Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig'ini prognozlash uslubiyati - Iqtisodiyot - Slaydlar

Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig'ini prognozlash uslubiyati

Yuklangan vaqt:

06.12.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

765.8935546875 KB

Ko'chirib olish

Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig'ini prognozlash uslubiyatiТOSHKENT MOLIYA INSTITUTI

1. Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’ining iqtisodiy mohiyati va byudjet daromadlarini shakllantirishdagi ahamiyati. 2. Soliq to‘lovchilar, soliq solish obyekti va soliq bazasi. 3. Jismoniy shaxslarning jami daromadlari tarkibi. 4. Soliq stavkalari, soliqdan taqdim etilgan imtiyozlar va soliq davri. 5. Soliqni hisoblab chiqarish, soliq hisobotini taqdim etish va to‘lash tartibi. 6. Jami yillik daromad to‘g‘risidagi deklaratsiya asosida daromadlarga soliq solish tartibi. REJA:

1. Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’ining iqtisodiy mohiyati va byudjet daromadlarini shakllantirishdagi ahamiyati. Ma’lumki, soliq qonunchiligida soliqqa tortish maqsadida soliq to‘lov chilar ikki guruhga bo‘lingan, ya’ni yuridik va jismoniy shaxslarga. Jismoniy shaxslarga – O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari, chet davlatlar fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar kiradi. Soliq solish maqsadida jismoniy shaxslar rezidentlar va norezidentlarga bo‘linadi.

1. Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’ining iqtisodiy mohiyati va byudjet daromadlarini shakllantirishdagi ahamiyati. Soliq kodeksining 30-moddasiga muvofiq, soliq davri boshlanadigan yoki tugaydigan har qanday ketma-ket 12 oylik davr davomida jami 183 kalendar kundan ko‘proq O‘zbekiston Respublikasida haqiqatda bo‘lgan jismoniy shaxslar O‘zbekiston Respublikasining soliq rezidentlari deb e’tirof etiladi.

Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’i - 1991 yil 15 fevraldagi “O’zbekiston SSR fuqarolari, chet el fuqarolari va fuqaroligi bolmagan shaxslardan olinadigan daromad solig’i to’g’risida”gi O’zbekiston SSR qonuniga muvofiq 1991 yil mart oyidan joriy etilgan. O‘zbekistonda jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘i Soliq kodeksining 364-401-moddalariga muvofiq undiriladi. 1. Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’ining iqtisodiy mohiyati va byudjet daromadlarini shakllantirishdagi ahamiyati.

1. Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’ining iqtisodiy mohiyati va byudjet daromadlarini shakllantirishdagi ahamiyati. Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’i byudjetning daromad manbalari orasida muhim o’rinni egallaydi.

Davlat byudjeti daromadlarida jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig'ining ulushi (foizda) Ko’rsatkichlar 2015 yil 2016 yil 2017 yil 2018 yil 2019 yil 2020 yil 2021 yil 2022 yil* Davlat maqsadli jamg’armalarisi z daromadlar, jami 100 100 100 100 100 100 100 100 Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’i 11,0 10,1 10,0 10,1 8,4 11,1 11,4 14,1 * 2022-yil 1-dekabr holatiga ko’ra.

1. Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’ining iqtisodiy mohiyati va byudjet daromadlarini shakllantirishdagi ahamiyati. Jismoniy shaxslarga tegishli mol-mulkni ijaraga berishdan oladigan yillik daromadi to‘g‘risidagi deklaratsiyaga asosan to‘laydigan, shuningdek yakka tartibdagi tadbirkorlar to’laydigan jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig'i Tumanlar va shaharlar byudjeti

1. Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’ining iqtisodiy mohiyati va byudjet daromadlarini shakllantirishdagi ahamiyati. Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘idan tushumlarning ( jismoniy shaxslar mol-mulkini ijaraga berishdan oladigan yillik daromadi to‘g‘risidagi deklaratsiyaga asosan to‘laydigan, shuningdek yakka tartibdagi tadbirkorlar to’laydigan jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’idan tashqari ) Navoi viloyatida – 62% ; Toshkent viloyatida – 45% ; Toshkent shahrida – 5% ; Qoraqalpog‘iston Respublikasi va boshqa viloyatlarda – 100%

Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’ining soliq to’lovchilari deb quyidagilar e’tirof etiladi (SK. 364-modda):  O’zbekiston Respublikasining rezidentlari bo’lgan jismoniy shaxslar.  O’zbekiston Respublikasidagi manbalardan daromad oluvchi O’zbekiston Respublikasining norezidenti bo’lgan jismoniy shaxslar.

365-modda. Soliq solish obyekti. Soliq to’lovchining jami daromadi jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’ining soliq solish ob’ekti deb hisoblanadi. Belgilangan tartibda soliqni qat’iy belgilangan miqdorda to’lash xohishini bildirgan yakka tartibdagi tadbirkorlar uchun soliqqa tortish ob’ekti bo’lib amalga oshirilayotgan faoliyat turini tavsiflovchi fizik ko’rsatkichlar hisoblanadi.

Soliq bazasi quyidagilar hisoblanadi (SK. 366-modda): 1) O’zbekiston Respublikasining rezidentlari bo’lgan jismoniy shaxslar uchun soliq imtiyozlarini hisobga olgan holdagi jami daromadlari . 2) O’zbekiston Respublikasining norezidentlari bo’lgan jismoniy shaxslar uchun soliq imtiyozlari qo’llanmagan holdagi jami daromadlari .

13Soliq bazasini aniqlashda soliq to’lovchining ham pul shaklida, ham natura shaklida olgan daromadlari, shuningdek moddiy naf tarzidagi daromadlari hisobga olinadi. Bunda soliq to’lovchining alohida turdagi daromadlari belgilangan shartlarda va tartibda jami daromad tarkibida hisobga olinishi yoki hisobga olinmasligi mumkin .

14Jami daromad soliq to’lovchi tomonidan hisobot (soliq) davri davomida olingan quyidagi daromadlardan tashkil topadi (SK. 368-modda): 1) O’zbekiston Respublikasining rezidentlari uchun — O’zbekiston Respublikasidagi va uning tashqarisidagi manbalardan olingan daromadlardan. 2) O’zbekiston Respublikasining norezidentlari uchun — O’zbekiston Respublikasidagi manbalardan olingan daromadlardan.

15Quyidagilar jami daromad tarkibiga kiritilmaydi (SK. 369-modda): 1) O’zbekiston Respublikasining davlat mukofotlariga va davlat pul mukofotlariga sazovor bo’lgan soliq to’lovchi olgan bir yo’la beriladigan davlat pul mukofoti yoki shunga teng bahodagi esdalik sovg’alarining qiymati, shuningdek, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining yoki O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarori asosida bir yo’la beriladigan pul mukofoti va sovg’alar; 2) donorlik uchun pul mukofotlari, shuningdek tibbiyot muassasalarining xodimlari tomonidan qon olganlik uchun olinadigan summalar; 3) olingan alimentlar; 4) fuqarolar tomonidan olinadigan sug’urta tovoni summalari;

5) qonun hujjatlarida belgilangan miqdorlarda va tartibda to’lanadigan stipendiyalar. 6) qonun hujjatlariga muvofiq uy-joy-kommunal xizmatlar haqini to’lash bo’yicha har oylik kompensatsiya pul to’lovlari. 7) davlat pensiyalari, qonun hujjatlarida belgilangan nafaqalar, bundan vaqtincha mehnatga layoqatsizlik nafaqasi (oilaning betob a’zosini parvarish qilish bo’yicha nafaqa) mustasno.Quyidagilar jami daromad tarkibiga kiritilmaydi (SK. 369-modda):

Quyidagilar jami daromad tarkibiga kiritilmaydi (SK. 369-modda): 8) majburiy jamg’arib boriladigan pensiya badallari, ular bo’yicha foizli daromadlar, shuningdek jamg’arib boriladigan pensiya to’lovlari; 9) qonun hujjatlarida belgilanadigan tartibda o’zini o’zi band qilgan shaxslarning mehnat faoliyati natijasida olingan daromadlar; 10) O’zbekiston Respublikasi va O’zbekiston Respublikasi rezidentlari bo’lgan yuridik shaxslar tomonidan chiqarilgan xalqaro obligatsiyalar bo’yicha daromadlar;

Soliq agentlarining jismoniy shaxs foydasiga amalga oshiradigan quyidagi xarajatlariga soliq to’lovchining daromadi sifatida qaralmaydi (SK. 369-modda) : 1) mehnat sharoitlari noqulay bo’lgan ishlarda band bo’lgan xodimlarni qonun hujjatlarida belgilangan tartibda sut, davolash- profilaktika oziq-ovqati, gazlangan sho’r suv, shaxsiy himoya va gigiena vositalari bilan ta’minlash bo’yicha xarajatlari. 2) kasaba uyushmasi qo’mitasi tomonidan amalga oshiriladigan to’lovlar, shu jumladan a’zolik badallari hisobidan kasaba uyushmasi a’zolariga beriladigan moddiy yordam, bundan kasaba uyushmasi qo’mitasining xodimlariga mehnat vazifalarini bajarganlik uchun beriladigan pul mukofotlari va boshqa to’lovlar mustasno.

3) favqulodda holatlar munosabati bilan etkazilgan zararlar summasi doirasida beriladigan moddiy yordam summalari. 4) xodimlarni ish joyiga olib borish va olib qaytish bo’yicha xarajatlari. 5) diniy rasm-rusumlar va marosimlarni, bayram tantanalarini o’tkazish, vakillik xarajatlari, shahar yo’lovchilar transportida xodimlarning xizmat qatnovlari uchun foydalaniladigan yo’l kartochkalarini olish, shuningdek yuridik shaxsning xodimlarning mehnat va dam olish sharoitlarini ta’minlash bilan bog’liq xarajatlari.

6) xodimga xizmat vazifalarini bajarish uchun zarur bo’lgan maxsus kiyim-bosh, maxsus poyabzal, formali kiyim-bosh berish xarajatlari yoki ularni pasaytirilgan baholarda sotish munosabati bilan qilingan xarajatlar; 7) xodim boshqa joyga ishga o’tkazilganda yoxud ko’chib borganda ko’chish, mol-mulkini ko’chirib borish, joy ijarasi (yo’l xarajatlari uchun beriladigan pul) bilan bog’liq xarajatlarni to’lash yoki bu xarajatlarning o’rnini qoplash xarajatlari.

O'xshashlar

Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’i

Jismoniy shaxslardan olinadigan soliqlar

Yuridik shaxslardan olinadigan yer solig’i

Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‘i 3

Yuridik shaxslardan undiriladigan daromad (foyda) solig’ining mohiyati soliqqa tortish obyekti