G‘aznachilikni meyoriy huquqiy hujjatlari - Iqtisodiyot - Slaydlar

G‘aznachilikni meyoriy huquqiy hujjatlari

Yuklangan vaqt:

12.12.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1029.9423828125 KB

Ko'chirib olish

G‘aznachilikni meyoriy huquqiy hujjatlari

"G'aznachilik" fanining shakllanishi va rivojlanishi O'zbekiston Respublikasida iqtisodiyotni erkinlashtirish va modernizatsiyalash sharoitida davlat moliyasi tizimida chuqur iqtisodiy islohotlar amalga oshirilmoqda. Bu islohotlar, qator vazifalar bilan birgalikda, davlat moliyasini boshqarish samaradorligini oshirishni nazarda tutadi. Bunda davlatmoliyasini boshqarish shakllari va usullarini takomillashtirish, fan-texnika taraqqiyoti yutuqlari, elektron hisoblash mashinalari va boshqa texnik vositalar yordamida axborotni jamlash, qayta ishlash, uzatish qoidalari va usullarini o'zlashtirish asosida axborotlashtirishni yanada rivojlantirish talab etiladi.

Davlat moliyasini boshqarishdagi islohotlar sharoitida umum-davlatmoliya tizimining bosh bo'g'ini — davlat budjetini boshqarish, budjet jarayonini tashkil etish tizimidagi islohotlar, xususan budjet ijrosida kassali tizimdan jahon amaliyotida sinalgan va o'zining ijobiy natijalarini bergan davlat budjetining g'azna ijrosiga o'tish amalga oshirilmoqda.

Shu narsa malumki, O'zbekiston iqtisodiyotiga xorijiy mamlakatlar bozor mexanizmlarini ko'r-ko'rona, sun'iylik bilan tatbiq etib bo'lmaydi, chunki jamiyat a'zolari o'rtasida shunday an'anaviy iyerarxik munosabatlar tizimi shakilanganki, ulami mensimaslik, keskin qarorlar qabul qilish chog'ida ularni o'tiborga olmaslik turli noxush holatlarga olib kelishi mumkin. Shu bilan birga, iqtisodiyotni boshqarishning jahon amaliyotida tan olingan bir qator mexanizmlarini iqtisodiy-ijtirnoiy rivojlanish sharoitlarimizga tegishli tarzda moslashtirgan holda qo'llash va ijobiy foydalanish maqsadga tmivofiqdir. Budjet mablag'laridan oqilona va samarali foydalanishni ta'minlovchi shunday mexanizmlardan biri - davlat budjetining g'azna ijrosidir.

Rivojlangan mamlakatlar amaliyotidagi davlat budjetiniog g'azna ijrosi tajribasini o'zbekistonda joriy etish va rivojlantirish, davlat moliyaviy resurslarini boshqarishning axborotlashtirilgan tizimini joriy etish davlat moliyasining holati to'g'risida tezkor va ishonchli axborotlar olish imkonini beradi, bu esa davlat moliyasini samarali boshqarishni ta'minlaydi. Ana shu holatlaming mavjudiigi, shuntngdek, davlat moliyasini boshqarishning mohiyat jihatdan yangi - budjetning g'azna ijrosi mexanizimini joriy etish shart-sharoitlari, imkoniyatlari, afzalLiklarini, g'aznachilikning ishlash mexanizmlarini o'rganishning zarurligi mazkur fanning kehb chiqishiga sabab bo'ldi.

Davlat moliyasini boshqarishni isloh qilishning asosiy yo'nahshlaridan biri mamlakatda davlat budjeti g'azna ijrosi mexanizmini joriy qilishdan iborat. "Davlat budjetining g'azna ijrosi to'g'risida"gi O'zbekiston Respublikasi Qonunining ishlab chiqilishi va qabul qilinishi davlat mablag'larini taqsimlash va ulardan foydalanishni tartibga solishda navbatdagi muhim qadam boidi.

G'aznachilikni jorty etish budjetning daromadlar qismida tushumlaming toiiq va o'z vaqtida tushishini va xarajatlar qismida budjet mablag'larining maqsadii sarflanishining nazoratini kuchaytirish va pul oqimlarini samarali boshqarish imkonini berdi.

G'aznachilik" fanining predmeli, maqsad va vazifalari "G'aznachilik" fanini o'qitishdan maqsad - talabalarga davlat budjetining g'azna ijrosi haqida nazariy bihmlar berish, ularda mamlakatda amaiga oshinlayotgan institutsional islohotlarning bugungi bosqichida davlat moliya tizimida amalga oshirilayotgan o'zgarishlarning asosiy yo'nalishlari va g'aznachilikning samarali faoliyatini taininlash bo'yicha asosiy ko'nikmalar hosil qilish, g'aznachilikning tashkiliy tuzilmasi va uning ishlash mexanizmlarini o'rganish, ulami nazariy. amahy va metodologik jihatdan takomiliashtirishdan iborat.

Ushbu maqsaddan kelib chiqqan holda mazkur fan o'z predmetini o'rganish uchun quyidagi vazifalarni qo'yadi: G'aznachilik faoliyatining ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati va ahamiyatini o'rganish; davlat budjeti g'azna ijrosining amal qilish asoslarini o'rganish; g'aznachilik faoliyatini boshqarishning tashkiliy asoslarini o'rganish; davlat budjeti daromadlanni g'aznachilik orqali shaklllantirish mexanizmini o'rganish;

Davlat budjeti xarajatlarini g'aznachilik orqali ijro etish va tarkibini o'rganish; g'aznachilik organlari tomonidan amalga oshiriladigan nazorat tizimi asoslarini o'rganish; g'aznachilik faoliyatini samaraJi yuritish yuzasidan xorij tajribalarini o'rganish; davlat budjeti g'azna ijrosini tatbiq etishning shartsharoitlari, uning afzalliklari va o'ziga xos xususiyatlarini o'rganish; davlat budjeti g'azna ijrosining amal qilish mexanizmlarini takomillashtirish va h.k.

"G'aznachilik" fanining iqtisodiy fanlar tizimida tutgan o'rni va ahamiyati Davlat budjetining g'azna ijrosini joriy etish - keng qamrovli masala boiib, o'zaro bogiiq boigan qator masalalami hal qilishni talab etadi, xususan: huquqiy jihatdan - davlat budjeti g'azna ijrosiga o'tish va amal qilishining qonuniy-huquqiy asosini yaratish va takomillashtirish; tashkiliy jihatdan - Moliya vazirligi tarkibida maxsus ixtisoslashgan g'aznachilik boshqarmasini, shuningdek, uning hududiy va mahalliy bo'linmalarini tashkil etish; uslubiy jihatdan — g'aznachilik faoliyatining uslubiy asoslarini shakJlantirish, hisob va hisobot tizimini qayta tuzish,

Yagona g'azna hisobvarag'ini ochish va yuritish; texnik va texnologik jihatdan - davlat moliyasi bo'yicha katta hajmdagi axborotni to'plash va qayta ishlashga imkon beradigan samarali faoliyat qiluvchi integratsiyalashgan avtomatlashtirilgan tizimni yaratish va joriy qilish; kadrlar ta 'minoti jihatidan - Moliya vazirligi tizimidagi moliya organlarining hamda budjet tashkilotlarining xodimlari va buxgalterlarini g'aznachilik sharoitida ishlash bo'yicha qayta o'qitish va malakasini oshirish.

Nazariy jihatdan ham, amaliy jihatdan ham, metodologik hamda tashkiliy jihatdan davlat budjetining g'azna ijrosini tushunish harada bevosita ijro etish ancha murakkab jarayondir. Ana shu jihatlar "g'aznachilik" fanining ham murakkabligini belgilab beradi. Fan sifatida mavjud bo'lishi uning boshqa maxsus fanlar bilan nazariy jihatdan bogiiqlikda boiishini talab etadi. Davlat budjetining g'azna ijrosi ishtirokchilari: moliya organlari, budjet tashkilotlari, banklar, g'aznachilik bo'linmalari, mol yetkazib beruvchilar va boshqalar faoiiyatining xususiyatlari uning boshqa iqtisodiy fanlar: Davlat budjeti, Mahalliy budjetlar, Davlat maqsadli jamg'armalari, Moliyaviy nazorat, Buxgalteriya hisobi, Moliyaviy tahlil, Audil kabi fanlar bilan mantiqan uzviylikda bo'lishi va bogiiqligini belgilab beradi.

Shu bilan birga, "g'aznachilik" fani qator maxsus fanlar, jumladan, "G'aznachilik tizimida nazorat", "Davlat budjeti ijrosining g'aznachilik tizimi", "G'aznachilik faoliyati mexanizmi" kabi fanlami o'zlashtirish uehun nazany-uslubiy asos bo'lib xizmat qiladi.

O'xshashlar

Buxgalteriya hujjatlari

Tijorat banklarining huquqiy asoslari

Audit fanining huquqiy asoslari

Bank hujjatlari va bank operatsiyalari bo’yicha hujjatlar aylanishini tashkil qilinishi

Investitsiya faoliyatini huquqiy tartibga solish