЯТИ МЧЖ/ҚМЖ нинг молия-хўжалик фаолиятини текшириш қуйидагиларнинг ташаббуси билан ўтказилиши мумкин: Тафтиш комиссияси Акциядорлар умумий йиғилиши Кузатув кенгаши Овоз берувчи акцияларининг 10 фоизи га эга акциядор лар Тафтиш комиссияси Иштирокчилар умумий йиғилиши Кузатув кенгаши Умумий овозларнинг 1/10 қисмига эга иштирокчилар МЧЖ/ҚМЖКОРПОРАЦИЯНИНГ ТАФТИШ КОМИССИЯСИ (ТАФТИШЧИСИ) www.arxiv.uz

Активларининг баланс қиймати 1 млрд . сўмдан ортиқ бўлган жамиятда ички аудит хизмати ташкил этилади. Ички аудит хизмати жамиятнинг кузатув кенгашига ҳисобдордир .Ички аудит хизматини ташкил этиш ва унинг ходимларини тайинлаш кузатув кенгаши нинг қарори билан амалга оширилади. Ички аудит - корхона бошқарувининг ижро этувчи органи ва таркибий бўлинмалари томонидан Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатларига, таъсис ҳужжатларига ва ички ҳужжатларга риоя қилинишини текшириш ва мониторинг олиб бориш йўли билан улар ишини назорат қилиш ва баҳолаш, маълумотларнинг бухгалтерия ҳисоби ва молиявий ҳисоботда акс эттирилишининг тўлиқлилиги ва ишончлилигини таъминлаш, хўжалик операцияларини амалга оширишнинг белгиланган қоидалари ва таомиллари, активларнинг сақланиши ҳамда корпоратив бошқариш принциплари жорий этилиши бўйича корхона таркибий бўлинмасининг (ички аудит хизмати) фаолияти .КОРПОРАЦИЯНИНГ ИЧКИ АУДИТ ХИЗМАТИ www.arxiv.uz

Ички аудит хизмати ходимлари : Ўзбекистон Республикаси олий таълим муассасаларида ёхуд Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатларига мувофиқ, Ўзбекистон Республикасидаги таълимга тенглиги эътироф этилган хорижий давлат таълим муассасасида олинган олий иқтисодий маълумотга эга бўлиш Охирги 10 йилнинг камида 2 йилида бухгалтерия ҳисоби, аудит, молия ёки солиқ назорати соҳасида амалий (шу жумладан, ўриндошлик бўйича) иш стажига эга бўлиши Аудиторнинг малака сертификати га эга бўлиш Ички аудит хизмати ходимларининг сони 2 нафар сертификацияланган ички аудитордан кам бўлма слиги лозим . Ички аудит хизмати ходимлари корхона кузатув кенгаши томонидан ҳар йили аттестациядан ўтказилиши керак . КОРПОРАЦИЯНИНГ ИЧКИ АУДИТ ХИЗМАТИГА ҚЎЙИЛАДИГАН ТАЛАБЛАР www.arxiv.uz

Молия ҳисоботлари тўғрилигини, бухгалтерия ҳисобини юритиш тартибининг белгиланган талабларга мувофиқлигини текшириш учун корпорацияга аудиторлик ташкилоти жалб этилади. Иштирокчилар (акциядорлар) умумий йиғилиши : Аудиторлик ташкилоти ни нг хизматларига тўланадиган ҳақнинг энг кўп миқдорини аниқла йдиАудиторлик ташкилоти ни танлайдиАудиторлик текширувини ўтказиш тўғрисида қарор қабул қил ади Устав фондидаги давлат улуши 50 фоиздан ортиқ бўлган жамиятларда текширув ўтказиш учун аудиторлик ташкилотини танлаш Хусусийлаштириш, монополиядан чиқариш ва рақобатни ривожлантириш давлат қўмитаси ва Молия вазирлиги томонидан белгиланадиган рўйхат бўйича танлов асосида амалга оширилади. КОРПОРАЦИЯДА АУДИТОРЛИК ТЕКШИРУВИ www.arxiv.uz

ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР Р Ў ЙХАТИ  Рахманкулов Х.Р., Гулямов С.С. Корпоратив ҳуқуқ: Дарслик. –Т.: ТГЮИ, 2007  Рахманкулов Х.Р., Гулямов С.С. Корпоративное право: Учебник. –Т.: ТГЮИ, 2004  Гулямов С.С. Правовые проб лемы корпоративного управления: теория и практика. Монография. –Т.: ТГЮИ, 2004  Котова М.Д. О роли независимых членов наблюдательного совета акционерных обществ // Ж. Обзор законодательства Узбекистана. 2004. № 2  Шиткина И. Соотношение интересов различных групп акционеров и менеджеров в управлении акционерным обществом // Ж. Хозяйство и право. 1998. № 11  Управление и корпоративный контроль в акционерном обществе: Практическое пособие. – М.: Юристъ, 1999  Кашанина Т.В. Корпоративное (внутрифирменное) право. –М.: Норма, 2005. Краткие учебные курсы юридических наук  Макарова О.А. Корпоративное право: Учебник. –М.: Волтерс Клувер, 2005  Лаптев В. Акционерное право. –М.: ИНФРА-М, 1998  Долинская В.В. Акционерное право: Учебник. – М.: Юридическая литература, 1997  Цепов Г.В. Акционерные общества: теория и практика: Учебное пособие. – М.: Велби, 2006 www.arxiv.uz

O'xshashlar

Саноатда замонавий бошқарув тизими

Корпоратив молиялар. Корпоратив қимматли қоғозлар

Корпоратив низолар

Акциядорлик жамиятлар фаолият самарадорлигини баҳолаш

Корпоратив ҳуқуқ тушунчаси, предмети, усуллари ва тамойиллари