Davlatning antimonopol siyosati uni amalga oshirish mexanizmi - Iqtisodiyot - Slaydlar

Davlatning antimonopol siyosati uni amalga oshirish mexanizmi

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

999.5 KB

Ko'chirib olish

davlatning antimonopol siyosati uni amalga oshirish mexanizmi www.arxiv.uz

Reja 1.O’zbekistonda monopoliyani maqsadi va mohiyati 2.Monopoliyaning asosiy vazifalari www.arxiv.uz

 Raqobatmng amal qilishi ma'lum shart-sharoitlar mavjud bo'lishini taqozo etadi. Bu shart-sharoitlar faqat bozor munosabatlari qaror topgan muhitda bo'lishi mumXin. Shunday ekan, bozor iqtisodiyotini yuzaga keltirieh ayni vaqtda raqobatchilik muhitining shakJlanishini biidiradi. Bozor munosabatlari rivojlangan mamlakatlarda raqobatchilik muhiti uzoq davr davomida, o'z- o'zidan, evolyutsion yo'l bilan vujudga kelgan. Bu asta-sekin erkin raqobat muhitini keltirib chiqargan. www.arxiv.uz

 Bugungi kanda O'zbekistonda ham uyushmalar, komernlar, -korporatsiyalar, kompaniyalar shaklidagi monopoliyalar saqlanib qolgan bo'lib, ular ko'pincha tarmoq vazirliklari maVqye va vazifalariga ega bo'ladilar. Mahsulot va xom ashyolarning alohida turlarini limit hamda fond ko'rinishida taqsimnauiHHHr eskicha tizimi, shuningdek, biznesni amalga oshirish uchun ruxsat, litsenziya, sertifikatlar келтириш asusiy о пи imaui. Aususiytasminsn naujasiaa, birinchidan, mulk o'z egalari qo'liga topshirilsa, ikkinchidan, ko'p ukladii iqtisodiyot va raqobatchilik muhitini vujudga keltiradi. www.arxiv.uz 01 2408 23 12 18 03 13 03 2D 10 06 18

 tJqtisodiyot va monopoliyaga qarshi amaliyot sohasidagi ahamiyatli o'zg&rishlar tegishli qonunchilik bazasini yanada takomillashtirishni taqozo ctdi. Shunga ко'га, O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi tomonidan 1996 yil 27 dekabrda «Tovar bozorlarida monopolistik faoliyatni cheklash va raqobat to'g'risida»gi yangi qonun qabul qilindi. Ushbu qonun monopolistik faoliyat va g'irrom raqobatning oldini olish, uni cheklash, to'xtatishning tashkiliy va huquqiy asoslarini belgilab bcrib, respublikaning tovar bozorlarida raqobat munosabatlarini shakllantirish va samarali amal qilishga qantilgan.p www.arxiv.uz

 Shuningdck, qonunda asosan, ikki muhim yo'nalish, ya'ni birinchidan. monopoliyaga qarshi tartibga solishning prinsipial yangi ko 4 rinishi bo'lib, u mavjud va saqlanib qolgan rnonopolistlar tomonidan bozorda hukmronlik mavqyeini watte'mol qiltshning oldini olish va unga barham berishni fa^zria ans a, ikkinchida n , cng aso siy muhim nMialalardan yetkazgan zararni qoplashlari, jarima toiashlari, g'irromlik Man olgan foydadan mahrum etilishlari shart. www.arxiv.uz

 Monopol mavqyeidagi korxonalar mahsulotlariga нархларнинг eng yuqori darajasini yoki rentabeilikning 4erapasini beigilab qo'yish.  O'z monopol mavqyeini suiiste'mol qilgan monopolistik birlashmalarni bo'lib tashlash yoki maydalashtirish. Bu usul Vazirlar Mahkamasining 1994 yil 18 iyuldagi 366-sonli Qarori bilan tasdiqlangan «Obyektlarning xo'jalik yurituvchi jamiyatlar va shirkatlar tarkibidan chiqish tartibi to'g'risidagi» Nizom asosida amalga oshiriladi. O'zbekiston Respublikasining ♦Iste'molchilarning huquqlarini himoya qilish to'g'risida»  Monopol mavtiyciuagi iwiauiuihh iiiaiiauiuiiarlga  нархларнинг eng yuqori darajasini yoki rentabellikning qerapasini belgjlab qo'yish. www.arxiv.uz1,6 3,6 6,2 3,8 9,0 5,5 6,5 4,3 10,3 6,1 28,5 23,4 40,9 135,6 2,3 4,4 7,7 8,4 12,4 15,5 15,6 22,8 24,6 26,0 62,6 78,9 128,2 327,8 0,0 50,0 100,0 150,0 200,0 250,0 300,0 350,0 20 09 20 10 01 1F 1B 01 0E 10 1F 1303 12 0318 1D 01 1F 17 01 41 10

 O'z monopol mavqyeini suiiste'mol qilgan monopolistik birlashmalarni bo'lib tashlash yoki maydalashtirish. Bu usul Vaziriar Mahkamasining 1994 yil 18 iyuldagi 366-sonli Qarori bilan tasdiqlangan «Obyektlarning xo'jalik yurituvchi jamiyatlar va shirkatlar tarkibidan chiqish taitibi to'g'risidagi» Nizom asosida amalga oshiriladi. O'zbekiston Respublikasining «iste'molchilarning huquqlarini himoya qilish to'g 'risida» (19% yil, aprel) Qonuni asosida g'irrom raqobatga, shu jumladan, respublika bozorlariga belgilangan talablarga javob bermaydigan tovarlarni chiqarishga yo'l qo'ymaydiganmexanizmniyaratishga ham alohida e'tibor beriladi.Tabiiy monopoliyalarni davlat yo'li bilan tartibga solish ular mahsuldt (xizmat)lariga narxlar va tariflar darajasini, shuningdek, taklif etiladigan tovarlar va xizmatlar turiga doir asosiy ko'rsatkichlarni belgilashni o'z ichiga oladi.Respublikada raqobatchilik muhitini vujudga keltirishda amalga mhirilnvotgan barcha ishlar ho7of infisnriivorini tarki- Moliya vazirligida yoki joylardagi moliya organlariddcklaratsiyadano'tkazishlari shart.www.arxiv.uz

 Keyingi yillarda Davlat reyestrini yuritish uslubiyotini takomillashtirib borish, kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning rivojlanishi, chet el investitayatarining кириб kclishi natijasida barpo etilayotgan korxonalar salmogining oshishi va boshqa omillar ta'sirida ko'pgina monopolist korxonalar tovar bozorlaridagi ulushining kamayishi munosabati bilan Davlat reyestridan chiqarilmoqda. Agar 1999 yilning 1 oktyabr holatiga reyestrda 716 xo'jalik yurituvchi subyckt 1924 turdagi mahsulot, ish, xizmat bo'yicha ro'yxatga olingan bo'lsa, 2003 yilning 1 yanvar holatiga 386 ta xo'jalik yurituvchi subyektlar 247 ta mahsulot (tovar, ish va xizmat)lar tudari bo'yicha hisobga olingan. Umum&n olganda, 2003 yilning 1 yanvariga kelib monopolist-korxonalar soni 1996 yilga nisbatan 2,5 barabarga, monopol mahsulotlar soni esa, 17 barobarga qisqardi.Rcspublikada faqat 2003-2004 yillar davomida monopol mavqyeidagi 1418 ta aksionerlik jamiyatlari aksiyalari paketi, 494 ta mas'uliyati chcklangan jamiyatlaring nizom jamg'armasi davlat ulushi, 1657 ta korxona va obyektlar to'liq mufk majmuaiari sotildi va miigtaail k orxonalarea aylami riMiJlwww.arxiv.uz

 O'z miqyosiga ko'ra, raqobat eng awalo, ikki turga- tarmoq ichidagi raqobatga va tarmoqlararo raqobatga bo'linadi. Iqtisodiy adabiyotlarda bir tarmoq ichidagi raqobatning to'rtta shakli alohida ajratilib ko'rsatiladi. Bular erkin raqobat, monopollashgan raqobat, monopoliya va oligopoliyadirwww.arxiv.uz

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT! www.arxiv.uz

O'xshashlar

Davlatning Ish haqi siyosati

Aholi daromadlari va davlatning ijtimoiy siyosati

Pul-kredit tizimi davlatning pul kredit siyosati

Loyihani amalga oshirish va uning samaradorligini nazorat qilish

O`zbekiston Respuliksining tashqi savdosi va uni boshqaruv mexanizmi