Бозор ва таваккалчилик

Yuklangan vaqt:

03.03.2025

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

165.9345703125 KB

Ko'chirib olish

Бозор ва таваккалчилик 1. Бозор иқтисодиёти шароитида таваккалчилик ва унинг вужудга келиши. 2. Таваккалчиликни ўлчаш. 3. Таваккалчиликни пасайтириш йўллари.

Маълумки, тўғри қарор қабул қилишнинг асосий шарти - бу ахборот. Ноаниқлик шароитида қарор қабул қилиш деганда, тўлиқ ахборот бўлмаганда қарор қабул қилиш тушунилади. Бирор воқеа ёки ҳодиса тўғрисида ахборот тўлиқ бўлмаса, қабул қилинган қарор салбий оқибатларга, яъни маълум йўқотишларга олиб келади. Ушбу йўқотишлар таваккалчиликни билдиради. Ноаниқлик шароитида қарор қабул қилишда таваккалчилик (йўқотиш) даражасини билиш, уни олдини олиш учун, таваккалчилик даражасини камайтириш учун, чора тадбирлар кўришга имкон беради.

$Таваккалчиликни ўлчаш . Таваккалчиликни ўлчашнинг асоси эҳтимол тушунчаси билан бо\ лиқ. Америкалик олим Ф.Найт (1885-1974) эҳтимолни икки турга бўлади: математик, яъни олдиндан аниқлаш мумкин бўлган эҳтимол ва статистик эҳтимол. Биринчи тур эҳтимолга танганинг рақам ёки герб томонини тушиш эҳтимоли 1/2 га тенглиги ёки ўйнайдиган олти қиррали тошнинг олтита рақамидан биттасини тушиши эҳтимолининг 1/6 га тенглиги мисол бўлиши мумкин. Иккинчи турдаги эҳтимолни эмпирик, яъни фараз қилиш йўли орқали аниқлаш мумкин.$ Таваккалчиликни миқдорий аниқлаш учун бирор воқеа ёки щодисанинг олиб келиши мумкин бўлган оқибатларини ва бу оқибатларнинг эщтимолини билиш керак бўлади. Кутиладиган миқдор - бу мумкин бўлган барча натижаларнинг ўртача ўлчанган қийматлари. бу ерда - мумкин бўлган натижа; - ушбу натижанинг пайдо бўлиш э ҳ тимоли ,        n i i i n n x x х х X E 1 2 2 1 1 ) (     i x i 

Таваккалчиликни миқдорий аниқлаш учун бирор воқеа ёки щодисанинг олиб келиши мумкин бўлган оқибатларини ва бу оқибатларнинг эщтимолини билиш керак бўлади. Кутиладиган миқдор - бу мумкин бўлган барча натижаларнинг ўртача ўлчанган қийматлари. бу ерда - мумкин бўлган натижа; - ушбу натижанинг пайдо бўлиш э ҳ тимоли ,        n i i i n n x x х х X E 1 2 2 1 1 ) (     i x i 

Хус. корх. E(x)=0,5*120000+0,5*60000= Дав. корх. Е(х)=0,99*90200+0,01*70200= Иш жойи 1- натижа 2 - натижа Э ҳ тимол и Даромад, сўм Э ҳ тимоли Даромад, сўм Хус.корх. 0,5 120000 0,5 60000 Дав.корх. 0,99 90200 0,01 70200 90000 сўм 90000 сўм

бу ерда -дисперсия; Хi- мумкин бўлган натижа; E(x)- кутиладиган натижа; - i -натижанинг эҳтимоли Амалиётда ўзгарувчанликни, яъни четланишни ўлчаш учун бир- биридан фарқ қиладиган иккита мезон ишлатилади. Биринчиси, дисперсия бўлиб, у ҳақиқий натижадан кутиладиган натижани айрилганининг ўртача ўлчови миқдори квадратига тенг, яъни     n i i i x E x 1 2 2 )] ( [  2  2  i 

- стандарт четланиш.Стандарт четланиш (ўртача квадратик четланиш ҳам дейилади), бу дисперсиядан олинган квадрат илдизга тенг, яъни Хус.корх. = 0,5(120000-90000) 2 +0,5(60000-90000) 2 Дав.корх. = 0,99(90200-90000) 2 +0,01(70200-90000) 2 = 900000000 =3960000 Стандарт четланиш = Стандарт четланиш =   2  2 2 2  30000 900000000 1    2  1989 3960000   

Инсонлар таваккалчиликга боришга тайёрлиги билан бир-биридан фарқ қилади. Инсонлар таваккалчиликга боришга тайёрлиги бўйича уч турга бўлинади: тавакалчиликга боришга мойил инсонлар, таваккалчиликга боришга қарши, яъни мойил эмас ва таваккалчиликка бефарқ қарайдиган инсонлар. Таваккалчиликни пасайтиришнинг қуйидаги турлари мавжуд : диверсификация, суғурталаш, таваккалчиликни тақсимлаш, ахборот излаш .

Инвестор банкка 2000 доллар пул маблағи қўйди. Банкнинг йиллик фоиз ставкаси 25% ни ташкил этадиган бўлса, инвесторнинг тўрт йилдан сўнг пул маблағи қанча бўлишини аниқланг? (мураккаб фоиз ставкаси асосида.). Инвесторга тўрт йилдан сўнг 10000 доллар пул маблағи керак. Банкнинг йиллик фоиз ставкаси 25 фоизни ташкил этадиган бўлса, жорий йилда инвестор қанчаа пул маблағини банкка омонотга қўйиши лозим?t n K Kt ) 1 ( *   доллар Kt 4883 ) 25. 0 1( * 2000 4    t n Kt K ) 1 (   доллар Kt 4096 ) 25, 0 1( 10000 4   

O'xshashlar

Хорижий инвестицияларни суғурталаш ва таваккалчилик

Бозор иқтисодиётининг мазмуни ва асосий белгилари. Бозор ва унинг тузилиши

Талаб ва таклиф. Бозор мувозанати

Бозор мувозанати

Бозор сегментацияси